Η ανασκαφή της Πλωτινόπολης κάθε χρόνο μας δίνει νέα αρχαιολογικά ευρήματα που μας εντυπωσιάζουν ως κομψοτεχνήματα δημιουργών υψηλής καλλιτεχνικής αρτιότητας.
Σιγά σιγά και παρά τις βεβηλώσεις των μεταγενέστερων φάσεων το ψηφιδωτό δάπεδο μας αποκαλύπτεται και μας δίνει την εντύπωση ότι αποτελεί έναν Άτλαντα μυθολογικών παραστάσεων και γεωμετρικών σχημάτων ιδιαίτερου συμβολισμού, που φιλοτέχνησαν οι καλλιτέχνες μετά από εντολή του ιδιοκτήτη του ρωμαϊκού κτιρίου. Δεν είναι υπερβολή, αν για την πλήρη αποκωδικοποίησή τους χρειαστεί ένα μεταπτυχιακά για να προσεγγίσουμε τα κρυμμένα μυστικά και μηνύματα των παραστάσεων και των σχημάτων.
Το ψηφιδωτό του τρικλίνιου του ρωμαϊκού κτιρίου
«Συνεχίστηκε και φέτος, από τον περασμένο Ιούλιο, από την ΙΘ΄ Εφορεία Προϊστορικών Κλασικών Αρχαιοτήτων, η ανασκαφή στην Πλωτινόπολη με τη χρηματοδότηση του Δήμου Διδυμοτείχου. Ορίστηκε μια καινούργια τομή (τομή Η΄) για να αποκαλυφθεί η συνέχεια του δωματίου, κατά πάσα πιθανότητα είναι το τυπικό για τα ρωμαϊκά λουτρά τρικλίνιο, με το ψηφιδωτό δάπεδο. Η τομή προχώρησε σε βάθος πέντε μέτρων. Κατά τη διάρκεια της ανασκαφής αποκαλύφθηκαν οι μεταγενέστερες οικοδομικές φάσεις (6ος μ.Χ.-7ο μ.Χ. αιώνα, 4ος μ.Χ.-5ο μ.Χ. αιώνα, που μας παραπέμπουν στην παλαιοχριστιανική εποχή). Η ανασκαφή προχώρησε και στη ρωμαϊκή φάση (μέσα 2ουμ.Χ. έως αρχές 3ου μ.Χ. αιώνα) οπότε αποκαλύφθηκε η συνέχεια της κεντρικής παράστασης του ψηφιδωτού δαπέδου. Επίσης αποκαλύφθηκε τοιχογραφία στους τοίχους της ρωμαϊκής φάσης. Κατά την παλαιοχριστιανική φάση (4ος με 5ο μ.Χ. αιώνα) αποκαλύφθηκε τοίχος με διαμπερείς οπές μέσα σε κατεργασμένους γωνιόλιθους, που προέρχονται από το ρωμαϊκό σύστημα αποχέτευσης. Αποκαλύφθηκαν επίσης τέσσερις λίθινοι τροχοί και ίσως να δηλώνουν ότι το κτίριο (ή τμήμα του) να χρησίμευε κατά τα παλαιοχριστιανικά χρόνια ως εργαστήριο κεραμικής. Η κατασκευή που χρονολογείται από τις αρχές του 7ου μ.Χ. αιώνα και πατάει πάνω στο φυσικό βράχο, που βρίσκεται δυτικά του κτιρίου με τα ψηφιδωτά, ίσως να αποτελεί τμήμα της οχύρωσης της πόλης τα παλαιοχριστιανικά χρόνια. Το σίγουρο είναι ότι η κατοίκηση στην Πλωτινόπολη σταματάει στις αρχές του 7ου μ.Χ. αιώνα, όπως, άλλωστε, αναφέρουν και οι πηγές», μας ενημερώνει ο υπεύθυνος της ανασκαφής αρχαιολόγος Ματθαίος Κουτσουμανής.
Σύμφωνα με τον κ. Κουτσουμανή, «η συνέχεια του ψηφιδωτού δαπέδου θα αποκαλυφθεί την επόμενη ανασκαφική περίοδο, αφού πρώτα απομακρυνθούν οι μεταγενέστεροι τοίχοι, οι οποίοι έχουν αποτυπωθεί με τρισδιάστατη σάρωση από τον αναπληρωτή καθηγητή της Πολυτεχνικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (Δ.Π.Θ.) Νικόλαο Λιανό. Στη νότια πλευρά της κεντρικής παράστασης αποκαλύφθηκαν Θαλάσσιος ίππος με έρωτα που κρατάει τα χαλινάρια του αλόγου ενώ βόρεια της κεντρικής παράστασης δυο διάχωρα με γεωμετρικό μοτίβο στο ένα και στο άλλο ο κόμβος του Σολομώντα που είναι εγγεγραμμένος σε πέλτες. Νότια της κεντρικής παράστασης αποκαλύφθηκαν άλλα δυο διάχωρα με πτηνά και φυτικά μοτίβα, τα οποία αποτελούν συνέχεια των πτηνών που αποκαλύφθηκαν κατά την ανασκαφική περίοδο του 2011.
Πλωχμός περικλείει την κεντρική παράσταση και αποκαλύφθηκε τμήμα ενός διάχωρου όπου η παράσταση είναι κατεστραμμένη και δεν είναι δυνατόν να διακρίνουμε τι απεικονίζει. Σ΄ αυτό το σημείο θα ήθελα να ευχαριστήσω για τη συνεργασία τους συνεργάτες μου αρχαιολόγους Αγγελική Κνημίδου και Χρήστο Κεκέ. Για την καλή δουλειά του το εργατικό προσωπικό, που απαρτίζεται από τους Γιώργο Κεμαλάκη, Φώτη Καλιαλάκη, Ηλία Καραμπιμπέρη, Αντώνη Καραμπιμπέρη και Δημήτρη Βαρσάμη. Πολύτιμη η συμβολή στη συντήρηση των ψηφιδωτών και τοιχογραφιών έχει ο έμπειρος συντηρητής Διονύσης Καπιζιώνης. Η συντήρηση των ευρημάτων γίνεται από τις συντηρήτριες Λίτσα Λαϊνίδου, Μαρία Δάρα, Κατερίνα Χρήστου και Νατάσα Γαρυφάλλου. Εξαιρετική και η συνεργασία του εργατοτεχνίτη Χρήστου Βασιλείου και του φύλακα Μιχάλη Μαυρίδη».
Με τα νέα ευρήματα ο μυθολογικός κύκλος στην Πλωτινόπολη αποκτάει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Στο βιβλίο των μυθολογικών παραστάσεων και γεωμετρικών σχημάτων ιδιαίτερου συμβολισμού προστίθενται φέτος ο Θαλάσσιος ίππος με τον έρωτα να κρατάει τα χαλινάρια του, ένας έρωτας σκεπτόμενος, ένας μαίανδρος με παραλλαγή, δυο πουλιά με φυτικά μοτίβα, ένας πολύχρωμος κόμβος του Σολομώντα, ενώ η όλη παράσταση περικλείεται από βλαστόσπειρες και κισσόφυλλα, που μας προϊδεάζουν για τη λατρεία του Διόνυσου. Η Θρακική γη δεν μας έχει αποκαλύψει όλα τα μυστικά της για την Πλωτινόπολη. Η ανασκαφή μπορεί να εξελιχθεί σε μια από τις σημαντικότερες των τελευταίων ετών. Σ’ αυτό συνηγορεί η μέχρι τώρα πορεία των ανασκαφικών εργασιών με τα εντυπωσιακά ευρήματα.
Ο λόφος της Αγίας Πέτρας θα είναι το επίκεντρο των ανασκαφικών δραστηριοτήτων στο χώρο της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης τα επόμενα χρόνια. Μέχρι τώρα είναι βέβαιο ότι στη συγκεκριμένη θέση έχουμε κατοίκηση πέντε συνεχόμενων αιώνων και την ανάδειξη μιας ιστορικής πορείας στο χώρο και το χρόνο ενός δικτύου Ρωμαϊκών πόλεων που ιδρύθηκαν πριν 1900 χρόνια όπου κατείχε μια θέση στην στρατηγικής σημασίας κοιλάδα του Έβρου η Πλωτινόπολη καθιστώντας την ιστορική πολιτεία του Διδυμοτείχου κληρονόμο μιας μοναδικής ιστορίας και παράδοσης.
(Πηγή: Στ. Παπαθανάκης, Ο Χρόνος, Ανασκαφή)
Σιγά σιγά και παρά τις βεβηλώσεις των μεταγενέστερων φάσεων το ψηφιδωτό δάπεδο μας αποκαλύπτεται και μας δίνει την εντύπωση ότι αποτελεί έναν Άτλαντα μυθολογικών παραστάσεων και γεωμετρικών σχημάτων ιδιαίτερου συμβολισμού, που φιλοτέχνησαν οι καλλιτέχνες μετά από εντολή του ιδιοκτήτη του ρωμαϊκού κτιρίου. Δεν είναι υπερβολή, αν για την πλήρη αποκωδικοποίησή τους χρειαστεί ένα μεταπτυχιακά για να προσεγγίσουμε τα κρυμμένα μυστικά και μηνύματα των παραστάσεων και των σχημάτων.
Το ψηφιδωτό του τρικλίνιου του ρωμαϊκού κτιρίου
«Συνεχίστηκε και φέτος, από τον περασμένο Ιούλιο, από την ΙΘ΄ Εφορεία Προϊστορικών Κλασικών Αρχαιοτήτων, η ανασκαφή στην Πλωτινόπολη με τη χρηματοδότηση του Δήμου Διδυμοτείχου. Ορίστηκε μια καινούργια τομή (τομή Η΄) για να αποκαλυφθεί η συνέχεια του δωματίου, κατά πάσα πιθανότητα είναι το τυπικό για τα ρωμαϊκά λουτρά τρικλίνιο, με το ψηφιδωτό δάπεδο. Η τομή προχώρησε σε βάθος πέντε μέτρων. Κατά τη διάρκεια της ανασκαφής αποκαλύφθηκαν οι μεταγενέστερες οικοδομικές φάσεις (6ος μ.Χ.-7ο μ.Χ. αιώνα, 4ος μ.Χ.-5ο μ.Χ. αιώνα, που μας παραπέμπουν στην παλαιοχριστιανική εποχή). Η ανασκαφή προχώρησε και στη ρωμαϊκή φάση (μέσα 2ουμ.Χ. έως αρχές 3ου μ.Χ. αιώνα) οπότε αποκαλύφθηκε η συνέχεια της κεντρικής παράστασης του ψηφιδωτού δαπέδου. Επίσης αποκαλύφθηκε τοιχογραφία στους τοίχους της ρωμαϊκής φάσης. Κατά την παλαιοχριστιανική φάση (4ος με 5ο μ.Χ. αιώνα) αποκαλύφθηκε τοίχος με διαμπερείς οπές μέσα σε κατεργασμένους γωνιόλιθους, που προέρχονται από το ρωμαϊκό σύστημα αποχέτευσης. Αποκαλύφθηκαν επίσης τέσσερις λίθινοι τροχοί και ίσως να δηλώνουν ότι το κτίριο (ή τμήμα του) να χρησίμευε κατά τα παλαιοχριστιανικά χρόνια ως εργαστήριο κεραμικής. Η κατασκευή που χρονολογείται από τις αρχές του 7ου μ.Χ. αιώνα και πατάει πάνω στο φυσικό βράχο, που βρίσκεται δυτικά του κτιρίου με τα ψηφιδωτά, ίσως να αποτελεί τμήμα της οχύρωσης της πόλης τα παλαιοχριστιανικά χρόνια. Το σίγουρο είναι ότι η κατοίκηση στην Πλωτινόπολη σταματάει στις αρχές του 7ου μ.Χ. αιώνα, όπως, άλλωστε, αναφέρουν και οι πηγές», μας ενημερώνει ο υπεύθυνος της ανασκαφής αρχαιολόγος Ματθαίος Κουτσουμανής.
Σύμφωνα με τον κ. Κουτσουμανή, «η συνέχεια του ψηφιδωτού δαπέδου θα αποκαλυφθεί την επόμενη ανασκαφική περίοδο, αφού πρώτα απομακρυνθούν οι μεταγενέστεροι τοίχοι, οι οποίοι έχουν αποτυπωθεί με τρισδιάστατη σάρωση από τον αναπληρωτή καθηγητή της Πολυτεχνικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (Δ.Π.Θ.) Νικόλαο Λιανό. Στη νότια πλευρά της κεντρικής παράστασης αποκαλύφθηκαν Θαλάσσιος ίππος με έρωτα που κρατάει τα χαλινάρια του αλόγου ενώ βόρεια της κεντρικής παράστασης δυο διάχωρα με γεωμετρικό μοτίβο στο ένα και στο άλλο ο κόμβος του Σολομώντα που είναι εγγεγραμμένος σε πέλτες. Νότια της κεντρικής παράστασης αποκαλύφθηκαν άλλα δυο διάχωρα με πτηνά και φυτικά μοτίβα, τα οποία αποτελούν συνέχεια των πτηνών που αποκαλύφθηκαν κατά την ανασκαφική περίοδο του 2011.
Πλωχμός περικλείει την κεντρική παράσταση και αποκαλύφθηκε τμήμα ενός διάχωρου όπου η παράσταση είναι κατεστραμμένη και δεν είναι δυνατόν να διακρίνουμε τι απεικονίζει. Σ΄ αυτό το σημείο θα ήθελα να ευχαριστήσω για τη συνεργασία τους συνεργάτες μου αρχαιολόγους Αγγελική Κνημίδου και Χρήστο Κεκέ. Για την καλή δουλειά του το εργατικό προσωπικό, που απαρτίζεται από τους Γιώργο Κεμαλάκη, Φώτη Καλιαλάκη, Ηλία Καραμπιμπέρη, Αντώνη Καραμπιμπέρη και Δημήτρη Βαρσάμη. Πολύτιμη η συμβολή στη συντήρηση των ψηφιδωτών και τοιχογραφιών έχει ο έμπειρος συντηρητής Διονύσης Καπιζιώνης. Η συντήρηση των ευρημάτων γίνεται από τις συντηρήτριες Λίτσα Λαϊνίδου, Μαρία Δάρα, Κατερίνα Χρήστου και Νατάσα Γαρυφάλλου. Εξαιρετική και η συνεργασία του εργατοτεχνίτη Χρήστου Βασιλείου και του φύλακα Μιχάλη Μαυρίδη».
Με τα νέα ευρήματα ο μυθολογικός κύκλος στην Πλωτινόπολη αποκτάει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Στο βιβλίο των μυθολογικών παραστάσεων και γεωμετρικών σχημάτων ιδιαίτερου συμβολισμού προστίθενται φέτος ο Θαλάσσιος ίππος με τον έρωτα να κρατάει τα χαλινάρια του, ένας έρωτας σκεπτόμενος, ένας μαίανδρος με παραλλαγή, δυο πουλιά με φυτικά μοτίβα, ένας πολύχρωμος κόμβος του Σολομώντα, ενώ η όλη παράσταση περικλείεται από βλαστόσπειρες και κισσόφυλλα, που μας προϊδεάζουν για τη λατρεία του Διόνυσου. Η Θρακική γη δεν μας έχει αποκαλύψει όλα τα μυστικά της για την Πλωτινόπολη. Η ανασκαφή μπορεί να εξελιχθεί σε μια από τις σημαντικότερες των τελευταίων ετών. Σ’ αυτό συνηγορεί η μέχρι τώρα πορεία των ανασκαφικών εργασιών με τα εντυπωσιακά ευρήματα.
Ο λόφος της Αγίας Πέτρας θα είναι το επίκεντρο των ανασκαφικών δραστηριοτήτων στο χώρο της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης τα επόμενα χρόνια. Μέχρι τώρα είναι βέβαιο ότι στη συγκεκριμένη θέση έχουμε κατοίκηση πέντε συνεχόμενων αιώνων και την ανάδειξη μιας ιστορικής πορείας στο χώρο και το χρόνο ενός δικτύου Ρωμαϊκών πόλεων που ιδρύθηκαν πριν 1900 χρόνια όπου κατείχε μια θέση στην στρατηγικής σημασίας κοιλάδα του Έβρου η Πλωτινόπολη καθιστώντας την ιστορική πολιτεία του Διδυμοτείχου κληρονόμο μιας μοναδικής ιστορίας και παράδοσης.
(Πηγή: Στ. Παπαθανάκης, Ο Χρόνος, Ανασκαφή)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου