Πέμπτη 26 Φεβρουαρίου 2015

Η Γερμανία σύρεται σε αμερικανικό δικαστήριο για κλεμμένα έργα τέχνης

Η αγωγή των εβραϊκής καταγωγής εναγόντων σε αμερικανικό δικαστήριο είναι το πιο πρόσφατο επεισόδιο της πολύχρονης σύγκρουσης για τους κλεμμένους θησαυρούς.

Έναν χρόνο αφότου η Γερμανία δεσμεύθηκε να ενισχύσει τις προσπάθειες για την επιστροφή των κλεμμένων από τους ναζί έργων τέχνης, ένας βρετανός και ένας αμερικανός πολίτης εβραϊκής καταγωγής, κατέθεσαν αγωγή για την επιστροφή θρησκευτικών κειμηλίων της μεσαιωνικής περιόδου, τη γνωστή ως Συλλογή Γκουέλφ, η αξία της οποίας αποτιμάται σε μερικά εκατομμύρια δολάρια.

Σύμφωνα με σημερινό δημοσίευμα της Wall Street Journal, τον φάκελο με την αγωγή εναντίον της γερμανικής κυβέρνησης και του υπό την εποπτεία της μουσείου που έχει στην κατοχή του τα εν λόγω έργα, κατέθεσαν οι δύο ενάγοντες χθες, Δευτέρα, 23 Φεβρουαρίου, σε δικαστήριο της Ουάσιγκτον.

Οι ενάγοντες ισχυρίζονται ότι, οι πρόγονοι τους πούλησαν τους θησαυρούς το 1935, υπό καθεστώς απειλής, στην Πρωσία.

Τη συλλογή εποφθαλμιούσε ο Χέρμαν Γκέρινγκ (ο οποίος, εκτός από «νούμερο δύο», μετά τον Χίτλερ, υπήρξε και Πρωθυπουργός του ομόσπονδου κρατιδίου της Πρωσίας).

Η Γερμανία σύρεται σε αμερικανικό δικαστήριο για κλεμμένα έργα τέχνης

Εκπρόσωποι του μουσείου υποστηρίζουν ότι η πώληση ήταν «συναινετική» και ότι καταβλήθηκε «δίκαιο» αντίτιμο, συνυπολογίζοντας και τη γενικότερη οικονομική κρίση της περιόδου εκείνης.

Μετά από προσπάθειες ετών και διαπραγματεύσεις για επιστροφή της Συλλογής, η κατάθεση της αγωγής είναι το πιο πρόσφατο επεισόδιο της πολύχρονης σύγκρουσης, παρά τη δέσμευση της γερμανικής κυβέρνησης στις αρχές του 2014, για περισσότερο διαφανείς και αποτελεσματικές ενέργειες σε σχέση με την επιστροφή των έργων.

Η Γερμανία προέβη στις δεσμεύσεις όταν έγινε γνωστό ότι οι βαυαρικές αρχές είχαν κρατήσει μυστική, για σχεδόν δύο χρόνια, την ανακάλυψη των περίπου 1500 έργων τέχνης ανυπολόγιστης αξίας (Πικάσο, Ματίς κλπ) στο διαμέρισμα του γιου του Κορνήλιους Γκούρλιτ, εμπόρου έργων τέχνης των ναζί.

Ο βρετανός Άλαν Φίλιπ και ο αμερικανός Τζέραλντ Στίμπελ, υπέβαλαν κατ' αρχάς αίτημα επιστροφής 40 χριστιανικών ιερών κειμηλίων, τα οποία έχει υπό τη δικαιοδοσία του το Ίδρυμα Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Πρωσίας.

Η γερμανική Επιτροπή Limbach, αρμόδια για την εξέταση παρόμοιων αιτημάτων, αποφάνθηκε τον Μάρτιο του 2014 ότι η πώληση του 1935 ήταν έγκυρη.

Ο γερμανικός νόμος

Παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με τον γερμανικό νόμο όλες οι πωλήσεις έργων τέχνης από τους Εβραίους κατά την περίοδο 1933 – 1945 έγιναν υπό καθεστώς απειλής, συνεπώς είναι άκυρες, η Επιτροπή Limbach επικαλείται εξαίρεση για τη Συλλογή Γκουέλφ, υποστηρίζοντας ότι το Πρωσικό κράτος είχε καταβάλλει «δίκαιο» αντίτιμο για την αγορά.

Η Γερμανία σύρεται σε αμερικανικό δικαστήριο για κλεμμένα έργα τέχνης

Ο Γκέρινγκ και το «δώρο» στον Χίτλερ

Το πρωσικό κράτος εξαγόρασε τα 42 έργα της Συλλογής Γκουέλφ το 1935 αντί του ποσού των 4,25 εκατομμυρίων μάρκων του Ράιχ, περίπου 1.7 εκατ δολάρια, ποσό πολύ μικρότερο από τα 6 εκατ μάρκα του Ράιχ, που μία κοινοπραξία εβραίων εμπόρων κατέβαλε για να τα αποκτήσει το 1929. Ο Γκέριγκ, ο οποίος επέβλεψε προσωπικά την αγορά, δώρισε αργότερα τη συλλογή στον Χίτλερ.

Οι δικηγόροι των εναγόντων, οι οποίοι και αμφισβητούν την απόφαση, υποστηρίζουν ότι, η Επιτροπή Limbach, έχει γίνει σύμβολου του αργού και αδιαφανούς τρόπου με τον οποίον η Γερμανία χειρίζεται παρόμοιες αξιώσεις ιδιοκτησίας, παρά τις υποσχέσεις για μεταρρύθμιση του συστήματος πριν από έναν χρόνο.


(Πηγή: The TOC, Ανασκαφή)


Δεν υπάρχουν σχόλια: