Ξεκουράστηκαν όλο το Σαββατοκύριακο οι εργαζόμενοι στην ανασκαφή της Αμφίπολης, κάτι που είχαν να κάνουν από τον Δεκαπενταύγουστο.
Γέμισαν τις μπαταρίες τους και συγκέντρωσαν δυνάμεις για τη «γεμάτη» ανασκαφική εβδομάδα που τους περιμένει. Μια εβδομάδα μέσα στην οποία υπάρχουν ελπίδες να φτάσει η έρευνα στο τέταρτο θύρωμα και να διαπιστωθεί τι υπάρχει σε εκείνο το σημείο.
Η ανεύρεση μαρμάρινης θύρας στον τρίτο διαφραγματικό τοίχο επιβεβαιώνει, όπως λένε οι ανασκαφείς, την πεποίθηση που είχαν εξαρχής, ότι το μνημείο στον λόφο Καστά είναι μακεδονικός τάφος. Τώρα ετοιμάζουν τις υποστυλώσεις στον τρίτο θάλαμο και θα συνεχίσουν τις αποχωματώσεις, οι οποίες θα πρέπει να γίνονται ταυτοχρόνως και από τις δύο πλευρές του διαφραγματικού τοίχου. Όταν θα κατεβάσουν τα χώματα, θα είναι σε θέση να δουν τι έχει στο δάπεδό του ο τρίτος θάλαμος, αν είναι σκάλα ή ράμπα. Ο,τι και να είναι οδηγεί σε τέταρτο θάλαμο, όπου ίσως βρίσκεται ο νεκρός.
Και λέμε «ίσως», διότι κανείς δεν γνωρίζει αν πρόκειται για τον ταφικό θάλαμο ή, πιθανώς, για τον προθάλαμό του, καθώς δεν υπάρχει ανάλογο προηγούμενο σε κάποιον μακεδονικό τάφο. Όλοι οι θάλαμοι μέχρι τώρα βρίσκονταν στο ίδιο ύψος. Στην προκειμένη περίπτωση όλα δείχνουν ότι ο επόμενος θάλαμος είναι χαμηλότερα, όπως και το δάπεδο του τρίτου θαλάμου, από το οποίο ξεκινά η είσοδος για τον επόμενο. Σε κάθε περίπτωση, τις απαντήσεις και εδώ θα δώσει η ίδια η ανασκαφή.
Τι είχε δείξει η σεισμική τομογραφία του Λόφου Καστά
Ο αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης ήταν εκείνος που ξεκίνησε τις ανασκαφές στον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη ωστόσο από τότε αρκετοί επιστήμονες ασχολήθηκαν επισταμένως με την περιοχή. Ο Λάζαρος Πολυμενάκος, γεωλόγος μελετητής - Δρ. Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής, ειδικός στην εφαρμογή γεωφυσικών μεθόδων και ειδικότερα της μεθόδου της σεισμικής τομογραφίας στη μελέτη σύνθετων τεχνικογεωλογικών και γεωαρχαιολογικών προβλημάτων, με τη συνεργασία των Α. Λιόση (γεωλόγο), Σ. Παπαμαρινόπουλο (πρώην καθηγητή Γεωφυσικής στο πανεπιστήμιο Πάτρας) και την κυρία Χ. Κουκούλη (πρώην έφορο αρχαιοτήτων Καβάλας) έχει εκπονήσει σχετική έρευνα στο Λόφο Καστά το 1998 αναδεικνύοντας ενδιαφέροντα στοιχεία.
Ο ίδιος αναφέρει:
"Καλοκαίρι του 1998. Στη ζέστη του Ιουλίου και με ελάχιστα χρήματα στη διάθεσή μας (ευγενική προσφορά ενός των… παρευρισκομένων συνεργατών), αντικρίζουμε με δέος το λόφο, την Τούμπα Καστά. Προσπαθούμε να συνειδητοποιήσουμε πώς ακριβώς θα κάνουμε πράξη σχέδια στο χαρτί για τη «σεισμική τομογραφία» του λόφου, μια έννοια γνωστή τότε μόνο στην ιατρική πρακτική. Η μέρα προχωράει και το σφυρί χτυπά σε διαφορετικές θέσεις γύρω από τη βάση του λόφου, δημιουργώντας κύματα που ευελπιστώ να ταξιδέψουν από τη μια άκρη του λόφου στην άλλη και να μας δώσουν μια «εικόνα» των διαφορετικών εδαφικών υλικών που τον δομούν.
Αντικείμενο διερεύνησης η βάση του λόφου και μια ζώνη που εκτείνεται λίγο ψηλότερα και λίγο χαμηλότερα από αυτήν. Η κούραση και η περιέργεια μεγάλη, μέχρι να ολοκληρωθούν οι μετρήσεις, διαδικασία που κράτησε τρεις ημέρες στο πεδίο. Τελικά, έχω μπροστά μου μια εικόνα των «γρήγορων» και «αργών» διαδρομών στο εσωτερικό του λόφου η οποία «απηχεί» τις διαφοροποιήσεις των υλικών που τον συνθέτουν".
Η τομογραφική απεικόνιση του εσωτερικού του λόφου Καστά, στο επίπεδο της βάσης του, είναι γεγονός. Μια σειρά συγκυριών καθυστερεί τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων, η οποία τελικά γίνεται το 2004. Άλλες συγκυρίες αφήνουν στην άκρη τόσο τη συνέχιση των ερευνών στο λόφο, τόσο των γεωφυσικών όσο και των ανασκαφικών.
Τα στοιχεία καθυστέρησαν να δημοσιευθούν, κάτι που έγινε το 2004, ωστόσο όπως αναφέρει ο ίδιος "Στη δημοσίευση του 2004 είχαν ήδη επισημανθεί οι σημαντικότερες γεωφυσικές «ανωμαλίες» και η σχέση τους κυρίως με πιθανές ανθρωπογενείς δομές στο εσωτερικό του λόφου" μιλώντας ουσιαστικά για τον τάφο στον οποίο βρίσκονται σήμερα οι αρχαιολόγοι.
Συνεχίζοντας αναφέρει χαρακτηριστικά για την είσοδο και το υπόλοιπο οικοδόμημα:
"Η εικόνα είναι πολύ-πολύ ενδιαφέρουσα. Αποκαλύπτει τη διαμόρφωση του φυσικού εδάφους από τους κατασκευαστές του μνημείου, ώστε να μπορεί αυτό να δεχθεί τις κατασκευές που έχουν σχεδιάσει να τοποθετήσουν εκεί και να τις «προστατεύει». Διαμορφώνουν (όχι πολύ βαθιά) ορύγματα τα οποία σε κάποια σημεία τους θα φιλοξενήσουν ταφικές ή άλλες κατασκευές και μετά θα αποτελέσουν «δρόμους» προσπέλασης από και προς αυτές. Οι δρόμοι αυτοί επιλέγονται να προσπελάζουν το εσωτερικό ο ένας από το νότο, ο άλλος από τα βορειοδυτικά. Ο λόγος για τους προσανατολισμούς αυτούς θα πρέπει να είναι σημαντικός τόσο από την άποψη του συμβολισμού, όσο και της λειτουργικότητας και της κατασκευαστικής αρτιότητας."
(Πηγή: Έθνος, Παραπολιτικά, Ἔρρωσο)
Γέμισαν τις μπαταρίες τους και συγκέντρωσαν δυνάμεις για τη «γεμάτη» ανασκαφική εβδομάδα που τους περιμένει. Μια εβδομάδα μέσα στην οποία υπάρχουν ελπίδες να φτάσει η έρευνα στο τέταρτο θύρωμα και να διαπιστωθεί τι υπάρχει σε εκείνο το σημείο.
Η ανεύρεση μαρμάρινης θύρας στον τρίτο διαφραγματικό τοίχο επιβεβαιώνει, όπως λένε οι ανασκαφείς, την πεποίθηση που είχαν εξαρχής, ότι το μνημείο στον λόφο Καστά είναι μακεδονικός τάφος. Τώρα ετοιμάζουν τις υποστυλώσεις στον τρίτο θάλαμο και θα συνεχίσουν τις αποχωματώσεις, οι οποίες θα πρέπει να γίνονται ταυτοχρόνως και από τις δύο πλευρές του διαφραγματικού τοίχου. Όταν θα κατεβάσουν τα χώματα, θα είναι σε θέση να δουν τι έχει στο δάπεδό του ο τρίτος θάλαμος, αν είναι σκάλα ή ράμπα. Ο,τι και να είναι οδηγεί σε τέταρτο θάλαμο, όπου ίσως βρίσκεται ο νεκρός.
Και λέμε «ίσως», διότι κανείς δεν γνωρίζει αν πρόκειται για τον ταφικό θάλαμο ή, πιθανώς, για τον προθάλαμό του, καθώς δεν υπάρχει ανάλογο προηγούμενο σε κάποιον μακεδονικό τάφο. Όλοι οι θάλαμοι μέχρι τώρα βρίσκονταν στο ίδιο ύψος. Στην προκειμένη περίπτωση όλα δείχνουν ότι ο επόμενος θάλαμος είναι χαμηλότερα, όπως και το δάπεδο του τρίτου θαλάμου, από το οποίο ξεκινά η είσοδος για τον επόμενο. Σε κάθε περίπτωση, τις απαντήσεις και εδώ θα δώσει η ίδια η ανασκαφή.
Τι είχε δείξει η σεισμική τομογραφία του Λόφου Καστά
Ο αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης ήταν εκείνος που ξεκίνησε τις ανασκαφές στον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη ωστόσο από τότε αρκετοί επιστήμονες ασχολήθηκαν επισταμένως με την περιοχή. Ο Λάζαρος Πολυμενάκος, γεωλόγος μελετητής - Δρ. Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής, ειδικός στην εφαρμογή γεωφυσικών μεθόδων και ειδικότερα της μεθόδου της σεισμικής τομογραφίας στη μελέτη σύνθετων τεχνικογεωλογικών και γεωαρχαιολογικών προβλημάτων, με τη συνεργασία των Α. Λιόση (γεωλόγο), Σ. Παπαμαρινόπουλο (πρώην καθηγητή Γεωφυσικής στο πανεπιστήμιο Πάτρας) και την κυρία Χ. Κουκούλη (πρώην έφορο αρχαιοτήτων Καβάλας) έχει εκπονήσει σχετική έρευνα στο Λόφο Καστά το 1998 αναδεικνύοντας ενδιαφέροντα στοιχεία.
Ο ίδιος αναφέρει:
"Καλοκαίρι του 1998. Στη ζέστη του Ιουλίου και με ελάχιστα χρήματα στη διάθεσή μας (ευγενική προσφορά ενός των… παρευρισκομένων συνεργατών), αντικρίζουμε με δέος το λόφο, την Τούμπα Καστά. Προσπαθούμε να συνειδητοποιήσουμε πώς ακριβώς θα κάνουμε πράξη σχέδια στο χαρτί για τη «σεισμική τομογραφία» του λόφου, μια έννοια γνωστή τότε μόνο στην ιατρική πρακτική. Η μέρα προχωράει και το σφυρί χτυπά σε διαφορετικές θέσεις γύρω από τη βάση του λόφου, δημιουργώντας κύματα που ευελπιστώ να ταξιδέψουν από τη μια άκρη του λόφου στην άλλη και να μας δώσουν μια «εικόνα» των διαφορετικών εδαφικών υλικών που τον δομούν.
Αντικείμενο διερεύνησης η βάση του λόφου και μια ζώνη που εκτείνεται λίγο ψηλότερα και λίγο χαμηλότερα από αυτήν. Η κούραση και η περιέργεια μεγάλη, μέχρι να ολοκληρωθούν οι μετρήσεις, διαδικασία που κράτησε τρεις ημέρες στο πεδίο. Τελικά, έχω μπροστά μου μια εικόνα των «γρήγορων» και «αργών» διαδρομών στο εσωτερικό του λόφου η οποία «απηχεί» τις διαφοροποιήσεις των υλικών που τον συνθέτουν".
Η τομογραφική απεικόνιση του εσωτερικού του λόφου Καστά, στο επίπεδο της βάσης του, είναι γεγονός. Μια σειρά συγκυριών καθυστερεί τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων, η οποία τελικά γίνεται το 2004. Άλλες συγκυρίες αφήνουν στην άκρη τόσο τη συνέχιση των ερευνών στο λόφο, τόσο των γεωφυσικών όσο και των ανασκαφικών.
Τα στοιχεία καθυστέρησαν να δημοσιευθούν, κάτι που έγινε το 2004, ωστόσο όπως αναφέρει ο ίδιος "Στη δημοσίευση του 2004 είχαν ήδη επισημανθεί οι σημαντικότερες γεωφυσικές «ανωμαλίες» και η σχέση τους κυρίως με πιθανές ανθρωπογενείς δομές στο εσωτερικό του λόφου" μιλώντας ουσιαστικά για τον τάφο στον οποίο βρίσκονται σήμερα οι αρχαιολόγοι.
"Η εικόνα είναι πολύ-πολύ ενδιαφέρουσα. Αποκαλύπτει τη διαμόρφωση του φυσικού εδάφους από τους κατασκευαστές του μνημείου, ώστε να μπορεί αυτό να δεχθεί τις κατασκευές που έχουν σχεδιάσει να τοποθετήσουν εκεί και να τις «προστατεύει». Διαμορφώνουν (όχι πολύ βαθιά) ορύγματα τα οποία σε κάποια σημεία τους θα φιλοξενήσουν ταφικές ή άλλες κατασκευές και μετά θα αποτελέσουν «δρόμους» προσπέλασης από και προς αυτές. Οι δρόμοι αυτοί επιλέγονται να προσπελάζουν το εσωτερικό ο ένας από το νότο, ο άλλος από τα βορειοδυτικά. Ο λόγος για τους προσανατολισμούς αυτούς θα πρέπει να είναι σημαντικός τόσο από την άποψη του συμβολισμού, όσο και της λειτουργικότητας και της κατασκευαστικής αρτιότητας."
(Πηγή: Έθνος, Παραπολιτικά, Ἔρρωσο)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου