του Γιώργου Ροδάκογλου
Μπορεί η ανασκαφή της Αμφίπολης να έκλεψε την παράσταση στην τελευταία μέρα του 28ου Επιστημονικού Αρχαιολογικού Συνεδρίου στη Θεσσαλονίκη, αλλά δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο για τον «πρωταγωνιστή» της ημέρας Ευάγγελο Καμπούρογλου.
Οι προσδοκίες που καλλιέργησε με δηλώσεις του σε εφημερίδες και site περί ανατροπής των δεδομένων, φαίνεται πως δεν έπεισαν την επιστημονική κοινότητα.
Ο γεωλόγος αγνόησε στην ομιλία του ένα βασικό στοιχείο. Ότι πριν από δυο χρόνια έγινε η ταύτιση του λέοντα της Αμφίπολης και των μαρμάρων με τον αναλημματικό τοίχο στο λόφο Καστά, και ότι η απόδειξη αυτή αποτελούσε το κίνητρο για το ξεκίνημα των αρχαιολογικών ερευνών.
Στο 28ο ΕΑΣ ίσως η παρουσία της διεπιστημονικής ομάδας, έδινε διευκρινήσεις στην αντιπαράθεση απόψεων που προέκυψε ξαφνικά, αλλά όλοι αντιλαμβάνονται ότι η μελέτη των ανασκαφικών δεδομένων απαιτεί χρόνο και αυτό δεν ήταν εφικτό να γίνει σε διάστημα δυο μόλις μηνών από την ημέρα που έκλεισε η ανασκαφή.
Τις ανακοινώσεις του κυρίου Καμπούρογλου παρακολούθησαν προσεκτικά οι αρχαιολόγοι, αλλά σε μια δεύτερη σκέψη οι περισσότεροι προβληματίστηκαν για την αιφνίδια διαφοροποίηση του από την ανασκαφική ομάδα, κάτι που δεν θα ήθελαν να συμβεί σε μια δική τους ανασκαφή.
Ο γεωλόγος απέδωσε τη διάσπαση του από την ομάδα της Κατερίνας Περιστέρη σε διοικητικούς λόγους. «Εγώ θεωρώ ότι η δικιά μου έρευνα βοηθάει την κυρία Περιστέρη» δήλωσε απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων.
Λίγο πριν ξεκινήσει η θεματική ενότητα στην οποία θα μιλούσε, τα μέλη της οργανωτικής επιτροπής τον προέτρεψαν να περιοριστεί μόνο στο ερευνητικό πλαίσιο της ομιλία του και τίποτα περισσότερο. Λίγο νωρίτερα ο κύριος Καμπούρογλου ζήτησε από τον Πρόεδρο της οργανωτικής επιτροπής να παρουσιάσει κατά την έναρξη της ομιλίας του δύο έγγραφα. Το ένα αφορούσε την έγκλιση του από την Εφορία Αρχαιοτήτων Σερρών να μην παρουσιάσει μεμονωμένα τα αποτελέσματα της μελέτης του και το δεύτερο έγγραφο ήταν από το υπουργείο Πολιτισμού που δεν του απαγόρευε να κάνει την παρουσίαση αυτή. Σε πηγαδάκι συζήτησης παρουσία άλλων, ο καθηγητής αρχαιολογίας Μιχάλης Τιβέριος ήταν κάθετος «Άσχετα εάν συμφωνώ ή διαφωνώ με το περιεχόμενο της έρευνα σας και άσχετα αν συμφωνώ ή διαφωνώ με την παρουσία σας εδώ, θα περιοριστείτε μόνο στο επιστημονικό μέρος. Δεν είναι ηθικό εν απουσία των επιστημόνων της ανασκαφής να υπονοηθούν μομφές. Θα μας ανακοινώσετε δεδομένα που προκύπτουν από τη δική σας ερευνητική εργασία». Λίγο πριν ανέβει στο βήμα ακλούθησε η φιλική συμβουλή και από τον συντονιστή της συζήτησης ώστε να τηρηθεί αυστηρά το πλαίσιο μέσα στο οποίο διεξάγονται οι επιστημονικές ανακοινώσεις.
Ο κύριος Καμπούρογλου δυο μήνες μετά την ολοκλήρωση της ανασκαφής, διαφοροποιείται σε τρία σημεία από τα μέλη της διεπιστημονικής ομάδας. Αμφισβητεί ευθέως την επιστημονική μελέτη του αρχιτέκτονας Μιχάλη Λεφαντζή που τοποθετεί το λέοντα της Αμφίπολης στη κορυφή του λόφου. Επιχειρηματολογεί προς αντίθετη κατεύθυνση με γνώμονα το συνολικό βάρος του υποθεμέλιου βάθρου με το λέοντα πάνω, που το υπολογίζει για περισσότερους από 1.500 τόνους και σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζει δεν θα μπορούσε να το σηκώσει. «Εδώ αυτό δε σηκώνει ούτε 500 κιλά εάν ανεβούμε πάνω σε αυτό τρεις άνθρωποι θα σπάσει». Άφησε παράλληλα αιχμές για την ανεύρεση κομματιού του λέοντα που εντοπίστηκε κατά την διάρκεια της ανασκαφής «εγώ δεν μίλησα ποτέ για κομμάτι του λιονταριού αν βρέθηκε ή εάν δεν βρέθηκε. Γι αυτό ρωτείστε την κυρία Περιστέρη. Εγώ δεν είδα μέχρι σήμερα κάτι τέτοιο».
Ο κύριος Τιβέριος κατά την διάρκεια της συζήτησης εξέφρασε την άποψη «Δεν έχω πειστεί από τον ισχυρισμό σας. Αντίθετα έχω πειστεί από τον κύριο Λεφαντζή ότι αυτό το βάθρο ίσως φιλοξενούσε τον λέοντα. Ο αείμνηστος Λαζαρίδης υποστήριξε ότι αυτό το βάθρο είναι στο ανώτατο σημείο του λόφου και ήταν συμπαγής. Η φωτογραφία που δείξατε είναι από τα μπάζα του Λαζαρίδη. Γι αυτό σας λέω γιατί δεν έχω πειστεί»
Ο κύριος Καμπούρογλου διαφοροποιήθηκε και σε ότι αφορά την κατασκευή του τάφου, επιμένοντας ότι είναι μεταγενέστερος του μνημείου. «Εγώ υποστηρίζω ότι πρώτα έγινε το μνημείο. Έγινε το δάπεδο και κάποια στιγμή καταστράφηκε τμήμα του δαπέδου και στη συνέχεια έγινε μέσα ο τάφος. Το όρυγμα και ο κιβωτιόσχημος τάφος είναι μεταγενέστερα. Άλλωστε έχουμε ως παράδειγμα τον διπλανό μακεδονικό τάφο 3 που ανάσκαψε ο Λαζαρίδης και έχει προθάλαμο,νεκρικό θάλαμο και δάπεδο που είναι ψηφιδωτό».
Αντίθετη άποψη με τον ισχυρό του γεωλόγου εξέφρασε ο αρχαιολόγος Παύλος Χρυσοστόμου πρώην προϊστάμενος της Εφορίας Αρχαιοτήτων Πέλλας «Από τη στιγμή που έχουμε στον προθάλαμο το ψηφιδωτό δάπεδο, δεν θα μπορούσε να μεταφερθεί οικοδομικό υλικό για να γίνει άλλος θάλαμος και ο τάφος. Δεν υπάρχει τρόπος».
Ο κύριος Καμπούρογλου υποστήριξε παράλληλα ότι ο λόφος είναι εξ ολοκλήρου φυσικός «Είναι φυσικός και δεν είναι τύμβος. Η στρωματογραφία ακολουθεί ορισμένους νόμους της βαρύτητας και η φυσική απόθεση έχει μια γεωμετρία».
Για το σημείο αυτό, προέβαλε τις ενστάσεις του ο Γρηγόρης Τσόκας που έχει επιφορτιστεί με το βάρος των ηλεκτρικών τομογραφιών του λόφου Καστά. «Θεωρώ ότι όλα αυτά τα στοιχεία του συναδέλφου είναι προκαταρτικά .Περιμένουμε τις σαράντα γεωτρήσεις που θα γίνουν για να προσθέσουν πάρα πολλά στοιχεία σχετικά με το λόφο. Οι γεωφυσικές μελέτες δείχνουν ότι το μεγαλύτερο μέρος ήταν φυσικό, όχι όμως ολόκληρος. Είναι πολύ νωρίς να έχουμε συνολική εικόνα».
Το λόγο κατά τη διάρκεια της συζήτησης πήρε και ο καθηγητής του τμήματος Γεωλογίας Σπύρος Παυλίδης «Καλό είναι τα στοιχεία αυτά που έχετε να μας τα δώσετε ώστε να μας βοηθήσουν να συνεχίσουμε και να τα συγκρίνουμε με την περαιτέρω έρευνα που αναλάβαμε ως εκπρόσωποι του ΑΠΘ».
Εντύπωση πάντως προκαλεί το γεγονός ότι οι ανακοινώσεις Καμπούρογλου έβαλαν ευθέος εναντίον του αρχιτέκτονα Μιχάλη Λεφαντζή κάτι που ερμηνεύεται ποικιλοτρόπως. Το μέγα ερώτημα όμως που πλανάται είναι γιατί όλα αυτά γίνονται τη δεδομένη στιγμή και εάν υποκρύπτουν σκοπιμότητες;
Από την πρώτη στιγμή πάντως ο Μιχάλης Λεφαντζής ολοκληρώνοντας την μελέτη του υποστήριξε:
«Όλα τα μέλη του περιβόλου είναι της ίδιας τεχνοτροπίας με το λιοντάρι. O τύμβος στον λόφο Καστά φέρει στην κορυφή του μία τετράπλευρη κτιστή κατασκευή (9,95 Χ 9,95 Χ 5,30 μέτρα), η οποία αρχικώς είχε θεωρηθεί από τον πρώτο ανασκαφέα Δημήτρη Λαζαρίδη ως ταφικό σήμα. Στην πραγματικότητα πρόκειται για το θεμέλιο του βάθρου επάνω στο οποίο βρισκόταν ο Λέων της Αμφίπολης ο Λέοντας, έχει ύψος 5,30 μέτρα και συνολικά με το βάθρο 15,84. Είχε δημιουργηθεί με οπτική διάρθρωση, έτσι ώστε να είναι ορατός από απόσταση 100 μέτρων και ύψος 30»
H επικεφαλής της ανασκαφής Κατερίνα Περιστέρη δηλώνει ότι όσα παρουσίασε o πρώην συνεργάτης της, αποτελούν ερευνητικό πεδίο άλλων συναδέλφων του. «Το λιοντάρι και η ολοκλήρωση των γεωλογικών ερευνών την έχουν αναλάβει άλλοι επιστήμονες. Όλες αυτές τις απαντήσεις που θέλει, θα τις δώσει ο επικεφαλής των ερευνών Γρηγόρης Τσόκας και η συνολική μελέτη μας. Δεν πήγαμε στο αρχαιολογικό συνέδριο γιατί δεν ήμασταν έτοιμοι. Η μελέτη ενός τέτοιου τάφου θέλει πολύ δουλειά από ολόκληρη την ομάδα. Έχουμε σπουδαία στοιχεία που θα τα παρουσιάσουμε την κατάλληλη στιγμή » δήλωσε στον τηλεοπτικό σταθμό ΔΙΚΤΥΟ.
Το θέμα Καμπούρογλου τέθηκε και στον αναπληρωτή υπουργό Πολιτισμού Νίκο Ξυδάκη ο οποίος κράτησε αποστάσεις όταν ρωτήθηκε σχετικά σε συνέντευξη που παραχώρησε στo ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΤV «Δεν σχολιάζω δημοσιεύματα. Ο κύριος Καμπούρογλου ότι έχει να πει θα το πει στο συνέδριο. Θα επισκεφτώ πολύ σύντομα την Αμφίπολη και στόχο έχουμε να αναδείξουμε το μνημείο ώστε να γίνει διαθέσιμο στο κοινό. Αυτή είναι η προτεραιότητα μας».
Την ενότητα των θεμάτων της Αμφίπολης στο 28ο ΕΑΣ παρακολουθούσαν με πολύ ενδιαφέρον οι αρχαιολόγοι και το κοινό. Έφυγαν όμως όλοι με την εικόνα μιας αποσπασματικής ενημέρωσης. Οι αναφορές στο όνομα της Κατερίνας Περιστέρη και του Μιχάλη Λεφαντζή ήταν πολύ συχνές, ωστόσο όλοι γνωρίζουν ότι μελετούν τα στοιχεία της ανασκαφής προκειμένου να τα παρουσιάσουν εμπεριστατωμένα το 2016.
(Πηγή: thousandnews.gr)
Μπορεί η ανασκαφή της Αμφίπολης να έκλεψε την παράσταση στην τελευταία μέρα του 28ου Επιστημονικού Αρχαιολογικού Συνεδρίου στη Θεσσαλονίκη, αλλά δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο για τον «πρωταγωνιστή» της ημέρας Ευάγγελο Καμπούρογλου.
Οι προσδοκίες που καλλιέργησε με δηλώσεις του σε εφημερίδες και site περί ανατροπής των δεδομένων, φαίνεται πως δεν έπεισαν την επιστημονική κοινότητα.
Ο γεωλόγος αγνόησε στην ομιλία του ένα βασικό στοιχείο. Ότι πριν από δυο χρόνια έγινε η ταύτιση του λέοντα της Αμφίπολης και των μαρμάρων με τον αναλημματικό τοίχο στο λόφο Καστά, και ότι η απόδειξη αυτή αποτελούσε το κίνητρο για το ξεκίνημα των αρχαιολογικών ερευνών.
Στο 28ο ΕΑΣ ίσως η παρουσία της διεπιστημονικής ομάδας, έδινε διευκρινήσεις στην αντιπαράθεση απόψεων που προέκυψε ξαφνικά, αλλά όλοι αντιλαμβάνονται ότι η μελέτη των ανασκαφικών δεδομένων απαιτεί χρόνο και αυτό δεν ήταν εφικτό να γίνει σε διάστημα δυο μόλις μηνών από την ημέρα που έκλεισε η ανασκαφή.
Τις ανακοινώσεις του κυρίου Καμπούρογλου παρακολούθησαν προσεκτικά οι αρχαιολόγοι, αλλά σε μια δεύτερη σκέψη οι περισσότεροι προβληματίστηκαν για την αιφνίδια διαφοροποίηση του από την ανασκαφική ομάδα, κάτι που δεν θα ήθελαν να συμβεί σε μια δική τους ανασκαφή.
Ο γεωλόγος απέδωσε τη διάσπαση του από την ομάδα της Κατερίνας Περιστέρη σε διοικητικούς λόγους. «Εγώ θεωρώ ότι η δικιά μου έρευνα βοηθάει την κυρία Περιστέρη» δήλωσε απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων.
Λίγο πριν ξεκινήσει η θεματική ενότητα στην οποία θα μιλούσε, τα μέλη της οργανωτικής επιτροπής τον προέτρεψαν να περιοριστεί μόνο στο ερευνητικό πλαίσιο της ομιλία του και τίποτα περισσότερο. Λίγο νωρίτερα ο κύριος Καμπούρογλου ζήτησε από τον Πρόεδρο της οργανωτικής επιτροπής να παρουσιάσει κατά την έναρξη της ομιλίας του δύο έγγραφα. Το ένα αφορούσε την έγκλιση του από την Εφορία Αρχαιοτήτων Σερρών να μην παρουσιάσει μεμονωμένα τα αποτελέσματα της μελέτης του και το δεύτερο έγγραφο ήταν από το υπουργείο Πολιτισμού που δεν του απαγόρευε να κάνει την παρουσίαση αυτή. Σε πηγαδάκι συζήτησης παρουσία άλλων, ο καθηγητής αρχαιολογίας Μιχάλης Τιβέριος ήταν κάθετος «Άσχετα εάν συμφωνώ ή διαφωνώ με το περιεχόμενο της έρευνα σας και άσχετα αν συμφωνώ ή διαφωνώ με την παρουσία σας εδώ, θα περιοριστείτε μόνο στο επιστημονικό μέρος. Δεν είναι ηθικό εν απουσία των επιστημόνων της ανασκαφής να υπονοηθούν μομφές. Θα μας ανακοινώσετε δεδομένα που προκύπτουν από τη δική σας ερευνητική εργασία». Λίγο πριν ανέβει στο βήμα ακλούθησε η φιλική συμβουλή και από τον συντονιστή της συζήτησης ώστε να τηρηθεί αυστηρά το πλαίσιο μέσα στο οποίο διεξάγονται οι επιστημονικές ανακοινώσεις.
Ο κύριος Καμπούρογλου δυο μήνες μετά την ολοκλήρωση της ανασκαφής, διαφοροποιείται σε τρία σημεία από τα μέλη της διεπιστημονικής ομάδας. Αμφισβητεί ευθέως την επιστημονική μελέτη του αρχιτέκτονας Μιχάλη Λεφαντζή που τοποθετεί το λέοντα της Αμφίπολης στη κορυφή του λόφου. Επιχειρηματολογεί προς αντίθετη κατεύθυνση με γνώμονα το συνολικό βάρος του υποθεμέλιου βάθρου με το λέοντα πάνω, που το υπολογίζει για περισσότερους από 1.500 τόνους και σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζει δεν θα μπορούσε να το σηκώσει. «Εδώ αυτό δε σηκώνει ούτε 500 κιλά εάν ανεβούμε πάνω σε αυτό τρεις άνθρωποι θα σπάσει». Άφησε παράλληλα αιχμές για την ανεύρεση κομματιού του λέοντα που εντοπίστηκε κατά την διάρκεια της ανασκαφής «εγώ δεν μίλησα ποτέ για κομμάτι του λιονταριού αν βρέθηκε ή εάν δεν βρέθηκε. Γι αυτό ρωτείστε την κυρία Περιστέρη. Εγώ δεν είδα μέχρι σήμερα κάτι τέτοιο».
Ο κύριος Τιβέριος κατά την διάρκεια της συζήτησης εξέφρασε την άποψη «Δεν έχω πειστεί από τον ισχυρισμό σας. Αντίθετα έχω πειστεί από τον κύριο Λεφαντζή ότι αυτό το βάθρο ίσως φιλοξενούσε τον λέοντα. Ο αείμνηστος Λαζαρίδης υποστήριξε ότι αυτό το βάθρο είναι στο ανώτατο σημείο του λόφου και ήταν συμπαγής. Η φωτογραφία που δείξατε είναι από τα μπάζα του Λαζαρίδη. Γι αυτό σας λέω γιατί δεν έχω πειστεί»
Ο κύριος Καμπούρογλου διαφοροποιήθηκε και σε ότι αφορά την κατασκευή του τάφου, επιμένοντας ότι είναι μεταγενέστερος του μνημείου. «Εγώ υποστηρίζω ότι πρώτα έγινε το μνημείο. Έγινε το δάπεδο και κάποια στιγμή καταστράφηκε τμήμα του δαπέδου και στη συνέχεια έγινε μέσα ο τάφος. Το όρυγμα και ο κιβωτιόσχημος τάφος είναι μεταγενέστερα. Άλλωστε έχουμε ως παράδειγμα τον διπλανό μακεδονικό τάφο 3 που ανάσκαψε ο Λαζαρίδης και έχει προθάλαμο,νεκρικό θάλαμο και δάπεδο που είναι ψηφιδωτό».
Αντίθετη άποψη με τον ισχυρό του γεωλόγου εξέφρασε ο αρχαιολόγος Παύλος Χρυσοστόμου πρώην προϊστάμενος της Εφορίας Αρχαιοτήτων Πέλλας «Από τη στιγμή που έχουμε στον προθάλαμο το ψηφιδωτό δάπεδο, δεν θα μπορούσε να μεταφερθεί οικοδομικό υλικό για να γίνει άλλος θάλαμος και ο τάφος. Δεν υπάρχει τρόπος».
Ο κύριος Καμπούρογλου υποστήριξε παράλληλα ότι ο λόφος είναι εξ ολοκλήρου φυσικός «Είναι φυσικός και δεν είναι τύμβος. Η στρωματογραφία ακολουθεί ορισμένους νόμους της βαρύτητας και η φυσική απόθεση έχει μια γεωμετρία».
Για το σημείο αυτό, προέβαλε τις ενστάσεις του ο Γρηγόρης Τσόκας που έχει επιφορτιστεί με το βάρος των ηλεκτρικών τομογραφιών του λόφου Καστά. «Θεωρώ ότι όλα αυτά τα στοιχεία του συναδέλφου είναι προκαταρτικά .Περιμένουμε τις σαράντα γεωτρήσεις που θα γίνουν για να προσθέσουν πάρα πολλά στοιχεία σχετικά με το λόφο. Οι γεωφυσικές μελέτες δείχνουν ότι το μεγαλύτερο μέρος ήταν φυσικό, όχι όμως ολόκληρος. Είναι πολύ νωρίς να έχουμε συνολική εικόνα».
Το λόγο κατά τη διάρκεια της συζήτησης πήρε και ο καθηγητής του τμήματος Γεωλογίας Σπύρος Παυλίδης «Καλό είναι τα στοιχεία αυτά που έχετε να μας τα δώσετε ώστε να μας βοηθήσουν να συνεχίσουμε και να τα συγκρίνουμε με την περαιτέρω έρευνα που αναλάβαμε ως εκπρόσωποι του ΑΠΘ».
Από την πρώτη στιγμή πάντως ο Μιχάλης Λεφαντζής ολοκληρώνοντας την μελέτη του υποστήριξε:
«Όλα τα μέλη του περιβόλου είναι της ίδιας τεχνοτροπίας με το λιοντάρι. O τύμβος στον λόφο Καστά φέρει στην κορυφή του μία τετράπλευρη κτιστή κατασκευή (9,95 Χ 9,95 Χ 5,30 μέτρα), η οποία αρχικώς είχε θεωρηθεί από τον πρώτο ανασκαφέα Δημήτρη Λαζαρίδη ως ταφικό σήμα. Στην πραγματικότητα πρόκειται για το θεμέλιο του βάθρου επάνω στο οποίο βρισκόταν ο Λέων της Αμφίπολης ο Λέοντας, έχει ύψος 5,30 μέτρα και συνολικά με το βάθρο 15,84. Είχε δημιουργηθεί με οπτική διάρθρωση, έτσι ώστε να είναι ορατός από απόσταση 100 μέτρων και ύψος 30»
H επικεφαλής της ανασκαφής Κατερίνα Περιστέρη δηλώνει ότι όσα παρουσίασε o πρώην συνεργάτης της, αποτελούν ερευνητικό πεδίο άλλων συναδέλφων του. «Το λιοντάρι και η ολοκλήρωση των γεωλογικών ερευνών την έχουν αναλάβει άλλοι επιστήμονες. Όλες αυτές τις απαντήσεις που θέλει, θα τις δώσει ο επικεφαλής των ερευνών Γρηγόρης Τσόκας και η συνολική μελέτη μας. Δεν πήγαμε στο αρχαιολογικό συνέδριο γιατί δεν ήμασταν έτοιμοι. Η μελέτη ενός τέτοιου τάφου θέλει πολύ δουλειά από ολόκληρη την ομάδα. Έχουμε σπουδαία στοιχεία που θα τα παρουσιάσουμε την κατάλληλη στιγμή » δήλωσε στον τηλεοπτικό σταθμό ΔΙΚΤΥΟ.
Το θέμα Καμπούρογλου τέθηκε και στον αναπληρωτή υπουργό Πολιτισμού Νίκο Ξυδάκη ο οποίος κράτησε αποστάσεις όταν ρωτήθηκε σχετικά σε συνέντευξη που παραχώρησε στo ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΤV «Δεν σχολιάζω δημοσιεύματα. Ο κύριος Καμπούρογλου ότι έχει να πει θα το πει στο συνέδριο. Θα επισκεφτώ πολύ σύντομα την Αμφίπολη και στόχο έχουμε να αναδείξουμε το μνημείο ώστε να γίνει διαθέσιμο στο κοινό. Αυτή είναι η προτεραιότητα μας».
Την ενότητα των θεμάτων της Αμφίπολης στο 28ο ΕΑΣ παρακολουθούσαν με πολύ ενδιαφέρον οι αρχαιολόγοι και το κοινό. Έφυγαν όμως όλοι με την εικόνα μιας αποσπασματικής ενημέρωσης. Οι αναφορές στο όνομα της Κατερίνας Περιστέρη και του Μιχάλη Λεφαντζή ήταν πολύ συχνές, ωστόσο όλοι γνωρίζουν ότι μελετούν τα στοιχεία της ανασκαφής προκειμένου να τα παρουσιάσουν εμπεριστατωμένα το 2016.
(Πηγή: thousandnews.gr)
