Δευτέρα 3 Σεπτεμβρίου 2012

Γ. ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ: «Ο μόνος λόγος που έγινε πρωθυπουργός ο κ. Σαμαράς είναι γιατί υποσχέθηκε ότι δεν θα επαναδιαπραγματευτεί»

«Ήταν εξ ορισμού δεδομένο ότι η μνημονιακή πολιτική, η ιδέα ότι θα ξεπεράσουμε την πτώχευση με ένα τεράστιο δάνειο, υπό τους όρους της λιτότητας, δεν θα μας έβγαζε από τη στενωπό», παρατήρησε ο οικονομολόγος Γιάννης Βαρουφάκης, σχολιάζοντας την κατάσταση της οικονομίας της χώρας, ενώ παράλληλα καταλογίζει στον πρωθυπουργό ότι «έκανε γαργάρα» όσα έλεγε πριν τις εκλογές.


Όπως ανέφερε ο κ. Βαρουφάκης, «η τραπεζική κρίση είναι αναπόσπαστο κομμάτι της γενικότερης κρίσης. Ειδικότερα στην Ευρωζώνη έχουμε κράτη που έχουν πτωχεύσει και τράπεζες που έχουν πτωχεύσει. Και ο καλύτερος τρόπος για να το σκεφτούμε είναι σαν να έχεις δύο αδύναμους κολυμβητές, οι οποίοι βρίσκονται σε μια βαθιά κυματώδη θάλασσα, και να έχουν πιαστεί ο ένας από τον άλλο, να προσπαθεί ο ένας να σώσει τον άλλο. Αυτό συμβαίνει τώρα από το ελληνικό Δημόσιο και τις ελληνικές τράπεζες. Οι ιδιωτικές τράπεζες δανείζουν το Δημόσιο δανειζόμενες οι ίδιες από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όντας πτωχευμένες, το ελληνικό Δημόσιο δανείζεται από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, όντας πτωχευμένο για να τα δώσει στις τράπεζες, και βουλιάζουν και το Δημόσιο και οι τράπεζες. Αυτό συμβαίνει και στην Ιταλία, και στην Ισπανία και στην Ιρλανδία και αυτή είναι η κρίση του ευρώ, στην οποία, η δική μας κρίση είναι η πιο έντονη».

«Από το 2008, με την κρίση στην Wall Street, στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, το χρηματοπιστωτικό σύστημα παγκοσμίως, στη Γερμανία, στη Φρανκφούρτη, στο Λονδίνο, στο Παρίσι, στη Μαδρίτη, στη Ρώμη, εδώ, αυτό που συμβαίνει είναι ότι σε μια περίοδο υποτιθέμενης σταθερότητας, όπως αυτή που είχαμε πριν από το 2008, οι τράπεζες συνειδητοποιούσαν ότι όσο περισσότερα δανείζονταν οι ίδιες από άλλες τράπεζες, από καταθέτες για να παίζουν στοιχήματα, στα χρηματιστήρια, με παράγωγα, με στεγαστικά δάνεια κλπ, τόσα περισσότερα χρήματα έχασαν. Κάποια στιγμή όμως;, όταν γίνεται το κραχ, όλα αυτά που χρωστάμε για να βγάζουμε χρήματα μας τα ζητάνε πίσω, γιατί και αυτοί που μας δάνεισαν έχουν χάσει και αυτοί, όπως χάσαμε και εμείς. Τότε ξαφνικά αρχίζει μια περιπέτεια, στη διάρκεια της οποίας όλοι προσπαθούν να κρατήσουν ότι χρήματα έχουν στην κατοχή τους για πάρτη τους, και κανένας δεν δίνει αυτά που χρωστάει σε αυτούς που τα χρωστάει. Οπότε ξαφνικά καταρρέει όλο το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Και τότε πρώτον ο φορολογούμενος καλείται να ξελασπώσει τους τραπεζίτες, γιατί αν κλείσουν οι τράπεζες καταρρέει όλο το οικονομικό σύστημα, και από την άλλη κανένας δεν δανείζει τα κράτη, γιατί ξέρουν ότι τα κράτη πρέπει να πληρώσουν τα σπασμένα για τους τραπεζίτες, οπότε καταρρέουν και τα κράτη. Αυτό συνέβη στη Ελλάδα σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό για τον απλούστατο λόγο ότι η Ελλάδα ήταν η πιο σαθρή οικονομία της Ευρωζώνης», είπε χαρακτηριστικά.

Σημείωσε μάλιστα πως «αυτή η κατάσταση δεν συμφέρει κανέναν. Έχουμε ένα έγκλημα χωρίς να το σχεδιάσει κανένας. Αυτό που συμβαίνει είναι το εξής: Μέσα σε αυτό τον γενικό πανικό που χάνουν όλοι, οι τραπεζίτες, βρίσκονται στο απυρόβλητο. Είναι αυτοί που μπορούν αν επιβάλουν στην υπόλοιπη κοινωνία να αποπληρώνει αυτούς ή να πληρώνει τις ζημιές τους».

«Μας έλεγαν ότι το 2010, τον Μάιο, η Ελλάδα είχε πρόβλημα χρέους και ο γερμανικός λαός κλήθηκε στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης να βοηθήσει τους Έλληνες. Κάτι τέτοιο δεν έγινε βέβαια. Αυτό που έγινε ήταν ότι οι γερμανικές τράπεζες είχαν φοβερά ανοίγματα στην Ελλάδα και στον ευρωπαϊκό νότο. Αυτά τα ανοίγματα δεν υπήρχε πιθανότητα να κλείσουν μέσα από τις αποπληρωμές από τον νότο για τον απλούστατο λόγο ότι τα χρήματα είχαν εξαφανιστεί, και κάποιος έπρεπε να καλύψει αυτές τις ζημίες των γερμανικών τραπεζών ή οι γερμανικές τράπεζες να τις αποδεχθούν. Αυτό που συνέβη είναι ότι το γερμανικό κράτος μαζί με τα άλλα κράτη ουσιαστικά μετέτρεψαν τις ζημίες των γερμανικών τραπεζών σε ζημίες του Γερμανού φορολογούμενου. Πως; Μέσα από το πακέτο εξυγίανσης της Ελλάδας, της Ιρλανδίας κλπ. Αυτά τα χρήματα δεν τα πήρε η Ελλάδα, τα πήρε η ελληνική κυβέρνηση για να τα δώσει στους πιστωτές, που κατέληξαν στις γερμανικές τράπεζες», παρατήρησε και συμπλήρωσε πως «η μεταφορά των ζημιών από τις τράπεζες στον φορολογούμενο δεν έγινε μέσα από τις αγορές και με οικονομικές διαδικασίες. Ήταν απόφαση των πολιτικών ότι αντί να πληρώσουν τα σπασμένα αυτοί που τα δημιούργησαν, δηλαδή οι τραπεζίτες, θα τα πληρώσουν οι φορολογούμενοι. Αυτό είναι πολιτική απόφαση. Δύο τρεις άνθρωποι γνώριζαν τι συνέβαινε. Απλώς δημιούργησαν μια άλλη αφήγηση των γεγονότων. Εδώ έλεγαν ότι δεν θα έχουμε να πληρώσουμε μισθούς και συντάξεις και στη Γερμανία έλεγαν ότι εάν καταρρεύσει η Ελλάδα θα έχουμε πρόβλημα με το ευρώ. Όλα αυτά δεν ήταν ψέματα, απλώς δεν ήταν η αλήθεια».

Το παραμύθι των δανεικών

«Η Ελλάδα είχε παραδοσιακά ένα πολύ μεγάλο πρωτογενές έλλειμμα, με άλλα λόγια δεν μπορούσε να βγει με τα έσοδά του, δεδομένης της φοροδιαφυγής και δεδομένης και της σπατάλης που έχει το ελληνικό Δημόσιο. Η ουσία όμως είναι ότι όλες οι οικονομίες της περιφέρειας της ευρωζώνης, δεδομένου ότι είμαστε κλειδωμένοι με ένα κοινό νόμισμα, στην περίοδο των παχιών αγελάδων, όταν τα κεφάλαια έρεαν προς την περιφέρεια είχαμε μια ανάπτυξη του 4-5%, και όσο είχαμε αυτή την ανάπτυξη και τα επιτόκια δανεισμού ήταν λιγότερα, το κράτος μας μπορούσε να ανακυκλώνει τα χρέη του χωρίς κανένα πρόβλημα. Όταν ξέσπασε η κρίση, ήταν νομοτελειακά δεδομένο ότι το ελληνικό Δημόσιο θα πτώχευε. Το κράτος ποτέ δεν πτωχεύει. Αυτό που αναγκάζεται να κάνει το κράτος, είναι να διαγράψει κάποια από τα χρέη του. Να πει δηλαδή σε κάποιους από τους πιστωτές του ότι χρωστάω 100 θα πάρεις 30 τελείωσε. Αυτό σημαίνει στάση πληρωμών, σημαίνει αναδιάρθρωση χρέους. Αυτά ονομάζουμε πτώχευση του Δημοσίου. Αυτό έπρεπε να γίνει. Η πτώχευση ήταν δεδομένη τον Ιανουάριο του 2010. Έπρεπε το ελληνικό Δημόσιο τότε να πει στους πιστωτές ότι ένα κομμάτι των δανεικών που πήρα από σένα δεν θα τα πάρεις πίσω», υπογράμμισε ο κ. Βαρουφάκης.

Όπως τόνισε, «από τη στιγμή που είμαστε στο κοινό νόμισμα, όταν το ελληνικό Δημόσιο σταματά να πληρώνει κάποιους τραπεζίτες, δεν έχει καμία σχέση με το γάλα, με τα φάρμακα και με το πετρέλαιο. Όταν ήμασταν όμως στη δραχμή, γιατί δεν μπορούσε ένας ιδιώτης με δραχμές να πάει να αγοράσει πετρέλαιο στο εξωτερικό. Εμείς έχουμε ευρώ όμως, οπότε θα το πάρουμε. Δεν έχει σημασία αν το ελληνικό Δημόσιο χρωστά ή δεν χρωστά. Ήταν μια πλάνη. Φόβισαν τον κόσμο. Πήραμε τα δάνεια για να μην γίνει στάση πληρωμών και για να τα δώσουμε στις γερμανικές τράπεζες. Ήταν εξ ορισμού δεδομένο ότι η μνημονιακή πολιτική, η ιδέα ότι θα ξεπεράσουμε την πτώχευση με ένα τεράστιο δάνειο, υπό τους όρους της λιτότητας, δεν θα μας έβγαζε από τη στενωπό».

«Ο μόνος λόγος που έγινε πρωθυπουργός ο κ. Σαμαράς είναι γιατί υποσχέθηκε ότι δεν θα επαναδιαπραγματευτεί»

«Τόσο για τον κ. Παπανδρέου, όσο και για τον κ. Παπαδήμο, και για τον κ. Σαμαρά, παρακολουθούμε μια φοβερή σύγκρουση αυτών που λέγανε πριν γίνουν πρωθυπουργοί και όταν έγιναν πρωθυπουργοί. Δυστυχώς αυτό που συμβαίνει είναι το εξής θλιβερό. Έχεις ανθρώπους που έχουν κάποιες πεποιθήσεις αλλά έχουν και κάτι πιο ισχυρό από την πεποίθηση, την φιλοδοξία τους να είναι πρωθυπουργοί ή να είναι στα πράγματα, στην εξουσία. Αποκτούν την εξουσία και αγωνιούν να μην την χάσουν. Αρχίσουν και κάνουν «γαργάρα» ότι είχαν πει για να μην τη χάσουν. Είναι μια θλιβερή ψυχολογική, ψυχασθενική διαδικασία, η οποία δυστυχώς έχει πολύ κακό αντίκτυπο στις ζωές των ανθρώπων», σχολίασε ο κ. Βαρουφάκης.

Όπως είπε, «ο μόνος λόγος που έγινε πρωθυπουργός ο κ. Σαμαράς είναι γιατί υποσχέθηκε ότι δεν θα επαναδιαπραγματευτεί. Αν δεν τον τηρήσει θα τον ρίξει από το θώκο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Τόσο απλά. Όπως έριξαν τον Μπερλουσκόνι. Πριν από τη συγκυβέρνηση Παπαδήμου θυμάστε ο κ. Σαμαράς έλεγε εν πολλοίς αυτά που λέμε και εμείς, και θυμάστε είχε συγκρουστεί κιόλας με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Κάποια στιγμή συνειδητοποίησε ότι για να γίνει πρωθυπουργός έπρεπε να σταματήσει αυτή τη σύγκρουση. Με άλλα λόγια να κάνει γαργάρα αυτά που έλεγε. Ε, αυτό έκανε. Όπως και ο κ. Παπανδρέου, που πριν τα Χριστούγεννα του 2009 είχε μια γραμμή πάρα πολύ κοντά σε αυτά που λέμε τώρα. Κάποια στιγμή συνειδητοποίησε ότι ή θα έρθει σε σύγκρουση και θα χάσει την πρωθυπουργία αφού δεν θα ήταν ο εκλεκτός, ή θα κάνει γαργάρα αυτά που έλεγε. Και έκανε γαργάρα αυτά που έλεγε. Ο κ. Παπαδήμος, τρεις μέρες πριν γίνει πρωθυπουργός είχε γράψει άρθρο που ήταν εναντίον του κουρέματος του χρέους. Τρεις μέρες μετά μας είπε ότι το να γίνει το κούρεμα του χρέους έτσι όπως έγινε ήταν εθνική επιταγή. Δεν ντρέπονται. Δεν έχουν καμία αίσθηση ντροπής».

Για τη στάση του υπουργού Οικονομικών στο θέμα της Siemens παρατήρησε ότι «μόνο αρνητικά μπορώ να το σχολιάσω. Αυτή τη στιγμή στη Γερμανία, η κοινή γνώμη έχει καθοδηγηθεί να πιστεύει ότι ο Έλληνας είναι η επιτομή της διαφθοράς. Είναι καθήκον του υπουργού Οικονομικών, να χρησιμοποιήσει ότι μέσο έχει για να αλλάξει αυτό το στερεότυπο και να πει στους Γερμανούς ότι αυτά που συνέβαιναν πριν την κρίση δεν ήταν ότι οι Έλληνες ήταν οι κακοί, οι διεφθαρμένοι και οι τεμπέληδες και οι Γερμανοί ήταν οι καλοί και οι αγαθοί. Ήταν ότι στη Γερμανία υπήρχαν διεφθαρμένοι και τεμπέληδες και ανεπρόκοποι, οι οποίοι είχαν την οικονομική εξουσία. Το ίδιο και στην Ελλάδα. Και ότι η κρίση ήταν αποτέλεσμα μιας συνομωσίας των διεφθαρμένων της Γερμανίας και της Ελλάδας. Αυτό είναι ιερή υποχρέωση για να σπάσει τα στερεότυπα. Έπρεπε να χρησιμοποιήσει τις αμαρτίες της Siemens για να καταστήσει σαφές στους Γερμανούς ότι ουδείς αναμάρτητος. Ότι έχουν τις ευθύνες τους».

Ο απλούστερος τρόπος

ο απλούστερος τρόπος διάσωσης, σύμφωνα με τον κ. Βαρουφάκη, «θα ήταν η ΕΚΤ να τυπώσει μερικά τρισεκατομμύρια και, αντί να τα δώσει στις τράπεζες (όπως το έκανε πέρσι τον Δεκέμβρη, τότε που τους έδωσε ένα τρις) ή στα κράτη, να τα δώσει σε κάθε φορολογούμενη οικογένεια της ευρωζώνης υπό έναν μόνο όρο: όσοι έχουν χρέη σε εφορία ή τράπεζες να τα αποπληρώσουν. Οι υπόλοιποι να μπορούν να τα κάνουν ότι θέλουν. Προσέξτε ότι μια τέτοια κίνηση (α) δεν διακρίνει μεταξύ Γερμανών και Ελλήνων (καθώς όλοι λαμβάνουν το ίδιο ποσό), (β) δεν αποτελεί διάσωση μιας χώρας από μια άλλη (καθώς όλες οι χώρες λαμβάνουν χρήματα ανάλογα με τον πληθυσμό τους), (γ) βοηθά στη δραστική μείωση του συνολικού χρέους, (δ) δεν έχει καμία πληθωριστική επίδραση (σε μια περίοδο καθαρά υφεσιακή), και (ε) δεν απαιτεί καμία νέα Συνθήκη σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πολιτική αυτή δεν είναι η μόνη που θα σταματούσε την κρίση. Αποτελεί απλώς ένα παράδειγμα του πόσο ανόητη είναι η συνέχιση της. Δείχνει όμως και κάτι ακόμα: Πόσο βαθειά έχουν χαράξει στο μυαλό μας την ιδέα ότι η παροχή δισεκατομμυρίων στους πτωχευμένους (από την ανοησία τους) τραπεζίτες θεωρείται σχεδόν «φυσική», ενώ η παροχή ρευστότητας στους φορολογούμενους θεωρείται «αιρετική», «ανατρεπτική» και «τραβηγμένη από τα μαλλιά» ιδέα».

Ωστόσο, όπως είπε, «δεν θα σκεφτούν ποτέ κάτι τέτοιο γιατί το μυαλό τους δεν πάει να δώσουν χρήματα στον πολίτη που υποφέρει, ενώ στις τράπεζες δίνουν».

Δεν υπάρχουν σχόλια: