Αποκαλύφθηκαν τα βάθρα των Καρυάτιδων στον τύμβο της Αμφίπολης (ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ)

Συνεχίστηκε από την ΚΗ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, η αρχαιολογική έρευνα στο ταφικό συγκρότημα λόφου Καστά Αμφίπολης, σύμφωνα με νεότερη ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού. Αφαιρέθηκαν οι δύο τελευταίοι δόμοι του τοίχου σφράγισης, μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, (φωτο 1) αποκαλύπτοντας στο σύνολο τους τα μαρμάρινα βάθρα (φωτο 2), πάνω στα οποία πατούν οι Καρυάτιδες.

Ο διάκοσμος των βάθρων είναι συνέχεια της ορθομαρμάρωσης των τοίχων. Αποτελείται από μαρμάρινους δόμους με περιταίνια. Το ύψος των βάθρων είναι 1,40μ., έχουν πλάτος 1,36μ. και πάχος 0,72μ. Το συνολικό ύψος βάθρου και αγάλματος είναι 3,67μ.(φωτο 3).

Το δάπεδο του δεύτερου χώρου είναι υπερυψωμένο κατά 0,07μ. Ιχνη μπλέ χρώματος εντοπίζονται στο μέτωπο της ανωτέρω επιφάνειας, (φωτο 4).

Συνεχίστηκαν, επίσης, οι ανασκαφικές εργασίες, στον χώρο πίσω από τις Καρυάτιδες, με αφαίρεση χωμάτων σε βάθος μέχρι 1,5μ. αποκαλύπτοντας την συνέχεια της ορθομαρμάρωσης των τοίχων, όπως και στον προηγούμενο χώρο, καθώς και μεγάλο μέρος του θυρώματος, που οδηγεί στον τρίτο χώρο.

Ολοκληρώθηκαν, ακόμη, οι εργασίες αντιστήριξης με την προσθήκη υποστυλωμάτων στον πρώτο χώρο και ταυτόχρονα τοποθετήθηκαν οριζόντιες αντηρίδες στον δεύτερο, προκειμένου να προχωρήσει η αποχωμάτωση. Παράλληλα, με τη συνέχιση της αποχωμάτωσης, στο θύρωμα του τρίτου διαφραγματικού τοίχου, ξεκίνησαν οι εργασίες υποστύλωσης στον τρίτο χώρο.

Η Ολυμπιάδα και οι Κλώδωνες του Παγγαίου

Του Άρη Μεντίζη
Δημοσιογράφου – ιστορικού ερευνητή

Κλώδωνες! Μια λέξη που ακούγεται πολύ το τελευταίο διάστημα, με αφορμή την ανασκαφή στον τύμβο του λόφου Καστά στην Αμφίπολη, όπου και αποκαλύφθηκαν τα δύο αγάλματα - Καρυάτιδες, που τόσο σχολιάστηκαν από τον αρχαιολογικό κόσμο. Τα δύο αυτά αγάλματα είναι «Καρυάτιδες» ή «Κλώδωνες»; Ένα ερώτημα που προέκυψε μετά την τοποθέτηση του Βρετανού αρχαιολόγου Andrew Chugg, ο οποίος υποστήριξε ότι το ταφικό αυτό μνημείο, μπορεί να είναι ο τάφος της Ολυμπιάδας, μητέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Όμως τι είναι οι Κλώδωνες; Σύμφωνα με το «Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης», των Henry G.Liddell και Robert Scott, «Κλώδωνες» είναι το προσωνύμιο των Μαινάδων στη Μακεδονία. Αναφέρει μάλιστα ότι ονομάζονται επίσης και «Μιμαλλόνες».

Σημειώνεται ότι στην ελληνική μυθολογία οι Μαινάδες, ήταν αρχικά νύμφες που παρουσιάζονται ως συντρόφισσες και συνοδοί του θεού Διονύσου, που περιπλανιούνταν στο ιερό βουνό του, το Παγγαίο. Αργότερα Μαινάδες ονομάστηκαν οι γυναίκες που συμμετείχαν στους διονυσιακούς θιάσους, λατρεύοντας τον Διόνυσο. Κυριότερο χαρακτηριστικό των Μαινάδων ήταν η εκστατική μανία, η υπερκινητική και βίαιη συμπεριφορά. Οι Μαινάδες φορούσαν στεφάνια από κισσό, σμίλακα και νεβρίδες (ελαφριά φορέματα από δέρμα νεβρού, δηλαδή ελαφιού). Διέτρεχαν τα βουνά και μπορούσαν να συναναστρέφονται με τα άγρια ζώα, τα οποία έπαιρναν στα χέρια τους και τα θήλαζαν. Λάτρευαν τον Διόνυσο με τραγούδια, με «μανικούς» χορούς και με κραυγές. Πάνω στον ενθουσιασμό τους μπορούσαν να ξεριζώσουν δέντρα και να σκοτώσουν άγρια θηρία. Κυνηγούσαν εξάλλου ζώα και έτρωγαν το κρέας τους ωμό. Την καλύτερη περιγραφή των Μαινάδων τη συναντάμε στην τραγωδία «Βάκχες» του Ευριπίδη.

Με λίγα λόγια «Κλώδωνες» και «Μιμμαλόνες», ονομάζονται οι μυημένες γυναίκες στα Ορφικά και Διονυσιακά μυστήρια, που τελούνταν κατά κόρον στο Παγγαίο και φυσικά στην Αμφίπολη, που βρίσκεται στους πρόποδες του.

Η Ιέρεια Ολυμπιάδα

Με τα μυστήρια που τελούνταν στην περιοχή είχε ιδιαίτερη σχέση η βασίλισσα Ολυμπιάδα, σύζυγος του βασιλιά της Μακεδονίας Φιλίππου Β’, και μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Η Ολυμπιάδα ήταν η δευτερότοκη κόρη του Νεοπτόλεμου Β’, βασιλιά των Μολοσσών της Ηπείρου, και γεννήθηκε το 373 π.Χ.. Το όνομα της, σύμφωνα με τον ιστορικό W. Heckel, ήταν Πολυξένη όταν ήταν παιδί, Μυρτάλη όταν παντρεύτηκε, και αργότερα μετονομάστηκε Ολυμπιάδα. Το όνομα Ολυμπιάδα της δόθηκε, σύμφωνα με την παράδοση, ύστερα από την νίκη του Φίλιππου στους Ολυμπιακούς αγώνες του 356 π.Χ.. Η Μυρτάλη - Ολυμπιάδα από τα παιδικά της χρόνια έτυχε ιδιαίτερης μόρφωσης πέρα από απλή μάθηση και γραφή. Νωρίς διακρίθηκε για το ανήσυχο και ανικανοποίητο πνεύμα της, τις μεταφυσικές της ανησυχίες και τη δίψα να μάθει περισσότερα για τα μυστήρια της ζωής και του θανάτου. Έμαθε τα ιερατικά μυστικά στο Μαντείο της Δωδώνης, το οποίο και υπηρέτησε για χρόνια, ενώ ήταν μυημένη και στα Ορφικά και Διονυσιακά Μυστήρια. Ήταν ιέρεια των Καβειρίων Μυστηρίων της Σαμοθράκης, όπου και γνώρισε και ερωτεύτηκε τον Φίλιππο Β'.

Μπορεί η Ολυμπιάδα να παρουσιάζεται πολλές φορές ως κακότροπη και ζηλιάρα, να εμφανίζεται με εξημερωμένα φίδια, και η ίδια να ομολόγησε στο σύζυγό της ότι ο Αλέξανδρος δεν ήταν γιος του, αλλά ότι τον είχε συλλάβει από ένα φίδι που εμφανίστηκε στον ύπνο της, το οποίο ήταν ενσάρκωση του Δία, ωστόσο είχε πολλές αρετές, αρκετές από τις οποίες μετέδωσε στο γιο της, τον Αλέξανδρο. Ως αφοσιωμένη μητέρα, είχε ένα μοναδικό σκοπό και τον υπηρετούσε με πάθος: πώς θα εξασφάλιζε για το γιο της τη διαδοχή του θρόνου της Μακεδονίας μέσα στη δίνη των μηχανορραφιών και δολοπλοκιών στην αυλή της Πέλλας, κάτι που τελικά πέτυχε.

Η σχέση της Ολυμπιάδας με τις Κλώδωνες του Παγγαίου

Πληροφορίες  για τη σχέση της Ολυμπιάδας με τις Κλώδωνες του Παγγαίου, δίνει ο Πλούταρχος, στο έργο του «Παράλληλοι Βίοι: Αλέξανδρος-Καίσαρ». Σε αυτό, ο συγγραφέας του 1ου μ.Χ. αιώνα, συνδέει ξεκάθαρα την Ολυμπιάδα, όχι μόνο με τις Κλώδωνες, αλλά και με την Αμφίπολη και το Παγγαίο.

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά : «Πάσαι μεν αι τήδε γυναίκες ένοχοι τοις Ορφικοίς ούσαι και τοις περί τον Διόνυσον οργιασμοίς εκ του πάνυ παλαιού, Κλώδωνές τε και Μιμαλλόνες επωνυμίαν έχουσαι, πολλά ταις Ηδωνίσι και ταις περί τον Αίμον Θρήσσαις όμοια δρώσιν• αφ’ ων  δοκεί και το θρησκεύειν όνομα ταις κατακόροις γένεσθαι και περιέργοις ιερουργίαις•  η δ’ Ολυμπιάς μάλλον ετέρων ζηλώσασα τας κατοχάς και τους ενθουσιασμούς εξάγουσα βαρβαρικώτερον, όφεις μεγάλους χειροήθεις εφείλκετο τοις θιάσοις, οι πολλάκις εκ του κιττού και των μυστικών λίκνων παραναδυόμενοι και περιελιττόμενοι τοις θύρσοις των γυναικών και τοις στεφάνοις, εξέπληττον τους άνδρας».

Δηλαδή: «Όλες οι γυναίκες οι μυημένες στα Ορφικά και στις οργιαστικές τελετές του Διονύσου από τα παλιά χρόνια, που επονομάζονται Κλώδωνες και Μιμαλλόνες, κάνουν πολλά όμοια με τις γυναίκες της Ηδωνίδας (όλη η γύρω περιοχή με κέντρο το Παγγαίο) και τις Θράκισσες γύρω από τον Αίμο. Από αυτές πιστεύεται ότι προήλθε η λέξη θρησκεύω, λόγω των υπερβολικών και παράξενων ιεροπραξιών. Και η Ολυμπιάδα, με περισσότερο ζήλο στη μύηση από τις άλλες γυναίκες και εκφράζοντας με αγριότερο τρόπο τη (θεϊκή της) έκσταση, παρουσίαζε στις συναθροίσεις μεγάλα ήρεμα φίδια, τα οποία ξεπροβάλλοντας από τον κισσό και τα καλάθια των μυστηριακών τελετών και τυλιγόμενα στους θύρσους και τα στεφάνια των γυναικών, καταφόβιζαν τους άντρες» (Μτφ Γ. Ράπτη, Εκδόσεις Ζήτρος, 2005)

Πρόκειται ουσιαστικά για μια γραπτή μαρτυρία που περιγράφει τη σχέση της Ολυμπιάδας με τα μυστήρια του Παγγαίου, με τις Κλώδωνες - Μαινάδες και τη λατρεία του Διονύσου.

Πάνω σε αυτό το χωρίο στηρίχθηκε και η τοποθέτηση του Βρετανού αρχαιολόγου, την οποία όμως διέψευσαν Έλληνες αρχαιολόγοι, λέγοντας πως οι Μαινάδες ήταν συνήθως γυναίκες μεγαλύτερες σε ηλικία, κάτι που πιστοποιείται εμμέσως από τις «Βάκχες» του Ευριπίδη. Αντιθέτως, όμως, οι Καρυάτιδες ήταν νεαρές κοπέλες, οι οποίες στήριζαν τον οίκο, και η μορφή τους εξέφραζε ευγένεια και προσήνεια, κάτι που δεν χαρακτήριζε τις Κλώδωνες - Μαινάδες. Επίσης οι Κλώδωνες, αντίθετα από τις Καρυάτιδες, δεν έφεραν στο κεφάλι τους τον χαρακτηριστικό καλαθίσκο ή πόλο, που βλέπουμε στον τύμβο της Αμφίπολης.

Στο ερώτημα αν είναι Καρυάτιδες ή Κλώδωνες, θα απαντήσει η αρχαιολογική σκαπάνη, με την ολοκλήρωση της ανασκαφής και τη μελέτη των ευρημάτων. Το μόνο σίγουρο είναι πως μέσα από αυτή την ανασκαφή, βγαίνει στο φως το μεγαλείο του Παγγαίου, είτε μέσα από τις Καρυάτιδες του τύμβου Καστά στους πρόποδες του, είτε μέσα από τις πανάρχαιες Κλώδωνες και την Ολυμπιάδα, που μυήθηκε στα μυστήρια περιφερόμενη στις πλαγιές του, και πατώντας το χώμα του.

(Φιλοξενήθηκε στο xronometro.gr, στις 28 Σεπτεμβρίου 2014)

Αποκαλύφθηκαν τα βάθρα των Καρυατιδών

Του Γιώργου Ροδάκογλου

Εντυπωσιασμένοι οι ανασκαφείς στο λόφο Καστά είδαν τις Καρυάτιδες πάνω στα βάθρα να φτάνουν στο συνολικό ύψος των 4,07 μέτρων. Την εικόνα αυτή αντίκρισαν αφού αφαιρέθηκαν από το πρώτο θάλαμο όλα τα χώματα και αποκάλυψαν στην ολότητα του και το δάπεδο του πρώτου δωματίου.

Το ύψος του κάθε βάθρου είναι 1,80 το μήκος του 1,33 και το πλάτος 0,68 εκατοστά ενώ όπως ήδη είναι γνωστό οι Καρυάτιδες έχουν ύψος 2,27. Η όψη των βάθρων είναι διαμορφωμένη με στέψεις και ορθοστάτες ενώ το δάπεδο στον πρώτο θάλαμο είναι κατασκευασμένο από μικρά ακανόνιστα κομμάτια μάρμαρου σε κόκκινο φόντο και σύμφωνα με τους αρχαιολόγους είναι σε πολύ καλή κατάσταση.

Οι εργασίες του επιτελείου προχωρούν ταυτόχρονα με την υποστύλωση του δεύτερου θαλάμου ενώ σιγά σιγά αφαιρούν το χώμα πίσω από τις Καρυάτιδες για να εισέλθουν με ασφάλεια στο επόμενο δωμάτιο.

Τις επόμενες ημέρες οι ανασκαφείς θα προσπαθήσουν να αφαιρέσουν λίγο χώμα και από τον τρίτο θάλαμο αφού πρώτα τον υποστυλώσουν. Εδώ επικεντρώνεται τώρα και το ενδιαφέρον όλων καθώς στο βόρειο τοίχο του, εντοπίσθηκε το πάνω μέρος μια πόρτας που έχει πλάτος 0,96 και οδηγεί σε έναν τέταρτο θάλαμο.

Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους το μνημείο σιγά σιγά βυθίζεται μέσα στη γή καθώς ο τρίτος θάλαμος είναι επικλινής. Ωστόσο λόγω του όγκου των χωμάτων δεν είναι εύκολο να διαπιστωθεί ακόμα εάν υπάρχει κλίμακα με σκαλοπάτια ή ράμπα.

Ένας γεωλόγος και ένας σπηλαιολόγος έκαναν κάθετες τομές στο εσωτερικό του μνημείου και πήραν συμπαγή δείγματα από τα χώματα σε μορφή κυλινδρικού σωλήνα. Τα δείγματα αυτά εστάλησαν στο εξωτερικό προκειμένου να διαπιστωθεί εάν προσθέτουν κάποια νέα στοιχεία σε ότι αφορά στην χρονολόγηση του μνημείου. Τα αποτελέσματα αυτά θα βγουν σ ένα περίπου μήνα.

Φίλιπποι: Πανεπιστημιακή Ανασκαφή σε …ρυθμούς UNESCO

Λίγα χιλιόμετρα απέχει από το κέντρο του αρχαιολογικού ενδιαφέροντος των τελευταίων ημερών, την Αμφίπολη, κι όμως αποτελεί επίσημη ελληνική υποψηφιότητα αξιολόγησης και ένταξης στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Πρόκειται για τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων, για τον οποίο, ήδη έχει ετοιμαστεί ο φάκελος και έχει δοθεί στο υπουργείο Πολιτισμού από την επιστημονική ομάδα εργασίας της ΙΗ’ Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, του Δήμου Καβάλας, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και της 12ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.

Του Άρη Μεντίζη
δημοσιογράφου - ιστορικού ερευνητή

Στις απαραίτητες εργασίες υποστήριξης της υποψηφιότητας του αρχαιολογικού χώρου των Φιλίππων για ένταξη στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, επικεντρώθηκε και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), κατά τη διάρκεια της φετινής πανεπιστημιακής ανασκαφής που ολοκληρώθηκε πριν μερικές μέρες.

Βρεθήκαμε στο χώρο και συναντήσαμε τον καθηγητή Βυζαντινής Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθυντή της ανασκαφής κ. Αριστοτέλη Μέντζο, ο οποίος μας μίλησε για το σκοπό της δραστηριότητας και παράλληλα μας ξενάγησε στο χώρο.

Όπως ανέφερε ο κ. Μέντζος, σκοπός της Πανεπιστημιακής Ανασκαφής του ΑΠΘ είναι η εκπαίδευση των φοιτητών αρχαιολογίας στο πεδίο. Ουσιαστικά για να έχουν τη δυνατότητα οι φοιτητές να εκπαιδευτούν στην πράξη, στο πεδίο της ανασκαφής, και να εφαρμόσουν όλα όσα διδάσκονται. Όπως μας είπε, οι φοιτητές έχουν την ευκαιρία να ανασκάψουν, να μελετήσουν αλλά και να αποκαταστήσουν κάποια ευρήματα, όπως για παράδειγμα διάφορα αγγεία.

Φέτος ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Μέντζο, δόθηκε ιδιαίτερη βαρύτητα στην αποκατάσταση και συντήρηση των μνημείων που περιλαμβάνονται στην Πανεπιστημιακή Ανασκαφή, προκειμένου να υποστηριχθεί, με τον τρόπο αυτό, η προσπάθεια που γίνεται για να ενταχθεί ο αρχαιολογικός χώρος των Φιλίππων στον κατάλογο των μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Αυτό περιελάμβανε, εκτός από την προβλεπόμενη ανασκαφή, τον καθαρισμό όλου του χώρου που ανασκάφηκε από το Πανεπιστήμιο, αλλά και την αποκατάσταση, όπου αυτό κρίθηκε απαραίτητο, διαφόρων σημείων του αρχαιολογικού χώρου.

Αξίζει στο σημείο αυτό να σημειωθεί πως, μέσα από την υποψηφιότητα αυτή, αναδεικνύονται και διάφορα θέματα αναβάθμισης του αρχαιολογικού χώρου στο σύνολό του, κάτι που αφορά τη γενικότερη πρόσβαση των επισκεπτών αλλά και άλλες υποδομές οι οποίες θα πρέπει να γίνουν σε αυτό το πλαίσιο, προκειμένου ο χώρος να γίνει πιο «φιλικός» στον επισκέπτη.

Διαπιστώθηκε επίσης πως το μεγαλύτερο τμήμα του χώρου που παραχωρήθηκε προς ανασκαφή στο Πανεπιστήμιο έχει αποκαλυφθεί, κάτι που δημιουργεί την ανάγκη χωροθέτησης ενός νέου τμήματος της αρχαίας πόλης, το οποίο και θα πρέπει να διατεθεί στο Πανεπιστήμιο για τη συνέχιση του ερευνητικού και εκπαιδευτικού του έργου.

Η Πανεπιστημιακή Ανασκαφή των Φιλίππων διεξάγεται από το τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ με σκοπό την αρχαιολογική έρευνα και την εκπαίδευση των φοιτητών του τμήματος, υπό την εποπτεία του υπουργείου Πολιτισμού.

(Φιλοξενήθηκε στην εφημερίδα "Χρονόμετρο" της Καβάλας, στις 20 Σεπτεμβρίου 2014)

"Σε ένα μήνα τελειώνουμε", δήλωσε η Κατερίνα Περιστέρη για τον τύμβο της Αμφίπολης

Σημεία από την ενημέρωση προς τους δημοσιογράφους από την Αννα Παναγιωταρέα σήμερα στο Μουσείο της Αμφίπολης, όπως δόθηκαν στη δημοσιότητα από το υπουργείο Πολιτισμού:


Ας δούμε, κατ’ αρχήν, μερικά γενικά ζητήματα, που έχουν ανακύψει από την προηγούμενη Πέμπτη ως σήμερα, στο πλαίσιο της τακτικής μας συνάντησης:

1. Το ΥΠΠΟΑ και οι συντελεστές της ανασκαφής στον λόφο Καστά Αμφίπολης, παρακολουθούν με μεγάλο ενδιαφέρον την διατύπωση απόψεων Ελλήνων και ξένων-ειδικών και μή- σχετικά με το ταφικό συγκρότημα.

2. Οι διατυπωθείσες θεωρίες περί της ταυτότητος του νεκρού, ως σήμερα, ανάγονται σε 14. Θέλω να γίνει σαφές ότι οι συντελεστές της ανασκαφής δεν διατυπώνουν άποψη για την ταυτότητα του νεκρού, που γίνεται τόσοw λόγος. Περιμένουν, με επιστημονική υπομονή, να μιλήσει το ίδιο το ταφικό συγκρότημα.

3. Εχουν, επίσης, διατυπωθεί δύο βασικές απόψεις σε ό,τι αφορά την χρονολόγησή του ταφικού συγκροτήματος. Η ανασκαφέας, εκτιμώντας τα ανασκαφικά δεδομένα, εκφράζει στην άποψη ότι το μνημείο χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα. Αλλωστε, έχει παρουσιάσει την επιστημονική θέση της, κάνοντας δύο ανακοινώσεις, σε αντίστοιχα αρχαιολογικά συνέδρια.

4. Είναι προφανές ότι μόνον η συγκροτημένη δημοσίευση του ανασκαφικού υλικού θα οδηγήσει στην ανάπτυξη ενός γόνιμου επιστημονικού διαλόγου.

5. Εμείς, με την έκδοση δελτίων τύπου, που αναφέρονται στην πρόοδο των εργασιών στο μνημείο, φροντίζομε για την ενημέρωση των Ελλήνων και ξένων ενδιαφερομένων -όχι μόνον των ειδικών αλλά και των μη ειδικών- από την στιγμή που η διεθνής κοινή γνώμη δείχνει αυτό το πρωτοφανές ενδιαφέρον.

6. Το ίδιο το μνημείο, πέραν πάσης αμφιβολίας, είναι εξαιρετικά σημαντικό. Και όλοι συμφωνούν ότι τα μέχρι στιγμής αποκαλυφθέντα στοιχεία του, το καθιστούν μοναδικό.

Εδώ, να προσθέσω, ότι είναι νωρίς να διατυπώνονται οι οποιεσδήποτε ερμηνευτικές θεωρίες. Ας επιτρέψουν να προηγηθεί η ανασκαφέας, που έχει και την επιστημονική ευθύνη της ανασκαφής και διαθέτει και όλα τα δεδομένα.

Ι. Οικονομικά

Γενικά: Η μελέτη που ανατέθηκε από το ΥΠΠΟΑ-παρουσιάστηκε από την Γ.Γ. Πολιτισμού κ. Μενδώνη, στο σεμινάριο για το ΕΣΠΑ, στις 28ης Αυγούστου- και αφορά στην οικονομική διάσταση του Πολιτισμού στην τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη, απέδειξε ότι:

Α. Ο πολιτιστικός τομέας σε επίπεδο ΕΕ συνέβαλε κατά 4,5% στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της.
Β. Ενα ευρώ επένδυση σε έργα Πολιτισμού, σημαίνει 3,44 ευρώ στην πραγματική οικονομία.

Επομένως: Οι επενδύσεις στον πολιτισμό συνιστούν κινητήρια δύναμη της οικονομίας, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και ενθαρρύνοντας ιδιωτικές επενδύσεις.

Ειδικότερα:

Βλέπω να τίθεται συχνά το θέμα για την χρηματοδότηση της ανασκαφής. Μέχρι σήμερα τα χρήματα τα οποία έχουν δοθεί είναι τα εξής:

1. 2010: Δόθηκαν 20.000, μέσω Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ Υπουργείου Πολιτισμού και Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Σερρών, από την Νομαρχία Σερρών.
2. 2011: Δόθηκαν 80.000, μέσω Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ Υπουργείου Πολιτισμού και Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας , από την Περιφέρεια.
3. 2012: Δόθηκαν 50.000 ευρώ από το Υπουργείο Πολιτισμού και 50.000 ευρώ από το Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης.
4. 2013: Δόθηκαν 90.000 ευρώ από το Υπουργείο Πολιτισμού.
5. 2014: Δόθηκαν 150.000 ευρώ από το Υπουργείο Πολιτισμού.
6. 2014: Δόθηκε ως δωρεά από την Εθνική Τράπεζα (150.000), ενώ οι χορηγίες των Εταιρειών του Δημοσίου, ΔΕΣΦΑ (35.000) και Ελληνικά Πετρέλαια (25.000), δεν έχουν ακόμη ενεργοποιηθεί.

ΙΙ. Τεχνικές ενέργειες
(Πέμπτη 18/9/14 -Παρασκευή 26/9/14).
Γενικά
Επισημαίνεται για άλλη μία φορά: Η απομάκρυνση των χωμάτων γίνεται με τον ενδεδειγμένο ανασκαφικά τρόπο, ώστε τα στρωματογραφικά δεδομένα να αξιοποιούνται απολύτως.
Ειδικότερα:
1. Απομακρύνθηκε πλήρως η επίχωση από τον πρώτο χώρο. Ετσι αποκαλύφθηκε στο σύνολό του το δάπεδο με τα μικρά τεμάχια μαρμάρου. Το γνωστό “κόκκινο”. Το αποκαλυφθέν δάπεδο σκεπάστηκε με φύλλα ενισχυμένης πολυστερίνης και κόντρα πλακέ, για την προστασία του από την διέλευση των συνεργείων.
2. Ολοκληρώθηκε η τελική προσωρινή υποστύλωση και αντιστήριξη στον πρώτο χώρο, πίσω από τις Σφίγγες.
3. Προχώρησε το χωματουργικό έργο για απάλυνση των πρανών από τη δυτική πλευρά του μνημείου.
4. Tαπεινώθηκε η στάθμη της επίχωσης στο δεύτερο χώρο πίσω από τις Καρυάτιδες, ώστε να δημιουργηθεί κατάλληλο δάπεδο πρόσβασης για τον επόμενο χώρο.
5. Ολοκληρώθηκε η υπολογιστική τεκμηρίωση των μέτρων αντιστήριξης και υποστύλωσης, που θα χρησιμοποιηθούν στο τρίτο χώρο, πίσω από την θύρα. Να σημειωθεί ότι τα μέτρα θα τροποποιούνται αναλόγως των δεδομένων της ανασκαφικής έρευνας.

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ:
1.Το άνοιγμα, δια της αφαίρεσης του χώματος, του τρίτου θυρώματος.
2. Η υποστύλωση του τρίτου διαφραγματικού τοίχου και η εισαγωγή των αντιστηρικτικών στοιχείων για την πρώτη φάση υποστήριξης και αντιστήριξης των κατακόρυφων τοίχων.

Δηλώσεις της κ. Κ.Περιστέρη:
1. Χριστούγεννα: “Μια κουβέντα είπα”. Η κ. Περιστέρη δηλώνει ότι “σ´ ένα μήνα τελειώνουμε”.
2. Απάντηση στο σχόλιο ότι εξυπηρετεί συμφέροντα: “Την δουλειά μας κάνουμε. Ούτε οικονομικά, ούτε πολιτικά συμφέροντα εμπλέκονται. Αγωνιζόμαστε για την έρευνά μας”.
3. Στο σχόλιο που εμφανίζει “κόντρα Περιστέρη-Παλαγγιά”: “Η κ. Περιστέρη ό,τι ήταν να δηλώσει, το δήλωσε. Δεν θα ασχοληθεί περαιτέρω”.
4. Εκ μέρους της ομάδας εργασίας η ανασκαφέας παρακαλεί “να μείνει το αρχαιολογικό έργο στο πεδίο, μακράν πάσης παραφιλολογίας”.

Περιστέρη: Μέχρι τα Χριστούγεννα θα ξέρουμε για την Αμφίπολη

Νέες δηλώσεις έκανε η κ. Κατερίνα Περιστέρη για την Αμφίπολη σε εφημερίδα της Αυστραλίας.

Η κ. Περιστέρη παραχώρησε αποκλειστική δήλωση στο «Νέο Κόσμο», όπου μιλά με συγκίνηση για το ενδιαφέρον του Ελληνισμού της Αυστραλίας προς το έργο της ανασκαφής και υπόσχεται μόλις ολοκληρωθεί το έργο να επισκεφθεί την Αυστραλία για να δώσει διάλεξη για το χρονικό της ανασκαφής στους Έλληνες και τους ξένους.

Τονίζει την αγάπη της προς τους Έλληνες που έχουν επιλέξει άλλους τόπους - κοντινούς και μακρινούς για δεύτερη πατρίδα τους και υπογραμμίζει ότι το ενδιαφέρον τους για τον μακεδονικό τάφο της Αμφίπολης της δίνει ελπίδα και όραμα.

Η κ. Περιστέρη αναφέρει πως: "Όσον αφορά το χρονικό περιθώριο του έργου, ελπίζω μέχρι τα Χριστούγεννα, ίσως και νωρίτερα, να έχουμε νέα", ενώ προσθέτει: "Αποκλείεται ο τάφος να είναι ρωμαϊκός, το λέω με ακρίβεια αυτό, το οποίο βγαίνει από τα στοιχεία της ανασκαφής. Πρόκειται για παραφιλολογίες και απωθημένα ορισμένων ανθρώπων, που εξυπηρετούν άλλα συμφέροντα. Πάντως, δεν έχει σημασία ποιος η ποιοι είναι οι "ένοικοι" του ταφικού συγκροτήματος, όλο το μνημείο είναι σημαντικό και μας δίνει πληροφορίες για την εποχή μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Δεν ξέρουμε ακόμη τι κρύβει μέσα το συγκρότημα, αλλά τέτοιο μνημείο δεν έχει ξαναβρεθεί ποτέ"

Η ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ κ. ΠΕΡΙΣΤΕΡΗ 

Γνωρίζω το ενδιαφέρον του Ελληνισμού της μακρινής Αυστραλίας για το μεγαλύτερο ταφικό συγκρότημα που βγαίνει στην επιφάνεια, το οποίο έχει προκαλέσει δέος και συγκίνηση σε όλο τον Πλανήτη. Αυτό το ενδιαφέρον των Ελλήνων της Αυστραλίας μου δίνει ελπίδα και όραμα στο έργο που συνεχίζω μαζί με την ομάδα των αρχαιολόγων στην Αμφίπολη των Σερρών. Η αγάπη σας είναι συγκλονιστική, είσαστε η μεγάλη μας δύναμη στο εξωτερικό και μας δίνετε πολύ κουράγιο να συνεχίσουμε τη δουλειά μας ως αρχαιολόγοι. Με συγκινεί η αγάπη σας για την ανασκαφή, που έχετε αγκαλιάσει αυτήν την ανασκαφή και υπόσχομαι όταν ολοκληρωθούν οι εργασίες να επισκεφθώ την Αυστραλία και να δώσω διάλεξη για τους Έλληνες και τους ξένους για όλο το χρονικό της ανασκαφής με όλες τις λεπτομέρειες και αναλυτικά στοιχεία. Πρόκειται για ένα σημαντικό ταφικό συγκρότημα, το οποίο χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα, δηλαδή μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου μέχρι το 325- 300 π. Χ. Αυτά είναι τα στοιχεία που δίνει με ακρίβεια η αρχαιολογική σκαπάνη. Δεν ξέρουμε τι άλλο έχει μέσα, αλλά τέτοιο μνημείο δεν έχει ξαναβρεθεί έως τώρα σε παγκόσμιο επίπεδο. Κάθε μέρα ανακαλύπτουμε καινούργια πράγματα τα οποία μας εκπλήσσουν και συγκινούν. Δεν μπορώ να σας περιγράψω με λόγια την αίσθηση που είχαμε μόλις αντικρίσαμε τις ολόσωμες Καρυάτιδες πριν από μερικές ημέρες που είναι σημαντικά έργα τέχνης, σμιλεμένα από μάρμαρο Θάσου.

Συνεχίζουμε συστηματικά την ανασκαφή, η οποία απαιτεί χειρουργική ακρίβεια και συνέπεια. Εμείς οι αρχαιολόγοι πιστεύουμε στα αρχαιολογικά δεδομένα και όχι στις εικασίες και την παραφιλολογία. Έχουμε τώρα ως δεδομένα το λιοντάρι, τις Καρυάτιδες και τις Σφίγγες. Αποκλείεται ο τάφος να είναι ρωμαϊκός, το λέω με ακρίβεια αυτό, το οποίο βγαίνει από τα στοιχεία της ανασκαφής. Πρόκειται για παραφιλολογίες και απωθημένα ορισμένων ανθρώπων, που εξυπηρετούν άλλα συμφέροντα. Πάντως, δεν έχει σημασία ποιος η ποιοι είναι οι "ένοικοι" του ταφικού συγκροτήματος, όλο το μνημείο είναι σημαντικό και μας δίνει πληροφορίες για την εποχή μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Δεν ξέρουμε ακόμη τι κρύβει μέσα το συγκρότημα, αλλά τέτοιο μνημείο δεν έχει ξαναβρεθεί ποτέ. Πάντως, θα ήθελα να τονίσω ότι η περιοχή της Αμφίπολης παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, εδώ βρίσκονται στοιχεία από τα αρχαϊκά χρόνια με την αρχαϊκή νεκρόπολη δίπλα στο ταφικό συγκρότημα και πολλά άλλα ευρήματα από την αρχαία Ελλάδα, τα οποία βρίσκονται στο τοπικό Αρχαιολογικό μουσείο. Η Αμφίπολη υπήρξε κατά την αρχαιότητα από τις σημαντικότερες ελληνικές πόλεις. Όσον αφορά το χρονικό περιθώριο του έργου, ελπίζω μέχρι τα Χριστούγεννα, ίσως και νωρίτερα, να έχουμε νέα. Θέλω να τονίσω την άριστη συνεργασία και συμπαράσταση του Υπουργείου Πολιτισμού και ότι δεν έχω δεχθεί πιέσεις από κανένα. Αυτά που γράφονται και ακούγονται δεν ευσταθούν.

Έχουμε άριστη συνεργασία με όλους τους αρμόδιους φορείς του Υπουργείου, το οποίο συνέχεια ενημερώνει με Δελτία Τύπου και φωτογραφικό υλικό όλους τους πολίτες με κάθε λεπτομέρεια για τη δουλειά μας. Στέλνω τους χαιρετισμούς και την αγάπη μου στην Ομογένεια της Αυστραλίας και ελπίζω να συναντηθούμε σύντομα. Τρέφω σεβασμό και αγάπη για όλους τους Έλληνες που ζουν μακριά από την Πατρίδα, οι οποίοι έχουν επιλέξει κοντινούς ή μακρινούς τόπους για δεύτερη Πατρίδα τους. Έχω και εγώ στην οικογένεια μου ομογενείς, ενώ η κόρη μου επέλεξε το Παρίσι για δεύτερη Πατρίδα της, όπου σπούδασε Συγκριτική Λογοτεχνία στη Σορβόννη και τώρα ακολουθεί ακαδημαϊκή καριέρα εκεί.

(Πηγή: news.gr)

ΑΜΦΙΠΟΛΗ: Τι σημαίνει το όνομα του διάσημου πλέον λόφου;

Όταν οι ίδιοι οι αρχαιολόγοι δηλώνουν χωρίς κανένα δισταγμό ότι η ανασκαφή στον μεγάλο Τύμβο της Αμφίπολης, ή αλλιώς λόφος Καστά ή αλλιώς Τιλκί τεπέ στα τούρκικα, μας επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις, πόσο θέλει ο αδαής για να σκεφτεί με το μυαλό του, τα πιο απίθανα πράγματα; Όταν δε, έρχονται και τα στοιχεία της ανασκαφής να επιβεβαιώσουν τις πιο υπερβολικές εικασίες… πως μπορείς να σταματήσεις μπροστά σε αυτόν τον «χείμαρρο» που συνεχώς ξεχειλίζει και προσφέρει όλο και πιο σημαντικές αποκαλύψεις;

Μέχρι τώρα το κύριο ζητούμενο ήταν το ποιός ή το ποιοί είναι θαμμένοι σε αυτό το μεγαλειώδες ταφικό μνημείο, ωστόσο η εξέλιξη της ανασκαφής έρχεται να προσθέσει και έναν δεύτερο «πρωταγωνιστή» που είναι ο ρόδιος αρχιτέκτονας Δεινοκράτης και το μεγαλειώδης, πολύπλοκο και γεμάτο εκπλήξεις έργο του. Δεν θα ήταν καθόλου υπερβολικό να υποστηρίξουμε ότι κάθε θάλαμος αυτού του μνημείου μας θυμίζει τα γνωστά «σοκολατένια αυγουλάκια» Kinder που εξάπτουν την φαντασία των παιδιών επειδή δεν γνωρίζουν κάθε φορά που τα ανοίγουν, τι «θησαυρό» θα βρουν μέσα… Στην περίπτωση της Αμφίπολης, τεράστιος και ανεκτίμητος θησαυρός είναι και το ίδιο το μνημείο και κανείς δεν μπορεί εύκολα, ούτε να διαφωνήσει με την εκτίμηση αυτή, αλλά ούτε και να το προσπεράσει…

Οι χαμένες πηγές

Το αδύνατο σημείο της έρευνας που γίνεται για την αποκάλυψη των μυστικών του Τύμβου Καστά, είναι το γεγονός ότι δεν υπάρχουν ιστορικές πηγές, ούτε καν κείμενα περιηγητών που να το αναφέρουν!!! Είναι σαν ένα λησμονημένο μνημείο που ξεπηδάει από τις πιο σκοτεινές – και άγραφες; – σελίδες της Ιστορίας. Ο Ιερώνυμος ο Καρδιανός (περ.360 – περ.260 π.Χ.) που έζησε εκείνα τα χρόνια και έγραψε για τους πολέμους των Διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου, δεν μπορεί να μην είχε αναφέρει κάπου αυτό το μνημείο, δυστυχώς όμως το έργο του δεν διασώθηκε πέρα από αποσπάσματα που αντέγραψαν ιστορικοί των κατοπινών χρόνων. «Αν το έργο του είχε σωθεί» παρατήρησε ο Βρετανός ιστορικός Τζων Μπάνγκελ Μπιούρυ (Bury) θα τοποθετούσαμε τον ιστορικό αυτό τρίτο στην τριανδρία των Ελλήνων ιστορικών, δίπλα στον Θουκυδίδη και τον Πολύβιο!!! Οπότε με την παραδοχή ότι το έργο αυτού του μεγάλου ιστορικού, που θα μπορούσε να είναι η κύρια πηγή πληροφοριών, δεν διασώθηκε προχωράμε την έρευνα στα τυφλά!!!

Ο συνδυασμός αυτού του κενού με το γεγονός ότι υπάρχει και ένα ακόμη κενό, στην ιστοριογραφία σχετικά με τα όσα γεγονότα έλαβαν χώρα μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, καθώς ότι υπάρχει είναι από μεταγενέστερους ιστορικούς, είναι ο καλύτερος συνδυασμός για να «πετάξει» η φαντασία μας στους πιο παράδοξους ατραπούς…

Πηγή πληροφοριών τα τοπωνύμια

 Ωστόσο, εκεί που υπάρχει κενό στην ιστοριογραφία, υπάρχουν περιπτώσεις που η λαϊκή προφορική παράδοση δίνει κάποιες απαντήσεις. Κι εδώ όμως υπάρχει ένα κενό, καθώς οι κάτοικοι της Αμφίπολης ήρθαν στην περιοχή στις αρχές του 19ου αιώνα και γι’ αυτό το χωριό λεγόταν Γενί κιουϊ, στα τούρκικα, δηλαδή Νεοχώρι. Μάλιστα ο Γάλλος περιηγητής Esprit-Marie Cousinéry στο ταξίδι του στην Μακεδονία, στα 1831, αναφέρει ότι όταν έφτασε στην Αμφίπολη, ρώτησε τον Έλληνα που τον φιλοξενούσε, κάποιο Νικόλαο, για την περιοχή και την ιστορία της και εκείνος του απάντησε ότι δεν γνωρίζει πολλά γιατί δεν έχουν πολλά χρόνια που ήρθαν. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιοι στην ευρύτερη περιοχή που είναι ντόπιοι στην καταγωγή και όταν τους ρωτήσαμε μας ανέφεραν ότι υπάρχει ως λαϊκός μύθος η πληροφορία ότι κάπου στην Αμφίπολη είναι θαμμένος ένας μεγάλος βασιλιάς, χωρίς κάτι περισσότερο να γνωρίζουν επ’ αυτού…

 Το δεύτερο χρήσιμο στοιχείο είναι τα τοπωνύμια, αφού έχει αποδειχθεί σε πάρα πολλές περιπτώσεις ότι στα ονόματα που έχουν δοθεί σε τοποθεσίες, μπορεί να κρύβονται χαμένες σελίδες της ιστορίας. Τι να σημαίνει άραγε το όνομα Καστά; Ρωτήσαμε σχετικά τους κατοίκους της Μεσολακκιάς και μας είπαν ότι στην πραγματικότητα, υπάρχει δύο λόφοι «Καστά», ο ένας είναι ο «Μεγάλος Καστά» που αναφέρεται και ως λόφος 133, που βρίσκεται ακριβώς δίπλα και βόρεια της ανασκαφής και οι αρχαιολόγοι τοποθετούν εκεί την ακρόπολη – οχυρωμένη προφανώς – των Εννέα Οδών, της θρακικής πόλης που προϋπήρχε της Αμφίπολης.  Υπάρχει και ο «Μικρός Καστά» που είναι ο χώρος που βρίσκεται ο μεγάλος Τύμβος της ανασκαφής. Απ’ όσο ψάξαμε για την ετυμολογία της λέξης, φαίνεται ότι μια πιθανή ερμηνεία, είναι το «Καστά» να αποτελεί παραφθορά του λατινικού Castrum που στην νεοελληνική πέρασε ως Κάστρο, δηλαδή «Φρούριο», «Οχυρό»…

 Να είναι η θέα του μαρμάρινου περιβόλου που έδωσε την εντύπωση, στο διάβα των αιώνων, ότι ο λόφος είναι οχυρό, όπως και η διπλανή ακρόπολη των Εννέα οδών; Μήπως τελικά δεν είναι μόνο ο περίβολος που έδωσε την λάθος εντύπωση αλλά υπάρχει μια μακρινή ανάμνηση που θέλει το οικοδόμημα να έχει χτιστεί ως κάστρο για να αποτελέσει την τελευταία κατοικία ενός βασιλιά; Ποιος ξέρει;

 Σε αυτή την περίπτωση – για να ενισχύσουμε την σκέψη που διατυπώνουμε – έρχεται επικουρικά, και η εκτίμηση που υπάρχει ότι κάτω από τον λόφο υπάρχει ένα πολύπλοκο οικοδόμημα που ίσως να μην είναι μόνο ο τάφος ενός βασιλιά, αλλά ένα υπόγειο παλάτι καλά οχυρωμένο, με ένα λιοντάρι που το φυλάει στην κορυφή και δύο Σφίγγες στην είσοδό του. Δεν ακούγεται σαν ένα ωραίο παραμύθι; Αν αποδειχθεί όμως, θα έχουμε μια ακόμη επιβεβαίωση ότι αυτή η ανασκαφή δεν έχει καμία σχέση με ότι έχουμε γνωρίσει μέχρι σήμερα, αλλά αποτελεί μια ανασκαφή κυριολεκτικά «Kinder έκπληξη»!

Θεόδωρος Αν. Σπανέλης

(Πηγή: xronometro.com)

Η καθηγήτρια Όλγα Παλαγγιά αμφισβητούσε και τα ευρήματα της Βεργίνας;

Ξανά στο προσκήνιο εμφανίστηκε αυτές τις μέρες η καθηγήτρια κλασσικής αρχαιολογίας Όλγα Παλαγγιά με "δηλώσεις αμφισβήτησης" για τον τάφο της Αμφίπολης. Στην ιστοσελίδα του το κανάλι STAR αναφέρει: "Αυτό όμως που προκαλεί προβληματισμό σε πολλούς οι οποίοι την κατηγορούν για σχέσεις με τα Σκόπια, είναι το γεγονός ότι είχε αμφισβητήσει και τα ευρήματα της Βεργίνας λέγοντας ότι δεν ήταν ο τάφος του Φιλίππου.

Συγκεκριμένα, το 2008 η καθηγήτρια είχε κατηγορηθεί ότι ήταν συνεργάτιδα του Σκοπιανού αρχαιολόγου Ευγένιου Μπόρζα και είχε αμφισβητήσει τα ευρήματα του Μανόλη Ανδρόνικου στη Βεργίνα, υποστηρίζοντας πως ο τάφος που είχε βρεθεί δεν ήταν του Φιλίππου του Β' (πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου).

Η κυρία Παλαγγιά είχε εκφράσει αυτήν της την άποψη με άρθρο της  που είχε δημοσιευθεί στο National Geographic στις 23 Απριλίου 2008 και το οποίο συνυπόγραφε ο κύριος Μπόρζα.

Σε αυτό αναφερόταν μεταξύ άλλων, πως ο τάφος ανήκει στον Φίλιππο τον Αριδαίο και στη σύζυγό του και όχι στον Φίλιππο τον Β τον πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αρα δεν ήταν ελληνικός και μακεδονικός.

Τότε η εφημερίδα το Έθνος, είχε κατηγορήσει ανοιχτά την Όλγα Παλαγγιά για φιλοσκοπιανή προπαγάνδα και έδωσε διαστάσεις στο θέμα, σε άρθρο με τίτλο «Επίθεση στον τάφο του Φιλίππου».

Η κ. Παλαγγιά αναγκάστηκε τότε να στείλει επιστολή στο Εθνος:

«Κύριε Διευθυντά, το σημερινό (σ.σ. της 29ης Απριλίου 2008) δημοσίευμα «Επίθεση στον τάφο του Φιλίππου. Το National Geographic αμφισβητεί τον Ανδρόνικο με σκοπιανή... ομπρέλα» αποτελεί αήθη επίθεση στο πρόσωπό μου, υπονοώντας ότι εξυπηρετώ σκοπιανά συμφέροντα επειδή αποδίδω τον Τάφο Β της Βεργίνας όχι στον Φίλιππο Β της Μακεδονίας, αλλά στον γιο του, Φίλιππο Γ Αρριδαίο, ετεροθαλή αδελφό και διάδοχο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Κατά το δημοσίευμά σας, η απόδοση του Τάφου Β στον Φίλιππο Γ συνεπάγεται ότι η Βεργίνα δεν είναι οι αρχαίες Αιγές, με αποτέλεσμα να επιτρέπει στην προπαγάνδα των Σκοπίων να επιχειρηματολογούν ότι οι Αιγές δεν βρίσκονται επί ελληνικού εδάφους. Προφανώς η εφημερίδα σας αγνοεί ότι ο Φίλιππος Γ θάφτηκε στις Αιγές όπως μας πληροφορεί ο αρχαίος ιστορικός Διόδωρος, επομένως, όπου βρίσκεται ο τάφος του, εκεί είναι αναγκαστικά και οι Αιγές.

Ο συνεργάτης μου Ευγένιος Μπόρζα δεν είναι Σκοπιανός αλλά Αμερικανός ιστορικός ρουμανικής καταγωγής. Η άποψη ότι ο Τάφος Β ανήκει στον Φίλιππο Γ δεν είναι καινούργια. Την έχουμε παρουσιάσει σε δημοσιεύσεις και διαλέξεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Εκείνο που παρέλειψε να γράψει η εφημερίδα σας είναι ότι αφαιρούμε μεν τον Τάφο Β από τον Φίλιππο Β, του αποδίδουμε όμως τον διπλανό Τάφο Α. Πρόκειται για οικογενειακό νεκροταφείο της οικογένειας του Μεγάλου Αλεξάνδρου γιατί ο παραδίπλα τάφος, Τάφος Γ, στέγαζε το σώμα του γιου του, Αλεξάνδρου Δ .

Αφορμή για το δημοσίευμα του National Geographic υπήρξε το συνέδριο που οργανώσαμε στο Σικάγο για τη χρονολόγηση των βασιλικών τάφων της Βεργίνας. Το National Geographic επικεντρώθηκε σε ένα από τα συμπεράσματά μας, ότι ο Τάφος Β περιείχε τα όπλα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τα οποία πήρε ο αδελφός του Φίλιππος Γ Αρριδαίος. Υποστηρίξαμε ότι η χρυσελεφάντινη ασπίδα της Βεργίνας δεν ανήκε στον Φίλιππο Β αλλά στον Αλέξανδρο και ότι θάφτηκε μαζί με τον αδελφό και διάδοχό του. Πώς μπορούν οι απόψεις μας αυτές να εκληφθούν ως προπαγάνδα των Σκοπίων όταν το μόνο μας μέλημα είναι να αποδείξουμε ότι ο ελληνικός λαός κατέχει τα όπλα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και ότι ο Φίλιππος Β είναι θαμμένος δίπλα στον γιο του Φίλιππο Γ Αρριδαίο στη βασιλική πρωτεύουσα των Αιγών;

Η εφημερίδα σας γράφει ότι στο συνέδριο της Αμερικής δεν εκλήθησαν να μιλήσουν οι μαθητές του Ανδρόνικου. Δεν εκλήθησαν γιατί κάθε ανακοίνωση της δικής μας άποψης επέφερε επί των κεφαλών μας υβριστικά δημοσιεύματα των εφημερίδων. Το δημοσίευμα της 29ης Απριλίου αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Δυστυχώς ο επιστημονικός διάλογος φαίνεται ότι είναι αδύνατος. Οποιος δεν συμφωνεί με τις απόψεις τους, στιγματίζεται ως Σκοπιανός. Φέρω βαρέως την προσβολή αυτή προς το πρόσωπό μου και προς το πρόσωπο του συνεργάτη μου, διακεκριμένου ιστορικού και φιλέλληνα Ευγενίου Μπόρζα.»

Τότε είχε αντιδράσει και η Αγγελική Κοτταρίδη, μέλος της ομάδας του Μανόλη Ανδρόνικου. Σε άρθρο της απάντησε στους Μπόρζα και Παλαγγιά σημειώνοντας μεταξύ άλλων πως «Οι τάφοι είναι βασιλικοί, και αυτό ουδείς το έχει ποτέ αμφισβητήσει. Η κεραμική του τάφου ΙΙ, που είναι ο τάφος του Φιλίππου του Β', ανήκει αυστηρά στο δεύτερο μισό του 4ου αιώνα π.Χ. Τέσσερις βασιλείς είχαν πεθάνει τότε στη Μακεδονία. Ο Φίλιππος ο Β', το 336 σε ηλικία 45 ετών, ο Αλέξανδρος ο Γ' (το 326 σε ηλικία 33 ετών), ο Φίλιππος Γ' ο Αριδαίος (το 317 κοντά στα 40 του χρόνια) και ο μικρός Αλέξανδρος, το 308 σε ηλικία 13 ετών. Ο νεκρός του βασιλικού τάφου ήταν περίπου 45 ετών.».

Επίσης επιστολή στο Έθνος έστειλε το «National Geographic» ξεκαθαρίζοντας πως δεν υιοθετεί τις απόψεις του καθηγητή Μπόρζα και της κυρίας Παλαγγιά".

(Πηγή: www.star.gr)

Επιστρέφουν 80 αρχαία ελληνικά νομίσματα που κατασχέθηκαν στην Ιταλία

Όπως ανακοινώθηκε απο το υπουργείο Πολιτισμού, στο περιθώριο της σημερινής άτυπης συνάντησης των Υπουργών Πολιτισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πραγματοποιείται στο Τορίνο της Ιταλίας στο πλαίσιο της Ιταλικής προεδρίας, επεστράφησαν από την Ιταλία στην Ελλάδα ογδόντα (80) αρχαία ελληνικά νομίσματα.
Τα νομίσματα, εβδομήντα εννέα αργυρά και ένα χάλκινο, χρονολογούνται από τον 5ο έως τον 2ο αιώνα π. Χ. και προέρχονται από την περιοχή της Μακεδονίας και πιο συγκεκριμένα από τη Χαλκιδική (Άκανθος και Τορώνη).
Τα αρχαία αντικείμενα είχαν κατασχεθεί το 2008 στην Ιταλική επικράτεια από τις Ιταλικές Διωκτικές αρχές που επικοινώνησαν με τις αρμόδιες Yπηρεσίες του Ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού, οι οποίες προέβησαν στον έλεγχο και την επιστημονική τεκμηρίωση της προέλευσης και της σημασίας των νομισμάτων.

Οι συνεχείς και άοκνες ενέργειες της αρμόδιας Υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών, σε συνεργασία με τις Ιταλικές Δικαστικές αρχές και τις Υπηρεσίες του Ιταλικού Υπουργείου Αγαθών, Πολιτισμού και Τουρισμού, είχαν ως αποτέλεσμα την απόδοση των παραπάνω νομισμάτων στο Ελληνικό κράτος.
Η τελετή παράδοσης παραλαβής των αρχαίων νομισμάτων έλαβε χώρα σήμερα το μεσημέρι στο Τορίνο παρουσία του Ιταλού Υπουργού Αγαθών, Πολιτισμού και Τουρισμού κ.Ντάριο Φραντσεσκίνι και του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας κ.Κωνσταντίνου Τασούλα.
Πρόκειται για την πρώτη περίπτωση εφαρμογής από Ιταλικής πλευράς της κοινοτικής οδηγίας 93/7/ΕΟΚ, η οποία αφορά στην επιστροφή στον τόπο προέλευσής τους παρανόμως εξαχθέντων πολιτιστικών αγαθών.
Ο επαναπατρισμός των παραπάνω νομισμάτων, εκτός από σημαντική επιτυχία των εμπλεκομένων υπηρεσιών των δυο κρατών, επιβεβαιώνει την ουσιαστική και αποτελεσματική συνεργασία των δυο κρατών στον τομέα της πάταξης της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών.
Μετά την παράδοση των νομισμάτων ο κ. Κώστας Τασούλας ευχαρίστησε την Ιταλική Δημοκρατία και τον Υπουργό Πολιτισμού της Ιταλίας προσωπικά, για την συνεργασία και την επιστροφή αυτών των πολύτιμων πολιτιστικών αγαθών σε ανταπόκριση σχετικού Ελληνικού αιτήματος για την επιστροφή τους.
Καταλήγοντας ανέφερε πως το κορυφαίο αίτημα, όχι μόνο εν ονόματι της Ελλάδος αλλά και εν ονόματι της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, παραμένει η επιστροφή και επανένωση των γλυπτών του Παρθενώνα, του σημαντικότερου μνημείου του δυτικού πολιτισμού, και πως η Ελλάδα συνεχίζει αδιάκοπα αυτή τη διεκδίκηση.

Δ. ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ: Πως έβλεπε τον τύμβο στο λόφο Καστά της Αμφίπολης

Τι αποκαλύπτει συνεργάτης του αείμνηστου Δημήτρη Λαζαρίδη στις ανασκαφές, τι λέει για τις σκέψεις του και τις εικασίες που έκανε για τα κρυμμένα μυστικά του μεγάλου Τύμβου

Ο αείμνηστος Δημήτρης Λαζαρίδης πίστευε στη σημαντικότητα του λόφου Καστά εδώ και τουλάχιστον πέντε δεκαετίες, όταν νεαρός αρχαιολόγος ακόμη αφοσιώθηκε στις ανασκαφές στην περιοχή, πιστεύοντας ακράδαντα για την ύπαρξη ενός πολύ επιβλητικού, πρωτοφανούς στα αρχαιολογικά δεδομένα ταφικού μνημείου, γεγονός που το μαρτυρούσε άλλωστε και η μεγάλη τούμπα. Για τις σκέψεις του και τις εκτιμήσεις του μίλησε στο «Χ» ένας εκ των στενών του συνεργατών που θέλησε να κρατήσει τη ανωνυμία του, μας παρέθεσε τις εικασίες που έκανε ο αείμνηστος αρχαιολόγος και τις οποίες δεν πρόλαβε να επιβεβαιώσει με το ανασκαφικό του έργο

Ο Δ. Λαζαρίδης, που ξεκίνησε τις ανασκαφές στον λόφο Καστά το 1964, είχε εκμυστηρευτεί σε στενό του συνεργάτη τη δεκαετία του ’80 τα συμπεράσματά του, πίστευε λοιπόν πως αυτή η τούμπα με βάση το έργο του όλα εκείνα τα χρόνια και με τα στοιχεία που είχε με βάση τα μέσα που διέθετε, ότι μπορεί να κρύβει όχι μόνο τέσσερις ταφικούς θαλάμους που απασχολούν σήμερα την ανασκαφική ομάδα της Κατερίνας Περιστέρη, αλλά συνολικά ότι υπήρχαν πιθανότητες να φτάνουν τους οκτώ(!) και ήταν ο πρώτος που μίλησε για πολυεπίπεδο ταφικό μνημείο, παρόλο που πολλά από αυτά τα στοιχεία του δεν πρόλαβε να τα μεταφέρει με τη γραφίδα του στις πολλές σημειώσεις που κρατούσε.

  

Μάλιστα, ο μεγάλος δάσκαλος της αρχαιολογίας είκαζε ότι υπήρχε και δεύτερη είσοδος στο μνημείο στην κορυφή του Τύμβου και ότι αυτή είχε διανοιχτεί από τον Δεινοκράτη πριν από 2300 χρόνια, και μάλιστα πίστευε ότι «σφραγίστηκε» από το Λιοντάρι της Αμφίπολης, το οποίο όπως έχει επισημανθεί και επιβεβαιώνεται από την αρχαιολογική κοινότητα βρισκόταν στην κορυφή του τύμβου.

Άλλωστε, γι’ αυτό και ο Δ. Λαζαρίδης ξεκίνησε το ανασκαφικό του έργο από το πάνω μέρος του λόφου στην περιοχή Καστά, για να βρει την μυστική πύλη, ωστόσο έμεινε μόνο με τα ευρήματα αρχαϊκών τάφων, με τα εκθέματα να είναι σήμερα σε κοινή θέα στο Μουσείο της Αμφιπόλεως.

Όπως, λοιπόν, αποκάλυψε στον συνεργάτη του ο Λαζαρίδης, κάτω από τη μαρμάρινη βάση του Λέοντα της Αμφιπόλεως κρυβόταν η μυστική είσοδος, ενώ η αναφορά της Κ. Περιστέρη στην πρόσφατη συνέντευξη ότι «καθαρίζει τα χώματα από την ανασκαφή του Λαζαρίδη» ίσως είναι η μισή αλήθεια, μια και σύμφωνα με την ίδια μαρτυρία από άνθρωπο που εργάστηκε στο πλευρό του μεγάλου αρχαιολόγου, η τεχνοτροπία για τη σφράγιση της δεύτερης εισόδου ήταν τέτοια, κατά την οποία ενδεχόμενη βίαιη προσπάθεια παραβίασης της, θα είχε ως συνέπεια την σφράγισή της, από άμμο, στο εσωτερικό του μνημείου.

  

Τα χρυσά νομίσματα και οι επιγραφές

Σύμφωνα με το «Βήμα της Κυριακής», η αρχαιολογική ομάδα της Κ. Περιστέρη κατάφερε να φτάσει στην εύρεση των πρώτων χρυσών νομισμάτων, γεγονός που επιβεβαιώνουν άνθρωποι, οι οποίοι κινούνται κοντά στην ανασκαφή.

Ο τρίτος θάλαμος δεν είχε να αποκαλύψει κάποιο μεγάλο μυστικό, πλην μιας ακόμη κλίμακας, που οδηγεί σε χαμηλότερο επίπεδο, αν και σύμφωνα με όσα πίστευε ο Λαζαρίδης δε θα φτάσουμε στο τέλος, με το μνημείο να γίνεται στο εξής «φυγόκεντρο», βάσει των πληροφοριών που έχει συγκεντρώσει το «Χ». Πιο συγκεκριμένα το πέρασμα από την τέταρτη, μικρή σε διάσταση πύλη, ίσως να οδηγεί τον άξονα του μνημείου, όχι μόνο ένα επίπεδο πιο χαμηλά και σε κατεύθυνση προς τον βορά, για λόγους που ακόμη δεν έχουν γίνει γνωστοί.

Επιπλέον στις πληροφορίες που μας δίνει ο τρίτος ταφικός θάλαμος θα πρέπει να συνυπολογίσουμε και το «τυφλό» άνοιγμα στην επάνω δεξιά πλευρά του θαλάμου, για το οποίο εικάζαμε ότι μπορεί να είναι τμήμα πύλης, τελικά αποδεικνύεται ότι είναι άνοιγμα στον τοίχο που έκαναν πιθανότατα τυμβωρύχοι, οι οποίοι όταν είδαν ότι δεν μπορούσαν να προχωρήσουν σταμάτησαν εκεί, μιας και δεν είχαν την δυνατότητα να σκάψουν στην άμμο και να αποκτήσουν πρόσβαση την τέταρτη πύλη που βρίσκεται πολύ πιο χαμηλά..

Ασφαλώς, οδεύουμε σε μέρες, που κρύβουν μεγάλες εκπλήξεις και δεν αποκλείεται να γίνουν ακόμη μεγαλύτερες όσο προχωρά πιο βαθιά η σκαπάνη…

(Πηγή: www.xronometro.com) 

ΑΜΦΙΠΟΛΗ: Ο τέταρτος θάλαμος και η σύγκριση με τον τάφο της Πύδνας

Έκπληκτοι έμειναν όλοι οι συμμετέχοντες στο 27ο αρχαιολογικό συμπόσιο που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη όταν η αρχαιολόγος Αικατερίνη Περιστέρη αλλά και ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής παρουσίασαν την πρώτη αναπαράσταση του λόφου Καστά στην Αμφίπολη.

Έπειτα από αρκετούς μήνες το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης προκαλεί δέος και παγκόσμιο ενδιαφέρον. Από τον Αύγουστο, οπότε και δόθηκαν στη δημοσιότητα οι πρώτες φωτογραφίες των ακέφαλων Σφιγγών, η ανασκαφική ομάδα προχωρά στα ενδότερα του τύμβου με χειρουργική ακρίβεια.

Αν και οι αρχαιολόγοι ευελπιστούσαν να ολοκληρώσουν την ανασκαφή σε σύντομο χρονικό διάστημα, τα εμπόδια που εμφανίστηκαν στο διάβα τους έβαλαν προσωρινό φρένο στις εργασίες.

Τα προβλήματα στατικότητας του ταφικού μνημείου προκάλεσαν πονοκέφαλο στους επιστήμονες με αποτέλεσμα να αναζητήσουν ασφαλέστερους τρόπους διείσδυσης στα άδυτα του λόφου Καστά.

Aυτή την εβδομάδα, σύμφωνα με πηγές του zougla.gr, στο Υπουργείο Πολιτισμού, το επιτελείο της επικεφαλής των αρχαιολογικών ανασκαφών θα προσπαθήσει να αφαιρέσει όλο το χώμα το οποίο βρίσκεται στον τρίτο θάλαμο του μνημείου και εν συνεχεία θα επιχειρήσει την προσεκτική είσοδο στον τέταρτο χώρο. Υπενθυμίζεται ότι ακόμη δεν έχει ξεκαθαριστεί αν πρόκειται για θάλαμο ή πύλη που οδηγεί σε νέο δωμάτιο.

Ανώτατο στέλεχος του Υπουργείου διευκρίνισε στην ηλεκτρονική εφημερίδα ότι δεν αποκλείεται τα επόμενα 24ωρα να εκδοθεί νέο ανακοινωθέν-έκπληξη.

Παράλληλα ο υπουργός Πολιτισμού Κωνσταντίνος Τασούλας, σε συνέντευξή του στο zougla.gr, έβαλε φρένο στην παραφιλολογία και σε δημοσιεύματα που τον ήθελαν να έχει δηλώσει πως ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου δεν είναι απίθανο να βρίσκεται στην Αμφίπολη.

Όπως ο ίδιος διευκρίνισε: «Το ίδιο το μνημείο θα δείξει ποιος είναι ο ένοικος του τάφου, που προφανώς θα είναι αντίστοιχος του μεγαλείου του ταφικού μνημείου. Όσον αφορά στα σενάρια για τον Μέγα Αλέξανδρο, μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν γραπτές μαρτυρίες για την ταφή του στην Αμφίπολη».

Από τον τάφο της Πύδνας στον τάφο της Αμφίπολης 

Στην Αμφίπολη ο τύμβος (σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες) κατασκευάστηκε το τελευταίο τρίτο του 4ου αι. π. Χ., σε μια εποχή έντονων αρχιτεκτονικών μεταρρυθμίσεων. Μια εποχή που συντελούνταν έντονες αλλαγές εκτός από την αρχιτεκτονική αλλά και σε άλλα στοιχεία της ζωής των Ελλήνων. Το τεράστιο Ελληνικό Βασίλειο είχε εξαπλωθεί στα πέρατα του γνωστού, καθ' ημάς τότε, κόσμου. Νέες σκέψεις θεωρήσεις και συμβάντα υπήρχαν στον κόσμο αυτόν.

Όπως αναφέρει ο «αρχαιογνώμων», μία περίπτωση ταφικής αρχιτεκτονικής των Ελλήνων του μακεδονικού βασιλείου που ίσως  βοηθήσει να κατανοήσουμε το μέγεθος και την σπουδαιότητα του τύμβου Καστά είναι ο τάφος της Πύδνας.

 (1 . Ο τάφος στην Πύδνα - 2. Τα μέχρι τώρα στοιχεία του τύμβου Καστά. - Ο τάφος 1 έχει έναν έντεκα μέτρων καμαροσκέπαστο δρόμο και τρεις αίθουσες με θόλους, σε αντίθεση με τους παραδοσιακούς μέχρι τότε ένα ή δύο θολωτούς θαλάμους. Πρωτόγνωρος και ο δόμος του τύμβου Καστά. Εδώ διαφαίνεται ότι η περίοδος που κατασκευάστηκε και ο τύμβος στην Αμφίπολη πρέπει να είναι εποχή νεωτερισμών.)


Είναι ένας τάφος που χρονολογείται στο τελευταίο τρίτο του τέταρτου αιώνα, έχει ανακαλυφθεί στην Πύδνα, ανατολικά της Βεργίνας, στην ίδια ακριβώς περίοδο που κατασκευάστηκε, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, ο τύμβος Καστά.

Η πρόσοψη περιλαμβάνει μια σχηματική πόρτα κατασκευασμένη από μάρμαρο, διακοσμημένη και μιμούμενη το ξύλο, με μαρμάρινα σκαλοπάτια και υπέρθυρο. Επιπλέον, δύο ψευδή μαρμάρινα παράθυρα στο ίδιο μορφολογικό περίγραμμα με την πόρτα και με διακόσμηση τα μετακιόνια της πρόσοψης. Εδώ αναφέρεται ότι τα χαρακτηριστικά του τάφου είναι απολύτως μοναδικά σε σύγκριση με άλλους μακεδονικούς τάφους.

(Σχέδιο του τάφου του «Heuzey’s » στον Κορινό της Πύδνας. Οι Αιγές, ήταν η πρωτεύουσα του μακεδονικού βασιλείου το οποίο κυβερνούσε η δυναστεία των Αργεαδών από το 650 π.Χ. Όταν αρχαιολόγοι είχαν δείξει ενδιαφέρον για τους λόφους γύρω από την Βεργίνα ήδη από το 1850 υποψιαζόμενοι ότι μπορεί να ήταν ταφικά μνημεία, τότε άρχισαν οι ανασκαφές, το έτος 1861 υπό την επιτήρηση του Γάλλου αρχαιολόγου Leon Heuzey, ο οποίος υποστηριζόταν από τον αυτοκράτορα Ναπολέοντα Γ'. Τότε βρέθηκαν τμήματα του βασιλικού ανακτόρου. Παρ' όλα αυτά οι ανασκαφές σταμάτησαν για τον κίνδυνο της ελονοσίας. Τότε βρέθηκε και ο εν λόγω τάφος και για αυτό τον ονομάζουν έτσι.)

Αρχιτεκτονικά, στον τάφο στην Πύδνα, η πρόσοψη του δρόμου είναι απλή, και το υπέρθυρο και τα σκαλοπάτια κλίμακας είναι κατασκευασμένα από πωρόλιθο. Αυτή η μέθοδος, με πωρόλιθο, εφαρμόζεται επίσης για να σφραγίσει την είσοδο στον δρόμο εντός του τάφου. Παρά το γεγονός ότι η είσοδος στον δρόμο είναι 40 εκατοστά φαρδύτερη από την πρόσοψη του τάφου και ήταν ορατή στο κοινό κατά τη διάρκεια ταφικών τελετών, η πρόσοψη στην είσοδο του δεύτερου θαλάμου φέρει όλο τον αρχιτεκτονικό διάκοσμο.

(Πηγή: zougla.gr)

Η αρχαιολογική σκαπάνη θα πει ποιος είναι θαμμένος στον Τύμβο της Αμφίπολης

«Δεν υπάρχουν γραπτά στοιχεία για το πού είναι θαμμένος ο Μέγας Αλέξανδρος, αυτό είπα κι όχι ότι ο τάφος δεν ανήκει στον Μέγα Αλέξανδρο» ξεκαθάρισε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ 90,1 ο υπουργός Πολιτισμού, Κώστας Τασούλας, μετά το σάλο που προκλήθηκε από τις πρωινές δηλώσεις του στο Mega.

«Δεν απογοήτευσα κανέναν, ούτε ενθουσιάζω κανέναν. Η αρχαιολογική σκαπάνη θα πει ποιος είναι θαμμένος στον Τύμβο της Αμφίπολης κι όχι ο υπουργός Πολιτισμού», σημείωσε ο κ. Τασούλας, και δήλωσε ότι συμφωνεί απόλυτα με την άποψη της Γ.Γ. Πολιτισμού κ. Λίνας Μενδώνη, η οποία δήλωσε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ 90,1 ότι «κανείς δεν πρέπει να μιλάει για την ταυτότητα του νεκρού».

Σχετικά με τις καταγγελίες ότι ο υπουργός και η κυβέρνηση εκμεταλλεύονται για πολιτικούς και προσωπικούς λόγους τα ευρήματα στην Αμφίπολη ο κ. Κώστας Τασούλας απάντησε: «Πολιτική εκμετάλλευση δεν μπορεί να γίνει από κανέναν. Οι ανακοινώσεις που κάνει το υπουργείο είναι πολύ τακτικές. Αν δεν γίνονταν έτσι θα μας είχαν κατηγορήσει ότι αφήσαμε τον κόσμο στο έλεος της παραφιλολογίας. Με την ενημέρωση από το υπουργείο έχουμε προλάβει όλες αυτές τις φήμες».

Τι είχε δηλώσει νωρίτερα ο υπουργός

Ο υπουργός Πολιτισμού ρωτήθηκε το πρωί κατά τη συνέντευξή του στο MEGA αν υπάρχει περίπτωση να είναι μέσα στον τάφο ο Μέγας Αλέξανδρος.

«Η αίσθηση που έχω είναι ότι αυτό είναι αδύνατον», απάντησε ο κ. Τασούλας και συνέχισε: «Και το λέω όχι επειδή θέλω να εκπλαγώ ευχάριστα. Το λέω γιατί για το Μέγα Αλέξανδρο έχουμε υποδεέστερες πληροφορίες, άρα φαντάζομαι ότι αν είχαμε μια τέτοια εξέλιξη, μια τέτοια πληροφορία δεν θα είχε διαφύγει».

«Ο ένοικος του μνημείου πάντως είναι αντίστοιχος του μεγαλείου του μνημείου», είπε συγκεκριμένα ο κ. Τασούλας μιλώντας στην πρωινή εκπομπή του Mega για τα ευρήματα στον τάφο της Αμφίπολης.

Να σημειωθεί, πάντως, ότι ο υπουργός Πολιτισμού μίλησε για τις προσωπικές του εκτιμήσεις και σύμφωνα με τα όσα είναι σε θέση να γνωρίζει μέχρι στιγμής.

Μάλιστα ο υπουργός Πολιτισμού αποκάλυψε τι μαρτυρούν τα περίτεχνα ακροδάχτυλα των Καρυάτιδων, λέγοντας: «Αυτά τα ακροδάχτυλα των Καρυάτιδων είναι σαν τίτλος ευγενείας και δείχνουν την αθηναϊκή επίδραση στην τέχνη της περιοχής και αυτό είναι λογικό γιατί η Αμφίπολη ήταν αποικία των Αθηνών».

Ο κ. Τασούλας σημείωσε ότι ούτε ο ίδιος δεν έχει πάει στο σημείο των ανασκαφών. «Έχω δώσει εντολή να μην με αφήσουν να μπω στον τύμβο! Είμαι σαν τον Οδυσσέα, που ζήτησε να τον δέσουν στο κατάρτι του πλοίου», είπε χαρακτηριστικά.

Πρόσθεσε πως δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο μυστικό, που περιμένουν να αναδυθεί από τον τύμβο, αλλά όλο το μνημείο είναι «Το μυστικό».

Αναφορικά με την πορεία της ανασκαφής, ο υπουργός Πολιτισμού είπε ότι βρέθηκε θύρωμα που δείχνει ότι υπάρχει και τέταρτος θάλαμος.

Απαντώντας στις επικρίσεις περί πολιτικής εκμετάλλευσης του θέματος από την κυβέρνηση, ο κ. Τασούλας υποστήριξε: «Δίνουμε στοιχεία στον ελληνικό λαό που δεν δείχνουν μιζέρια, γιατί κάποιοι θέλουν μόνο μιζέρια».

Απέφυγε, δε, να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με τον ακριβή χρόνο αποκάλυψης του συνόλου του τάφου, προσπαθώντας να εξηγήσει πως δεν μπορεί να υπάρχουν σαφή χρονοδιαγράμματα σε αυτές τις περιπτώσεις.

Ο κ. Τασούλας ξεκαθάρισε ακόμη ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις σύλησης του μνημείου, ενώ κατήγγειλε ότι κάποιοι παρακαλούν να μην βρεθεί τίποτα στον τάφο: «Είναι απαράδεκτο, αλλά δυστυχώς υπάρχει μια ελάχιστη μειοψηφία με αυτή την συμπεριφορά».

(Πηγή: www.xronometro.com)

ΑΜΦΙΠΟΛΗ: Ο επόμενος θάλαμος είναι υπόγειος – Τι υποστήριξε η Γ.Γ. του υπουργείου Πολιτισμού

Η Γ.Γ. του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη αποκάλυψε μιλώντας στον Παραπολιτικά 90,1 και τον Νίκο Ευαγγελάτο πως όντως ο τάφος της Αμφίπολης έχει ακόμη ένα μοναδικό χαρακτηριστικό.

Όπως υποπτεύθηκαν οι αρχαιολόγοι φτάνοντας στον τέταρτο τοίχο του τάφου υπάρχει κάτι που δεν μοιάζει να ακολουθεί τις... συνήθειες του υπόλοιπου οικοδομήματος.

Η πύλη, τέταρτη κατά σειρά μετά από εκείνη των Σφιγγών, των Καρυατίδων και την τρίτη πίσω από τις Καρυάτιδες δεν βρίσκεται στο κέντρο, είναι κάπως πιο αριστερά και είναι σχεδόν η μισή σε μέγεθος από τις προηγούμενες.

Σε αυτό το θάλαμο και η επιχωμάτωση είναι κατά πολύ λιγότερη, έχει βάθος σχεδόν 3 μέτρα ενώ στους προηγούμενους τα χώματα έφταναν πολύ πιο ψηλά.

Η κ. Μενδώνη δεν θέλησε να πει πολλά “αυτό το οποίο μπορούμε να πούμε με τα δεδομένα που έχουμε είναι ότι υπάρχει ένα μαρμάρινο θύρωμα” είπε αρχικά, ωστόσο όταν ο Ν. Ευαγγελάτος επέμεινε στις ενδείξεις η Γ.Γ. του υπουργείου Πολιτισμού είπε:

“Πρέπει να προηγηθεί η αποχωμάτωση του τρίτου θαλάμου για να πούμε περισσότερα. Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι κατεβαίνει προς τα κάτω. Αυτό φαίνεται”

Η λέξη ... κλειδί είναι το προς τα κάτω.

Μπορεί λοιπόν να είναι υπόσκαφος απλό εκείνο το σημείο και πίσω ο τάφος;

Μπορεί να οδηγεί η πύλη σε ακόμη μια στοά με μια κλίμακα προς τα κάτω και στη συνέχεια να υπάρχει ο νεκρικός θάλαμος;

“Δεν το γνωρίζουμε. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι φαίνεται πως πάει προς τα κάτω. Φαίνεται ότι είναι σε χαμηλότερο επίπεδο”, είπε η κ. Μενδώνη, που τόνισε ότι πριν προχωρήσει η ανασκαφή

“οτιδήποτε άλλο σας πω είναι σκέψεις και σενάρια που γίνονται από το ανασκαφικό επιτελείο. Υπάρχει πολλή δουλειά ακόμα να γίνει.”

Η Γ.Γ. του υπουργείου Πολιτισμού δεν θέλησε να κάνει προβλέψεις για το τι μπορεί να κρύβει η συνέχιση της ανασκαφής συστήνοντας για ακόμη μια φορά υπομονή.

(Πηγή: newsit.gr)

Eποπτεία στις υποβρύχιες κινηματογραφήσεις στο ναυάγιο «HMΗS BRITANNIC»

Η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων για δεύτερη συνεχή χρονιά πραγματοποίησε εποπτεία δια της καταδυόμενης αρχιτέκτονα - μηχανικού Αικατερίνης Ταγωνίδου, στις υποβρύχιες κινηματογραφήσεις που διεξήχθησαν από την «U GROUP MALTA LMD» στο ναυάγιο «HMΗS BRITANNIC», στη θαλάσσια περιοχή ΒΔ της νήσου Κέας.

Οι καταδύσεις στο ιστορικό ναυάγιο του Βρεταννικού διήρκεσαν 10 μέρες (5/9 -15/9/2014) και έγιναν με τη χρήση υπερσύγχρονου βαθυσκάφους και ROV (Remotely Operated Underwater Vehicle), που μετέφερε το πλοίο «U-BOAT NAVIGATOR» από τη Μάλτα.

Το υπερωκεάνιο Βρεταννικός, αδελφό πλοίο του Τιτανικού, επιτάχθηκε στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο από το Βρετανικό Ναυαρχείο και μετατράπηκε σε νοσοκομειακό πλοίο. Βυθίστηκε το 1916 από γερμανική νάρκη, ενώ έπλεε ανοικτά της ν. Κέας με προορισμό το νοσοκομειακό σταθμό της Λήμνου.

Στόχος της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων είναι μέσω των υποβρύχιων κινηματογραφήσεων με τα υψηλής τεχνολογίας μηχανήματα της «U GROUP MALTA LMD» να καταγράψει και να ελέγξει την κατάσταση του φημισμένου αυτού ναυαγίου που έχει βυθιστεί στα – 120 μ. βάθος.
Η αποστολή αυτή ανοίγει νέους ορίζοντες για την ανάδειξη και νεωτέρων ενάλιων μνημείων της Χώρας μας σε διεθνές επίπεδο.

ΑΜΦΙΠΟΛΗ: Τέταρτος θάλαμος και ολόσωμες Καρυάτιδες αφήνουν άφωνους τους αρχαιολόγους!!!

Από το υπουργείο ΠΟλιτισμού ανακοινώθηκε ότι, με την αφαίρεση τριών σειρών από τους πωρόλιθους του τοίχου σφράγισης, μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, αποκαλύφθηκαν ολόκληρες οι Καρυάτιδες, οι οποίες έχουν ύψος 2,27μ. Φορούν ποδήρη χιτώνα και μακρύ κροσσωτό ιμάτιο με πλούσιες πτυχώσεις. (Φωτο 1, 2).

Φέρουν κοθόρνους, οι οποίοι είναι διακοσμημένοι με κόκκινο και κίτρινο χρώμα, ενώ τα ακροδάχτυλα των ποδιών τους έχουν αποδοθεί με εξαιρετική λεπτομέρεια. (Φωτο 3, 4).

Στέκονται επάνω σε μαρμάρινα βάθρα μήκους 1,33μ. και πλάτους 0,68μ., τα οποία έχουν αποκαλυφθεί, προς το παρόν, σε ύψος περίπου 0,30μ. (Φωτο 5).

 Η όψη των βάθρων είναι διαμορφωμένη με στέψεις και ορθοστάτες. Ακολουθούν δηλαδή, τον τύπο της μαρμάρινης επένδυσης των τοίχων όλων των θαλάμων. Η απόσταση μεταξύ των δύο βάθρων είναι 1,68μ., όσο και το θυραίο άνοιγμα του πρώτου διαφραγματικού τοίχου με τις Σφίγγες. (Φωτο 6, σχέδιο).

Στην επιφάνεια του βάθρου της ανατολικής Καρυάτιδος, διακρίνεται κόκκινο χρώμα. Επίσης, κατά την αφαίρεση της αμμώδους επίχωσης πλησίον των Καρυάτιδων βρέθηκαν τμήματα των χεριών τους.
Στον τρίτο χώρο πραγματοποιήθηκε γεωτρητικός δειγματοληπτικός έλεγχος, με χειροκίνητο γεωτρύπανο, σε προεπιλεγμένες θέσεις. (Φωτο 7).

 Έτσι, εντοπίστηκε μαρμάρινο θύρωμα, ανοίγματος 0,96 μ. , στο βόρειο τοίχο του. (Φωτο 8).

Στον ίδιο χώρο πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις ως προς την περιεκτικότητα του αέρα, στο εσωτερικό του και προέκυψε ότι η περιεκτικότητα σε στοιχεία οξυγόνου και μονοξειδίου του άνθρακα βρίσκεται σε κανονικά επίπεδα. Αυξημένη είναι μόνο η σχετική υγρασία (87%), ενώ η θερμοκρασία κυμαίνεται από 21,5 – 22,70C.
Οι παραπάνω συνθήκες του μικροκλίματος του τρίτου χώρου δεν δημιουργούν κανένα πρόβλημα στους εργαζόμενους στο εσωτερικό του.

Τεχνικές εργασίες 

Η πρόσβαση στον τρίτο χώρο του μνημείου για την τοποθέτηση αντιστήριξης- υποστύλωσης και η συνέχιση της ανασκαφικής διαδικασίας προετοιμάζεται συστηματικά με παράλληλες ενέργειες , οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη.
- Αποφασίστηκε από την διεπιστημονική ομάδα η είσοδος στον τρίτο χώρο, να μην γίνει από την οπή στο άνω δυτικό μέρος του τρίτου διαφραγματικού τοίχου, αλλά διά της αρχαίας εισόδου. (Φωτο 9).

Επομένως, πριν από οποιαδήποτε άλλη εργασία θα αφαιρεθεί επίχωση από τον δεύτερο χώρο, θα απομακρυνθεί το πεσμένο τμήμα του υπέρθυρου και θα υποστυλωθεί το θύρωμα μεταξύ δεύτερου και τρίτου χώρου, με ξύλινα στοιχεία. (Φωτο 10).

- Θα ενισχυθεί η αντιστήριξη στο δεύτερο χώρο, σε κατώτερη στάθμη, ώστε να αναληφθούν οι πρόσθετες εξωτερικές ωθήσεις γαιών, μετά από την απομάκρυνση της επίχωσής του.
- Προετοιμάζεται δάπεδο εργασίας, με την απομάκρυνση χώματος από τον δεύτερο χώρο, ώστε να είναι δυνατή η είσοδος μεγάλου μήκους μεταλλικών στοιχείων αντιστήριξης και υποστύλωσης του τρίτου χώρου. Επίσης θα αφαιρεθούν πρόσθετοι λίθοι από τον τοίχο σφράγισης, μπροστά από τις Καρυάτιδες, για την τοποθέτηση της μεταφορικής ταινίας απομάκρυνσης χώματος και της γερανογέφυρας μεταφοράς λίθων, από τον τρίτο χώρο. (Φωτο 11).

- Απομάκρυνση χώματος, κατά 1μ., από τον πρώτο χώρο (σχεδόν ως το δάπεδο) και επέκταση της αντιστήριξης και υποστύλωσης του, επίσης λόγω της αλλαγής στάθμης της εσωτερικής επίχωσης.
- Οι εργασίες καταβιβασμού της επίχωσης, εξωτερικά και πάνω ακριβώς από το μνημείο, θα πραγματοποιηθούν μετά την πρώτη φάση προσωρινής αντιστήριξης-υποστύλωσης του τρίτου χώρου, πριν δηλαδή, να ξεκινήσει η απομάκρυνση της επίχωσης.
- Είναι σε εξέλιξη η μελέτη των μέτρων αντιστήριξης και υποστύλωσης του τρίτου χώρου, ώστε να καθορισθούν οι ποσότητες και οι θέσεις τοποθέτησης των στοιχείων αντιστήριξης-υποστύλωσης, καθώς και οι φάσεις τοποθέτησης, σε συνάρτηση με την ανασκαφική εργασία.
- Για την αντιμετώπιση της απορροής των ομβρίων, από την περιοχή του μνημείου, σχεδιάστηκε η τοποθέτηση αγωγού, κατά μήκος της μεγάλης αύλακας, έξω από τον περίβολο.
- Πραγματοποιείται γεωτεχνική έρευνα στην περιοχή του μνημείου για την διαπίστωση της σύστασης και των γεωτεχνικών ιδιοτήτων των απαντώμενων γεωϋλικών. Η έρευνα θα γίνει με επαρκή αριθμό γεωτρήσεων και εργαστηριακών δοκιμών.

Όταν οι Άγγλοι άνοιγαν τάφους στην Αμφίπολη το 1916!

Το 1916 οι Βρετανοί στρατιώτες που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή της Αμφίπολης άνοιγαν ορύγματα και τάφους και με χαρά επιδείκνυαν τα κρανία (και όχι μόνο) που έβρισκαν.

Μια γεύση μας δίνουν οι παρακάτω φωτογραφίες που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο:

Για τη δεύτερη φωτογραφία, στη Wikipedia διαβάζουμε:

British soldiers of the 2nd King's Shropshire Light Infantry with skulls excavated during the construction of trenches and dugouts at the ancient Greek site of Amphipolis during World War I, 1916.

(για το σχετικό linκ πατήστε εδώ)

Επίσης διαβάζουμε: Officers of the 2nd King's Shropshire Light Infantry with skulls excavated during the construction of trenches and dugouts at the ancient Greek site of Amphipolis, 1916.

(για το σχετικό link πατήστε εδώ )

Ο τάφος είναι ασύλητος σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα - Σκληρή απάντηση Περιστέρη

Με ιδιαίτερα οξύ τόνους η αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη, επικεφαλής της ανασκαφής στον μεγάλο Τύμβο της Αμφίπολης, καταφέρθηκε χθές σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφίπολης, κατά των συναδέλφων της οι οποίοι χωρίς να έχουν έρθει σε επαφή με τα ευρήματα της ανασκαφής διατυπώνουν απόψεις σχετικά με την χρονολόγησή του ή για το αν είναι συλημένος η όχι.

Κάλεσε δεν να μην τους λαμβάνουμε υπόψη στο τι λένε, καθώς το μόνο που επιζητούν είναι λίγη δημοσιότητα.

Όσον αφορά τον νεκρό ή τους νεκρούς του τάφου η κ. Περιστέρη ξεκαθάρισε ότι ο τάφος ανήκει σε ένα πολύ μεγάλο στρατηγό ή βασιλιά και δεν ξέρουμε τι άλλο θα βρούμε μέσα, καθώς όπως τόνισε το μνημείο συνεχώς τους εκπλήσσει με αυτά που αποκαλύπτει. Η κ. Περιστέρη δήλωσε με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο ότι το μνημείο είναι του Δεινοκράτη και χρονολογείται στο διάστημα από 325 μέχρι 300 π.Χ. και σχετικά με το αν έχει συληθεί ή όχι, η απάντηση είναι ότι έγιναν απόπειρες χωρίς επιτυχία. Το χαρακτήρισε δε το μνημείο, μοναδικό και πρόσθεσε ότι το αποτέλεσμα της ανασκαφής θα έχει θετική επίδραση στην περιοχή, στην χώρα και σε όλο τον κόσμο.

Επίσης δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει ότι το συγκεκριμένο ταφικό μνημείο απέχει πολύ από τους μέχρι τώρα γνωστούς μακεδονικούς τάφους καθώς έχει χτιστεί με νέα δεδομένα, όσον αφορά δε το γεγονός της απουσίας αναφορών σε ιστορικές πηγές σχετικά με την ύπαρξή του, το απέδωσε σε μεγάλες καταστροφές που έγιναν στο διάβα της ιστορίας.

Επίσης δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τν πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά για την υλική και ηθική συμπαράσταση που έχει  αλλά και όλη την πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ που είναι στο πλευρό της. Ιδιαίτερες ευχαριστίες διατύπωσε επίσης και για την γενική γραμματέα Λίνα Μενδώνη και την δημοσιογράφο Άννα Παναγιωταρέα η οποία με τις υπηρεσίες της στηρίζει το έργο της ανασκαφής.

(Πηγή: "Χρονόμετρο")

Ανασκαφή Αμφίπολης: Συνεχίζεται σε συνθήκες «σπηλαίου»

Οι τεχνικές δυσκολίες που ανέκυψαν στην ανασκαφή στον μεγάλο Τύμβο της Αμφίπολης επιτάσσουν και την συνδρομή ενός γεωλόγου – σπηλαιολόγου, πέρα των υπολοίπων τεχνικών, καθώς η απόφαση να προχωρήσουν στα ενδότερα του μνημείου χωρίς να πειραχθεί η θολωτή στέγη, επιτάσσει να χρησιμοποιηθούν και γνώσεις σπηλαιολογίας. Ενδεχομένως, η ανάγκη αυτή να μην ανέκυψε μόνο με αφορμή τις δυσκολίες του τρίτου ταφικού θαλάμου αλλά και για ότι έπεται, αφού υπάρχει η εκτίμηση ότι ενδεχομένως ο τάφος να συνεχίζει αρκετά ακόμη και σε μεγαλύτερο βάθος, οπότε οι γνώσεις ενός σπηλαιολόγου να κρίνονται κάτι περισσότερο από απαραίτητες.

Πάντως στην χθεσινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε η επικεφαλής της ανασκαφής Κατερίνα Περιστέρη μας προϊδέασε για ακόμη μεγαλύτερες και σημαντικότερες αποκαλύψεις, λέγοντας χαρακτηριστικά «έχουμε πολλά να δούμε ακόμη»!!! Το μόνο σίγουρο αυτή τη στιγμή είναι ότι η συνέχιση  της ανασκαφής θα γίνει σε συνθήκες σπηλαίου, παρά το γεγονός ότι θα ξεκινήσουν εργασίες αποκαθήλωσης των χωμάτων που βρίσκονται άνωθεν του τάφου.

Επιπλέον, στα θετικά των ανακοινώσεων της χθεσινής ημέρας μπορούμε να συμπεριλάβουμε  και το γεγονός της αλλαγής των σχεδίων για την προσέγγιση και την αποχωμάτωση του τρίτου ταφικού θαλάμου, καθώς αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να αποκαλυφθούν συντομότερα οι καρυάτιδες.


Συγκεκριμένα, εγκαταλείπονται τα σχέδια απομάκρυνσης της επιχωμάτωσης από το άνοιγμα που βρίσκεται επάνω δεξιά στον τοίχο, το οποίο θα απαιτούσε πολύ χρόνο και κόπο, θα αποπειραθούν τα συνεργεία να προχωρήσουν με την σταδιακή απομάκρυνση των χωμάτων από την πύλη (την τρίτη στην σειρά) κάνοντας χρήση «ισοδύναμων μέτρων» που σημαίνει σταδιακή απομάκρυνση επιχωμάτωσης και αντίστοιχη ισοφάριση των πιέσεων με ισχυρές υποστυλώσεις.   Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα – και εδώ είναι η είδηση – ότι σε λίγες ημέρες θα απομακρυνθεί μεγάλη ποσότητα χώματος και τουλάχιστον δύο σειρά δόμων μπροστά από τις καρυάτιδες, εξέλιξη που θα φέρει στο φως τα δύο αγάλματά τους στο σύνολο. Επιπλέον, έχουν μελετηθεί οι συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας μέσα στο τάφο και έχουν βρεθεί ικανοποιητικές, ωστόσο αναμένεται να βελτιωθούν και άλλο τις επόμενες ημέρες, με τις κατάλληλες επεμβάσεις.

Ωστόσο, εκείνο που παραμένει αβέβαιο, είναι το χρονοδιάγραμμα εξέλιξης της ανασκαφής καθώς αυτό καθορίζεται κάθε φορά και αναθεωρείται με βάσει τα δεδομένα που ανακύπτουν από την ίδια την αρχαιολογική έρευνα. Τέλος όσον αφορά το κατά πόσο ο τάφος είναι συλημένος ή όχι τα δεδομένα δείχνουν ότι έγιναν απόπειρες χωρίς αποτέλεσμα, το οποίο δεν αποκλείει στην εξέλιξη της ανασκαφής να βρεθούν και τα ανάλογα ευρήματα… Επίσης οι απόπειρες έγιναν κατά την αρχαιότητα γι’ αυτό και η πηγή ενημέρωσης του ΥΠΠΟΑ, τόνισε ότι μιλάμε για τυμβωρύχους και όχι για αρχαιοκάπηλους.

(Πηγή: εφημερίδα "Χρονόμετρο")

Αμφίπολη: Επιχείρηση εισόδου στον τρίτο θάλαμο από άλλο σημείο

Την πεποίθηση ότι το ανασκαφικό έργο στον τύμβο Καστά, στην Αρχαία Αμφίπολη, αφορά μνημείο του τελευταίου τετάρτου του 4ου αιώνα π.Χ. εξέφρασε η προϊσταμένη της ΚΗ' Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Κατερίνα Περιστέρη, μιλώντας σε δημοσιογράφους.

«Πιστεύω ακράδαντα ότι αυτό το μνημείο είναι του τελευταίου τετάρτου του 4ου π.Χ. αιώνα και έχουμε όλες τις αποδείξεις γι' αυτό. Είναι μάταιο να βγαίνουν συνάδελφοι και να λένε για ρωμαϊκά χρόνια ή οτιδήποτε άλλο» ανέφερε χαρακτηριστικά η επικεφαλής του ανασκαφικού έργου.

Υπογράμμισε ότι η ανασκαφή γίνεται «όχι μόνο για το καλό της αρχαιολογίας, αλλά για το καλό αυτού του τόπου σε μια κρίσιμη χρονική περίοδο και την παρακολουθεί όλος ο κόσμος».

Ευχαρίστησε τους συνεργάτες της, «που δουλεύουμε με όλες τις δύσκολες συνθήκες», το υπουργείο Πολιτισμού, αλλά και τον ίδιο τον πρωθυπουργό για τη βοήθεια, ενώ δεν έκρυψε την ενόχλησή της με ορισμένους συναδέλφους της που, όπως τόνισε, «βγαίνουν και μιλάνε στις τηλεοράσεις και τις εφημερίδες, προσπαθώντας να έχουν πέντε λεπτά δημοσιότητας και αυτό για μένα δεν είναι καλό, προσβάλλει όχι μόνο την ανασκαφή, όχι μόνο την έρευνά μας, αλλά και τον τόπο».

Σε ό,τι αφορά την ενημέρωση για την πορεία της ανασκαφής, η κ. Περιστέρη επισήμανε ότι γίνεται προσπάθεια να ενημερωθούν όχι μόνο οι αρχαιολόγοι, αλλά όλος ο κόσμος, με τα Δελτία Τύπου που βγαίνουν «σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού, την κυρία Λίνα Μενδώνη και την κυρία Άννα Παναγιωταρέα που μας στηρίζει στον τομέα της δημοσιογραφίας, τον υπουργό και άλλους» επισημαίνοντας ότι αυτό βοηθά όλο τον κόσμο να ξέρει τι γίνεται κάθε στιγμή.

«Μέχρι τώρα, οι ανασκαφές ξέρουμε καλά ότι ήταν στα κρυφά, οι αποθήκες είναι γεμάτες ευρήματα που τι σκοπό έχουν; Μετά από δεκαετίες να μελετηθούν, κάποιες δεκαετίες να συντηρηθούν, χάνοντας έτσι την αξία τους. Για εμάς είναι καλό, η επιστήμη και ο πολιτισμός να κυκλοφορεί» υπογράμμισε.

Προχωρούν σε πλήρη αποκάλυψη των Καρυάτιδων

Μπροστά σε ένα δύσκολο έργο βρίσκονται οι αρχαιολόγοι στην ανασκαφή του Τύμβου Καστά στην Αμφίπολη, μελετώντας προσεκτικά τις επόμενες κινήσεις τους και τον τρόπο που θα εισέλθουν στον τρίτο θάλαμο. Σύμφωνα με την ενημέρωση των δημοσιογράφων από την επικεφαλής της ανασκαφής, κυρία Περιστέρη, επκρατούν «συνθήκες σπηλαίου» ενώ εντός του Σαββατοκύριακου πιθανότατα θα αποκαλυφθούν ολόκληρες οι Καρυάτιδες.

Οι συνθήκες που επικρατούν στον τρίτο θάλαμο έχουν κάνει τους αρχαιολόγους να αναθεωρήσουν τον τρόπο εισόδου σε αυτόν τον χώρο. Όπως είχε ανακοινωθεί εδώ και μία εβδομάδα μέσα στον τρίτο θάλαμο βρίσκονται ένας αρχιτέκτονας και ένας μηχανικός οι οποίοι προσπαθούν να καταστρώσουν ένα σχέδιο υποστήλωσης και αντιστήριξης γιατί οι συνθήκες είναι πάρα πολύ δύσκολες και υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης.


«Βρισκόμαστε» όπως δήλωσε η κυρία Περιστέρη «μπροστά σε νέα δεδομένα, αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει ασφάλεια για να μπορέσουν να μπουν οι εργάτες αλλά και να αποφευχθεί η κατάρρευση, οπότε αναθεωρείται ο τρόπος εισόδου».

Αυτό σημαίνει ότι θα επιχειρήσουν να μπουν πλέον από την είσοδο που υπάρχει κάτω από τον τρίτο διαφραγματικό τοίχο και όχι από το άνοιγμα του. Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει πρώτα να αφαιρεθεί το χώμα, το οποίο είναι αρκετό. Είναι πάρα πολύ δύσκολη η αποχωμάτωση, μέχρι στιγμής έχουν καταφέρει να αφαιρέσουν χώμα σε βάθος 30- 40 πόντων. Οι συνθήκες «είναι συνθήκες σπηλαίου» όπως δήλωσε χαρακτηριστικά η κυρία Περιστέρη.

Ταυτόχρονα γίνονται εργασίες υποστήλωσης και αντιστήριξης και στον πρώτο και δεύτερο θάλαμο και μάλιστα αποκάλυψε στους δημοσιογράφους ότι τις επόμενες ημέρες θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε ολόκληρες τις δύο Καρυάτιδες καθώς κρίνεται απαραίτητο να αφαιρεθούν ακόμη δύο σειρές πέτρες από τον τοίχο σφράγισης που υπάρχει μπροστά από τις Καρυάτιδες.

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και μέσα στο Σαββατοκύριακο υπάρχει περίπτωση να αποκαλυφθούν ολόκληρες οι εντυπωσιακές Καρυάτιδες.

Επίσης, από το πρωί σήμερα έχει αρχίσει και η απελευθέρωση των φορτίων χώματος επάνω από τον τάφο. Επειδή υπάρχει μεγάλος όγκος χώματος που φτάνει τα 14 μέτρα σε ύψος επάνω από τον τύμβο, έχει ξεκινήσει η αφαίρεση σταδιακά ανατολικά και δυτικά από την είσοδο του αρχαίου μνημείου.

Από την Αμφίπολη πάντως διαμηνύεται ότι τα στεγανωτικά μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι τώρα λειτούργησαν ικανοποιητικά κατά την προχθεσινή νεροποντή. Θα χρειαστούν πρόσθετα μέτρα όταν θα απομακρυνθούν τα χώματα ύψους 13 μέτρων που υπάρχουν πάνω από τον τρίτο ταφικό θάλαμο. Η απομάκρυνσή τους θα γίνει με μηχανήματα τα οποία θα έχουν μακρείς βραχίονες έτσι ώστε να μη χρειαστεί να ανέβουν εκσκαφείς πάνω στο λόφο, κάτι που δεν έγινε στην πρώτη φάση της επέμβασης.

Ώρα αποφάσεων στην Αμφίπολη

Η αυριανή θα είναι μέρα αποφάσεων στην Αμφίπολη, όπως όλα δείχνουν, καθώς οι επιστήμονες και η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, θα εξετάσουν επί τόπου τη μελέτη στερέωσης για τον τρίτο θάλαμο.

Μικρές στερεώσεις γίνονται συνέχεια, όμως οι καθοριστικές εργασίες που θα επιτρέψουν τους εργάτες να μπουν χωρίς κινδύνους θα περιλαμβάνονται στη μελέτη.

Όλοι ελπίζουν πως από τη Δευτέρα οι αποχωματώσεις θα ξεκινήσουν και πάλι και θα φέρουν τους αρχαιολόγους πιο κοντά στα ευρήματα. Μέχρι στιγμής, πάντως, δεν έχουν καταλήξει αν ο τρίτος θάλαμος είναι ο κυρίως ταφικός. Εξετάζουν και την πιθανότητα στη βάση του να υπάρχουν σκαλοπάτια ή ράμπα που να οδηγεί σε υπόγεια κατασκευή.

Όλα τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι τώρα λειτουργούν σωστά. Η προχθεσινή νεροποντή απέδειξε ότι η στεγάνωση μέχρι στιγμής είναι ικανοποιητική. Παρ' όλα αυτά, θα γίνουν πρόσθετα αποστραγγιστικά αυλάκια στο εξωτερικό, για να αισθάνονται οι επιστήμονες πως έχουν κάνει το καλύτερο.

Πρόσθετα μέτρα θα χρειαστούν και στη συνέχεια, όταν θα έχουν απομακρυνθεί τα χώματα ύψους 13 μέτρων που έχουν συσσωρευθεί επάνω από τον τρίτο ταφικό θάλαμο. Η απομάκρυνση θα γίνει με μηχανήματα που δεν θα σκαρφαλώσουν στον λόφο, αλλά θα έχουν μακρείς βραχίονες και θα δουλεύουν από το φυσικό έδαφος.

Μιλώντας χθες στο TheToc, η γενική γραμματέας Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, είπε ανάμεσα σε άλλα για το αν κινδυνεύει το μνημείο: «Δεν θα έλεγα ότι κινδυνεύει. Απλά πρέπει να πάρουμε εκείνα τα μέτρα που δεν θα δημιουργήσουν κίνδυνο στους εργαζομένους και στο μνημείο». Σε ερώτηση αν υπάρχει έστω και η ελάχιστη υπόνοια ότι μπορεί να υπάρχει και επόμενος θάλαμος, είπε: «Δεν ξέρω αν είναι ελάχιστη ή μέγιστη. Από τη στιγμή που ο τρίτος θάλαμος καλύπτεται με χώμα και καλύπτεται σε αρκετό ύψος, όπως είπαμε στην ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, θα πρέπει πρώτα να γίνει η συστηματική ανασκαφή και μετά να μιλήσουμε». «Άρα δεν είμαστε σίγουροι ούτε ότι ο τρίτος θάλαμος είναι και ο κυρίως ταφικός θάλαμος του μνημείου», ρωτήθηκε στη συνέχεια, απαντώντας: «Δεν νομίζω. Η εικόνα που έχουμε από τους ανασκαφείς δεν λέει κάτι τέτοιο».

«Αν ο τάφος έχει συληθεί, δεν μπορεί κανείς να το πει αυτήν τη στιγμή, διότι η ανασκαφή δεν έχει δώσει τα δεδομένα», τόνισε σε άλλο σημείο. Χαρακτήρισε πολύ μεγάλο όπλο της Ελλάδας το πολιτιστικό της απόθεμα, τονίζοντας ότι η συγκεκριμένη αποκάλυψη είναι κάτι πολύ θετικό για τη χώρα. Τέλος, σχετικά με το αν αποδειχθεί ότι ο νεκρός δεν ανήκε στο περιβάλλον του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ανέφερε: «Δεν θα συμμεριστώ ποτέ μια απογοήτευση αυτού του είδους, δεδομένου του ότι το ίδιο το μνημείο με αυτά που μέχρι σήμερα έχει αποκαλύψει δηλώνει ότι είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό αρχαιολογικό εύρημα, ένα μνημείο με πάρα πολλές ιδιαιτερότητες που η επιστημονική κοινότητα θα συζητά για την επόμενη δεκαετία τουλάχιστον, ένα μνημείο που μπορεί να προσδώσει ένα σημαντικό αναπτυξιακό πόρο στην περιοχή. Δεν θα συμμεριζόμουν συναισθήματα απογοήτευσης».

(Πηγή: Ἔρρωσο)