Δευτέρα 24 Νοεμβρίου 2014

Επιστύλια με γυναικεία και ανδρική μορφή;

Άλλο ένα σπάνιο εύρημα με δύο ανθρώπινες φιγούρες αποκαλύπτεται στην Αμφίπολη. Τι επισημαίνουν οι ανασκαφείς και τι αναφέρει ξένο δημοσίευμα

Δύο ζωγραφισμένες ανθρώπινες φιγούρες, μία ανδρική και μία γυναικεία, σχέδια, αντικείμενα και παραστάσεις, που είχαν φιλοτεχνηθεί με κόκκινο, γαλάζιο και ζωηρό κίτρινο χρώμα πάνω στα επιστύλια του δεύτερου θαλάμου και αποκαλύπτονται σταδιακά, ίσως "μιλήσουν" για τον νεκρό που έκρυβε επί 23 αιώνες το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης.
Όπως αναφέρει το ΈΘνος, την ίδια ώρα και ενώ αναμένεται η ανάθεση της ανθρωπολογικής μελέτης, η ανασκαφική ομάδα διευκρινίζει πως στα οστά του σκελετού δεν υπάρχουν ίχνη ταρίχευσης, ενώ για το αν και πότε θα γίνει ανάλυση DNA επισημαίνει πως αυτό θα εξαρτηθεί από την κατάσταση του σκελετού. Όπως ανακοινώθηκε το Σάββατο από τον υπουργό Πολιτισμού Κ. Τασούλα, οι ζωγραφικές παραστάσεις άρχισαν σιγά σιγά να αποκαλύπτονται κατά τις εργασίες συντήρησης στα τμήματα επιστυλίου που είχαν βρεθεί στον δεύτερο θάλαμο και είχαν μεταφερθεί στο Μουσείο της Αμφίπολης.
Η σχετική ανακοίνωση προκάλεσε έκπληξη σε μέλη της αρχαιολογικής κοινότητας, που δηλώνουν πως δεν έχει αποκαλυφθεί άλλη φορά ζωγραφικός διάκοσμος σε επιστύλια μακεδονικών ταφών. Τα συγκεκριμένα τμήματα του επιστυλίου βρέθηκαν στις 10 Σεπτεμβρίου, πεσμένα στο χώμα πίσω από τις Καρυάτιδες, πριν από την αποκάλυψη του ψηφιδωτού δαπέδου του δεύτερου θαλάμου.
Η ανασκαφική ομάδα και το ΥΠΠΟ ευελπιστούν πως η ερμηνεία του διάκοσμου ίσως δώσει απαντήσεις σε κάποια από τα ερωτήματα που έχουν ανακύψει. Δεν αποκλείουν ωστόσο να πρόκειται απλώς για  διακοσμητικό στοιχείο, που δεν θα έχει καθοριστική συμβολή στην έρευνα. Κρίσιμες απαντήσεις θα δώσει η ανθρωπολογική μελέτη του σκελετού, με τα μέλη της ανασκαφικής ομάδας πάντως να χαμηλώνουν τον πήχη των προσδοκιών σε ό,τι αφορά την ταυτότητα του νεκρού.

National Geographic: Αμφίπολη, το ελληνικό "Game of Thrones"

Εκτενές άρθρο για τη δυναστεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου αφιερώνει το περιοδικό National Geographic, με αφορμή τον αριστουργηματικό τύμβο Καστά της Αμφίπολης και το πέπλο μυστηρίου που καλύπτει τον «ένοικο».
«Η αγωνία κορυφώνεται ενόσω οι αρχαιολόγοι άναζητούν αποδείξεις για την ταυτότητα του προσώπου που έχει ταφεί με λαμπρότητα στον μυστηριώδη τάφο της Αμφίπουλης, στη Βόρεια Ελλάδα. Η ερευνητική ομάδα πιστεύει ότι ο τάφος έχει χτιστεί για κάποιο πολύ κοντινό πρόσωπο στον Μέγα Αλέξανδρο -τη μητέρα του Ολυμπιάδα, τη σύζυγό του Ρωξάνη, έναν από τους αγαπημένους του στρατηγούς ή τον παιδικό του φίλο Ηφαιστίωνα», σημειώνει το δημοσίευμα, το οποίο μάλιστα δεν διστάζει να προσδώσει στον τελευταίο και την ιδιότητα του «εραστή» του στρατηλάτη.
«Τους τρεις προηγούμενους μήνες η αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη και η ομάδα της έκαναν μία σειρά σπουδαίων ανακαλύψεων στον τύμβο, από στύλους σμιλεμένους αριστουργηματικά σε σχήμα νέων γυναικών μέχρι μωσαϊκό που απεικονίζει το μύθο της Αρπαγής της Περσεφόνης. Τα πανάκριβα καλλιτεχνήματα του τύμβου που χρονολογείται στην ταραγμένη εποχή γύρω από το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, δείχνει την παρουσία ενός σημαντικού προσώπου», συνεχίζει.
«Ο ίδιος ο Μέγας Αλέξανδρος είναι σχεδόν βέβαιο ότι έχει ταφεί στην Αίγυπτο. Αλλά τα τελικά σημεία ταφής -και τα πλούσια και γενετικά δεδομένα που μπορεί να περιέχουν- των μελών της οικογένειάς του είναι άγνωστα. Η ανασκαφή της Αμφίπολης έρχεται να προσθέσει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του στρατηλάτη και της οικογένειάς του, μίας δυναστείας βουτηγμένης στην ίντριγκα, τη συνωμοσία και το αίμα, που μοιάζει με αυτή των Λάνιστερ στη διάσημη τηλεοπτική σειρά Game of Thrones», τονίζει το άρθρο.
«Ανάμεσα στην οικογένεια του Αλέξανδρου, "ο βασιλιάς ή ηγέτης που κατέληξε να πεθάνει στο κρεβάτι του ήταν σπάνια», λέει ο Φίλιπ Φρίμαν, βιογράφος του Μ. Αλεξάνδρου και καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Luther College της Αϊόβα.

Οι ίντριγκες του παλατιού

Για να καταλάβει κανείς αυτές τις ίντριγκες του παλατιού, επισημαίνει το άρθρο, θα πρέπει να ξεκινήσει με τον πατέρα του Μ.Αλεξάνδρου, Φίλιππο Β', ο οποίος ανέβηκε στο θρόνο της Μακεδονίας το 359 πΧ. Εκείνη την εποχή η Μακεδονία ήταν μία ορεινή χώρα στα βόρεια της Αρχαίας Ελλάδας, αλλά ο Φίλιππος είχε μεγάλα όνειρα. Μεταφόρφωσε το μακεδονικό στρατό από μία ομάδα ανοργάνωτων μαχητών σε μία πειθαρχημένη στρατιωτική μηχανή και την εξόπλισε με ένα νέο για την εποχή φονικό όπλο, τη σάρισα, μία τεράστια λόγχη που είχε σχεδιαστεί για να κρατά τους εχθρούς μακριά από τις φάλαγγές του.
Ως γεννημένος αυτοκράτορας, ο Φίλιππος οδήγησε το στρατό του στη δύση, πολεμώντας και υποτάσσοντας τις μεγαλύτερες ελληνικές πόλεις μέχρι να τις υποτάξει στο ζυγό του. «Ο Φίλιππος Β' ήταν ένας κλασικός πολέμαρχος. Ήταν πάντα στο κέντρο της μάχης », λέει ο Ίαν Γουόρθινγκτον, συγγραφέας του βιβλίου «By the Spear: Philip II, Alexander the Great, and the Rise and Fall of the Macedonian Empire».
«Βάσει εθίμου, οι Μακεδόνες βασιλείς παντρεύονταν διάφορες γυναίκες συχνά για να χτίσουν πολιτικούς δεσμούς και συμμαχίες με ισχυρούς γείτοντες. Η μητέρα του Αλέξανδρου, Ολυμπιάδα, ήταν κόρη του βασιλιά της Μολοσσίας, μία χώρα που ήταν τμήμα της σημερινής Αλβανίας, και είχε καταγωγή από τον θρυλικό Έλληνα ήρωα του Τρωικού Πολέμου, Αχιλλέα. Ήταν μία από τις πολλές συζύγους του Φιλίππου και σύμφωνα με τους αρχαίους ιστορικούς, έκανε αδυσώπητες σκευωρίες για να τοποθετήσει το γιο της στον μακεδονικό θρόνο. Ορισμένοι μάλιστα ιστορικοί αναφέρουν ότι δηλητηρίασε τον μεγαλύτερο, ετεροθαλή αδελφό του Μ.Αλεξάνδρου, αλλοιώνοντας τις διανοητικές του ικανότητες», προσθέτει το άρθρο.
«Για κάποιο διάστημα, οι ίντριγκές της φαινόταν ότι πετύχαιναν. Ο Φίλιππος έχρισε διάδοχό του τον Αλέξανδρο, παρέχοντάς του πρώτης τάξεως εκπαίδευση από τον διάσημο φιλόσοφο Αριστοτέλη και ενθαρρύνοντας την ανδρεία του ως πολεμιστή. Αλλά σημαντικοί μακεδόνες ευγενείς στο δικαστήριο του Φιλίππου έβλεπαν τον Αλέξανδρο ως μη καθαρόαιμο Μακεδόνα και συνεπώς μη νόμιμο (για τη διαδοχή). Μέχρι την εποχή που ο Αλέξανδορς έφτανε στο τέλος της εφηβείας του, ο Φίλιππος έμοιαζε να συμμεριζόταν αυτές τις αμφιβολίες. Ετσι, παντρεύτηκε μία Μακεδόνισσα και κατά τη διάρκεια γιορτής, ο Φίλιππος έθεσε σε δημόσια διαβούλευση την νομιμότητα του Αλέξανδρου (...)», συμπληρώνει το δημοσίευμα.
«Αργότερα ο Φίλιππος προσπάθησε να "τα μαζέψει" αλλά είχε ήδη δημιουργήσει έναν επικίνδυνο εχθρό. Αυτό που συνέβη μετά είναι το θέμα της συζήτησης, αν και λίγα είναι γνωστά. Το 336 πΧ, ο Φίλιππος έκανε έναν πλούσιο γάμο για μία από τις κόρες του και κάλεσε μέλη από γειτονικούς βασιλικούς οίκους. Ως μέρος των εορτασμών, είχε σχεδιάσει δημόσιους αγώνες στο θέατρο των Αιγών, την πρωτεύουσά του. Ο ίδιος μπήκε στο στάδιο φορώντας ένα λευκό μανδύα στους ώμους του. Στη μία πλευρά βρισκόταν ο Αλέξανδρος και στην άλλη ο θετός γιος του. Ο Φίλιππος απομάκρυνε τους φρουρούς του και καθώς στεκόταν στο κέντρο του θεάτρου το πλήθος άρχισε να ζητωκραυγάζει», συνεχίζει.
«Αυτό ήταν το τελευταίο πράγμα που άκουσε. Ένας δολοφόνος ξεπήδησε από το πλήθος και μαχαίρωσε τον Φίλιππο μπροστά στα έκπληκτα μάτια των παρευρισκομένων. Μέσα σε όλη αυτήν την τρέλα, ο εκτελεστής, ονόματι Παυσανίας, έφυγε από εκεί κατευθυνόμενος προς το σημείο που βρίσκονταν τα άλογά του. Αλλά πριν δραπετεύσει, έεσε και τρεις από τους φρουρούς του Φιλίππου τον σκότωσαν», σημειώνει ο Γουόρθινγκτον.

Η θεωρία συνωμοσίας

«Εδρασε μόνος του ο Παυσανίας; Κάποια αρχαία κείμενα επισημαίνουν ότι έτσι έγινε, δολοφόνησε τον Φίλιππο σε μία κρίση ζηλοφθονίας. Πολλοί Μακεδόνες ευγενείς ήταν αμφισεξουαλικοί και ο Φίλιππος δεν αποτελούσε εξαίρεση», τονίζει το National Geographic. Και συμπληρώνει: «Ο Παυσανίας ήταν εραστής του και όταν τον βαρέθηκε, τον απέρριψε και τον άφησε στα χέρια άλλων. Έτσι, ίσως ο Παυσανίας να τον σκότωσε για εκδίκηση»
Ωστόσο, επισημαίνει ο Γουόρθινγκτον, υπάρχουν κάποια στοιχεία συνωμοσίας. Ο Παυσανίας για παράδειγμα έφυγε προς μία κατεύθυνση όπου υπήρχαν άλογα, πράγμα που σημαίνει ότι είχε σχεδιάσει να διαφύγει από τον τόπο του εγκλήματος.
«Νομίζω ότι ο Παυσανίας είχε εντολή να σκοτώσει τον Φίλιππο», τονίζει ο Γουόρθινγκτον, ο οποίος υποψιάζεται ότι η Ολυμπιάδα και ο Αλέξανδρος έπαιξαν ρόλο κλειδί στη δολοφονία του, υπογραμμίζοντας ότι «δηλητηρίασαν» το μυαλό του και τον ενθάρρυναν να σκοτώσει τον μακεδόνα βασιλιά. Άλλοι ιστορικοί, πάλι, δεν είναι σίγουροι ότι ο Αλέξανδρος είναι ένοχος πατροκτοίας. Παρόλα αυτά, ο Φρίμαν του Luther College, λέει ότι «αν έβαζες σήμερα τον Αλέξανδρο σε μία πολυθρόνα για να τον εξετάσεις, θα είχε πολλή πλάκα».
Το δημοσίευμα κλείνει παραθέτοντας την άποψη αρχαιολόγων σήμερα οι οποίοι πιστεύουν ότι ο Μέγας Αλέξανδρος είναι θαμμένος κάπου στην Αίγυπτο, ίσως στην πόλη που φέρει το όνομά του, την Αλεξάνδρεια. Ωστόσο, οι ερευνητές έχουν ακόμη να ανακαλύψουν τους τάφους της Ολυμπιάδας, της Ρωξάνης, του Ηφαιστίωνα και άλλων στρατηγών του. Ίσως η αρχαιολογική ομάδα που ανασκάπτει το μυστηριώδη τάφο της Αμφίπολης να λύσει το γρίφο, έχοντας βρει τα οστά ενός εξ αυτών.

(Πηγή: Έθνος, Amfipoli News)

Τα πάντα για τις αχνές ζωγραφιστές ανθρώπινες μορφές που βρέθηκαν στην Αμφίπολη

Μετά το θαυμασμό για τις Σφίγγες, της Καρυάτιδες και το ψηφιδωτό, η Αμφίπολη συνεχίζει να γεννάει εκπλήξεις. Όλοι περιμένουμε τώρα να δούμε τις ανθρώπινες παραστάσεις που εντοπίστηκαν στον τύμβο του λόφου Καστά, όπως αποκάλυψε το Σάββατο ο υπουργός Πολιτισμού Κώστας Τασούλας.

Ο υπουργός αρκέστηκε σε αυτή την αναφορά, όμως στην ουσία πρόκειται για ένα εύρημα σημαντικό, που κάποιοι ελπίζουν ότι θα μπορούσε ίσως και να αποκαλύψει την ταυτότητα του νεκρού. Οι παραστάσεις αυτές εντοπίστηκαν τον Σεπτέμβριο, τότε που είχε σημάνει για λίγη ώρα συναγερμός στα μέσα ενημέρωσης πως βρέθηκαν επιγραφές. Ηταν αυτά τα κομμάτια μαρμάρου με τις αχνές φιγούρες που κανείς τότε δεν ήξερε τι ακριβώς είναι και ποιο μυστικό θα μπορούσαν να μαρτυρούν.

Απαντήσεις θα δώσει η ακτινογραφία με λέιζερ και η θερμοκάμερα

Σύμφωνα με το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ της Μαίρης Αδαμοπούλου σήμερα στα «Νέα», πρόκειται για αχνές ζωγραφικές φιγούρες που με τη βοήθεια της τεχνολογίας θα κατορθώσουμε να δούμε πιο ξεκάθαρα. Εντοπίστηκαν πάνω σε πέντε θραύσματα μαρμάρου που βρίσκονταν στο χώμα που κάλυπτε ακόμα τότε το ψηφιδωτό με την αρπαγή της Περσεφόνης.

Είδος ζωοφόρου

Οι ανθρώπινες μορφές φέρουν έντονο κόκκινο και κίτρινο χρώμα και μεταφέρθηκαν αμέσως στο μουσείο της Αμφίπολης για να προφυλαχθούν, αφού οποιαδήποτε έκθεση σε υπερβολικό φως θα μπορούσε να σβήσει αυτά τα αχνά σημάδια που θα δώσουν νέες πληροφορίες για το μνημείο. Η μελέτη τους μέχρι σήμερα έχει οδηγήσει στο συμπέρασμα πως ήταν τοποθετημένες πάνω από τους μαρμάρινους ορθοστάτες - αποτελούσαν ένα είδος ζωφόρου.

Μένει να δούμε το φύλο των φιγουρών μέσα σε αυτό το υπέροχο ταφικό μνημείο που κυριαρχούσαν οι γυναικείες μορφές. Εδώ, απαντήσεις θα δώσει η ακτινογραφία με λέιζερ και η θερμοκάμερα. Πρόκειται για τεχνολογία που στο παρελθόν χρησιμοποιήθηκε και στην Ακρόπολη.

Το ερώτημα είναι αν αυτές οι φιγούρες θα μας δώσουν και στοιχεία για την ταυτότητα του νεκρού. Μιλώντας στα «Νέα», η καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Γεωργία Κοκκορού-Αλευρά δήλωσε: «Είναι πολύ δύσκολο κάτι τέτοιο... Συνήθως τα θέματα που συναντάμε στους μακεδονικούς τάφους είναι είτε μυθολογικά είτε σκηνές συμποσίου είτε σκηνές κυνηγιού, που θεωρείται ότι ανάμεσά τους απεικονίζεται και ο νεκρός ως μέλος της μακεδονικής ελίτ». Προσθέτει πως απομένει να δούμε αν αυτό ισχύει και για την περίπτωση των συγκεκριμένων παραστάσεων.


(Πηγή: iefimerida.gr, Amfipoli News)

"Δεν υπάρχουν αλλού ζωγραφικές παραστάσεις στα επιστύλια μακεδονικών τάφων"

Οι ζωγραφιές βρίσκονται σε θέση που θα φέρει εκπλήξεις
Δεν έχει καταλαγιάσει η έκπληξη που προκάλεσαν οι ανακοινώσεις του υπουργού Πολιτισμού, Κώστα Τασούλα, με την αποκάλυψη του ζωγραφικού διακόσμου στα επιστύλια του δεύτερου θαλάμου του ταφικού μνημείου.
"Δε γνωρίζω να υπάρχουν αλλού ζωγραφικές παραστάσεις στα επιστύλια μακεδονικών τάφων", είπε στην εφημερίδα "Έθνος" ο ομότιμος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και ακαδημαϊκός, Μιχάλης Τιβέριος.

Κατόπιν, ο καθηγητής πρόσθεσε: "Ίσως να υπάρχει άλλη μία έκπληξη. Αυτός ο τάφος ούτως ή άλλως μας έχει επιφυλάξει πολλές εκπλήξεις ως τώρα".

Ο ίδιος απέφυγε, ελλείψει στοιχείων, να διατυπώσει άποψη για τη σημασία της αποκάλυψης, καθώς και για το αν οι συγκεκριμένες παραστάσεις μπορούν να ρίξουν φως στην ανασκαφική έρευνα και να απαντήσουν στα ερωτηματικά που συνδέονται με την ταυτότητα του νεκρού.

"Μπορεί να μας πει για τον νεκρό, μπορεί και όχι. Δε γνωρίζουμε προς το παρόν ούτε τι απεικονίζεται στις παραστάσεις αυτές, ούτε ποια θέση είχαν στο μνημείο, όπως, για παράδειγμα, αν ήταν στην εσωτερική ή εξωτερική πλευρά του επιστυλίου", επεσήμανε.

(Πηγή: news.gr, Amfipoli News)

Πλάκες με γραφή στη λίμνη Κερκίνη ανήκουν στον περίβολο του τάφου της Αμφίπολης

Ο τάφος της Αμφίπολης συνεχίζει να μας εκπλήσσει και να εξιτάρει τη φαντασία και το ενδιαφέρον όλων όσων παρακολουθούν την πρόοδο των ανασκαφών αλλά και τις ανακοινώσεις του Υπουργείου Πολιτισμού. Μετά από την αποκάλυψη πως ο Λέων της Αμφίπολης βρισκόταν στην κορυφή του και είχε μετακινηθεί, αποδείχτηκε ότι τα κομμάτια που περιβόλου του Τύμβου Καστά δεν χάθηκαν από προσώπου γης καθώς βρίσκονταν μέσα στη λίμνη Κερκίνη.

Μάλιστα οι πλάκες που βρέθηκαν στη λίμνη έχουν πάνω τους σκαλισμένα γράμματα. Σύμφωνα με πληροφορίες φέρεται να είναι κάποια γραφή η οποία θα μελετηθεί. Βέβαια δεν έχει γίνει γνωστό αν αυτά τα γράμματα χαράχθηκαν στην αρχαιότητα ή στα νεότερα χρόνια.

Την Κυριακή μεταφέρθηκαν και τα τελευταία κομμάτια από τη λίμνη.

(Πηγή: zougla.gr, Amfipoli News)

Η μεταφορά των μαρμάρων από τη λίμνη Κερκίνη

Προκειμένου να δρομολογηθούν οι εργασίες αποκατάστασης του μνημείου, μελετώνται συστηματικά τα διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη, τα οποία έχουν ταυτιστεί και αποδοθεί στην περίβολο. Πρόκειται για περιπου 500 μαρμάρινα μέλη, που βρίσκονται στην γύρω περιοχή, εκεί όπου σήμερα είναι τοποθετημένο το λιοντάρι.

Εντυπωσιακό είναι το ότι, όταν πριν από λίγες ημέρες αποσύρθηκαν τα νερά της λίμνης Κερκίνης, αποκαλύφθηκαν περισσότερα από εκατό μέλη της περιβόλου, όπως γείσα, ορθοστάτες και στέψεις. Τα μάρμαρα είχαν μεταφερθεί, το 1936 από την Ούλεν, η οποία είχε αναλάβει την κατασκευή του φράγματος της Κερκίνης.

Χθες, λοιπόν, έγινε η μεταφορά των μαρμάρων από την περιοχή της λίμνης Κερκίνης στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αμφίπολης. Εκεί, αφού πρώτα γίνει η συντήρησή τους, στη συνέχεια θα μεταφερθούν στο Λόφο Καστά για την αποκατάσταση της περιβόλου.

(Πηγή: Amfipoli News)

Οι εικονογραφημένες παραστάσεις δείχνουν το νεκρό

Οι παραστάσεις στο ταφικό μνημείο μπορούν να δείξουν την ταυτότητα του νεκρού. Η προϊστορία των ερευνών σε μακεδονικά μνημεία έχουν δείξει ότι αυτό είναι εφικτό και η εικονογραφία που βρέθηκε στην Αμφίπολη μετά το φέρετρο του νεκρού και τα ίδια τα οστά του, σκορπά ελπίδες ότι οι παραστάσεις που απεικονίζονται δεν είναι τυχαίες, ούτε διακοσμητικές, αλλά σχετίζονται με την ταυτότητα και την προσωπικότητα του θαμμένου προσώπου.

Σύμφωνα με την αρχαιολόγο Έφη Οικονόμου, διδάκτορα Θεολογίας, επιμελήτρια της Συλλογής Αγγείων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, με διατριβή στην εικονογραφία των ταφικών μνημείων της Μακεδονίας, "όλες οι παραστάσεις μιλούν με κάποιον τρόπο για την ταυτότητα του νεκρού".

Η κυρία Οικονόμου αναφέρει στην εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος", για να εξηγήσει πώς θα προκύψει το πόρισμα των εικονογραφικών ερευνών: "Για παράδειγμα, ένα βασιλικό κυνήγι σημαίνει ότι ο νεκρός είναι είτε βασιλικός ακόλουθος είτε ενδεχομένως ο ίδιος ο βασιλιάς. Όμως, στην περίπτωση αυτή, θέλουμε και τα συνευρήματα για να μπορέσουμε να κάνουμε την ταύτιση, κάτι που δεν έχουμε στην Αμφίπολη".

Η ζωγραφική στους μακεδονικούς τάφους χωρίζεται σε τέσσερις θεματικές ομάδες: "Αναφέρονται στον κόσμο των Θεών, του μύθου, των θνητών και τέλος, έχουμε παραστάσεις με διακοσμητικά και αρχιτεκτονικά μοτίβα".

Η θεματολογία αλλάζει ανάλογα με την εποχή.


(Πηγή: news.gr, Amfipoli News)

Τιβέριος: Ίσως να υπάρχει κι άλλη έκπληξη στην Αμφίπολη

Έκπληξη προκάλεσαν σε αρχαιολόγους οι ανακοινώσεις του υπουργού Πολιτισμού από την Αμφίπολη, για την αποκάλυψη του ζωγραφικού διακόσμου στα επιστύλια του δεύτερου θαλάμου του ταφικού μνημείου.

«Δεν γνωρίζω να υπάρχουν αλλού ζωγραφικές παραστάσεις στα επιστύλια μακεδονικών τάφων», είπε στο «Έθνος» ο ομότιμος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο ΑΠΘ και ακαδημαϊκός, Μιχάλης Τιβέριος, και πρόσθεσε: «Ίσως να υπάρχει άλλη μια έκπληξη. Αυτός ο τάφος ούτως ή άλλως μας έχει επιφυλάξει πολλές εκπλήξεις ως τώρα».

Ο ίδιος απέφυγε -ελλείψει στοιχείων- να διατυπώσει άποψη για τη σημασία της αποκάλυψης, καθώς και για το αν οι συγκεκριμένες παραστάσεις μπορούν να ρίξουν φως στην ανασκαφική έρευνα και να απαντήσουν στα ερωτηματικά που συνδέονται με την ταυτότητα του νεκρού.

«Μπορεί να μας πει για τον νεκρό, μπορεί και όχι. Δεν γνωρίζουμε προς το παρόν ούτε τι απεικονίζεται στις παραστάσεις αυτές ούτε ποια θέση είχαν στο μνημείο, όπως π.χ. αν ήταν στην εσωτερική ή στην εξωτερική πλευρά του επιστυλίου», επεσήμανε.

Από την πλευρά του, ο καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο ΑΠΘ, Παναγιώτης Φάκλαρης, εξέφρασε επιφυλάξεις για τη συγκεκριμένη ανακοίνωση. «Δεν ξέρω αν η διατύπωση είναι σωστή. Μπορεί αντί για επιστύλιο να εννοούσε ζωφόρο», δήλωσε στο (The Toc) και πρόσθεσε πως το επιστύλιο είναι φέρον στοιχείο του οικοδομήματος, πάνω από τους κίονες ή τις παραστάδες, και δεν έχει ζωγραφική διακόσμηση.

«Δεν το έβαφαν καν. Μετά το επιστύλιο μπορεί να υπάρχει μια ζώνη με παράσταση», πρόσθεσε.
Ο ίδιος εκτίμησε πως το περιεχόμενο των παραστάσεων μπορεί να «διαβαστεί» ανεξάρτητα από το πόσο αχνές είναι, ενώ επεσήμανε πως από το θέμα που αναπαριστούν θα εξαρτηθεί αν και κατά πόσο μπορούν να δώσουν πληροφορίες για την ταυτότητα του νεκρού.

(Πηγή: ethnos.gr, Amfipoli News)

Πότε θα είναι ανοιχτός στο κοινό ο τάφος της Αμφίπολης

Οι πολιτικοί μηχανικοί έχουν ξεκινήσει και ολοκληρώνουν τις μελέτες για τη στερέωση του μνημείου, ώστε να μπορεί να είναι επισκέψιμο με ασφάλεια για περιορισμένο αριθμό ατόμων
Σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού, καθημερινά πλήθος κόσμου καταφθάνει στο λόφο Καστά προκειμένου να μπορέσει να δει από κοντά έστω την είσοδο του περιβόητου τάφου, καθώς δεν επιτρέπεται να προχωρήσει περισσότερο κανείς, εκτός εάν είναι μέλος της ανασκαφικής ομάδα των αρχαιολόγων.

Μάλιστα, το υπουργείο υποστηρίζει πως οι επισκέπτες θα χρειαστεί να κάνουν υπομονή για να μπορέσουν να μπουν στον τύμβο και να δουν από κοντά τις Σφίγγες, τις Καρυάτιδες, το ψηφιδωτό και τον ταφικό θάλαμο. Πάντως, πολιτικοί μηχανικοί έχουν ξεκινήσει και ολοκληρώνουν τις μελέτες για τη στερέωση του μνημείου, ώστε αυτό να πάψει να είναι σιδηρόφρακτο και να μπορεί να είναι επισκέψιμο με ασφάλεια για περιορισμένο αριθμό ατόμων.

Όπως αναφέρουν και η εφημερίδα «Τα Νέα», ενδεικτικό της κατάστασης, που επικρατεί από την ολοένα και αυξανόμενη συρροή κοινού στην περιοχή των ανασκαφών είναι πως καφετέρια, που βρίσκεται κοντά στον τύμβο σερβίρει πλέον ποικιλία ιταλικού καφέ, ενώ μέχρι πρότινος έφτιαχνε μόνο ελληνικό.

Οι αρχαιολόγοι δίνουν τη σκυτάλη στους συντηρητές

Την ίδια ώρα, στον τάφο της Αμφίπολης οι αρχαιολόγοι δίνουν τη σκυτάλη στους συντηρητές, καθώς το κρύο και οι βροχές του χειμώνα απειλούν τα ευρήματα, τα οποία θα πρέπει να προστατευθούν. Έτσι, στο εσωτερικό του τάφου έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες προκειμένου να καλυφθούν τα γλυπτά, αλλά και το ψηφιδωτό.

(Πηγή:ienimerosi.gr, Amfipoli News)

Σάββατο 22 Νοεμβρίου 2014

ΑΜΦΙΠΟΛΗ: Ανθρώπινες παραστάσεις στα επιστύλια!!

Σημεία ενημέρωσης από την συνέντευξη του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κ. Τασούλα στην Αμφίπολη.



"Οι επισκέπτες δεν ξεπερνούσαν τα δάκτυλα του ενός χεριού ενώ τώρα είναι πάνω από 1000"

"Τώρα προέχει η γεωφυσική έρευνα και η συντήρηση των ευρημάτων"

" Ο τάφος αποτελεί απαράμιλλο ταφικό μνημείο τόσο για την σημαντικότητα της ανασκαφής όσο για την δουλεία που έκανε η ανασκαφική ομάδα. Η παγκόσμια κοινή γνώμη έχει μαγευτεί απο τα ευρήματα. Τα γεγονότα είναι συντριπτικά"

Ο κύριος Τασούλας, θέλοντας να δείξει τις δυσκολίες που είχε να αντιμετωπίσει η ομάδα σε σχέση με τις στερεωτικές διαδικασίες, είπε: "Το χώμα μέσα στον τάφο, κατά τη διάρκεια των χρόνων, έπαιξε ρόλο στερεωτικό για το μνημείο. Η αφαίρεση του χώματος ανέτρεπε τη στήριξη, και οι υποστυλώσεις έπρεπε να γίνονται με τρόπο τέτοιο ώστε να παρέχουν ακριβώς την ίδια στήριξη στα τοιχώματα κάθε φορά, ούτε περισσότερη ούτε λιγότερη."

Σχετικά με την τομογραφία του τύμβου, που θα πραγματοποιηθεί από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, αυτή θα απαντήσει σε ερωτήματα που έχουν να κάνουν με το υπέδαφος, και πιο συγκεκριμένα για το ποιο είναι το τεχνητό και ποιο το φυσικό μέρος του τύμβου και ποιες οι τομές. Σε ερώτηση για το πότε θα ολοκληρωθεί η τομογραφία, ο κύριος Γρηγόρης Τσόκας, υπεύθυνος της γεωφυσικής διασκόπησης, απάντησε: "Δεν μπορούμε να το πούμε από τώρα αυτό, είναι κάτι που θα εξαρτηθεί από το τι θα προκύψει κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Σε κάθε περίπτωση είναι κάτι που θέλει χρόνο."

Σύμφωνα με τον Υπουργό Πολιτισμού, με τις εργασίες συντήρησης αποκαλύφθηκαν οι πρώτες υποψίες ανθρώπινων αναπαραστάσεων στα επιστύλια που βρέθηκαν στον τρίτο χώρο. Αυτή τη στιγμή έχει γίνει ο πρώτος καθαρισμός των επιστυλίων και θα ακολουθήσει και επεξεργασία τους με λέιζερ, καθώς και άλλες διαδικασίες. "Αν βιαστείς, κινδυνεύεις να κάνεις σφάλματα που μπορεί να είναι καθοριστικά", τόνισε ο Υπουργός, ο οποίος θέλησε να πει με αυτόν τον τρόπο ότι δεν κρύβουν κάτι, απλώς οι αποκαλύψεις γίνονται έτσι και αλλιώς με αργούς ρυθμούς και δεν είναι μόνο θέμα κάποιου νέου ευρήματος, αλλά και η ίδια η διαδικασία της συντήρησης θα συνεχίσει να αποκαλύπτει πράγματα. "Αυτή είναι και η γοητεία της αρχαιολογίας", ανέφερε

Ο Υπουργός κ. Τασούλας επισήμανε αυτή την στιγμή ότι πρόκειται για μια φάση της ανασκαφής που τελείωσε και μία άλλα η που ξεκινάει που όπως είπε με πολλές υποσχέσεις για νέα σημαντικά ευρήματα. Οι φάσεις της διαδικασίας είναι άλλωστε και αυτές που προβλέπονται από το νόμο. Η πρώτη είναι η σωστική διαδικασία, όπου λαμβάνουν χώρα οι εργασίες στερέωσης και συντήρησης. Αυτή είναι η φάση που τελειώνει, για την οποία θα ενημερωθούμε με τον πλέον επίσημο τρόπο από την κυρία Παναγιωταρέα στην Αθήνα σε μια εβδομάδα. Ταυτόχρονα, μπαίνουμε στη φάση της επιστημονικής διαδικασίας, με τις απαιτούμενες μελέτες ιστορικών, αρχαιολόγων, γεωλόγων και άλλων επιστημόνων, που θα ολοκληρωθούν σε βάθος πέντε χρόνων. Μέρος αυτής είναι και η γεωφυσική διασκόπηση του τύμβου.


Σχετικά με την επισκεψιμότητα του μνημείου ο Υπουργός δήλωσε ότι πρώτα θα γίνει επισκέψιμο το ταφικό μνημείο στην επιστημονική κοινότητα και τους δημοσιογράφους κάτι που αναμένεται να γίνει σε λίγους μήνες από τώρα και στην συνέχεια θα ανοιχτεί προς το κοινό που αυτό εκτιμάται ότι θα γίνει σε κάποια χρόνια από τώρα.

Τετάρτη 19 Νοεμβρίου 2014

Αποτελέσματα έρευνας του Υπουργείου Πολιτισμού σε συνεργασία με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών στη νήσο Δήλο

Το Υπουργείο Πολιτισμού σε συνεργασία με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ) διεξήγαγε έρευνα στη βορειοανατολική πλευρά της Δήλου προκειμένου να επαναπροσδιοριστούν και να αποτυπωθούν τα κατάλοιπα, που βρίσκονται στη θαλάσσια περιοχή της συνοικίας του Σταδίου. Τα κατάλοιπα αυτά είχαν προσδιοριστεί στο παρελθόν ως λιμενικές εγκαταστάσεις.
Κατά τη διάρκεια της έρευνας διαπιστώθηκε ότι αντί για λιμενικές εγκαταστάσεις πρόκειται για οικιστικά κατάλοιπα, τα οποία αποτελούν τα προς ανατολάς όρια της συνοικίας του Σταδίου. Συγκεκριμένα, εντοπίστηκαν και αποτυπώθηκαν σε βάθος περίπου 1.5-2 μέτρων με γραφική και με φωτογραφική μέθοδο εγκαταστάσεις, οι οποίες συσχετίζονται με εμπορικές και ίσως βιοτεχνικές δραστηριότητες. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγουμε από την παρουσία δαπέδου, το ανατολικό όριο του οποίου φέρει κατά χώρα πακτωμένα και σε κανονική διάταξη 16 πήλινα αγγεία (αμφορίσκους) (εικ. 1 και 2), που σώζονται κατά το ήμισυ, σε συνδυασμό με ένα κλίβανο. Παρόμοιες εγκαταστάσεις έχουν εντοπιστεί στην Πομπηΐα και στο Ηράκλειο (Herculaneum) της Ιταλίας.
Επιπροσθέτως εντοπίσθηκαν και φωτογραφήθηκαν λιθόπλινθοι μεγάλων διαστάσεων στην επέκταση του δαπέδου, οι οποίοι βρίσκονταν σε σειρά. Οι λιθόπλινθοι αυτοί πιθανώς να αποτελούσαν την προς ανατολάς προκυμαία της συνοικίας του Σταδίου. Εντοπίσθηκαν εξάλλου και αποτυπώθηκαν τοίχοι κτισμάτων και δομικά στοιχεία πεσμένης κιονοστοιχίας σε βάθος από 20 εκατοστά έως 1 μέτρο, καθώς και αποτυπώθηκαν τοίχοι κτισμάτων στον αιγιαλό κατά μήκος της ακτογραμμής.
Στην αρχαιολογική έρευνα συμμετείχαν από την Εφορία Εναλίων Αρχαιοτήτων , η επιστημονική υπεύθυνη και καταδυόμενη αρχαιολόγος κ. Μαγδαληνή Αθανασούλα, ο δύτης κ. Μανώλης Τσεφρώνης και ο καταδυόμενος εργατοτεχνίτης κ. Σπυρίδων Μουρέας. Από το ΕΙΕ, στην αρχαιολογική έρευνα συμμετείχαν η επιστημονική υπεύθυνη η καταδυόμενη αρχιτέκτονας
μηχανικός και αρχαιολόγος Δρ. Μάνθα Ζαρμακούπη και η καταδυόμενη αρχιτέκτονας μηχανικός και αναστηλώτρια κ. Φωτεινή Βλαχάκη.

Εικ. 1. Άποψη προς ανατολάς του δαπέδου με πακτωμένα σε διάταξη 16
πήλινα αγγεία.
Εικ. 2. Κοντινή άποψη των 16 πήλινων αγγείων.
Εικ. 3. Η προκυμαία της Συνοικίας του Σταδίου.




Ακολουθώντας τα ίχνη της Ολυμπιάδας στην Πασσαρώνα


Η αρχαία Πασσαρώνα, γενέτειρα της πριγκίπισσας των Μολοσσών και μητέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου Ολυμπιάδας, τοποθετείται, σύμφωνα με τον «αρχαιολόγο της Ηπείρου», Σωτήρη Δάκαρη, βορειοδυτικά του λεκανοπεδίου των Ιωαννίνων σε απόσταση 8 χιλιομέτρων από την πόλη. Η συστηματική ανασκαφή αποκάλυψε στην κορυφή ενός λόφου, στο Μεγάλο Γαρδίκι, οχυρωμένη θέση, ενώ στους πρόποδές του βρίσκεται ο αρχαίος ναός που ταυτίστηκε με τον Άρειο Δία.

Η Ολυμπιάδα ήταν κόρη του Νεοπτόλεμου Β’ και γεννήθηκε το 373 π.Χ., πιθανότητα στην πρωτεύουσα των Μολοσσών, Πασσαρώνα. Η γυναίκα με τη δυναμική προσωπικότητα είχε τα ονόματα Πολυξένη στην παιδική της ηλικία, Μυρτάλη όταν παντρεύτηκε, ενώ πήρε το όνομα Ολυμπιάδα μετά τη νίκη του συζύγου της Φιλίππου Β’ στις αρματοδρομίες, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 356 π.Χ. Η έντονη προσωπικότητα της Ολυμπιάδας και η επιρροή της, ακολούθησαν τον γιο της Αλέξανδρο ως το τέλος.

Ο προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων Κώστας Σουέρεφ μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για τον ιστορικό χαρακτήρα της Ολυμπιάδας και την αρχαία Μολοσσία.

«Οι γυναίκες και οι κόρες των βασιλέων στη Μολοσσία ήταν συνδεδεμένες με τα Ιερά της περιοχής» αναφέρει «γι’ αυτό οι αρχαιολόγοι θεωρούν ότι, πιθανότατα, η Ολυμπιάδα είχε συνδεθεί άμεσα με το Ιερό του Δία και της Διώνης στη Δωδώνη. Συνάντησε τον Φίλιππο Β’ στο Ιερό των Μεγάλων Θεών της Σαμοθράκης και οι ιστορικές πηγές υποστηρίζουν την άποψη πως η Ολυμπιάδα μετείχε της προβολής και του Μακεδονικού Βασιλείου, στη σχέση με τον Ηρακλή και τον Δία. Ο Φίλιππος Β’, όταν ήρθε στην Ήπειρο, πρόσθεσε τις παλιές περιοχές των αποικιών στα παράλια του Ιονίου, όπως η Αμβρακία, στο Βασίλειο των Μολοσσών. Λέγεται ότι η Ολυμπιάδα, με τον μικρό της γιο Αλέξανδρο, έμειναν στη Μολοσσία και τη Δωδώνη όταν ο Φίλιππος Β’, σύμφωνα με τις συνήθειες της εποχής, παντρευόταν και άλλες γυναίκες. Όταν ο Αλέξανδρος ανέλαβε τον θρόνο, οι σχέσεις των Μολοσσών και των Μακεδόνων ήταν άριστες. Ο Μ. Αλέξανδρος, στην αρχή της εκστρατείας του επισκέφθηκε πρώτα το Ιερό του Άμμωνα στην Αίγυπτο, το οποίο συνδέεται άμεσα με τον ιδρυτικό μύθο του Μαντείου της Δωδώνης».

Εξάλλου, η Ολυμπιάδα, σύμφωνα με τις πηγές, πρόβαλε τα χθόνια γυναικεία χαρακτηριστικά της Διώνης, εκδοχή της μητέρας Γης, δηλαδή την εξοικείωσή της με τα φίδια. Το γεγονός ότι ο Δίας ενώθηκε μαζί της με τη μορφή φιδιού οδήγησε τον Αλέξανδρο να θεωρεί πως ήταν γιος του Δία. Μετά τον θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου, η Ολυμπιάδα αγωνίστηκε να κρατήσει τη διαδοχή στο θρόνο για τον ανήλικο Αλέξανδρο Δ’, γιο του Μ. Αλέξανδρου και της Ρωξάνης. Εξ όσων γνωρίζουμε, επισημαίνει ο κ. Σουέρεφ, ο Κάσσανδρος, συνόδευσε από τη Βαβυλώνα τον μικρό Αλέξανδρο Δ’ και τη Ρωξάνη στην Μακεδονία και η Ολυμπιάδα ανέλαβε να τους προστατεύσει μέχρι την ενηλικίωση, άλλοτε στην Ήπειρο και άλλοτε στην οχυρωμένη Πύδνα. Ακολούθησαν αιματηρές ίντριγκες, για τη διαδοχή στον θρόνο και η Ολυμπιάδα εξολόθρευσε πιθανούς διεκδικητές.

Ο Κάσσανδρος κατόρθωσε να επιβληθεί τελικά και από επιτηρητής του θρόνου έγινε βασιλιάς και παντρεύτηκε την ετεροθαλή αδελφή του Μ. Αλεξάνδρου, Θεσσαλονίκη. Η Ολυμπιάδα, η οποία όριζε τη Μακεδονική Φρουρά, υποχρεώθηκε να παραδώσει την Αμφίπολη στον Κάσσανδρο, ο οποίος στη συνέχεια οδήγησε στον θάνατο την Ολυμπιάδα στην Πύδνα, με διαταγή να παραμείνει άταφη. Λέγεται, μάλιστα, ότι κάλεσε τους συγγενείς των νεκρών διεκδικητών του θρόνου να τη θανατώσουν με λιθοβολισμό, στο τέλος του 4ου π.Χ. αιώνα.

«Η Μολοσσία, αρχικά τοποθετείται στον ευρύτερο χώρο του λεκανοπέδιου μέχρι την Κόνιτσα, ενώ στη συνέχεια περιέλαβε και τη Δωδώνη. Ήταν το βασίλειο των Αιακιδών ή Μολοσσών. Οι πιο σημαντικοί βασιλείς ήταν ο Θαρύπας, ο Αλκέτας, ο Αλέξανδρος Α’, ο Μολοσσός, αδελφός της Ολυμπιάδας, και ο Πύρρος, ανιψιός της Ολυμπιάδας που γεννήθηκε λίγα χρόνια μετά τον θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου», καταλήγει ο κ. Σουέρεφ.

Σήμερα, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ, ολοκληρώνονται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων οι εργασίες στη Δωδώνη και στη θέση του οχυρού στο Μεγάλο Γαρδίκι, για την προβολή και την ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου.

(Πηγή: Μ. Τζώρα, ΑΠΕ-ΜΠΕ, archaiologia.gr)

Ντόροθι Κινγκ: Μπορούμε να ασχολούμαστε με ανόητους;

«Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η Αμφίπολη χτίστηκε από Ρωμαίους ή εξωγήινους», έγραψε η αρχαιολόγος

Η Αμφίπολη είναι μια από τις αγαπημένες… ασχολίες της Ντόροθι Κινγκ. Η διάσημη αρχαιολόγος «μίλησε» για ακόμη μια φορά μέσω twitter για όσους λένε διάφορα «περίεργα» για το ταφικό μνημείο, κάνοντας λόγο για «ανόητους».

Συγκεκριμένα, η κ. Κινγκ, έγραψε στο twitter: «Κάποιοι άνθρωποι υποστηρίζουν ότι η Αμφίπολη χτίστηκε από τους Ρωμαίους και κάποιοι άλλοι ότι χτίστηκε από εξωγήινους. Μπορούμε να ασχολούμαστε με ανόητους;».


(Πηγή: newsbeast.gr)


Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ -ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ- ΘΑ ΥΠΑΡΞΕΙ "ΣΟΚ ΚΑΙ ΔΕΟΣ" ΣΤΙΣ 29 Νοεμβρίου;

Ας επιστρέψουμε στην ανακοίνωση του ΥΠΠΟ της 12/11/2014 και ας εστιάσουμε στα παρακάτω :

"5. Το ταφικό συγκρότημα στον λόφο Καστά είναι ένα δημόσιο έργο, που για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε η μεγαλύτερη ποσότητα μαρμάρου, που έχει ποτέ χρησιμοποιηθεί στη Μακεδονία. Να σας θυμίσω τα στοιχεία της μοναδικότητας του: Τύμβος ύψους 33μ, και επ᾽ αυτού το βάθρο με το υπερμέγεθες λιοντάρι, συνολικού ύψους 15,84. Οι σφίγγες, οι καρυάτιδες και το υπέροχο ψηφιδωτό με την αρπαγή της Περσεφόνης, αλλά και τα μαρμάρινα ζωγραφισμένα επιστύλια, τα οποία, αυτή τη στιγμή, συντηρούνται στο εργαστήριο του Μουσείου Αμφίπολης. Επισημαίνεται το πρωτοφανές ύψος του συνόλου της κατασκευής.

6. Επομένως, αυτό το μνημείο αποτελεί μοναδική και πρωτότυπη σύνθεση ποικίλων χαρακτηριστικών. Είναι μια εξαιρετικά ακριβή κατασκευή, το κόστος της οποίας είναι προφανώς απίθανο να είχε αναληφθεί από ιδιώτη.

7. Πιθανότατα, πρόκειται για μνημείο αφηρωϊσμένου νεκρού, δηλαδή, θνητού στον οποίον αποδόθηκαν λατρευτικές τιμές από την κοινωνία της εποχής του. Ο νεκρός ήταν εξέχουσα προσωπικότητα, καθώς μόνον έτσι εξηγείται η κατασκευή αυτού του μοναδικού ταφικού συγκροτήματος"

Παρατηρούμε ότι το ΥΠΠΟ για ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ κάνει αναφορά για "αφηρωισμένο" νεκρό όπως επίσης ότι "στον οποίον αποδόθηκαν λατρευτικές τιμές από την κοινωνία της εποχής του".

Δηλαδή για ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ μιλούν για αφηρωισμένο νεκρό. ΓΙΑΤΙ ; Από που το συνάγουν αυτό ; Δεν προέκυψε κάτι καινούργιο εκτός από την ανεύρεση του σκελετού.Μας το είπαν μόλις βρήκαν τον νεκρό άρα ΚΑΤΙ ΕΧΟΥΝ ΒΡΕΙ που δεν το έχουν ανακοινώσει.

Επίσης ένα άλλο σημείο σημαντικό είναι ότι αναφέρεται " στον οποίον αποδόθηκαν λατρευτικές τιμές". Πως το ξέρουν ; Αυτό το λένε με σιγουριά. Μήπως βρέθηκαν και σημάδια προσφορών ή εναγισμών που δεν έχουν ανακοινωθεί; Πολύ πιθανόν.

Με μεγάλη πιθανότητα λοιπόν  έχουν βρει κάτι και μάλιστα στον τάφο και όχι πριν, για αυτό και πιθανολογούν με πολύ σιγουριά (πιθανότατα λένε) ότι έχουμε αφηρωισμό. Δεν αποτέλεσε για αυτούς κριτήριο το μέγεθος του μνημείου γιατί το μέγεθος ήταν ήδη γνωστό και παρόλα αυτά μιλούσαν για Μακεδόνα στρατηγό ή υψηλό αξιωματούχο.

Το συνδυάζουν δε με το ότι φτιάχτηκε με κρατικούς πόρους. Γιατί το λένε τώρα ; Δεν προέκυψε κάτι καινούργιο που συνταρακτικά θα έδινε αυτήν την εικόνα. Το μέγεθος και η πολυτέλεια ήταν γνωστή άρα θα μπορούσε να διατυπωθεί από πριν. Διατυπώνεται τώρα μαζί με την ανακοίνωση για τον νεκρό.
Ισως κάποιο εύρημα λοιπόν το τεκμαίρει.

Ισχυρίζονται ότι δεν γνωρίζουν το φύλο του νεκρού. Όμως μιλάνε για "αφηρωισμένο"  νεκρό που ισχύει μόνο σε περίπτωση που ο νεκρός είναι άνδρας.

Με άλλα λόγια σε λίγες  γραμμές ανακοίνωσης μας είπαν τις πιο συγκλονιστικές πληροφορίες!

Οτι ο νεκρός είναι άνδρας, ηρωποιημένος που ελατρεύετο εκεί και ο τάφος είναι φτιαγμένος με κρατικούς πόρους.
Υπάρχει κανείς υποψήφιος για την ταυτότητα τουνεκρού ;

Αρχισαν και επισήμως να ακούγονται ή να μην διαψεύδονται τα ονόματα του Αλεξάνδρου και του Ηφαιστίωνα. Ο κ. Τασούλας και  η κα Μενδώνη όταν γίνεται αναφορά στον Αλέξανδρο δεν το απορρίπτουν αλλά το αφήνουν ανοιχτό και γενικά σε όλα τα ΜΜΕ εσωτερικού και εξωτερικού υπάρχει η αίσθηση ότι αυτά τα δύο ονόματα είναι ενδεχόμενα, και μάλιστα πολύ περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον. Προτίθενται δε να συγκρίνουν το DNA με το DNA των νεκρών της Βεργίνας.


Γιατί όμως ; Αφού ο Αλέξανδρος γνωρίζουμε ότι ετάφη στην Αλεξάνδρεια ενώ ο Ηφαιστίωνας αποτεφρώθηκε στην Βαβυλώνα. Αρα εκ των πραγμάτων σίγουρα αυτοί οι δύο αποκλείονται.

Μήπως όμως υπάρχει κάποια περίεργη σιωπή ή πείραγμα των κειμένων  που ανοίγει παράθυρο για να είναι υποψήφιοι ;

Κατά περίεργο τρόπο η ίδια η κα Μενδώνη στην συνέντευξη της στο ΣΤΑΡ αφηνει ανοικτό το θέμα αμφισβήτησης των κειμένων, όπως επίσης άφησε εμμέσως ανοιχτό το θέμα του Αλεξάνδρου. (βλεπε : ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΛΙΝΑΣ ΜΕΝΔΩΝΗ - ΣΤΑΡ)

Στην συνέντεξη της δε στο ΜΕΓΚΑ (βλέπε : ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΛΙΝΑΣ ΜΕΝΔΩΝΗ-ΜΕΓΚΑ )   επίσης αφήνει ανοιχτό το θέμα της μη ύπαρξης από την αρχή  κτερισμάτων! Θυμίζω ότι εμείς ήδη έχουμε ΑΠΟΚΛΕΙΣΕΙ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΣΥΛΗΣΗΣ  του τάφου, παρά την φαινομενική εικόνα που δίδεται. (βλεπε : Ο ΝΕΚΡΟΣ ΒΡΕΘΗΚΕ-ΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ).

Όλα τα ευρήματα ερμηνεύονται πολύ εύκολα ως μη αποτελέσματα σύλησης, η όποια διαλεκτική προσέγγιση στο θέμα  το αποδεικνύει.

Ιδια προσέγγιση ακολουθεί και η κα Παλιαδέλη η οποία σε συνέντευξη της μιλά ότι ΙΣΩΣ να μην υπήρχαν εξ αρχής κτερίσματα (πιθανολογεί συγκεκριμένα ότι ΙΣΩΣ να υπήρχαν που είναι ακόμα ισχυρότερο).

Συγκεκριμένα λέει :

"Είναι η μορφή ενός σεμνού κιβωτιόσχημου τάφου” μας λέει η κ. Παλιαδέλη. Οι μεγάλοι κιβωτιόσχημοι τάφοι είναι συνήθως  φαρδύτεροι. Ο συγκεκριμένος δημιουργήθηκε για να δεχθεί μόνο το νεκρό, ούτε καν κτερίσματα. Ίσως πάνω από την 'κάσα' να τοποθετήθηκαν κάποια κτερίσματα, τα οποία προφανώς τα πήραν όλα οι τυμβωρύχοι, οι οποίοι και δημιούργησαν και αυτή την αναστάτωση πετώντας κάποια οστά έξω από τον τάφο". ("http://news247.gr/eidiseis/psixagogia/politismos/Amfipoli-news/amfipolh_semnos_o_tafos_spoydaios_o_nekros.3138412.html")

Οσον αφορά την εικόνα που αποκομίζουμε ότι ο τάφος τελικά είναι λιτός παρά την πολυτέλεια του υπολοίπου μνημείου, η καλή φίλη του ιστολογίου Ελένη, έθεσε υπ' όψη μου το παρακάτω κείμενο όπου στην σελίδα 29 του pdf διατυπώνεται η θέση ότι ο συνδυασμός κιβωτιόσχημου τάφου με ξύλινο φέρετρο ή κλίνη μέσα του αποτελούν σπάνια και την πιο ακριβή πρακτική. Όπως επίσης και το γέμισμα του τάφου με χώμα έχει Ομηρική προέλευση και η απόθεση του φερέτρου επί του χώματος συντελεί στην ολοκλήρωση του θανάτου που είναι η πλήρης αποσύνθεση της σάρκας από τα οστά.

Στην δε σελίδα 36 του pdf στην σημείωση 28 αναφέρεται ότι το "ορθογώνιο" φέρετρο ετοποθετείτο σε όρυγμα επί του εδάφους πάνω στο "παρθένο" έδαφος" πράγμα που εξηγεί και γιατί δεν υπάρχει δάπεδο στο οποίο να εδράζεται ο τάφος.

Στην σελίδα 41 του pdf  αναφέρει ένα ιδιαίτερο χώρο εναγισμών που δηλώνει ταφή αξιωματούχου,πολεμιστή ,ήρωα. H πολύ καλή φίλη Ελένη το συνδυάζει με ένα κοίλωμα που υπάρχει στον κιβωτιόσχημο τάφο κατω δεξιά.

Ισως να συνδέεται με την ανακοίνωση όπου από εκεί συνάγουν για λατρευτικές τιμές.

(http://www.nottingham.ac.uk/csps/documents/matzanas-burial-customs-and-practices/7-comparisons.pdf) 

 Επίσης σε σχετικό δημοσίευμα των Νέων (βλέπε : http://www.real.gr/Files/Articles/Document/368960.pdf ) δίδεται περιγραφή των κατοίκων της Αμφίπολης, οι οποίοι κατά το δημοσίευμα ήταν μετρίου αναστήματος με καστανοκόκκινα μαλλιά και λευκή επιδερμίδα.

Μήπως αυτά αναφέρονται λόγω κάποιας διαρροής για την κατάσταση του νεκρού ; Το ύψος του μπορεί  με πρώτη εικόνα να εκτιμηθεί όπως επίσης και τα μαλλιά του μιας και στους νεκρούς δεν αποσυντίθεται τελείως η σάρκα και κυρίως απομένουν κάποιες τρίχες από τα μαλλιά τους, οπότε θα μπορούσε να υπάρχει μια πρώτη εικόνα  και για αυτά από τον νεκρό.

Κατά σύμπτωση όμως (!) τέτοια ήταν και  τα χαρακτηριστικά του Αλέξανδρου και τα οποία χαρακτηριστικά τα έχει και η Περσεφόνη στο ψηφιδωτό που συμβολίζει την ψυχή του νεκρού και που κατά την γνώμη μας προδιαγράφει και τον νεκρό. (βλέπε : Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΘΑΛΑΜΟΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΙ ΤΟΝ ΝΕΚΡΟ )

Εδώ θα ήθελα να κάνω μια παρέκβαση και να αναφερθώ σε μια παρατήρηση που έκανε ο πολύ καλός σχολιαστής του ιστολογίου Antilamogio ο οποίος παρατήρησε ότι στο επιστύλιο όπου ευρίσκοντο οι Καρυάτιδες παρατηρείται κάποιο σύμβολο, το οποίο μοιάζει με το γράμμα Α με κάποιον κύκλο εφαπτόμενο δεξιά στην κορυφή του :


 και σε μεγαλύτερη ανάλυση:


και φωτισμένη για να φανεί καλύτερα (από την φίλη Εύη Παπαγεωργίου) :


Κατά σύμπτωση (!) το σημείο αυτό του επιστηλίου εκαλύπτετο από μαύρη σακούλα, που από ότι φαίνεται στην φωτογραφία (πίσω από τα πόδια του εργάτη ) είχε ξεκολήσει στο επίμαχο σημείο, για αυτό και τελικά κατεγράφη το σημείο αυτό :


Βλέπουμε ότι το επίμαχο σημείο φαίνεται ότι μοιάζει εκπληκτικά με το "μονόγραμμα"του Μεγάλου Αλεξάνδρου :


όπως ισχυρίζεται η Dorothy King (http://phdiva.blogspot.gr/2014/10/amphipolis-marks-spot.html?m=1

ή όπως μου επεσήμανε η πολύ καλή φίλη Ελένη το μονόγραμμα στα νομίσματα ενδέχεται να ανήκει στην εκάστοτε πόλη η στο νομισματοκοπείο που τα παράγει (εδώ το ίδιο νόμισμα όπως εκδώθηκε από άλλες πόλεις https://www.youtube.com/watch?v=TkmbKYvflRI )

Φυσικά, επειδή ίσως να βλέπουμε αυτό που θέλουμε να δούμε μπορεί όμως να είναι μια τυχαία ρωγμή στο μάρμαροο, πιθανόν λόγω κάποιου σεισμού, που όμως είναι περίεργο να συνυπάρχει με μια οριζόντια για να σχηματισθεί το γράμμα Α και με έναν κύκλο αφαπτόμενο δεξιά στην κορυφή. Φαίνεται όμως  πολύ περίεργη σύμπτωση.

Αν όμως είναι αυτό που υποψιαζόμαστε ότι είναι στην πραγματικότητα, μήπως από εκεί συνάγεται ότι το μνημείο έγινε με κρατικούς πόρους (αν είναι το σύμβολο της πόλης) ή την ταυτότητα του νεκρού;

Ας μην ξεχνάμε δε ότι το σύμβολο αυτό βρίσκεται στην είσοδο του δεύτερου θαλάμου Θ2  οι οποίος κατά την υπόθεση μας προδιαγράφει τον νεκρό.


Πάνω από το επιστύλιο του τρίτου θαλάμου Θ3  σχολιαστές του ιστολογίου προς την απέναντι πλευρά ενετόπισαν κάτι πολύ σημαντικό, δύο πρόσωπα:


 Αν τώρα εστιάσουμε στα δύο αυτά σημεία, ο σχολιαστής tolis Zerv  συνεπέρανε  ότι στο μεν αριστερό φαίνεται ότι υπάρχει ένα πρόσωπο μέδουσας (ίσως) :



στο δε δεξιό ο σχολιαστής zibi ότι υπάρχει ένα άλλο πρόσωπο που μοιάζει με το πρόσωπο του Αδη στο ψηφιδωτό που ακολουθεί αμέσως μετά την διέλευση από τις Καρυάτιδες και την είσοδο στο δεύτερο θάλαμο :

Φαίνεται δηλαδή ότι επί του επιστυλίου υπάρχει ολόκληρη ζωγραφική παράσταση, που προοιονίζει ότι τα  ζωγραφιστά επιστύλια που "φυγαδεύτηκαν" στο Μουσείο της Αμφίπολης για (δήθεν ;) συντήρηση ίσως να περιέχουν καθοριστικές παραστάσεις που ίσως παρπαπέμπουν στον νεκρό.

Είναι όλα αυτά οφθαλμαπάτες, αυτά που θέλουμε να δούμε ή πράγματι έτσι είναι η πραγματικότητα;

Οι ανακοινώσεις θα το δείξουν αυτό.


Μέχρι στιγμής τηρείται σιγή ιχθύος που προμηνύει ότι υπάρχουν στοιχεία που δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμα.

Οταν η κα Περιστέρη ανέφερε ότι ο νεκρός είναι Μακεδονας στρατηγός, η κα.Λίνα Μενδώνη, Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού, μιλώντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του STAR (Παρασκευή 14 Νοεμβρίου 2014), υποστήριξε ότι η αναφορά της κ.Περιστέρη περί του φύλου του νεκρού (άνδρας) έγινε «εν τη ρύμη του λόγου της τελευταίας» και ότι δεν μπορεί κανείς να μιλήσει με βεβαιότητα, εάν πρώτα δεν γίνουν οι απαραίτητες εργαστηριακές εξετάσεις.

Όπως επίσης και δεν επιτράπηκε από την κα Παναγιωταρέα να γίνουν ερωτήσεις στην κα Περιστέρη από δημοσιογράφο όπως έχει καταγραφεί στο παρακάτω βίντεο : " http://www.dailymotion.com/video/x29zzfh_%CE%B4%CE%B7%CE%BB%CF%8E%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B7-%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%B4%CF%8E%CE%BD%CE%B7-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B1-%CE%B5%CF%85%CF%81%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B1%CE%BC%CF%86%CE%AF%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B7-%CE%B2%CF%81%CE%AD%CE%B8%CE%B7%CE%BA%CE%B5-%CE%B1%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%8E%CF%80%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%82-%CF%83%CE%BA%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CF%84%CF%8C%CF%82_news"

Αν θέλουμε να δούμε  τις πολιτικές προεκτάσεις αν υπάρχουν ευρήματα που θα κάνουν πάταγο σε όλον τον κόσμο, αναφέρομαι στο Σκοπιανό, αυτά είναι πολύ λογικό ότι  δεν θα  ανακοινωνόντουσαν σε ένα Δελτίο Τύπου αλλά σε μια επίσημη παρουσίαση όπως αυτής στις 29/11.  Για αυτό και πολύ πιθανόν να τηρείται προσπάθεια χαμηλών τόνων μέχρι ίσως την παρουσίαση της 29ης Νοεμβρίου, την οποία παρέβη μέσα στην χαρά της η κα Περιστέρη καθώς φαίνεται ότι δεν συγκρατήθηκε.

Στις 29/11 προβλέπω σοκ και δέος. 

Η κα Περιστέρη θα μιλήσει στο αμφιθέατρο του ΥΠΠΟ στους αρχαιολόγους,όπως έχει δημοσιευθεί δημοσιογραφικά,  και όπως ξέρουμε την περιμένουν στην γωνία. Σίγουρα θέλω να πιστεύω ότι έχει τέτοια όπλα που θα κάνουν πάταγο.

Εν αναμονή λοιπόν..... 

Αρχαία καταστήματα και θέατρο «ανοιχτό» για 6 αιώνες

Αρχαία καταστήματα αποκαλύφθηκαν σε ανασκαφές στο ελληνιστικό θέατρο της Πάφου, το οποίο αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.

Στον χώρο του θεάτρου κάνει ανασκαφές, από το 1995, η αρχαιολογική αποστολή του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Τμήματος Αρχαιοτήτων Κύπρου, οι έρευνες υπό τη διεύθυνση του δρα Κρεγκ Μπάρκερ αποκάλυψαν το νότιο άκρο ενός κτιρίου συνολικού μήκους 20 μέτρων, με τοίχους, πλάτους ενός μέτρου, που χρονολογείται από τον 15ο-16ο αι. μΧ.

Τα έως στιγμής ανασκαφικά δεδομένα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για σειρά καταστημάτων, ενώ οι ενδείξεις από την κεραμική, που βρέθηκε, υποδηλώνουν ότι τα μπάζα, που ανασκάφηκαν, σχετίζονται με τον σεισμό του 4ου αι. μΧ.

Η αποστολή από την Αυστραλία θα συνεχίσει τις ανασκαφές της στο θέατρο και παράλληλα θα συνεχίσει τη μελέτη για τη δημοσίευση των ερευνών της.


Τί έχει αποκαλυφθεί 

Το Τμήμα Αρχαιοτήτων σημειώνει ότι η ομάδα, ως αποτέλεσμα των πολύχρονων ερευνών της στον χώρο, έχει αποκαλύψει αρχιτεκτονικά κατάλοιπα λαξευμένα στον φυσικό βράχο, στη νότια πλαγιά του λόφου Φάμπρικα, στο βόρειοανατολικό τμήμα της αρχαίας οχυρωμένης πόλης της Νέας Πάφου.
Ο χώρος του θεάτρου λειτουργούσε ως πεδίο παραστάσεων και διασκέδασης για περισσότερους από έξι αιώνες, μεταξύ του 300 πΧ και του ύστερου 4ου αι. μΧ.
Το 365 μ.Χ., πάντως, το θέατρο καταστράφηκε από σεισμό, ενώ στη συνέχεια το οικοδομικό του υλικό υπέστη μεγάλες ζημιές από λιθορυχία.

Κατά την περίοδο των Σταυροφοριών μέχρι και τα ενετικά και οθωμανικά χρόνια, ο χώρος πάνω από τα αρχαία κατάλοιπα χρησιμοποιήθηκε για γεωργικούς και βιοτεχνικούς σκοπούς.

Η ανασκαφική ομάδα έχει κατά τα τελευταία έτη επικεντρωθεί στη διερεύνηση του αστικού ιστού της περιοχής γύρω από το θέατρο. Έχει επίσης αποκαλύψει ένα ρωμαϊκό νυμφαίο και έναν λιθόστρωτο ρωμαϊκό δρόμο στα νότια του θεάτρου.

Οι έρευνες χρηματοδοτούνται από το Nicholson Museum και το Αυστραλιανό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών.

(Πηγή: thetoc.gr)

Το παράδοξο της Αμφίπολης: National Geographic vs Σύνολο Ελλήνων αρχαιολόγων


Ένα από τα μεγαλύτερα και εγκυρότερα επιστημονικά - εκπαιδευτικά περιοδικά του κόσμου, το National Geographic, σε μια ειδική του έκδοση αφιερωμένη στην Αμφίπολη, διερευνά την πιθανότητα ταφής του Μεγάλου Αλεξάνδρου στον Τύμβο Καστά. Επιχειρεί, λοιπόν, μια πρώτη καταγραφή όλων εκείνων των ιστορικών δεδομένων που δείχνουν τον τόπο ταφής του Μεγάλου Στρατηλάτη και καταλήγει σε πολύ σημαντικά συμπεράσματα. Διαβάζοντάς το κανείς, όχι μόνο δεν αποκλείει την πιθανότητα ο συγκεκριμένος τάφος να σχετίζεται με αυτόν αλλά θα βρει και πολλά επιχειρήματα που θα ενισχύουν το σενάριο αυτό. Για να το επιβεβαιώσετε πατήστε εδώ.

Την ίδια στιγμή, για το σύνολο των Ελλήνων αρχαιολόγων η λέξη Μέγας Αλέξανδρος σε σχέση με το συγκεκριμένο μνημείο παραμένει απαγορευμένη. Έχουν ακουστεί δεκάδες ονόματα, από τον τότε "Δήμαρχο Αμφίπολης" μέχρι κάποιον μετέπειτα Ρωμαίο αξιωματούχο, αλλά ποτέ το "απαγορευμένο όνομα". Γιατί, λοιπόν, αυτή η απαγόρευση την στιγμή που ξένοι αρχαιολόγοι και ξένα μέσα ενημέρωσης το αναφέρουν πλέον ανοιχτά;

(Πηγή: Amfipoli News)

Το μυστήριο με τα χαμένα κεραμικά

Δεν έχει συζητηθεί ακόμη η... σιωπή που έχει πέσει για το θέμα των κεραμικών που βρέθηκαν στον τάφο της Αμφίπολης, πλάι ή επάνω από το φέρετρο, κάτω από τους πωρόλιθους.

Ή μήπως δε βρέθηκαν;

Ωστόσο, σε όλους τους τάφους, τα κεραμικά αγγεία, είτε πολλά, είτε λίγα, είναι συνηθισμένα και μάλιστα, όταν ανακαλύπτονται από την αρχαιολογική σκαπάνη, δίνουν και σημαντικές πληροφορίες για την ηλικία του τάφου και την χρονολογική τοποθέτησή του με βάση την τεχνοτροπία που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή τους και την προσφορά τους στο νεκρό.

Για τον νεκρό της Αμφίπολης δεν έχουν γίνει κάθολου τέτοιες αναφορές.

Κιβωτιόσχημος τάφος, όπως κι εκείνος της Αμφίπολης, έχει βρεθεί και αλλού, όμως πρόκειται, όπως αναφέρει η ιστοσελίδα xronometro.com, πουθενά δεν έχει υπάρξει άλλο παράδειγμα να μην έχουν βρεθεί κεραμικά, "ούτε ένα τόσο δα κομματάκι κεραμίδι", όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.

"Ακόμη και στον πιο ταπεινό τάφο να κοιτάξει κανείς θα δει τουλάχιστον ένα–δύο κεραμικά", σημειώνεται.

Η πρώτη εξήγηση, ότι δηλαδή αποσπάστηκαν από τυμβωρύχους, φαίνεται να απορρίπτεται.

Επειδή τα κεραμικά ήταν αντικείμενα ευτελούς αξίας, οι τυμβωρύχοι τα περιφρονούσαν, όπως έκαναν και με τα οστά του νεκρού, παρότι εκείνα, σύμφωνα και με τη σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, βρίσκονταν "μέσα και έξω" από το φέρετρο του τάφου.

Και εδώ αρχίζουν οι ερωτήσεις, μιας και από το υπουργείο, σε καμία ανακοίνωση, δεν έγιναν αναφορές.

Στην περίπτωση του τάφου της Αμφίπολης τι αγγεία και τι κτερίσματα συνόδευαν τον νεκρό;

Είναι αγγεία του τελευταίου τετάρτου του 4ου αιώνα ή είναι παλαιότερα;

Ανεπίσημες πληροφορίες, που επικαλείται η ιστοσελίδα, θέλουν να έχουν βρεθεί πέντε χάλκινα νομίσματα, τα οποία δεν ανακοινώθηκαν.

Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι τα χάλκινα νομίσματα δεν ενδιέφεραν του τυμβωρύχους, για τον αρχαιολόγο όμως είναι και αυτά πολύτιμη πηγή πληροφοριών, για την χρονολόγηση της ταφής.

(Πηγή: news.gr, xronometro.com, amfipoli news)

"Πόλεμος" αρχαιολόγων για τον τάφο: Αμφισβητούν έρευνες και επίσημες ανακοινώσεις της ανασκαφικής ομάδας

Η κόντρα μεταξύ των αρχαιολόγων για το μυστικό που κρύβει ο τάφος της Αμφίπολης συνεχίζεται, με την καθηγήτρια Αρχαιολογίας Όλγα Παλαγγιά, μιλώντας στην εκπομπή Ανατροπή του Πρετεντέρη, να αμφισβητεί εκ νέου τη χρονολόγηση του μνημείου.

"Εγώ πιστεύω ότι υπάρχουν επεμβάσεις νεότερες σε αυτό το μνημείο που έχουμε και γι' αυτό πρέπει να έχει πολλές χρονολογήσεις. Λόγω της Αμφιπόλεως 3 βεβαίως δέχομαι ότι έχουμε έναν πυρήνα Μακεδονικού τάφου που είναι στο τέλος του 4ου αιώνα. Επειδή είμαι ειδική στη γλυπτική τέτοιες Καρυάτιδες πριν από τον 1ο αιώνα πΧ εγώ δεν έχω δει" τόνισε.

Από την πρώτη στιγμή η κ. Παλαγγιά είχε αμφισβητήσει τις εκτιμήσεις της επικεφαλής αρχαιολόγου Κατερίνας Περιστέρη για τη χρονολόγηση του τάφου προκαλώντας την έντονη αντίδρασή της τον περασμένο Σεπτέμβριο.

"Είναι μάταιο να βγαίνουν συνάδελφοι και να λένε για ρωμαϊκά χρόνια ή για οτιδήποτε άλλο. Δηλαδή έχουμε περιπτώσεις θα ξέρετε καλά η Όλγα η Παλαγγιά μιλά ότι είναι ρωμαϊκά χωρίς να έχει ποτέ δει ούτε την ανασκαφή, ούτε την Αμφίπολη ούτε να έχω εγώ κάποια επαφή μαζί της" είχε δηλώσει η κ. Περιστέρη στα μέσα του Σεπτέμβρη.

Την ορθότητα των εκτιμήσεων της Κατερίνας Περιστέρη υποστήριξε ο καθηγητής Αρχαιολογίας Πάνος Βαλαβάνης.

"Πιστεύω ότι ο τάφος φτιάχτηκε μια και καλή όλος. Και η ορθομαρμάρωση που λένε οι συνάδελφοι ότι είναι μεταγενέστερη αποδεικνύεται ότι δεν είναι διότι ο περίβολος που είναι της αρχικής κατασκευής έχει την ίδια μορφή ως προς την ορθομαρμάρωση" είπε ο κ. Βαλαβάνης μιλώντας στην εκπομπή Ανατροπή.

Όμως, η Όλγα Παλαγγια δεν περιορίστηκε μόνο στο να αμφισβητήσει τη χρονολόγηση του μνημείου αλλά αμφισβήτησε ακόμη και το ότι ο νεκρός ήταν κάποιο πολύ σπουδαίο πρόσωπο. "Αυτός ο νεκρός δεν έχει καεί και δεν πιστεύω ότι είναι βασιλιάς ή κάποιος σημαντικός" ανέφερε και εκτίμησε ότι είναι κάποιος πλούσιος ή ίσως και ο δήμαρχος της Αμφίπολης και όχι στρατηγός, και από πάνω στον μακεδονικό τάφο ίσως να ήταν στρατηγός.

Τη θεωρία ότι πρόκειται για τον τάφο ενός στρατηγού του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αμφισβήτησε και ο αρχαιολόγος Παναγιώτης Φάκλαρης λέγοντας ότι "ένας στρατηγός θα έπρεπε να έχει έναν πολύ μεγαλύτερο τάφο και πολύ λαμπρότερο. Γιατί αυτός ο τάφος που βρέθηκε στην Αμφίπολη δεν είναι απ' τους πρώτους και πολυτέλεια μακεδονικούς τάφους".

Μεταξύ των άλλων, οι αρχαιολόγοι στην εκπομπή έκαναν λόγο και για το λέοντα της Αμφιπόλεως, εκφράζοντας τη δυσπιστία τους για την αρχική θέση του στην κορυφή του λόφου.

Από την πλευρά της η καθηγήτρια Αρχαιολογία Χρυσούλα Παλλιαδέλη, εξέφρασε την εκτίμηση ότι "το μέγεθος του μνημείου πάει σε σημαντικό πρόσωπο. Και αναρωτιέμαι -είπε- λαμβάνοντας υπόψιν ότι εκτός από τους βασιλείς που θάβονταν όπως είπαν οι συνάδελφοι στις Αιγές ή στην Πέλλα, υπήρχαν και αντιβασιλείς μετά τον Αλέξανδρο, ανάμεσά τους ο Αντίπατρος".

(Πηγή: ΑΠΕ, imerisia.gr, Amfipoli News)

Μενδώνη: Η Αμφίπολη έχει ένα στοίχημα να κερδίσει

Μπορεί το υπουργείο Πολιτισμού να βρίσκεται σε φάση αναζήτησης ως προς το εργαστήριο και τους επιστήμονες που θα αναλάβουν τη μελέτη του ανθρωπολογικού υλικού που βρέθηκε στον τύμβο Καστά της Αμφίπολης.

Ωστόσο, κάποιες άλλες έρευνες έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί, όπως η ανασκαφική (τουλάχιστον σε αυτή τη φάση) ή είναι σε εξέλιξη, όπως η γεωφυσική διασκόπηση.

Όσο για τον χρόνο, ο οποίος απαιτείται για την ολοκλήρωση της επιστημονικής έρευνας σχετικά με το μνημείο, αυτός σίγουρα δεν μπορεί να προσδιοριστεί.

«Υπάρχουν πράγματα που μπορούν να συντομευτούν, διότι χρειάζεται η παροχή των μέσων. Για παράδειγμα η ανασκαφή που έγινε επί τρεις μήνες ήταν εντατική διότι το ΥΠΠΟΑ προσέφερε την απαραίτητη υποστήριξη στην ανασκαφική ομάδα προκειμένου να την ολοκληρώσει γρήγορα.

Από εκεί και πέρα, όμως, δεν μπορεί κανείς να βιάσει τον χρόνο μελέτης. Αυτά θέλουν την ωριμότητά τους».

Αυτό τόνισε η γενική γραμματέας του υπουργείου Λίνα Μενδώνη κατά τη συνέντευξη που παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ όσον αφορά τις εξελίξεις γύρω από το μοναδικό μνημείο της Αμφίπολης.

«Είναι πολλά αυτά που πρέπει να γίνουν. Πιστεύω ότι ούτε οι ίδιοι οι ανασκαφείς έχουν συνειδητοποιήσει ακριβώς το εύρημα.

Θα πρέπει καταρχήν να υπάρξει μια επιστημονική προσέγγιση και μετά να δει κανείς το πώς θα προχωρήσει. Τα πράγματα θέλουν τον χρόνο τους, θα ήταν τεράστιο σφάλμα να γίνουν απερίσκεπτα και χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η φάση της έρευνας».

Ήταν το σχόλιο της ως προς τον χρόνο που μεσολαβεί μέχρι τη φάση της ανάδειξης του μνημείου, κάτι που προαπαιτεί μια σειρά μελετών, οι οποίες θα περάσουν από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.

Για να ενισχύσει, δε, τα λεγόμενά της έδωσε το παράδειγμα της εύρεσης των περίπου 150 μελών που αναδύθηκαν πολύ πρόσφατα με την κάθοδο των νερών της Κερκίνης, τα οποία ταυτίζονται αμέσως ότι ανήκουν στον περίβολο.

«Τα ευρήματα αυτά θα πρέπει να μελετηθούν, να σχεδιαστούν, να αποτυπωθούν ώστε να αποδοθούν σε μια μελέτη αποκατάστασης του περιβόλου.

Τα πράγματα δεν είναι απλά. Στην ουσία έχουμε ένα μνημείο κι ένα περιβάλλον το οποίο ερευνάται. Για να γίνει ανάδειξη θα πρέπει να έχει τελειώσει η έρευνα, τουλάχιστον στα βασικά της σημεία.

Να θυμίσω αυτό που έχω πει πολλές φορές, ότι ο Ανδρόνικος ανακάλυψε τη Μεγάλη Τούμπα το 1977 και τελικά ο τύμβος της Βεργίνας, έτσι όπως τον ξέρουμε σήμερα, απεδόθη το 2001» συμπλήρωσε.

Η κ. Μενδώνη πληροφόρησε ότι η ανασκαφή σε αυτή τη φάση έχει στην ουσία ολοκληρωθεί, ενώ οι εργασίες που γίνονται αφορούν κυρίως την προστασία του μνημείου, των επιχρισμάτων, των χρωμάτων κ.α.

«Ανασκαφή αυτή καθεαυτή δεν γίνεται αυτή τη στιγμή. Από εκεί και πέρα το πού, πώς και πότε θα συνεχίσει εξαρτάται από τα ευρήματα της γεωφυσικής διασκόπησης, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη από την ομάδα του ΑΠΘ, υπό τον κ. Γρηγόρη Τσόκα.

Πρόκειται για έρευνα που θα γίνει σε φάσεις, καθώς ολόκληρος ο τύμβος είναι μια τεράστια περιοχή, περίπου 20 στρέμματα. Η πρώτη φάση αφορά το άμεσο περιβάλλον του τάφου, δηλαδή ένας ικανοποιητικός χώρος γύρω από το μνημείο», εξήγησε.

Η γενική γραμματέας συμπλήρωσε ότι η γεωφυσική διασκόπηση δεν θα δώσει σημεία τα οποία είναι δεδομένα ότι έχει υπάρξει ανθρώπινη παρέμβαση, αλλά εκείνα που είναι διαφορετικά από το συνολικό γεωλογικό περιβάλλον.

«Είναι πολύ πιθανόν τα σημεία αυτά να είναι κατασκευές αλλά είναι και πολύ πιθανόν να προέρχονται από κάποια γεωλογικού τύπου διαφοροποίηση από το λοιπό περιβάλλον.

Οπότε εκεί θα πρέπει να γίνουν ανασκαφικές τομές για να δούμε περί τίνος πρόκειται και αναλόγως να προγραμματιστεί μια ανασκαφή.

Άλλωστε έχουμε μπροστά μας έναν χειμώνα, η περιοχή εκεί είναι δύσκολη. Κάποιες ανασκαφικές τομές θα μπορούσαν να γίνουν.

Μια ανασκαφή όμως που θέλει συστηματική δουλειά ενός τριμήνου ή τετραμήνου μέσα στον χειμώνα είναι δύσκολο», σημείωσε.

Για την εξέταση του ανθρωπολογικού υλικού που βρέθηκε, η κ. Μενδώνη δήλωσε ότι ακόμα αναζητούν το κατάλληλο εργαστήριο και τους κατάλληλους ανθρώπους που θα το κάνουν, συνδυασμός απαραίτητος, όπως είπε, καθώς είναι θέμα εξοπλισμού και των δύο.

Η εξέταση, πάντως, όπως αναφέρει η ίδια στο Αθηναϊκό Πρακτορείο, θα γίνει από Έλληνες.

«Ο υπουργός είπε ότι θα είναι Έλληνες οι επιστήμονες και πιστεύω ότι είναι σωστό αυτό. Δόξα τω Θεώ έχουμε καλό δυναμικό», τόνισε.

Ως προς το αν θα γίνει και εξέταση DNA η ίδια είπε ότι αυτό θα αποφασιστεί μετά από συζήτηση.

«Γενικά το σύνολο των εξετάσεων που πρέπει να γίνουν και τα αποτελέσματα που θα υπάρξουν είναι πράγματα που θα προκύψουν μέσα από συζήτηση με τους ειδικούς.

Όπως έχουμε πει θα γίνουν όλες εκείνες οι έρευνες που κρίνονται ότι ανταποκρίνονται στη σύγχρονη επιταγή της επιστήμης», δήλωσε.

Και η αποκατάσταση του μωσαϊκού δαπέδου;

«Βρίσκεται στη φάση της συντήρησης που γίνεται στο Μουσείο της Αμφίπολης και η οποία αφορά τα θραύσματα, μικρά αλλά και πολλά μεγάλα, από το στρογγυλό τμήμα που λείπει», απάντησε η κ. Μενδώνη.

Τόνισε ότι είναι ένα παζλ που θέλει τον χρόνο του, η δε συγκόλλησή του σχετίζεται και με το πότε θα μπορέσει να βγει το προστατευτικό δάπεδο επί του οποίου βρίσκεται το μωσαϊκό και το οποίο συνδέεται με το σύνολο των υποστυλώσεων που έχουν τοποθετηθεί.

Η Αμφίπολη, όμως, όπως είπε, έχει κι ένα στοίχημα να κερδίσει.

«Είναι μια εξαιρετικά καλή ευκαιρία να δει κανείς ένα μοντέλο βιώσιμης, ήπιας ανάπτυξης στην περιοχή, που θα διατηρήσει αλώβητο το φυσικό περιβάλλον και θα δίνει τη δυνατότητα και στους ίδιους τους κατοίκους, αλλά κυρίως στους επισκέπτες να απολαύσουν αυτό το μοναδικό και διαχρονικό πολιτιστικό απόθεμα.

Γιατί την Αμφίπολη την ξέρουμε πολύ καλά σαν μια σημαντική αποικία των Αθηναίων και αρχαία πόλη, έχουμε το οχυρωματικό της σύστημα, τα οικοδομήματά της, πρόσφατα στο ΕΣΠΑ ανεδείχθη το Γυμνάσιο, γίνεται τώρα η αποκατάσταση του βυζαντινού Πύργου του Μαρμαρίου.

Επίσης, υπάρχει ένα παρά πολύ ωραίο μουσείο που ανταποκρίνεται απολύτως στις σύγχρονες προδιαγραφές.

Όλος αυτός ο αρχαιολογικός χώρος, που βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση, σε συνδυασμό και με τον συγκεκριμένο τύμβο, άρα με το νεκροταφείο, μπορεί να προσφέρει κάτι πολύ ιδιαίτερο στην περιοχή και πραγματικά να προσελκύσει τους επισκέπτες και όχι μόνο στο ευκαιριακό επίπεδο που είναι τώρα.

Αυτό που χρειάζεται είναι με συστηματικό τρόπο να μελετηθεί από τους συναρμόδιους, την περιφέρεια, τον δήμο, τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Τουρισμού, βεβαίως και από το ΥΠΠΟ, ένα πρότυπο σχέδιο ανάπτυξης της περιοχής», κατέληξε.

(Πηγή:real.gr, Amfipoli News)

Εντυπωσιακά ευρήματα στην Πλωτινόπολη Διδυμοτείχου

Η ανασκαφή της Πλωτινόπολης κάθε χρόνο μας δίνει νέα αρχαιολογικά ευρήματα που μας εντυπωσιάζουν ως κομψοτεχνήματα δημιουργών υψηλής καλλιτεχνικής αρτιότητας.

Σιγά σιγά και παρά τις βεβηλώσεις των μεταγενέστερων φάσεων το ψηφιδωτό δάπεδο μας αποκαλύπτεται και μας δίνει την εντύπωση ότι αποτελεί έναν Άτλαντα μυθολογικών παραστάσεων και γεωμετρικών σχημάτων ιδιαίτερου συμβολισμού, που φιλοτέχνησαν οι καλλιτέχνες μετά από εντολή του ιδιοκτήτη του ρωμαϊκού κτιρίου. Δεν είναι υπερβολή, αν για την πλήρη αποκωδικοποίησή τους χρειαστεί ένα μεταπτυχιακά για να προσεγγίσουμε τα κρυμμένα μυστικά και μηνύματα των παραστάσεων και των σχημάτων.

Το ψηφιδωτό του τρικλίνιου του ρωμαϊκού κτιρίου

«Συνεχίστηκε και φέτος, από τον περασμένο Ιούλιο, από την ΙΘ΄ Εφορεία Προϊστορικών Κλασικών Αρχαιοτήτων, η ανασκαφή στην Πλωτινόπολη με τη χρηματοδότηση του Δήμου Διδυμοτείχου. Ορίστηκε μια καινούργια τομή (τομή Η΄) για να αποκαλυφθεί η συνέχεια του δωματίου, κατά πάσα πιθανότητα είναι το τυπικό για τα ρωμαϊκά λουτρά τρικλίνιο, με το ψηφιδωτό δάπεδο. Η τομή προχώρησε σε βάθος πέντε μέτρων. Κατά τη διάρκεια της ανασκαφής αποκαλύφθηκαν οι μεταγενέστερες οικοδομικές φάσεις (6ος μ.Χ.-7ο μ.Χ. αιώνα, 4ος μ.Χ.-5ο μ.Χ. αιώνα, που μας παραπέμπουν στην παλαιοχριστιανική εποχή). Η ανασκαφή προχώρησε και στη ρωμαϊκή φάση (μέσα 2ουμ.Χ. έως αρχές 3ου μ.Χ. αιώνα) οπότε αποκαλύφθηκε η συνέχεια της κεντρικής παράστασης του ψηφιδωτού δαπέδου. Επίσης αποκαλύφθηκε τοιχογραφία στους τοίχους της ρωμαϊκής φάσης. Κατά την παλαιοχριστιανική φάση (4ος με 5ο μ.Χ. αιώνα) αποκαλύφθηκε τοίχος με διαμπερείς οπές μέσα σε κατεργασμένους γωνιόλιθους, που προέρχονται από το ρωμαϊκό σύστημα αποχέτευσης. Αποκαλύφθηκαν επίσης τέσσερις λίθινοι τροχοί και ίσως να δηλώνουν ότι το κτίριο (ή τμήμα του) να χρησίμευε κατά τα παλαιοχριστιανικά χρόνια ως εργαστήριο κεραμικής. Η κατασκευή που χρονολογείται από τις αρχές του 7ου μ.Χ. αιώνα και πατάει πάνω στο φυσικό βράχο, που βρίσκεται δυτικά του κτιρίου με τα ψηφιδωτά, ίσως να αποτελεί τμήμα της οχύρωσης της πόλης τα παλαιοχριστιανικά χρόνια. Το σίγουρο είναι ότι η κατοίκηση στην Πλωτινόπολη σταματάει στις αρχές του 7ου μ.Χ. αιώνα, όπως, άλλωστε, αναφέρουν και οι πηγές», μας ενημερώνει ο υπεύθυνος της ανασκαφής αρχαιολόγος Ματθαίος Κουτσουμανής.



Σύμφωνα με τον κ. Κουτσουμανή, «η συνέχεια του ψηφιδωτού δαπέδου θα αποκαλυφθεί την επόμενη ανασκαφική περίοδο, αφού πρώτα απομακρυνθούν οι μεταγενέστεροι τοίχοι, οι οποίοι έχουν αποτυπωθεί με τρισδιάστατη σάρωση από τον αναπληρωτή καθηγητή της Πολυτεχνικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (Δ.Π.Θ.) Νικόλαο Λιανό. Στη νότια πλευρά της κεντρικής παράστασης αποκαλύφθηκαν Θαλάσσιος ίππος με έρωτα που κρατάει τα χαλινάρια του αλόγου ενώ βόρεια της κεντρικής παράστασης δυο διάχωρα με γεωμετρικό μοτίβο στο ένα και στο άλλο ο κόμβος του Σολομώντα που είναι εγγεγραμμένος σε πέλτες. Νότια της κεντρικής παράστασης αποκαλύφθηκαν άλλα δυο διάχωρα με πτηνά και φυτικά μοτίβα, τα οποία αποτελούν συνέχεια των πτηνών που αποκαλύφθηκαν κατά την ανασκαφική περίοδο του 2011.


Πλωχμός περικλείει την κεντρική παράσταση και αποκαλύφθηκε τμήμα ενός διάχωρου όπου η παράσταση είναι κατεστραμμένη και δεν είναι δυνατόν να διακρίνουμε τι απεικονίζει. Σ΄ αυτό το σημείο θα ήθελα να ευχαριστήσω για τη συνεργασία τους συνεργάτες μου αρχαιολόγους Αγγελική Κνημίδου και Χρήστο Κεκέ. Για την καλή δουλειά του το εργατικό προσωπικό, που απαρτίζεται από τους Γιώργο Κεμαλάκη, Φώτη Καλιαλάκη, Ηλία Καραμπιμπέρη, Αντώνη Καραμπιμπέρη και Δημήτρη Βαρσάμη. Πολύτιμη η συμβολή στη συντήρηση των ψηφιδωτών και τοιχογραφιών έχει ο έμπειρος συντηρητής Διονύσης Καπιζιώνης. Η συντήρηση των ευρημάτων γίνεται από τις συντηρήτριες Λίτσα Λαϊνίδου, Μαρία Δάρα, Κατερίνα Χρήστου και Νατάσα Γαρυφάλλου. Εξαιρετική και η συνεργασία του εργατοτεχνίτη Χρήστου Βασιλείου και του φύλακα Μιχάλη Μαυρίδη».


Με τα νέα ευρήματα ο μυθολογικός κύκλος στην Πλωτινόπολη αποκτάει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Στο βιβλίο των μυθολογικών παραστάσεων και γεωμετρικών σχημάτων ιδιαίτερου συμβολισμού προστίθενται φέτος ο Θαλάσσιος ίππος με τον έρωτα να κρατάει τα χαλινάρια του, ένας έρωτας σκεπτόμενος, ένας μαίανδρος με παραλλαγή, δυο πουλιά με φυτικά μοτίβα, ένας πολύχρωμος κόμβος του Σολομώντα, ενώ η όλη παράσταση περικλείεται από βλαστόσπειρες και κισσόφυλλα, που μας προϊδεάζουν για τη λατρεία του Διόνυσου. Η Θρακική γη δεν μας έχει αποκαλύψει όλα τα μυστικά της για την Πλωτινόπολη. Η ανασκαφή μπορεί να εξελιχθεί σε μια από τις σημαντικότερες των τελευταίων ετών. Σ’ αυτό συνηγορεί η μέχρι τώρα πορεία των ανασκαφικών εργασιών με τα εντυπωσιακά ευρήματα.

Ο λόφος της Αγίας Πέτρας θα είναι το επίκεντρο των ανασκαφικών δραστηριοτήτων στο χώρο της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης τα επόμενα χρόνια. Μέχρι τώρα είναι βέβαιο ότι στη συγκεκριμένη θέση έχουμε κατοίκηση πέντε συνεχόμενων αιώνων και την ανάδειξη μιας ιστορικής πορείας στο χώρο και το χρόνο ενός δικτύου Ρωμαϊκών πόλεων που ιδρύθηκαν πριν 1900 χρόνια όπου κατείχε μια θέση στην στρατηγικής σημασίας κοιλάδα του Έβρου η Πλωτινόπολη καθιστώντας την ιστορική πολιτεία του Διδυμοτείχου κληρονόμο μιας μοναδικής ιστορίας και παράδοσης.


(Πηγή: Στ. Παπαθανάκης, Ο Χρόνος, Ανασκαφή)

Θρακική νεκρόπολη ανασκάπτεται στη Ρουμανία

Αρχαιολόγοι από το Ινστιτούτο Αρχαιολογίας του πανεπιστημίου Rzeszów μαζί με ξένους συνεργάτες τους ανασκάπτουν μια τεράστια νεκρόπολη, που αποτελείται από 100 περίπου τύμβους και χρονολογείται στην 1η χιλιετία π.Χ., στην περιοχή Teliţa-Celic Dere στα νοτιο-ανατολικά της Ρουμανίας.


Η έκτη ανασκαφική περίοδος έληξε στις αρχές Οκτωβρίου. Ευτυχώς για τους αρχαιολόγους, η νεκρόπολη βρίσκεται δίπλα σε αρχαίο οικισμό, ο οποίος θα επιτρέψει στους ερευνητές να διερευνήσουν σε βάθος τη κοινότητα της εποχής.

«Ήταν ένα μέρος μεγάλης στρατηγικής και εμπορικής σημασίας», δήλωσε ο Δρ. Tomasz Bochnak από το Ινστιτούτο Αρχαιολογίας του πανεπιστημίου του Rzeszów. «Όχι πολύ μακριά από εκεί βρισκόταν ένα πέρασμα, το οποίο ήταν η τελευταία διέλευση του χαμηλότερου σημείου του Δούναβη. Ακόμα πιο ανατολικά ξεκινούσε το δέλτα του ποταμού και η διέλευση δεν ήταν πλέον δυνατή».

Σύμφωνα με τον ερευνητή, ο τόπος είχε ήδη αναφερθεί από τον «Πατέρα της Ιστορίας»: ο Ηρόδοτος έγραψε ότι ο Πέρσης βασιλιάς Δαρείος, ετοίμαζε εκστρατεία κατά των Σκυθών το 512 π.Χ. και μετέφερε το στρατό του μέσω του Βοσπόρου και στο χαμηλότερο σημείο του Δούναβη. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η διαδρομή του Δαρείου οδήγησε μέσα από την κοιλάδα, πάνω από την οποία βρίσκεται σήμερα η νεκρόπολη.

Οι ανασκαφές των ταφικών τύμβων δείχνουν ότι ο τόπος αποτέλεσε ένα πολιτιστικό χωνευτήρι για αρκετούς αιώνες. Σκυθικές και ελληνικές επιρροές επικαλύπτονται στην περιοχή και είναι ορατές από τους αρχαιολόγους στα αντικείμενα που ανακαλύπτονται από τους αρχαίους τάφους.

«Δεν υπάρχει σαφής απάντηση στο ερώτημα του ποιος θάφτηκε στους τύμβους» δήλωσε ο Δρ Bochnak. «Η γενική ονομασία των λαών που ζούσαν στις ανατολικές και κεντρικές περιοχές της Βαλκανικής Χερσονήσου κατά την 1η χιλιετία είναι Θράκες. Αυτές οι φυλές είχαν συχνές επαφές με τους Έλληνες, και αργότερα με τους Ρωμαίους» εξηγεί ο καθηγητής.

Θράκη αρχαίος οικισμός

Η περιοχή όπου βρίσκεται η νεκρόπολη, η Δοβρουτσά (Dobrogea), ονομαζόταν και «Μικρή Σκυθία» (στοιχείο που δείχνει μια σημαντική επιρροή των νομαδικών ανθρώπων), ενώ μερικές δεκάδες χιλιόμετρα προς τα νοτιοανατολικά, προς τη Μαύρη Θάλασσα, βρίσκονται και ελληνικές αποικίες.



«Πιστεύουμε ότι το συγκρότημα του οικισμού στην Teliţa-Celic Dere είναι μια από τις σημαντικότερες περιοχές της Δοβρουτσάς, τεκμηριώνοντας τη διείσδυση των διαφορετικών επιρροών. Ο σκοπός της αποστολής μας είναι να προσδιορίσουμε το εύρος των τόπων, να καταγράψουμε τους τύμβους και να μελετήσουμε αυτές τις ανεξερεύνητες περιοχές» είπε ο Δρ. Bochnak.

Το ενδιαφέρον των αρχαιολόγων επικεντρώθηκε σε δύο τάφους που έκρυβε ένας τύμβος: αρχικά, στην ταφή ενός νεαρού αγοριού, του οποίου το κρανίο φέρει σημάδια τρυπανισμού. Μετά την αποτέφρωση, τα λείψανα του νεκρού είχαν τοποθετηθεί στο πλάγιο μέρος ενός εκτεταμένου αναχώματος. Στο κεντρικό τμήμα, οι αρχαιολόγοι βρήκαν μόνο τα άκαυτα οστά των κάτω άκρων του άλλου θανόντος.

«Το υπόλοιπο μέρος του σώματος είχε αφαιρεθεί, αλλά αυτό δεν αποτελεί στοιχείο σύλησης του τάφου αποτελούσε απλώς ένα μέρος του τελετουργικού, καθώς στο λάκκο ταφής παρέμεινε ένα μικρό ξίφος, τυπικό κτέρισμα για Σκύθες, καθώς και δεκάδες αιχμές βελών. Πιθανότατα, σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά την κηδεία, ο τάφος άνοιξε και ένα μεγάλο μέρος των σωμάτων των νεκρών αφαιρέθηκαν» εξηγεί ο ερευνητής σύμφωνα με την θεωρία του.

Φέτος, οι αρχαιολόγοι ερευνητές μελέτησαν έναν μόνο τύμβο, ο οποίος αποδείχθηκε ότι ήταν άδειος. Αποδεικνύεται ότι περίπου το 30%  των τύμβων του Celic Dere είναι κενοτάφια, δομές παρόμοιες με τάφους χωρίς ανθρώπινα λείψανα. Ο Δρ. Bochnak πιστεύει ότι θα μπορούσαν να ανήκουν σε ανθρώπους των οποίων τα σώματα δεν μπορούσαν να ταφούν, όπως για παράδειγμα άτομα που πνίγηκαν ή σκοτώθηκαν στη μάχη.

Η πολωνική ομάδα των ερευνητών συμμετείχε επίσης και σε ανασκαφές εντός του οικισμού. Οι αρχαιολόγοι θέλησαν να διασφαλίσουν ότι οι κάτοικοι του οικισμού ζούσαν στην εποχή που η νεκρόπολη ήταν ενεργή. Τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν μια θετική απάντηση.

Επικεφαλής του έργου, στο οποίο συμμετέχουν πολωνοί αρχαιολόγοι, είναι ο καθηγητής Valeriu Sîrbu από το Μουσείο της Βραΐλα. Επίσης, συμμετέχουν αρχαιολόγοι και γεωφυσικοί από την Digital Domain SRL και το Ινστιτούτο Αρχαιολογίας της Ρουμανικής Ακαδημίας στο Βουκουρέστι, από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και από το Μουσείο της Tulcea.



(Πηγή: The Archaeology News Network, Ανασκαφή)

Κυριακή 16 Νοεμβρίου 2014

Αμφίπολη: Μήπως ήρθε η ώρα να μιλήσουμε και για πράξεις εξαγνισμού που πιθανόν έγιναν;

Η απόσταση των περίπου 14 μέτρων που «χωρίζει» το κεφάλι της Σφίγγας από το σώμα της -στην είσοδο του ταφικού μνημείου- η αποκάλυψή του μαζί με θραύσματα από τα φτερά, αλλά και κομμάτια από το αριστερό θυρόφυλλο της βαριάς μαρμάρινης πόρτας, στα χώματα του τρίτου θαλάμου, περισσότερο γεννούν ερωτήματα, παρά δίνουν απαντήσεις.

Η κ. Χρυσούλα Παλιαδέλη, καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας στο Α.Π.Θ. και διευθύντρια της πανεπιστημιακής ανασκαφής στη Βεργίνα, απαντά στα ερωτήματα του TheTOC.gr με μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα υπόθεση εργασίας, η οποία πηγαίνει πιο μακριά από την «επόμενη μέρα».

Εάν το «σενάριο» περί τυμβωρυχίας και σύλησης του τάφου της Αμφίπολης θεωρείται ως το πλέον δημοφιλές (έχει μέχρι στιγμής τους περισσότερους υποστηρικτές στην επιστημονική κοινότητα), τα ευρήματα που ήρθαν στο φως το απόγευμα της περασμένης Τρίτης, ίσως έχουν «πρωταγωνιστές» άλλους, «φιλικά διακείμενους» και όχι τους τυμβωρύχους.

Ενα κεφάλι 80 κιλών γιατί δεν αφέθηκε στην είσοδο;

Ξεκινάμε από το εύλογο: Δεν είναι παράξενο ένα μαρμάρινο κεφάλι βάρους 80 κιλών –τίποτα δεν αποκλείει να βρεθεί στην αποχωμάτωση του τρίτου θαλάμου και το κεφάλι της άλλης Σφίγγας- να μεταφέρθηκε σε απόσταση 14 μέτρων από το σώμα του γλυπτού; Γιατί να μπουν σε αυτόν τον κόπο;

«Αυτό είναι ένα ερώτημα που έχει δύσκολη απάντηση» λέει η κ. Παλιαδέλη. «Αλλά υπάρχουν περισσότερες από μία αναγνώσεις. Τον λόγο για τον οποίον κατ’ αρχάς αφαιρέθηκαν τα κεφάλια των Σφιγγών δεν μπορώ να τον αγγίξω – αδυνατώ να προβάλω τη λογική μου στη λογική τους (σ.σ. των τυμβωρύχων).

Καταστράφηκε το γλυπτό, ναι, αλλά το γεγονός ότι βρέθηκε θαμμένο, γιατί στην ουσία κάτω από την επιφάνεια του κατωφλιού ήταν, είναι ένα ζήτημα.

Μήπως αυτοί που "νοικοκύρεψαν" τον τάφο μετά την καταστροφή του, θέλησαν να συγκεντρώσουν τα κομμάτια του ταφικού μνημείου που είχαν καταστραφεί από τους τυμβωρύχους σε έναν χώρο σαν “αποθέτη”; Βεβαίως, πρόκειται για μία υπόθεση εργασίας».

Εάν πρόκειται για «απόθεση», πότε έγινε;

Εάν αποδειχθεί η παραπάνω υπόθεση εργασίας, έχουμε ελπίδες να μάθουμε πότε συνέβη; Πότε μπήκαν οι άνθρωποι αυτοί στον συλημένο πια τάφο και «μάζεψαν τα κομμάτια» του; Η κ. Παλιαδέλη απαντά: «Πρέπει να προκύψουν στοιχεία –ή, ελπίζω ότι, θα προκύψουν στοιχεία- από το σημείο, τον “λάκκο” που περιείχε τα νέα ευρήματα, για να δούμε τη «χρονική στιγμή».

Εάν έχουν βρεθεί στο ίδιο σημείο, όστρακα αγγείων, κάποιο νόμισμα, κάποιο στοιχείο που τέλος πάντων βοηθά στη χρονολόγηση, θα είμαστε σε θέση να εντοπίσουμε και το πότε έγινε η "απόθεση". Χωρίς αναγκαστικά να συνδέσουμε το γεγονός αυτό με την τυμβωρυχία».

Για ποιόν λόγο γίνεται η «απόθεση»;

«Παράδειγμα: Στην ανασκαφή της Αγοράς στη Βεργίνα βρήκαμε εντυπωσιακά μαρμάρινα γλυπτά και επιγραφές του 4ου π.Χ. αι., θαμμένα σε λάκκο πολύ αργότερα. Εννοώ, γλυπτά που συγκεντρώθηκαν εκεί μετά από κάποια καταστροφή. Από τα συνευρήματα στον αποθέτη αυτόν, μπορέσαμε και χρονολογήσαμε την περίοδο της απόθεσης.

Πιθανώς το έκαναν για να αποκαταστήσουν την ιερόσυλη πράξη (των τυμβωρύχων). 'Η των «καταστροφέων» του τάφου. Μόνο έχοντας ωστόσο, πλήρη εικόνα του τι υπάρχει μέσα στον ενδεχόμενο αποθέτη, μπορεί κανείς να είναι σίγουρος. Παραμένει απλά ένα ενδεχόμενο».

Κάτω από το δάπεδο

«Τα ευρήματα στην τάφο της Αμφίπολης αποκαλύφθηκαν κάτω από το μαρμάρινο κατώφλι (σ.σ. έγινε από τους αρχαιολόγους δοκιμαστική τομή στο κατώφλι, στην είσοδο του τέταρτου χώρου 2 Χ 2 μ και σε βάθος 0,45), άρα στην ουσία βρέθηκαν κάτω από την επιφάνεια χρήσης του χώρου, κάτω από το δάπεδο. Αυτό πιθανότατα έχει και όρια το- σκάμμα στο φυσικό έδαφος.

Η εικόνα που έχω είναι αυτή, μπορεί να είναι εντελώς λανθασμένη, γιατί δεν έχω την ανασκαφική εικόνα. Η ανασκαφέας θα δει εάν πρόκειται για έναν λάκκο που σκάφτηκε στο δάπεδο και χαμηλότερα και εάν αυτός ο λάκκος έχει όρια, διακριτά από το φυσικό έδαφος, τότε θα μπορούσαμε να τον χαρακτηρίσουμε «αποθέτη».

Τέτοιου είδος αποθέτες, γνωστοί και σε ιερά, μπορούν να οριοθετηθούν. Αυτό θα το δει η ανασκαφέας».

Βεργίνα, Μεγάλη Τούμπα

«Η αποκατάσταση μιας ιερόσυλης πράξης διαπιστώθηκε ανασκαφικά και στη Μεγάλη Τούμπα της Βεργίνας: Στα πάνω στρώματα του τύμβου, αλλά σε ορισμένα σημεία και χαμηλότερα, βρήκαμε έναν μεγάλο αριθμό σπασμένων βίαια από ανθρώπινα χέρια επιτύμβιων στηλών, που οι κατασκευαστές του τύμβου θεώρησαν σωστό να μεταφέρουν όχι μόνο προκειμένου να χρησιμοποιήσουν τα κομμάτια τους ως οικοδομικό υλικό για την κατασκευή του τύμβου (ο συνολικός όγκος τους ήταν πολύ μικρός σε σχέση με το μέγεθος του τύμβου), αλλά τοποθετώντας τα κομμάτια με φροντίδα ανάμεσα στις πέτρες μιας μεγάλης λιθοκατασκευής, σαν να ήθελαν να αποκαταστήσουν την ιερόσυλη καταστροφή του νεκροταφείου».

Αμφίπολη

«Στην περίπτωση της Αμφίπολης, αν έχουμε “απόθεση” πρέπει να σκεφτόμαστε μία πράξη που ακολούθησε την τυμβωρυχία ή την καταστροφή.

Εάν ήταν μία πράξη τυμβωρύχων με τη λογική του «κρύβω για να το πάρω αργότερα», δεν θα το πήγαιναν 14 μέτρα πίσω… Άλλωστε οι τυμβωρύχοι δεν ενδιαφέρονταν για λίθινα. Τα μετάλλινα αντικείμενα τους ενδιέφεραν.

Το κρύψιμο των κομματιών -κεφάλι, φτερά, κομμάτια από τη σπασμένη θύρα- μου θυμίζει περισσότερο αποθέτες, δηλαδή συμμάζεμα και αποκατάσταση μίας ιερόσυλης πράξης, παρά (προσωρινή) απόκρυψη τυμβωρύχου.

Επαναλαμβάνω ότι, για τη στήριξη της υπόθεσης αυτής χρειάζονται στοιχεία που δεν έχω στη διάθεση μου…»

Βανδαλισμός και τυμβωρυχία

«Ο βανδαλισμός είναι η καταστροφή ενός μνημείου και έχει ένα ιδεολογικό υπόβαθρο.

Η τυμβωρυχία (όπως και η αρχαιοκαπηλεία) γίνεται για πλουτισμό, με την αφαίρεση των πολύτιμων αντικειμένων.

Η διαφορά μεταξύ των δύο είναι σαφής, αλλά ενίοτε μπορεί και να συνυπάρχουν.

Στη Βεργίνα συνέβη βανδαλισμός και τυμβωρυχία στο εκτεταμένο νεκροταφείο των Αιγών, στις αρχές του 3ου αι. π.χ. από τους Γαλάτες μισθοφόρους του Πύρρου… τα περιγράφει αρχαία πηγή. Μπήκαν οι Γαλάτες στις Αιγές, κατέστρεψαν τους βασιλικούς τάφους, πέταξαν τα οστά έξω, για να έλθουν στη συνέχεια οι κατασκευαστές της Μεγάλης Τούμπας και να συμμαζέψουν ό, τι απέμεινε».

Ελπίζω πως η μελέτη που θα ακολουθήσει την ολοκλήρωση της ανασκαφής στην Αμφίπολη θα δώσει απαντήσεις στα σύνθετα ερωτήματα που θέτει το συγκλονιστικό αυτό μνημείο».

(Πηγή: ΤheToc)

Ντόροθι Κινγκ: Έρχονται μεγάλες αποκαλύψεις για την Αμφίπολη, γελοίοι οι Σκοπιανοί

Ο μυστηριώδης «ένοικος» του τάφου της Αμφίπολης είναι ο Ηφαιστίωνας, ασχέτως αν ο τάφος κατασκευάστηκε με εντολή του ίδιου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, κατά πάσα πιθανότητα για τον ίδιο. Η Ντόροθι Κινγκ, μια από τις πλέον αναγνωρίσιμες αρχαιολόγους στον κόσμο και στην Ελλάδα επανέρχεται στους ισχυρισμούς περί Ηφαιστίωνα σε συνέντευξη στο «Έθνος της Κυριακής», στην οποία προαναγγέλλει νέες αποκαλύψεις και χαρακτηρίζει γελοίους τους ισχυρισμούς των Σκοπιανών.

Η Αμερικανίδα αρχαιολόγος, η οποία ζει στο Λονδίνο, δηλώνει έτοιμη να προσφέρει τη βοήθεια της αν της ζητηθεί, εκφράζοντας παράλληλα τη σιγουριά της ότι οι αρχαιολόγοι στην Αμφίπολη «θα συνεχίσουν να κάνουν σπουδαίες αποκαλύψεις».

Η ίδια επιμένει ότι ο σκελετός που βρέθηκε ανήκει στον Ηφαιστίωνα, συμπληρώνοντας παράλληλα ότι το πιθανότερο είναι πως ο τάφος κατασκευάστηκε με εντολή του Μεγάλου Αλεξάνδρου για τον ίδιο: «Προς το παρόν όλα τα στοιχεία που έχουν δημοσιευθεί και σε συνδυασμό με το κολοσσιαίο μέγεθος και τον ασυνήθιστο διάκοσμο μου δείχνουν ότι η κατασκευή του τύμβου ξεκίνησε κατά παραγγελία του Αλέξανδρου και ολοκληρώθηκε από τους επιγόνους του. Το εάν ο τύμβος προοριζόταν για τον ίδιο ή για τον Ηφαιστίωνα είναι υπό συζήτηση, όμως επειδή ξέρουμε ότι η κατασκευή του τύμβου του Ηφαιστίωνα ακυρώθηκε, είναι πιθανό να κατασκευάστηκε για τον ίδιο τον Αλέξανδρο. Υποπτεύομαι ότι θα υπάρξουν κι άλλα ευρήματα που θα έρθουν στο φως. Από τις πηγές πάντως μαθαίνουμε ότι μόνο δύο είναι οι υποψήφιοι χρονολογικά και από πλευράς κοινωνικής θέσης: ο Ηφαιστίωνας και ο Αλέξανδρος. Όλες οι πηγές συμφωνούν ότι το σώμα του Αλεξάνδρου μεταφέρθηκε στην Αλεξάνδρεια, οπότε ο μόνος που μας μένει είναι ο Ηφαιστίωνας».

Στην ίδια πάντα συνέντευξη στο «Έθνος της Κυριακής» , η αμερικανίδα αρχαιολόγος σχολιάζει δηκτικά τις απόψεις του Αντριου Τσανγκ. «Υπάρχει κάποιος που εκδίδει τα δικά του βιβλία και φαίνεται να έχει βασίσει την έρευνά του σε μια ταινία του Χόλιγουντ, κάνοντας απίστευτα σενάρια για την Ολυμπιάδα και την Αμφίπολη. Το να περιγράφεται αυτός ο αφελής άνθρωπος ως ειδικός είναι προσβολή για τους πραγματικούς ειδικούς...» αναφέρει χαρακτηριστικά.

Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί η στάση της απέναντι στις επίσημες θέσεις των κυβερνήσεων των Σκοπίων περί της ονομασίας της χώρας τους. «Οι Μακεδόνες εισέβαλαν και κατέκτησαν τα Σκόπια, αλλά ο Αλέξανδρος κατέκτησε και το Ιράν και το Αφγανιστάν. Καμία από τις δύο αυτές χώρες δεν ισχυρίζεται ότι αυτό τους κάνει Μακεδόνες. Η Αμφίπολη είναι στη Μακεδονία, η Βεργίνα είναι στη Μακεδονία και η Μακεδονία είναι στην Ελλάδα. Το να υποστηρίζεις το αντίθετο είναι τόσο γελοίο, όσο το να υποστηρίζεις ότι ο Ιησούς πήγε στην Αμερική...».

(Πηγή: thetoc.gr, Amfipoli News)

Σάββατο 15 Νοεμβρίου 2014

Πως θα ήταν ο Τάφος, αν δεν είχε συληθεί (EIKONA)

Μέτριο ανάστημα για τα σημερινά δεδομένα, λευκό δέρμα και καστανά ή καστανοκόκκινα μαλλιά είχε ο νεκρός της Αμφίπολης, σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουν οι επιστήμονες για τους ανθρώπους που έζησαν πριν από περίπου 24 αιώνες.

Όπως δημοσιεύει η εφημερίδα «Τα Νέα», από τον τάφο πάντως έχουν αφαιρεθεί τα πολύτιμα κτερίσματα που συνόδευαν τον νεκρό – εξέχουσα προσωπικότητα της εποχής του, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους.

(Πηγή: real.gr, Εφημερίδα "Τα Νέα")

Μενδώνη: Στην Ελλάδα η ανάλυση του σκελετού στην Αμφίπολη

Δεν έχει γίνει καύση αλλά τα οστά της λεκάνης είναι σπασμένα και μόνον με γενετική ανάλυση μπορεί να αποκαλυφθεί αν ήταν άνδρας ή γυναίκα

Στην Αμφίπολη παραμένουν τα οστά του σκελετού που βρέθηκε στο ταφικό μνημείο του λόφου Καστά. Και αυτό γιατί ακόμη δεν υπάρχει απόφαση για το ποιο εργαστήριο θα αναλάβει την έρευνα.

Πάντως, όπως διαβεβαίωσε η Γενική Γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, μιλώντας στο STAR, η ανάλυση θα γίνει αποκλειστικά στην Ελλάδα.

"Δεν ξέρουμε ακόμα αν πρόκειται για άνδρα ή για γυναίκα διότι κάποιος αρχαιολόγος μπορεί να ξεχωρίσει το φύλο από τα οστά της λεκάνης, τα οποία τα έχουμε αλλά είναι σπασμένα. Επομένως δεν μπορούμε να διακρίνουμε σε μια πρώτη ματιά το φύλο". Όπως προσέθεσε "καύση δεν έχει γίνει. Τα οστά δεν είναι καμένα. Αυτό είναι σαφές".

Αναφορικά με τις υποθέσεις ότι ο ένοικος μπορεί να είναι ο Μέγας Αλέξανδρος ή ο Ηφαιστίωνας, η κ. Μενδώνη εκτίμησε: "αυτή την στιγμή μπορεί να γίνονται υποθέσεις αλλά όλα παραμένουν στο επίπεδο των υποθέσεων. Εγώ θα προτιμούσα να μείνουμε στα δεδομένα μας. Και τα δεδομένα αυτά θα προκύψουν από την διεπιστημονική προσέγγιση όλου του υλικού".

Τέλος η Γενική Γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού είπε ότι δεν μπορεί ακόμα να προσδιορίσει χρονικά το πότε θα έχουμε τα πρώτα αποτελέσματα από τις αναλύσεις των οστών. "Η έρευνα θέλει τον χρόνο της", είπε χαρακτηριστικά.

(Πηγή: news.gr)

Χρονοβόρες έρευνες για την αποκάλυψη του μυστικού

Στην ανάγκη αξιοποίησης δύο επιστημονικών ομάδων γενετιστών που θα ερευνήσει τα αποτελέσματα του αρχαιολογικού υλικού από τα ευρήματα του σκελετού στη Αμφίπολη, αναφέρθηκε ο ομότιμος καθηγητής Γενετικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης μιλώντας στην εκπομπή "MEGA Σαββατοκύριακο".

Το παραπάνω είναι αναγκαίο για την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων, ενώ ένα δεύτερο που πρέπει να συντελεστεί, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι να υπάρξει και μια ξένη ομάδα για την περίσταση.

Για διαδικασίες που μπορεί να φτάσουν 6 μήνες έως και ένα χρόνο μίλησε ο διευθυντής Ερευνών Αρχαιομετρίας του ερευνητικού κέντρου "Δημόκριτος" Γιάννης Μανιάτης, μιλώντας στην ίδια εκπομπή.

Από την πλευρά της η αρχαιολόγος του υπουργείου Πολιτισμού Αναστασία Παπαθανασίου μίλησε για ενδείξεις που όμως πάντα συνοδεύονται από ένα εύρος λάθους αναφορικά με τον υπολογισμό της ηλικίας του προσώπου, η ταυτότητα του οποίου αναζητείται.

(Πηγή: megatv.com)

Τα πέντε καυτά ερωτήματα για την Αμφίπολη

Tη σκυτάλη από τους αρχαιολόγους παίρνουν πλέον οι ανθρωπολόγοι για να απαντήσουν στα βασικά ερωτήματα που έχουν προκύψει μετά την αποκάλυψη του σκελετού κάτω από τους πωρόλιθους στο όρυγμα του τρίτου θαλάμου.

Ωστόσο, όπως υποστηρίζει εφημερίδα Τα Νέα, πέντε είναι τα βασικά ερωτήματα που έχουν προκύψει από τη στιγμή που βρέθηκε σκελετός μέσα και έξω από το φέρετρο.

1. Ο νεκρός ήταν άνδρας ή γυναίκα;

Ουδείς μπορεί να απαντήσει ασφαλώς, αν δεν εξεταστούν πρώτα τα οστά από ειδικό εργαστήριο. Ωστόσο, η ζυγαριά φαίνεται να κλίνει προς την άποψη ότι ο νεκρός ήταν άνδρας λόγω του μεγέθους και της πολυτέλειας του μνημείου.

2. Μπορεί ο σκελετός να μην ανήκει στο νεκρό του τάφου;

Σε άλλες περιπτώσεις μακεδονικών τάφων, έχει γίνει νεότερη ταφή μέσα στα μπάζα, στην επίχωση που δημιουργήθηκε μετά τη σύληση του τάφου. Στην περίπτωση του ταφικού μνημείου στον τύμβο Καστά, δεν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο, καθώς το αμμώδες υλικό με το οποίο είναι γεμάτος ο τάφος είτε μπήκε από πλημμύρα, είτε προστέθηκε επί τούτου για σφράγιση του μνημείου.

3. Για ποιο λόγο εκτιμάται ότι ο νεκρός ήταν αφηρωισμένος;

«Όλοι οι σημαντικοί νεκροί θεωρούνται αφηρωισμένοι», μας λέει ομότιμος καθηγητής Αρχαιολογίας, που φαίνεται όμως διστακτικός απέναντι στον χαρακτηρισμό. «Οι βασιλείς όσο ζούσαν θεοποιούνταν εν ζωή. Οι αξιωματούχοι και οι ελίτ της κάθε κοινωνίας αφηρωίζονταν μετά θάνατον». Πάντως, το μνημείο, σύμφωνα με την ανασκαφική ομάδα, φέρεται να ήταν επισκέψιμο, κατά την εκδοχή του αφηρωισμένου νεκρού.

4. Γιατί ο συγκεκριμένος νεκρός δεν αποτεφρώθηκε αλλά ετάφη σε φέρετρο;

Όλοι οι σοροί των Μακεδόνων, με εξαίρεση εκείνον του Αλέξανδρου, κατέληγαν στην πυρά. Είναι πολύ παράξενο ότι ο συγκεκριμένος νεκρός ετάφη και μάλιστα, κάτω από το δάπεδο.

5. Γιατί δε βρέθηκαν κτερίσματα;

Όλα δείχνουν ότι οι τυμβωρύχοι είχαν σκουπίσει τον τάφο. Ακόμη και στους συλημένους τάφους οι αρχαιολόγοι έχουν βρει στις γωνίες φύλλα χρυσού, δαχτυλίδια, οστέινες διακοσμήσεις, που είτε ξέφυγαν από την προσοχή των αρχαιοκάπηλων είτε τους έπεσαν από τα χέρια.

(Πηγή: 4news.gr, Amfipoli News)

Γυμνάσιο Αμφίπολης: Μοναδικό συγκρότημα στη βόρεια Ελλάδα


Το Γυμνάσιο αποτελεί το σημαντικότερο ανασκαμμένο μέχρι στιγμής δημόσιο οικοδόμημα της Αμφίπολης. Βρίσκεται στο ΝΑ τμήμα της αρχαίας πόλης, ανάμεσα στον εξωτερικό και εσωτερικό περίβολο των τειχών και χρονολογείται από τον 4° αιώνα π.Χ. έως τον 1° αιώνα μ.Χ.

Του Άρη Μεντίζη
Δημοσιογράφου – ιστορικού ερευνητή

Ανάμεσα στα δημόσια κτίρια της σημαντικότατης αρχαίας Αμφίπολης ξεχωρίζει το Γυμνάσιο, που περιλαμβάνει κλειστούς και υπαίθριους χώρους άσκησης, συναναστροφής και εκπαίδευσης των νέων, αλλά και χώρους λατρείας των θεών που προστάτευαν τους αθλητές. Σημειώνεται ότι το Γυμνάσιο, ήταν ένα βασικό δημόσιο κτίριο, για τη στρατιωτική και αθλητική εκπαίδευση των νέων. Στο γυμνάσιο προπονούνταν οι αθλητές του δρόμου, δίσκου, ακοντίου, πάλης, πυγμαχίας, ενώ παράλληλα γινόταν και η διαπαιδαγώγησή τους.

Ήταν οι ανασκαφικές έρευνες του Δημήτρη Λαζαρίδη το 1982, που οδήγησαν στην αποκάλυψη του πρώτου μεγάλου δημόσιου κτιρίου, που οι επιγραφές που βρέθηκαν επέτρεψαν την ταύτισή του με το Γυμνάσιο της αρχαίας πόλης.

Οι εγκαταστάσεις του Γυμνασίου βρίσκονται στο νοτιοανατολικό τομέα της πόλης μεταξύ του τείχους της ακρόπολης και του εξωτερικού τείχους σε θέση που ο ανασκαφέας θεωρεί ότι ταυτίζεται με τη θέση του «προαστείου» της Αμφιπόλεως που αναφέρεται από τον Διόδωρο Σικελιώτη, και στο οποίο διέμεναν κατά τον Θουκυδίδη «οι έξω» Αμφιπολίτες.

Το κεντρικό κτίριο του Γυμνασίου εκτιμάται ότι ιδρύθηκε στην Ελληνιστική εποχή, ίσως όμως και στο τέλος της Κλασικής, όπως μαρτυρούν τα αγγεία, τα νομίσματα (πολλά από τα οποία είναι της εποχής του Φιλίππου Β’ και του Μεγάλου Αλεξάνδρου), η τοιχοποιία και οι επιγραφές που βρέθηκαν στο χώρο. Μετά από επεκτάσεις και προσθήκες λειτούργησε ως τους πρώιμους αυτοκρατορικούς χρόνους, οπότε πρέπει να καταστράφηκε από μεγάλη πυρκαγιά. Τέλος έχει ακόμη μια φάση λειτουργίας στους πρώιμους αυτοκρατορικούς χρόνους, ενώ υπάρχουν ενδείξεις για λειτουργία και αρχαιότερου γυμνασίου, σύγχρονου με την ίδρυση της Αμφίπολης


Οι εγκαταστάσεις

Το κεντρικό κτίριο του Γυμνασίου ήταν η Παλαίστρα. Η κύρια είσοδος ήταν στην ανατολική πλευρά όπου και αποκαλύφθηκε μνημειακή σκάλα, πλάτους 8,70 μ., από την οποία 12 σκαλοπάτια βρίσκονται στη θέση τους. Η σκάλα αυτή οδηγούσε στους εσωτερικούς χώρους του κτιρίου, το οποίο έχει διαστάσεις 46,80 x 36,10 μ..

Στο κέντρο του κτιρίου του Γυμνασίου σχηματίζεται ορθογώνια περίστυλη αυλή που σε όλες τις πλευρές έχει στοές. Στη βόρεια και νότια πλευρά του κτιρίου σχηματίζονται οκτώ δωμάτια, από τέσσερα σε κάθε πλευρά.Από τα δωμάτια αυτά είναι σαφής η χρήση μόνο των δυο γωνιακών της βόρειας πλευράς. Πρόκειται για αίθουσες λουτρού. Καλύτερα διατηρημένη είναι η αίθουσα στη βορειοανατολική γωνία, διαστάσεων 12 x 7 μ., με μαρμάρινα βάθρα στους τοίχους που στήριζαν μαρμάρινους λουτήρες, τέσσερις από τους οποίους βρέθηκαν σε δεύτερη χρήση στο δάπεδο. Οι λουτήρες τροφοδοτούνταν με νερό από αγωγό που σώζεται στο βόρειο τοίχο και από κρουνούς.  Η δεύτερη αίθουσα λουτρού, στη βορειοδυτική γωνία, είναι μικρότερη και πολύ κατεστραμμένη. Ανάμεσα στις δυο αίθουσες λουτρού υπάρχουν άλλα δυο δωμάτια, ίσως βοηθητικοί χώροι.

Στη δυτική πλευρά αποκαλύφθηκε στοά με πεντάστυλη κιονοστοιχία που οδηγούσε στον εσωτερικό υπαίθριο χώρο, που προοριζόταν για ασκήσεις και αγωνίσματα, όπως η πάλη. Η δυτική στοά, σύμφωνα πάντα με τον ανασκαφέα, πρέπει να ήταν από τους πιο σημαντικούς και πολυσύχναστους χώρους του γυμνασίου, κάτι που φαίνεται και από ένα λιθόστρωτο δρόμο που αποκαλύφθηκε εξωτερικά, κατά μήκος της δυτικής πλευράς και οδηγούσε στη δεύτερη είσοδο του Γυμνασίου, στη δυτική πύλη. Στη στοά αυτή  βρέθηκαν και έξι βάσεις ερμαϊκών στηλών, ενώ βρέθηκαν και δύο ερμαϊκές στήλες, από τις οποίες η μια φέρει κεφαλή Ερμή.

Στη δεύτερη φάση λειτουργίας του κτιρίου, φαίνεται ότι καταργήθηκε η ανατολική είσοδος, αφού πάνω από τη μνημειακή σκάλα περνά ένας αγωγός. Παράλληλα δημιουργείται μια νέα είσοδος στη βόρεια πλευρά του κτιρίου, που την αποτελεί ένα πρόπυλο με δύο ιωνικού τύπου κίονες και μια σκάλα για την κάθοδο στο εσωτερικό του κτιρίου. Μπροστά σε αυτή την είσοδο βρέθηκε μαρμάρινη στήλη, ύψους 2,65 μ. με σημαντικότατο κείμενο σε 139 σειρές. Πρόκειται για το γνωστό «εφηβαρχικό νόμο», του εφηβάρχου Αδαίου Ευημέρου, στον οποίο, σύμφωνα με τον ανασκαφέα, πρέπει να κωδικοποιήθηκαν παλιότεροι νόμοι σχετικοί με τους εφήβους. Η στήλη αυτή χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 1ου αιώνα π.Χ., όπως φαίνεται από τη μακεδονική χρονολόγηση της επιγραφής  Ο νόμος, μετά την εισαγωγή που αναφέρεται στα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις του εφηβάρχου, χωρίζεται σε 16 κεφάλαια, που δίνουν πλήθος πληροφοριών σχετικών με την αγωγή των εφήβων, με την κοινωνία της Αμφίπολης, τα ήθη της εποχής, αξιώματα αλλά και την τοπογραφία.

Εκτός από τον εφηβαρχικό νόμο, στο γυμνάσιο βρέθηκε επιγραφή που περιέχει αρχαιότερο διάταγμα για την καταχώρηση αγώνων σε γυμνασιαρχικό νόμο που χρονολογείται στις αρχές του 2ου αιώνα π.Χ., καθώς και αναθηματικές επιγραφές στους θεούς προστάτες των αγώνων Ερμή και Ηρακλή, αλλά και σε γνωστά ιστορικά πρόσωπα με υψηλά αξιώματα.



Η δεύτερη φάση της ανασκαφής

Μετά το θάνατο του Δημήτρη Λαζαρίδη, τον Μάιο του 1985, η συνέχιση της ανασκαφής του Γυμνασίου ανατέθηκε από την Αρχαιολογική Εταιρεία στην κόρη του, επιμελήτρια αρχαιοτήτων Καλλιόπη Λαζαρίδη.

Η ανασκαφική έρευνα απέδειξε ότι το Γυμνάσιο δεν περιοριζόταν μόνο στη Παλαίστρα, αλλά επεκτεινόταν και στο γύρω από αυτήν χώρο αποτελώντας ενιαίο κτιριακό συγκρότημα. Από το συγκρότημα αυτό έχει αποκαλυφθεί, στα βορειοδυτικά της παλαίστρας, σύστημα δεξαμενών για την εξυπηρέτηση των αθλητών και την υδροδότηση του κτιρίου, όπως φαίνεται και από τους αγωγούς που βρέθηκαν.

Βόρεια από την παλαίστρα αποκαλύφθηκε τμήμα στοάς, ο Ξυστός ή κατάστεγος δρόμος, που χρησίμευε για την άσκηση των αθλητών στο δρόμο, σε περίπτωση κακοκαιρίας. Οι ανασκαφές του 1988 και του 1989 αποκάλυψαν τον Ξυστό σε μήκος 80 μ. και συνεχίζεται προς το ανατολικό τμήμα του κτιριακού συγκροτήματος του γυμνασίου μέχρι τη συμπλήρωση ενός σταδίου. Αποκαλύφθηκε επίσης η άφεση για την εκκίνηση των αθλητών μέσα στον Ξυστό, καθώς και η άφεση της Παραδρομίδος, δηλαδή δρόμου παράλληλου προς τον Ξυστό, αλλά υπαίθριου, όπου ασκούνταν στο αγώνισμα του δρόμου όταν οι καιρικές συνθήκες ήταν καλές.


Πηγή: Δ. Λαζαρίδη «Αμφίπολις», Εκδόσεις Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων, Υπουργείο Πολιτισμού, Αθήνα 1993

(Φιλοξενήθηκε στην εφημερίδα "Χρονόμετρο", στις 8 Νοεμβρίου 2014)