Το 2007 οι αγρότες σε όλο τον κόσμο πρόσθεσαν ακόμα 12,3 εκατ. εκτάρια (ένα εκτάριο ισούται με δέκα στρέμματα) γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών, αυξάνοντας την έκτασή τους κατά 12%, στα 114,3 εκατ. εκτάρια συνολικά. Έτσι, το ποσοστό του καλλιεργούμενου σε όλο τον κόσμο εδάφους που καλύπτεται από καλλιέργειες μεταλλαγμένων, κυμαίνεται από 9 - 10%, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση "Vital Signs" του αμερικανικού Ινστιτούτου Worldwatch.
Οι γενετικά τροποποιημένες (ή βιοτεχνολογικές) καλλιέργειες αφορούν γεωργικά προϊόντα που έχουν σκοπίμως μεταλλαχθεί με την εξαφάνιση, μετατροπή ή εισαγωγή γενετικών στοιχείων και έχουν πλέον παρουσία μιας τουλάχιστον δεκαετίας στις αγορές. Τέσσερις καλλιέργειες συνεχίζουν να καλύπτουν το σύνολο σχεδόν των μεταλλαγμένων: σόγια (51%), καλαμπόκι (31%), βαμβάκι (13%) και ελαιοκράμβη (5%).
Τις 23 έφθασαν οι χώρες με γενετικά μεταλλαγμένες καλλιέργειες, εκ των οποίων 17 ανεπτυγμένες και έξι αναπτυσσόμενες. Ο παγκόσμιος ηγέτης εξακολουθούν να είναι οι ΗΠΑ, με τις μισές περίπου από τις συνολικές μεταλλαγμένες καλλιέργειες παγκοσμίως (57,7 εκατ. εκτάρια). Ακολουθούν στη δεύτερη και την τρίτη θέση η Αργεντινή (19,1 εκατ. εκτάρια) και η Βραζιλία (15 εκατ. εκτάρια). Στην πέμπτη θέση πλέον βρίσκεται η Ινδία, κυρίως με καλλιέργειες μεταλλαγμένου βαμβακιού, η οποία μέχρι πρόσφατα αντιδρούσε στις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες.
Δύο είναι τα κατ' εξοχήν νέα χαρακτηριστικά στις μεταλλαγμένες καλλιέργειες: η βελτιωμένη αντοχή των φυτών στα παρασιτοκτόνα φάρμακα (63%) και η βελτιωμένη αντοχή στα έντομα (18%), ενώ ο συνδυασμός αυτών των δύο καλύπτει ουσιαστικά το υπόλοιπο ποσοστό. Όσο περνάνε τα χρόνια, οι καλλιέργειες τροποποιούνται έτσι ώστε να εμφανίζουν όχι μόνο ένα (όπως στην αρχή), αλλά περισσότερα μεταλλαγμένα χαρακτηριστικά (οι μεταλλαγμένες καλλιέργειες με συνδυασμένα χαρακτηριστικά γενετικής τροποποίησης αποτελούν πλέον το 20% του συνόλου).
Οι περισσότερες καλλιέργειες έχουν τροποποιηθεί για να αντέχουν στο παρασιτοκτόνο με την εμπορική ονομασία Roundup. Το Worldwatch αναφέρει ότι στις ΗΠΑ, όπου γίνεται ευρεία χρήση του Roundup, έχουν εμφανιστεί πλέον 15 είδη "σούπερ-ζιζανίων" (από μόλις δύο στη δεκαετία του ΄90), που καλύπτουν εκατοντάδες χιλιάδες εκτάρια γης. Από την άλλη, αν και οι υπέρμαχοι των τροποποιημένων καλλιεργειών μιλάνε για τα δυνητικά οφέλη από αυξημένες αποδόσεις και μεγαλύτερη θρεπτική αξία, μέχρι σήμερα δεν έχουν υλοποιηθεί αυτές οι προσδοκίες.
Οι αμφιβολίες και ανησυχίες που περιβάλλουν τις καλλιέργειες αυτές, αφορούν τη μεταφορά αλλεργιογόνων παραγόντων στα τρόφιμα, την ανεξέλεγκτη εξάπλωση των μεταλλαγμένων γονιδίων, τη μόλυνση γειτονικών συμβατικών και οργανικών καλλιεργειών, την ανάπτυξη αυξημένης αντίστασης από τα ζιζάνια και τα παράσιτα, τη συσσώρευση τοξικών ουσιών στα ζώα που τρέφονται με μεταλλαγμένα κ.α.
Από την άλλη, τα υπεσχημένα οφέλη των μεταλλαγμένων καλλιεργειών για τους μικρούς αγρότες και τους καταναλωτές, ιδίως στις φτωχές χώρες, δεν έχουν πραγματοποιηθεί ακόμα, σε ένα βαθμό επειδή οι μεγάλες αγροβιομηχανικές εταιρίες που ελέγχουν τη βιοτεχνολογική έρευνα και κρατούν τα σχετικά δικαιώματα για τις πατέντες, φροντίζουν να βγαίνουν αυτές κυρίως κερδισμένες.
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ έχει προειδοποιήσει για ένα αυξανόμενο "μοριακό χάσμα" ανάμεσα στις πλούσιες και τις φτωχές χώρες στον τομέα της αγροτικής βιοτεχνολογίας. Σύμφωνα με το Wordwatch, ενώ η πρώτη "Πράσινη Επανάσταση" καθοδηγήθηκε από δημόσια ερευνητικά κέντρα και ωφέλησε τις πλατιές μάζες παρέχοντας δωρεάν γεωργική τεχνολογία, η νέα "Επανάσταση των Γονιδίων" καθοδηγείται κυρίως από λίγες ιδιωτικές εταιρίες προς ίδιον όφελος.
Η πρόσφατη αύξηση των τιμών των τροφίμων διεθνώς επανέφερε το επιχείρημα ότι οι μεταλλαγμένες καλλιέργειες μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στη λύση του προβλήματος. Όμως, σύμφωνα με το Worldwatch, μια έκθεση 400 επιστημόνων, που δημοσιεύθηκε φέτος τον Απρίλιο και εγκρίθηκε από τουλάχιστον 50 χώρες, εξέφρασε σοβαρές αμφιβολίες για τον ρόλο τον γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών στην ασφάλεια των τροφίμων.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου