Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2014

Με ηλεκτρόδια θα ψάξουν τα μυστικά του λόφου

Μέσα σε 7 έως 10 μέρες από την ημέρα έναρξης της εργασίας της γεωφυσικής διασκόπησης οι επιστήμονες του εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής του ΑΠΘ θα μπορούν να έχουν με τη μέθοδο της ηλεκτρικής τομογραφίας απτά αποτελέσματα και «εικόνες» για το εσωτερικό του λόφου Καστά στην Αμφίπολη.

Ο διευθυντής του εργαστηρίου και καθηγητής του τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ Γρηγόρης Τσόκας, μιλώντας στο «Εθνος», επιβεβαίωσε για το άμεσο ενδιαφέρον από το υπουργείο Πολιτισμού, αναφέροντας ότι υπήρξε τηλεφωνική επικοινωνία με τη γ.γ. του υπουργείου Λίνα Μενδώνη, η οποία ζήτησε να πληροφορηθεί αν μπορεί να αναλάβει το σχετικό έργο.
Η απάντηση ήταν καταφατική, ενώ την ενημέρωσε αναφορικά και με τον χρόνο που η ανασκαφική ομάδα της Κ. Περιστέρη θα μπορεί να έχει στα χέρια της τα αποτελέσματα της διασκόπησης για το σύνολο του λόφου, ώστε να οδηγηθεί και στα ανάλογα συμπεράσματα.
Η συγκεκριμένη μέθοδος σε γενικές γραμμές προβλέπει την... καλωδίωση τμηματικά του εδάφους και την εισαγωγή ρεύματος στη γη με τη βοήθεια ηλεκτροδίων. Στη συνέχεια γίνεται μέτρηση της διαφοράς δυναμικού και της κατανομής της αντίστασης με ένα αρκετά περίπλοκο και αναπτυγμένο αλγόριθμό που έχουν επινοήσει οι επιστήμονες του εργαστηρίου και τα στοιχεία αυτά βοηθούν για την τρισδιάστατη απεικόνιση του υπεδάφους.

Οπως μας είπε ο Γρ. Τσόκας, πριν από το τηλεφώνημα της Λ. Μενδώνη είχε προηγηθεί επιστολή της πρυτανείας του ΑΠΘ, με την οποία γνωστοποιούσε ότι η κοσμητεία της Σχολής Θετικών Επιστημών έθετε στη διάθεση της Κ. Περιστέρη την τεχνογνωσία και το εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό της.
Προτεινόταν ανάμεσα στα άλλα η ομάδα του καθηγητή Γρ. Τσόκα, αποτελούμενη από τον ίδιο, τον αναπληρωτή καθηγητή Παναγιώτη Τσούρλο, τον επίκουρο καθηγητή Γεώργιο Βαργεμέζη και τρία μέλη εργαστηριακού προσωπικού, να βοηθήσει στο έργο της γεωφυσικής διασκόπησης. Τονιζόταν μάλιστα ότι η ομάδα έχει να παρουσιάσει μια σειρά από εργασίες για τον εντοπισμό ταφικών μνημείων τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό και ότι έχει τιμηθεί για τον εντοπισμό και τη χαρτογράφηση αρχαιοτήτων με πέντε βραβεία καλύτερης εργασίας σε παγκόσμια συνέδρια.

Σύμφωνα με τον Γρ. Τσόκα, οι μέθοδοι γεωφυσικής διασκόπησης εφαρμόζονται πλέον στην εξερεύνηση αρχαιολογικών χώρων σε παγκόσμια κλίμακα. Το Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής υπήρξε πρωτοπόρο σ΄αυτόν τον τομέα, αφού όχι μόνο άρχισε να τις εφαρμόζει από τις αρχές της δεκαετίας του '80 με ευθύνη του ίδιου, αλλά και να τις εξελίξει επιστημονικά, παρουσιάζοντας αυτές στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα.
Να σημειωθεί ότι η σχετική έρευνα που αφορά τις γεωφυσικές διασκοπήσεις εκτός από την χαρτογράφηση αρχαιοτήτων συγκεντρώνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αφού χρησιμοποιείται και στη χαρτογράφηση του υπεδάφους για τον εντοπισμό υδρογονανθράκων. Ο καθηγητής Γρ. Τσόκας έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα και με την έρευνα για τον εντοπισμό υδρογονανθράκων στην ελληνική επικράτεια και είναι μέλος των επιτροπών του ΥΠΕΚΑ για τους διαγωνισμούς που αφορούν την παραχώρηση οικοπέδων κ.λπ.

Οπως μας είπε, από τους πρώτους που συνεργάστηκε στις διασκοπήσεις ήταν ο αείμνηστος καθηγητής Μανόλης Ανδρόνικος και αυτό έγινε στη δεκαετία του '80 για τον εντοπισμό του ιερού της Εύκλειας. Ακολούθησε η συνεργασία με τον καθηγητή Δημήτρη Παντερμαλή για τον αρχαιολογικό χώρο του Δίου και από τότε έχουν γίνει σχεδόν 300 γεωφυσικές διασκοπήσεις στους πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους της χώρας αλλά και σε μια σειρά από χώρες του εξωτερικού όπως στην Κύπρο, την Ιταλία, την Ισπανία, την Αίγυπτο, τη Ρωσία, το Κουβέιτ, μέχρι την Νότια Κορέα και την Ιαπωνία.
Για την πραγματοποίηση της έρευνας στον λόφο Καστά θα χρησιμοποιηθούν οι μέθοδοι της ηλεκτρικής χαρτογράφησης και της ηλεκτρικής τομογραφίας. Η τελευταία έχει πολύ μεγαλύτερη διεισδυτικότητα από την πρώτη και επιπλέον είναι ικανή να απεικονίσει τρισδιάστατα το υπέδαφος. Οσο μεγαλύτερα είναι τα αρχαία αρχιτεκτονικά υπολείμματα (π.χ. ένας ογκώδης μακεδονικός τάφος) μέσα στο υπέδαφος τόσο καλύτερα θα είναι τα αποτελέσματα της απεικόνισης, όπως ανέφερε ο Γρ. Τσόκας.
«Ασπίδα» στήριξης στον τρίτο θάλαμο
Με τις εργασίες αντιστήριξης και στερέωσης της θεμελίωσης του τρίτου ταφικού θαλάμου, ο οποίος είναι έντονα καταπονημένος, συνέχισε χθες η διεπιστημονική ομάδα στο ταφικό μνημείο του λόφου Καστά στην Αμφίπολη. Προηγήθηκε η απομάκρυνση των πώρινων λίθων κυρίως στη δυτική πλευρά που αποκάλυψε την κατάσταση θεμελίωσης. Να σημειωθεί ότι στην πλευρά αυτή οι λίθοι παρουσίαζαν υποχώρηση λόγω καθίζησης της επίχωσης.
Παράλληλα συνεχίστηκαν στο εσωτερικό του τάφου οι εργασίες από εξειδικευμένο προσωπικό της Εγνατίας Οδός Α.Ε. το οποίο τοποθετεί ειδικά μηχανήματα που θα παρακολουθούν συνεχώς την κατάσταση στατικότητας του χώρου. Επίσης στο εξωτερικό του μνημείου γίνονται εργασίες για τη δημιουργία δικτύου απορροής των υδάτων.

(Πηγή: ethnos.gr)

Δεν υπάρχουν σχόλια: