Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2008

Ανακαλύφθηκε το πιο μακρινό κοσμικό νερό

Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν το πιο μακρινό νερό που έχει ποτέ βρεθεί στο σύμπαν, σε ένα γαλαξία που απέχει 11,1 δισ. έτη φωτός από τη Γη, δηλαδή στα όρια του ορατού από τον πλανήτη μας Κόσμου. Το προηγούμενο πιο μακρινό κοσμικό νερό είχε ανακαλυφθεί σε απόσταση 7 δισ. ετών φωτός.

Χρησιμοποιώντας κυρίως το γιγάντιο, διαμέτρου 100 μέτρων, ραδιοτηλεσκόπιο στο Έφελσμπεργκ της Γερμανίας, οι αστρονόμοι του γερμανικού Ινστιτούτου Ραδιοαστρονομίας Μαξ Πλανκ, υπό την Βιολέτα Ιμπελιτσέρι, κατόρθωσαν να ανιχνεύσουν το "ραδιο-αποτύπωμα" των μορίων του νερού στο μακρινό γαλαξία. Η εργασία τους δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature, σύμφωνα με την ηλεκτρονική υπηρεσία New Scientist.

O γαλαξίας αυτός φιλοξενεί στο κέντρο του ένα κβάζαρ, δηλαδή ένα ενεργό γαλαξιακό πυρήνα, που ουσιαστικά αποτελεί μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα. Στη γύρω περιοχή, τα μόρια των υδρατμών δρουν σαν τεράστια μέηζερ (το μικροκυματικό ισοδύναμο των λέηζερ στο ραδιοφάσμα), δηλαδή σαν συσκευές ενίσχυσης των ραδιοκυμάτων σε μια συγκεκριμένη συχνότητα. Τα μόρια του νερού συγκρούονται με άλλα σωματίδια και εκπέμπουν την πρόσθετη ενέργεια που έχουν στο μεταξύ αποκτήσει, με τη μορφή μικροκυμάτων. Παράλληλα, αναγκάζουν και άλλα μόρια να εκπέμψουν μικροκύματα στην ίδια συχνότητα, ενισχύοντας έτσι το τελικό σήμα.

Τέτοια μέηζερ, σύμφωνα με τους αστρονόμους, ήσαν πολύ πιο κοινά στην αρχική φάση του σύμπαντος από ό,τι τώρα. Ο συγκεκριμένος γαλαξίας φαίνεται σήμερα στη Γη όπως ήταν, όταν το σύμπαν είχε ηλικία μόλις 2,5 δισ. ετών, δηλαδή μόνο το ένα έκτο της τωρινής ηλικίας του.

Λόγω της μεγάλης απόστασης του γαλαξία αυτού, ακόμα και η ενίσχυση των εκπεμπομένων ραδιοκυμάτων με το φαινόμενο του μέηζερ (που εκπέμπει ακτινοβολία 10.000 φορές πιο φωτεινή από του ήλιου μας) δεν θα επαρκούσε για να γίνουν τα μόρια του νερού αντιληπτά από τα γήινα ραδιοτηλεσκόπια. Αυτό επιτεύχθηκε χάρη σε ένα πιο κοντινό γαλαξία (σε απόσταση 8 δισ. ετών φωτός), που παρεμβαλλόταν στο οπτικό πεδίο και, λόγω της βαρυτικής του επίδρασης, λειτούργησε σαν φακός κοσμικού τηλεσκοπίου, ο οποίος ενίσχυσε την ακτινοβολία από τον πιο μακρινό γαλαξία.

Τα μέηζερ νερού και η ενισχυμένη ραδιο-εκπομπή τους έχουν ανακαλυφθεί σε πολλούς γαλαξίες σε κοντινότερες αποστάσεις. Υπολογίζεται ότι το 5% των γαλαξιών περιέχουν ανιχνεύσιμα μέηζερ νερού. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι δημιουργούνται σε δίσκους μορίων που περιφέρονται γύρω από μια μαύρη τρύπα στον πυρήνα κάποιου γαλαξία. Η εύρεση τέτοιων σημάτων μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό και στην καλύτερη κατανόηση των πρώτων μαύρων τρυπών στο σύμπαν.

(Πηγή:www.evdomi.gr)

Δεν υπάρχουν σχόλια: