Σάββατο 31 Ιανουαρίου 2009
Για πρώτη φορά δοκιμάζεται η θεραπεία εγκεφαλικών παθήσεων με τη χρήση υπερήχων
Οι υπέρηχοι εδώ και δεκαετίες έχουν χρησιμοποιηθεί για το "σκανάρισμα" του εσωτερικού του ανθρώπινου σώματος για διάφορες παθήσεις ή για την παρακολούθηση της πορείας του εμβρύου. Τώρα οι νευροεπιστήμονες δοκιμάζουν μια νέα χρήση τους: για την θεραπεία εγκεφαλικών παθήσεων.
Οι υπέρηχοι αντανακλώνται από τις επιφάνειες στο εσωτερικό του σώματος (π.χ. από το δέρμα του εμβρύου), όπως η ηχώ της φωνής μας αντανακλάται από την απέναντι πλευρά μιας χαράδρας. Μια ομάδα ερευνητών του πολιτειακού πανεπιστημίου της Αριζόνα στις ΗΠΑ, υπό τον Γουίλιαμ Τάιλερ, θέλει να αξιοποιήσει τα συμπεράσματα προηγούμενων πειραμάτων άλλων ερευνητών, που ήδη έχουν βεβαιώσει ότι οι υπέρηχοι μπορούν να έχουν φυσική επίδραση σε ιστούς.
Μέχρι στιγμής αυτή η επίδραση ήταν κυρίως επιβλαβής, καθώς τα νευρικά κύτταρα που εκτέθηκαν από κοντά σε υπέρηχους, υπερθερμάνθηκαν και τελικά πέθαναν. Όμως ο Τάιλερ συνειδητοποίησε ότι το πρόβλημα δημιουργείτο επειδή οι υπέρηχοι είχαν μεγάλη ένταση. Αν η έντασή τους χαμηλώσει, οι υπέρηχοι ίσως μπορούν να έχουν θεραπευτική δράση στα κύτταρα και να μην τα βλάπτουν.
Πειραματιζόμενη με ιστό από εγκέφαλο ποντικιών, που "βομβάρδισε" με πολλές διαφορετικές συχνότητες υπερήχων χαμηλής έντασης, η ομάδα του Τάιλερ κατόρθωσε να βοηθήσει στην απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών (μορίων που μεταφέρουν κρίσιμες για τον εγκέφαλο πληροφορίες) και στη μετάδοσή τους μεταξύ των νευρικών κυττάρων.
Σε πολλές εγκεφαλικές ασθένειες, όπως το Αλτσχάιμερ, το Πάρκινσον, η κατάθλιψη και η επιληψία, η προσπάθεια των γιατρών επικεντρώνεται στην αύξηση της απελευθέρωσης και κυκλοφορίας των νευροδιαβιβαστών (όπως η ντοπαμίνη) από κύτταρο σε κύτταρο. Η κατ' αρχήν επίτευξη αυτού του αποτελέσματος μέσω των υπερήχων, αν και ο μηχανισμός δεν είναι ακόμα πλήρως κατανοητός, αφήνει ελπίδες για τη θεραπευτική χρήση της νέας μεθόδου. Πάντως, όπως αναφέρει ο "Εκόνομιστ", θα χρειαστεί ακόμα πολύς χρόνος για την πρακτική εφαρμογή της στην ιατρική. Είναι όμως μια ελπιδοφόρα μέθοδος, καθώς η πιθανή εφαρμογή υπερήχων στον εγκέφαλο θα απαλλάξει τον ασθενή από την ανάγκη της λήψης φαρμάκων (που δεν είναι απαλλαγμένα παρενεργειών) ή της εισαγωγής ηλεκτροδίων.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Οι υπέρηχοι αντανακλώνται από τις επιφάνειες στο εσωτερικό του σώματος (π.χ. από το δέρμα του εμβρύου), όπως η ηχώ της φωνής μας αντανακλάται από την απέναντι πλευρά μιας χαράδρας. Μια ομάδα ερευνητών του πολιτειακού πανεπιστημίου της Αριζόνα στις ΗΠΑ, υπό τον Γουίλιαμ Τάιλερ, θέλει να αξιοποιήσει τα συμπεράσματα προηγούμενων πειραμάτων άλλων ερευνητών, που ήδη έχουν βεβαιώσει ότι οι υπέρηχοι μπορούν να έχουν φυσική επίδραση σε ιστούς.
Μέχρι στιγμής αυτή η επίδραση ήταν κυρίως επιβλαβής, καθώς τα νευρικά κύτταρα που εκτέθηκαν από κοντά σε υπέρηχους, υπερθερμάνθηκαν και τελικά πέθαναν. Όμως ο Τάιλερ συνειδητοποίησε ότι το πρόβλημα δημιουργείτο επειδή οι υπέρηχοι είχαν μεγάλη ένταση. Αν η έντασή τους χαμηλώσει, οι υπέρηχοι ίσως μπορούν να έχουν θεραπευτική δράση στα κύτταρα και να μην τα βλάπτουν.
Πειραματιζόμενη με ιστό από εγκέφαλο ποντικιών, που "βομβάρδισε" με πολλές διαφορετικές συχνότητες υπερήχων χαμηλής έντασης, η ομάδα του Τάιλερ κατόρθωσε να βοηθήσει στην απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών (μορίων που μεταφέρουν κρίσιμες για τον εγκέφαλο πληροφορίες) και στη μετάδοσή τους μεταξύ των νευρικών κυττάρων.
Σε πολλές εγκεφαλικές ασθένειες, όπως το Αλτσχάιμερ, το Πάρκινσον, η κατάθλιψη και η επιληψία, η προσπάθεια των γιατρών επικεντρώνεται στην αύξηση της απελευθέρωσης και κυκλοφορίας των νευροδιαβιβαστών (όπως η ντοπαμίνη) από κύτταρο σε κύτταρο. Η κατ' αρχήν επίτευξη αυτού του αποτελέσματος μέσω των υπερήχων, αν και ο μηχανισμός δεν είναι ακόμα πλήρως κατανοητός, αφήνει ελπίδες για τη θεραπευτική χρήση της νέας μεθόδου. Πάντως, όπως αναφέρει ο "Εκόνομιστ", θα χρειαστεί ακόμα πολύς χρόνος για την πρακτική εφαρμογή της στην ιατρική. Είναι όμως μια ελπιδοφόρα μέθοδος, καθώς η πιθανή εφαρμογή υπερήχων στον εγκέφαλο θα απαλλάξει τον ασθενή από την ανάγκη της λήψης φαρμάκων (που δεν είναι απαλλαγμένα παρενεργειών) ή της εισαγωγής ηλεκτροδίων.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Παρασκευή 30 Ιανουαρίου 2009
Ανακαλύφθηκε μακρινός εξωπλανήτης-κόλαση
Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν έναν παράξενο εξωπλανήτη, σε απόσταση περίπου 190 ετών φωτός από τη Γη, ο οποίος, κάθε φορά (ανά τρεις μήνες) που η υπερβολικά ελλειπτική τροχιά του τον φέρνει κοντύτερα στον ήλιο του, μέσα σε έξι μόνο ώρες μετατρέπεται σε πραγματική κόλαση, καθώς αυξάνει κατακόρυφα τη θερμοκρασία του κατά 700 βαθμούς, από τους 527 βαθμούς που επικρατούν συνήθως, φθάνοντας το μέγιστο των 1.227 βαθμών Κελσίου, ξεπερνώντας ακόμα και τη θερμοκρασία της λιωμένης καυτής λάβας, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο.
Όπως δήλωσε ο αστρονόμος Άλαν Μπος του Ινστιτούτου Κάρνεγκι, "είναι πράγματι ένας παράξενος πλανήτης, όπου η θερμοκρασία, ανάλογα με την εποχή, μεταβάλλεται από κόλαση σε σούπερ-κόλαση. Αυτός ο πλανήτης κάνει την Αφροδίτη να μοιάζει με ωραίο μέρος για να ζήσει κανείς και αυτό κάτι λέει?".
Είναι εξάλλου η πρώτη φορά που οι αστρονόμοι κατάφεραν να εντοπίσουν καιρικές μεταβολές, σε πραγματικό χρόνο, σε έναν εξωπλανήτη, αποκτώντας έτσι μια εικόνα για τις μεταβαλλόμενες ιδιότητες της ατμόσφαιράς του. Μεταξύ άλλων, διαπιστώθηκε ότι καθώς η ατμόσφαιρά του θερμαίνεται και διαστέλλεται, δημιουργούνται ισχυροί άνεμοι που φυσούν με ταχύτητα πέντε χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Οι θύελλες αυτές κοπάζουν σταδιακά, καθώς ο πλανήτης ψύχεται ξανά (τρόπος του λέγειν!) εξίσου γρήγορα. Η ωοειδής τροχιά του πλανήτη γύρω από τον ήλιο του κρατά 114 γήινες μέρες.
Η μελέτη του εξωπλανήτη -που θεωρείται απολύτως μη κατοικήσιμος με αυτές τις ακραίες θερμοκρασιακές συνθήκες- έγινε από ερευνητές του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Σάντα Κρουζ, υπό τον καθηγητή αστρονομίας Γρέγκορι Λάφλιν, και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Nature". Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δεδομένα του υπέρυθρου φάσματος που πήραν από το διαστημικό τηλεσκόπιο "Σπίτσερ" της NASA. Μέχρι τώρα, οτιδήποτε είναι γνωστό για την ατμόσφαιρα των εξωπλανητών, έχει προκύψει από στοιχεία που συνέλεξε το τροχιακό τηλεσκόπιο "Σπίτσερ".
Οι αστρονόμοι κατόρθωσαν, όπως είπαν, να τραβήξουν τις πιο ρεαλιστικές εικόνες που έχουν ποτέ απεικονίσει έναν εξωπλανήτη (δηλαδή πλανήτη εκτός του ηλιακού μας συστήματος). Οι εικόνες-φωτογραφίες παρήχθησαν από ηλεκτρονικό υπολογιστή, που υπολόγισε τα χρώματα και την ένταση του φωτός που εκπέμπει ο πλανήτης.
Η ελλειπτική τροχιά του εξωπλανήτη είναι η πιο εκκεντρική που έχει ποτέ βρεθεί. Στο μακρινότερο σημείο, απέχει περίπου 130 εκατ. χλμ. από το μητρικό του άστρο (όσο το 85% της απόστασης Γης-Ήλιου), όμως κάθε 111 μέρες, όταν πλησιάζει στο κοντινότερο σημείο, απέχει από το άστρο του μόλις 5 εκατ. χλμ (απόσταση δέκα φορές μικρότερη από ό,τι απέχει ο δικός μας ήλιος τον Ερμή). Η ηλιακή ακτινοβολία που "βομβαρδίζει" τον εξωπλανήτη στον κοντινότερο σημείο, είναι 800 φορές ισχυρότερη σε σχέση με τη στιγμή που ο ήλιος βρίσκεται στο πιο μακρινό σημείο.
Ο εξωπλανήτης (με τον κωδικό HD80606b) είναι μια γιγάντια αέρια σφαίρα με μάζα τετραπλάσια του Δία. Ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 2001 από μια ομάδα του Αστεροσκοπείου της Γενεύης. Είναι ορατός από τη Γη κοντά στη Μεγάλη Άρκτο. Στις 13 Φεβρουαρίου θα βρίσκεται μεταξύ της Γης και του ήλιου του και υπάρχει πιθανότητα 15% οι ερασιτέχνες αστρονόμοι, με τα μικρά τους τηλεσκόπια, να του ρίξουν μια ματιά, καθώς θα σκιάζει ένα μικρό τμήμα του άστρου του.
Μέχρι σήμερα περίπου 300 εξωπλανήτες έχουν ανακαλυφθεί μετά το 1995 - μερικοί με συνθήκες παρόμοιες με αυτές που εκτιμάται ότι δημιούργησαν τη ζωή στη Γη. Πολλοί περισσότεροι ακόμα, σύμφωνα με τους αστρονόμους, αναμένεται να ανακαλυφθούν.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Όπως δήλωσε ο αστρονόμος Άλαν Μπος του Ινστιτούτου Κάρνεγκι, "είναι πράγματι ένας παράξενος πλανήτης, όπου η θερμοκρασία, ανάλογα με την εποχή, μεταβάλλεται από κόλαση σε σούπερ-κόλαση. Αυτός ο πλανήτης κάνει την Αφροδίτη να μοιάζει με ωραίο μέρος για να ζήσει κανείς και αυτό κάτι λέει?".
Είναι εξάλλου η πρώτη φορά που οι αστρονόμοι κατάφεραν να εντοπίσουν καιρικές μεταβολές, σε πραγματικό χρόνο, σε έναν εξωπλανήτη, αποκτώντας έτσι μια εικόνα για τις μεταβαλλόμενες ιδιότητες της ατμόσφαιράς του. Μεταξύ άλλων, διαπιστώθηκε ότι καθώς η ατμόσφαιρά του θερμαίνεται και διαστέλλεται, δημιουργούνται ισχυροί άνεμοι που φυσούν με ταχύτητα πέντε χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Οι θύελλες αυτές κοπάζουν σταδιακά, καθώς ο πλανήτης ψύχεται ξανά (τρόπος του λέγειν!) εξίσου γρήγορα. Η ωοειδής τροχιά του πλανήτη γύρω από τον ήλιο του κρατά 114 γήινες μέρες.
Η μελέτη του εξωπλανήτη -που θεωρείται απολύτως μη κατοικήσιμος με αυτές τις ακραίες θερμοκρασιακές συνθήκες- έγινε από ερευνητές του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Σάντα Κρουζ, υπό τον καθηγητή αστρονομίας Γρέγκορι Λάφλιν, και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Nature". Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δεδομένα του υπέρυθρου φάσματος που πήραν από το διαστημικό τηλεσκόπιο "Σπίτσερ" της NASA. Μέχρι τώρα, οτιδήποτε είναι γνωστό για την ατμόσφαιρα των εξωπλανητών, έχει προκύψει από στοιχεία που συνέλεξε το τροχιακό τηλεσκόπιο "Σπίτσερ".
Οι αστρονόμοι κατόρθωσαν, όπως είπαν, να τραβήξουν τις πιο ρεαλιστικές εικόνες που έχουν ποτέ απεικονίσει έναν εξωπλανήτη (δηλαδή πλανήτη εκτός του ηλιακού μας συστήματος). Οι εικόνες-φωτογραφίες παρήχθησαν από ηλεκτρονικό υπολογιστή, που υπολόγισε τα χρώματα και την ένταση του φωτός που εκπέμπει ο πλανήτης.
Η ελλειπτική τροχιά του εξωπλανήτη είναι η πιο εκκεντρική που έχει ποτέ βρεθεί. Στο μακρινότερο σημείο, απέχει περίπου 130 εκατ. χλμ. από το μητρικό του άστρο (όσο το 85% της απόστασης Γης-Ήλιου), όμως κάθε 111 μέρες, όταν πλησιάζει στο κοντινότερο σημείο, απέχει από το άστρο του μόλις 5 εκατ. χλμ (απόσταση δέκα φορές μικρότερη από ό,τι απέχει ο δικός μας ήλιος τον Ερμή). Η ηλιακή ακτινοβολία που "βομβαρδίζει" τον εξωπλανήτη στον κοντινότερο σημείο, είναι 800 φορές ισχυρότερη σε σχέση με τη στιγμή που ο ήλιος βρίσκεται στο πιο μακρινό σημείο.
Ο εξωπλανήτης (με τον κωδικό HD80606b) είναι μια γιγάντια αέρια σφαίρα με μάζα τετραπλάσια του Δία. Ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 2001 από μια ομάδα του Αστεροσκοπείου της Γενεύης. Είναι ορατός από τη Γη κοντά στη Μεγάλη Άρκτο. Στις 13 Φεβρουαρίου θα βρίσκεται μεταξύ της Γης και του ήλιου του και υπάρχει πιθανότητα 15% οι ερασιτέχνες αστρονόμοι, με τα μικρά τους τηλεσκόπια, να του ρίξουν μια ματιά, καθώς θα σκιάζει ένα μικρό τμήμα του άστρου του.
Μέχρι σήμερα περίπου 300 εξωπλανήτες έχουν ανακαλυφθεί μετά το 1995 - μερικοί με συνθήκες παρόμοιες με αυτές που εκτιμάται ότι δημιούργησαν τη ζωή στη Γη. Πολλοί περισσότεροι ακόμα, σύμφωνα με τους αστρονόμους, αναμένεται να ανακαλυφθούν.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
"Ήχησε" η λύρα του Απόλλωνα έπειτα από 2.600 χρόνια
Ακριβές αντίγραφο της ελληνικής λύρας, την οποία σύμφωνα με τον μύθο έπαιζε ο θεός Απόλλωνας πριν από 2.600 χρόνια, κατασκεύασε ο λέκτορας του Κρατικού Κονσερβατουάρ Τουρκικής Μουσικής του Πανεπιστημίου Αιγαίου της Σμύρνης δρ. Σερκάν Τσελίκ.
Η ιδέα για την κατασκευή της λύρας, την οποία, όπως λέει ο μύθος, δημιούργησε ο θεός Ερμής και την αφιέρωσε στον θεό του Ηλίου, Απόλλωνα, γεννήθηκε πριν από εξήμισι χρόνια, όταν ο κ. Τσελίκ άρχισε την εκπόνηση της διδακτορικής διατριβής του, με θέμα: “Ο Απόλλων και η Μουσική”.
“Στο πλαίσιο της έρευνας που έκανα για τη διατριβή μου, υπό την επίβλεψη της επικεφαλής των ανασκαφών στην πόλη Κλάρο, καθηγήτριας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, Νουράν Σαχίν, κι επωφελούμενος από παραστάσεις σε κεραμικά και αγαλματίδια που βρέθηκαν εκεί, αποφάσισα να δημιουργήσω ένα αντίγραφο της λύρας, η οποία ήταν ένα επτάχορδο τοπικό μουσικό όργανο των Ελλήνων”, ανέφερε ο κ. Τσελίκ στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ο Τούρκος επιστήμονας, αφού επισήμανε ότι υπάρχουν δύο αντίγραφα της λύρας αυτής σε όλο τον κόσμο, υποστήριξε ότι αυτό που δημιούργησε η ίδιος είναι το πιο ακριβές.
Το άλλο αντίγραφο της λύρας, το δημιούργησε η Γαλλίδα μουσικολόγος, Ανί Μπελίς, αλλά χρησιμοποίησε ξύλινο ηχείο αντί για καύκαλο χελώνας.
“Εμείς, σε συνεργασία με συνάδελφο από το τμήμα κατασκευής μουσικών οργάνων του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, χρησιμοποιήσαμε, βάσει των αρχαιολογικών δεδομένων, φυσικά υλικά. Οι χορδές που χρησιμοποιήσαμε είναι από έντερα βοοειδών, τα οποία εισάγαμε από τη Γαλλία, ενώ το ηχείο είναι από καύκαλο χελώνας. Επειδή το είδος της χελώνας που χρησιμοποιούσαν κατά την αρχαιότητα έχει εκλείψει, κάναμε χρήση του είδους Testudo Graeca (ελληνική χελώνα). Το πλήκτρο (η πένα) με το οποίο παίζεται το όργανο, το κατασκευάσαμε από κόκαλο βοοειδών. Η κατασκευή της λύρας ολοκληρώθηκε σε 3,5 μήνες και πριν από λίγες ημέρες κάναμε την παρουσίαση του οργάνου. Μάλιστα, η συνάδελφος Μπερίλ Τσακμάκογλου, ερμήνευσε με τη λύρα αυτή τον "Υμνο στον Ήλιο", ένα αρχαίο ύμνο που τον βρήκαμε σε αρχαίες πηγές”, εξήγησε ο κ. Τσελίκ.
Κατά την αρχαιότητα, η Κλάρος ήταν έδρα φημισμένου ιερού και μαντείου του Απόλωνα. Ο αρχαιολογικός χώρος της Κλάρου βρίσκεται σε απόσταση 55 χιλιομέτρων νότια της Σμύρνης, σε απόσταση περίπου 2 χιλιομέτρων από τη θάλασσα.
Η επικεφαλής των ανασκαφών την Κλάρο καθηγήτρια Νουράν Σαχίν αναφέρει ότι η λύρα του Ερμή ήταν ένα έγχορδο όργανο των Ελλήνων και ότι αναπαρίσταται σε αρχαία αγαλματίδια του 6ου και του 4ου αιώνα π.Χ. που βρέθηκαν στην Κλάρο και ήταν αφιερωμένα στον Απόλλωνα.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Η ιδέα για την κατασκευή της λύρας, την οποία, όπως λέει ο μύθος, δημιούργησε ο θεός Ερμής και την αφιέρωσε στον θεό του Ηλίου, Απόλλωνα, γεννήθηκε πριν από εξήμισι χρόνια, όταν ο κ. Τσελίκ άρχισε την εκπόνηση της διδακτορικής διατριβής του, με θέμα: “Ο Απόλλων και η Μουσική”.
“Στο πλαίσιο της έρευνας που έκανα για τη διατριβή μου, υπό την επίβλεψη της επικεφαλής των ανασκαφών στην πόλη Κλάρο, καθηγήτριας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, Νουράν Σαχίν, κι επωφελούμενος από παραστάσεις σε κεραμικά και αγαλματίδια που βρέθηκαν εκεί, αποφάσισα να δημιουργήσω ένα αντίγραφο της λύρας, η οποία ήταν ένα επτάχορδο τοπικό μουσικό όργανο των Ελλήνων”, ανέφερε ο κ. Τσελίκ στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ο Τούρκος επιστήμονας, αφού επισήμανε ότι υπάρχουν δύο αντίγραφα της λύρας αυτής σε όλο τον κόσμο, υποστήριξε ότι αυτό που δημιούργησε η ίδιος είναι το πιο ακριβές.
Το άλλο αντίγραφο της λύρας, το δημιούργησε η Γαλλίδα μουσικολόγος, Ανί Μπελίς, αλλά χρησιμοποίησε ξύλινο ηχείο αντί για καύκαλο χελώνας.
“Εμείς, σε συνεργασία με συνάδελφο από το τμήμα κατασκευής μουσικών οργάνων του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, χρησιμοποιήσαμε, βάσει των αρχαιολογικών δεδομένων, φυσικά υλικά. Οι χορδές που χρησιμοποιήσαμε είναι από έντερα βοοειδών, τα οποία εισάγαμε από τη Γαλλία, ενώ το ηχείο είναι από καύκαλο χελώνας. Επειδή το είδος της χελώνας που χρησιμοποιούσαν κατά την αρχαιότητα έχει εκλείψει, κάναμε χρήση του είδους Testudo Graeca (ελληνική χελώνα). Το πλήκτρο (η πένα) με το οποίο παίζεται το όργανο, το κατασκευάσαμε από κόκαλο βοοειδών. Η κατασκευή της λύρας ολοκληρώθηκε σε 3,5 μήνες και πριν από λίγες ημέρες κάναμε την παρουσίαση του οργάνου. Μάλιστα, η συνάδελφος Μπερίλ Τσακμάκογλου, ερμήνευσε με τη λύρα αυτή τον "Υμνο στον Ήλιο", ένα αρχαίο ύμνο που τον βρήκαμε σε αρχαίες πηγές”, εξήγησε ο κ. Τσελίκ.
Κατά την αρχαιότητα, η Κλάρος ήταν έδρα φημισμένου ιερού και μαντείου του Απόλωνα. Ο αρχαιολογικός χώρος της Κλάρου βρίσκεται σε απόσταση 55 χιλιομέτρων νότια της Σμύρνης, σε απόσταση περίπου 2 χιλιομέτρων από τη θάλασσα.
Η επικεφαλής των ανασκαφών την Κλάρο καθηγήτρια Νουράν Σαχίν αναφέρει ότι η λύρα του Ερμή ήταν ένα έγχορδο όργανο των Ελλήνων και ότι αναπαρίσταται σε αρχαία αγαλματίδια του 6ου και του 4ου αιώνα π.Χ. που βρέθηκαν στην Κλάρο και ήταν αφιερωμένα στον Απόλλωνα.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Ανακαλύφθηκε το νευρωνικό αποτύπωμα της νοοτροπίας του "κοπαδιού"
Μια νέα ολλανδική επιστημονική έρευνα αποκάλυψε την εγκεφαλική δραστηριότητα που αποτυπώνει την τάση των ανθρώπων να "ακολουθούν το πλήθος". Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό νευροεπιστήμης "Neuron", παρέχει ενδιαφέροντα στοιχεία σχετικά με το πώς η συμπεριφορά ενός ατόμου καθοδηγείται από τη συμπεριφορά των γύρω του.
Πολλές μελέτες έχουν δείξει τη σημαντική επίδραση της κοινής γνώμης στην ατομική συμπεριφορά και κρίση, καθώς όλοι λίγο-πολύ τείνουμε να λαμβάνουμε υπόψη τη συμπεριφορά των άλλων και να "καθοδηγούμαστε" ως προς το ποια θεωρείται αναμενόμενη και επιτρεπτή συμπεριφορά και ποια όχι. Έτσι, οι άνθρωποι συχνά αλλάζουν τις αντιλήψεις και τις αποφάσεις τους μόνο και μόνο για να συμμορφωθούν με τη συμπεριφορά της ομάδας όπου ανήκουν.
Τώρα, για πρώτη φορά, ερευνητές του ολλανδικού Κέντρου Γνωσιακής Νευροαπεικόνισης F.C.Donders, με επικεφαλής τον δρα Βασίλι Κλουτσάρεφ, μελέτησαν τους νευρωνικούς μηχανισμούς της κοινωνικής συμμόρφωσης. Χρησιμοποιώντας τομογραφία μαγνητικού συντονισμού σε ομάδα εθελοντών, ανακάλυψαν ότι μια σύγκρουση αντιλήψεων με την κοινή γνώμη (τις αντιλήψεις της ομάδας) πυροδοτεί μια συγκεκριμένη δραστηριότητα στον εγκέφαλο και μια ανάλογη εγκεφαλική προσαρμογή-συμμόρφωση από την πλευρά του ατόμου.
Η έρευνα ερμηνεύει, με όρους νευρωνικής δραστηριότητας, γιατί οι άνθρωποι, συχνά με αυτόματο τρόπο, προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους σε αυτήν της πλειοψηφίας, όταν ο εγκέφαλός τους λάβει το μήνυμα "λάθους" από τους γύρω. Ο εγκέφαλος συνεχώς αγρυπνεί για το πιο "θεμελιώδες κοινωνικό λάθος", που, κατά τους ερευνητές, δεν είναι παρά το να είναι κανείς πολύ διαφορετικός από τους άλλους.
Ο εγκέφαλος, σύμφωνα με τους επιστήμονες, "επανεκπαιδεύει" τον εαυτό του, όταν αντιλαμβάνεται ότι βρίσκεται σε σύγκρουση με τους άλλους, μια διαδικασία που μπορεί να ερμηνεύσει ποικίλα φαινόμενα, όπως γιατί οι άνθρωποι ακολουθούν τις τάσεις της μόδας ή αποδέχονται ακραία πολιτικά κινήματα όπως ο ναζισμός.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Πολλές μελέτες έχουν δείξει τη σημαντική επίδραση της κοινής γνώμης στην ατομική συμπεριφορά και κρίση, καθώς όλοι λίγο-πολύ τείνουμε να λαμβάνουμε υπόψη τη συμπεριφορά των άλλων και να "καθοδηγούμαστε" ως προς το ποια θεωρείται αναμενόμενη και επιτρεπτή συμπεριφορά και ποια όχι. Έτσι, οι άνθρωποι συχνά αλλάζουν τις αντιλήψεις και τις αποφάσεις τους μόνο και μόνο για να συμμορφωθούν με τη συμπεριφορά της ομάδας όπου ανήκουν.
Τώρα, για πρώτη φορά, ερευνητές του ολλανδικού Κέντρου Γνωσιακής Νευροαπεικόνισης F.C.Donders, με επικεφαλής τον δρα Βασίλι Κλουτσάρεφ, μελέτησαν τους νευρωνικούς μηχανισμούς της κοινωνικής συμμόρφωσης. Χρησιμοποιώντας τομογραφία μαγνητικού συντονισμού σε ομάδα εθελοντών, ανακάλυψαν ότι μια σύγκρουση αντιλήψεων με την κοινή γνώμη (τις αντιλήψεις της ομάδας) πυροδοτεί μια συγκεκριμένη δραστηριότητα στον εγκέφαλο και μια ανάλογη εγκεφαλική προσαρμογή-συμμόρφωση από την πλευρά του ατόμου.
Η έρευνα ερμηνεύει, με όρους νευρωνικής δραστηριότητας, γιατί οι άνθρωποι, συχνά με αυτόματο τρόπο, προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους σε αυτήν της πλειοψηφίας, όταν ο εγκέφαλός τους λάβει το μήνυμα "λάθους" από τους γύρω. Ο εγκέφαλος συνεχώς αγρυπνεί για το πιο "θεμελιώδες κοινωνικό λάθος", που, κατά τους ερευνητές, δεν είναι παρά το να είναι κανείς πολύ διαφορετικός από τους άλλους.
Ο εγκέφαλος, σύμφωνα με τους επιστήμονες, "επανεκπαιδεύει" τον εαυτό του, όταν αντιλαμβάνεται ότι βρίσκεται σε σύγκρουση με τους άλλους, μια διαδικασία που μπορεί να ερμηνεύσει ποικίλα φαινόμενα, όπως γιατί οι άνθρωποι ακολουθούν τις τάσεις της μόδας ή αποδέχονται ακραία πολιτικά κινήματα όπως ο ναζισμός.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2009
Στροφή και πάλι στην πυρηνική ενέργεια. Νέες συζητήσεις!
Η υπόθεση "Ουράνιο και πυρηνική ενέργεια" φαίνεται οτι δεν ξεχάστηκε και κάποιοι αγωνίζονται να το επαναφέρουν. Ίσως πρόκειται για τους ίδιους που δεν δέχονται να μιλήσουν... Θυμίζουμε οτι πρόκειται γι μια υπόθεση που "εμπλέκει" άμεσα την περιοχή μας στους "κεντρικούς" σχεδιασμούς.
Οι εξελίξεις λοιπόν έχουν ως εξής:
Τη διοργάνωση, από κυβερνητικούς και μη-κυβερνητικούς φορείς, ενός διαλόγου σχετικά με την ένταξη ή μη της πυρηνικής ενέργειας στον ελληνικό χώρο, καθώς και τη θεώρηση από τους αρμοδίους κρατικούς φορείς της ένταξης της πυρηνικής επιλογής στον μακροχρόνιο ενεργειακό σχεδιασμό της Ελλάδας, εισηγείται η Επιτροπή Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών, με επικεφαλής τον πρόεδρό της, ακαδημαϊκό Λουκά Χριστοφόρου.
Περίπου πριν από ένα έτος, η Επιτροπή Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών συγκρότησε δεκαπενταμελή Ομάδα Εργασίας αποτελούμενη από Έλληνες ειδικούς, από το εσωτερικό και από το εξωτερικό, για να μελετήσει το θέμα "Πυρηνική Ενέργεια και Ενεργειακές Ανάγκες της Ελλάδος". Οι εκθέσεις, η συζήτηση των εκθέσεων, τα πορίσματα της μελέτης, καθώς και η σχετική τεχνική πληροφόρηση επί του θέματος συμπεριλαμβάνονται στο βιβλίο των Πρακτικών, το οποίο θα κυκλοφορήσει το Μάρτιο του 2009.
Η Επιτροπή Ενέργειας, σύμφωνα με σημερινή ανακοίνωση της Ακαδημίας, εκτιμά ότι “επιβάλλεται ρεαλιστική αξιολόγηση των ενεργειακών αναγκών και στόχων της Ελλάδος και πλήρης ανάλυση των δυνατοτήτων και των προβλημάτων όλων των πηγών ενέργειας: ορυκτών καυσίμων, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, εξοικονόμησης ενέργειας, και πυρηνικής ενέργειας”.
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την πυρηνική ενέργεια, όπως αναφέρει, ενδείκνυται:
- Να κριθεί κατά πόσον η πυρηνική ενέργεια μπορεί να αποτελέσει μία συνιστώσα του ενεργειακού μείγματος της Ελλάδας και κατά πόσον η πυρηνική ενέργεια μπορεί να αντικαταστήσει ένα σημαντικό μέρος των ορυκτών καυσίμων που χρησιμοποιούνται.
- Να αρχίσει μια οργανωμένη, εκτεταμένη, αντικειμενική και υπεύθυνη ενημέρωση των Ελλήνων πολιτών και πολιτικών επί των ενεργειακών αναγκών και προβλημάτων της χώρας, ώστε να κριθεί κατά πόσον η πυρηνική ενέργεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί προς όφελος της Ελλάδας.
- Να ληφθούν άμεσα μέτρα ενημέρωσης σχετικά με την τεχνογνωσία και την αποκτηθείσα εμπειρία στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας, και, επιπροσθέτως, μέτρα δημιουργίας ενδογενούς ανθρώπινου δυναμικού με μακροπρόθεσμη εθνική επένδυση στον τομέα της εκπαίδευσης.
- Να αρχίσει η προετοιμασία των αναγκαίων μελετών, νομοθεσιών και υποδομών, ώστε η χώρα να είναι, "εν δυνάμει", έτοιμη για την όποια επιλογή.
Στο πόρισμα της Επιτροπής Ενέργειας υπογραμμίζεται επίσης ότι:
* Τα τελευταία χρόνια, οι αυξανόμενες ανάγκες της Ελλάδας σε ηλεκτρική ενέργεια καλύπτονται μόλις οριακά. Η οριακή αυτή κάλυψη των αναγκών της χώρας σε ηλεκτρική ενέργεια αναμένεται να συνεχιστεί επί αρκετό χρονικό διάστημα και μάλιστα είναι πιθανόν να παρουσιαστεί και ενεργειακό έλλειμμα κατά το 2020. Η κατάσταση αυτή δεν είναι δυνατόν να αποτραπεί ακόμη και μετά την πλήρη αξιοποίηση όλων των πηγών ηλεκτροπαραγωγής που ήδη χρησιμοποιούνται (λιγνίτης, πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας).
* Θεωρείται αναγκαία η αναζήτηση εναλλακτικών πηγών και ως τέτοιες αναγνωρίζονται (α) οι εισαγωγές μεγάλων ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας, (β) ο εισαγόμενος λιθάνθρακας, και (γ) η πυρηνική ενέργεια. Η πρώτη επιλογή, όπως τονίζεται, συνεπάγεται εξάρτηση και ανταγωνιστικότητα με τις γειτονικές χώρες, η δεύτερη είναι ενδεχομένως αναπόφευκτη μεσοπρόθεσμη αλλά ρυπογόνος λύση, και η τρίτη, ακόμη και αν γίνει αποδεκτή, απαιτεί 10-15 χρόνια μεταξύ λήψης απόφασης και υλοποίησής της.
* Καθίσταται επιβεβλημένη η σοβαρή εξέταση της πυρηνικής επιλογής και η υπεύθυνη αξιολόγηση όλων των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων της:
- Κύρια πλεονεκτήματα: Ενεργειακή ασφάλεια και μείωση των αερίων θερμοκηπίου. Η πυρηνική ενέργεια μπορεί να προσφέρει στην Ελλάδα ηλεκτρική ενεργειακή επάρκεια, ενεργειακή ασφάλεια (τα πυρηνικά εργοστάσια μπορούν να αποθηκεύσουν καύσιμο έως πέντε έτη), ευελιξία στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (η πυρηνική ενέργεια μπορεί εύκολα να αναβαθμιστεί), διαφοροποίηση καυσίμου για ηλεκτροπαραγωγή, μείωση των αερίων θερμοκηπίου (αντικαθιστώντας τα ορυκτά καύσιμα), μεγαλύτερες ποσότητες και χαμηλότερο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας.
- Κύρια μειονεκτήματα: Ανάγκη διαχείρισης των καταλοίπων και υψηλό αρχικό κόστος που απαιτείται για τα συστήματα ασφάλειας και αποτροπής τρομοκρατικών ενεργειών (κίνδυνοι ασφάλειας, τρομοκρατίας, διασποράς πυρηνικών υλικών, διαχείρισης ραδιενεργών καταλοίπων, και υψηλό - 2.500-4.500 ευρώ ανά KW - αρχικό κόστος κατασκευής του πυρηνικού σταθμού).
* Τα πυρηνικά εργοστάσια έχουν υψηλό κόστος κατασκευής και χαμηλό κόστος λειτουργίας σε σύγκριση με τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με ορυκτά καύσιμα. Ως εκ τούτου, το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικά καύσιμα είναι, περίπου, σταθερό διαχρονικά και ανταγωνιστικό σε σχέση με τις άλλες πρωτογενείς πηγές.
* Η κοινή γνώμη ανησυχεί για την ασφαλή λειτουργία των πυρηνικών εργοστασίων και, κυρίως, για τον ενδεχόμενο κίνδυνο ατυχημάτων, έστω και αν η πιθανότητα να συμβούν τέτοια ατυχήματα είναι πολύ μικρή. Η Επιτροπή, ωστόσο, υποστηρίζει ότι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τη σχάση του ουρανίου είναι σχετικά ασφαλής και η σχετική τεχνολογία είναι ώριμη και επαρκώς τεκμηριωμένη. Επισημαίνεται, ακόμα, ότι το ατύχημα στο Three Mile Island (ΗΠΑ) είχε μόνο σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις (η διαρροή ραδιενέργειας στο περιβάλλον ήταν ελάχιστη) και ότι το ατύχημα στο Τσέρνομπιλ (πρώην Σοβιετική Ένωση) είναι αδύνατον να συμβεί σε αντιδραστήρες δυτικού τύπου.
* Η έντονη σεισμικότητα της Ελλάδας πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη σε κάθε προγραμματισμό και σχεδιασμό πυρηνικών εργοστασίων, δεν αποτελεί όμως αποτρεπτικό παράγοντα. υπάρχουν δεκάδες πυρηνικών εργοστασίων σε σαφώς σεισμικές περιοχές (π.χ., στην Καλιφόρνια και την Ιαπωνία) χωρίς κανένα σοβαρό πρόβλημα.
* Το πλέον κρίσιμο πρόβλημα της αποδοχής της πυρηνικής ενέργειας είναι η ασφαλής διαχείριση των ραδιενεργών πυρηνικών καταλοίπων/αποβλήτων. Τονίζεται όμως ότι, αν και τα ραδιενεργά πυρηνικά κατάλοιπα/απόβλητα είναι επικίνδυνα, η ποσότητα και ο όγκος τους είναι πολύ μικρός.
* Είτε η διαχείριση των πυρηνικών καταλοίπων περιλαμβάνει ανακύκλωση του αναλωμένου καυσίμου είτε όχι, μία αποδεκτή λύση του προβλήματος των πυρηνικών καταλοίπων/αποβλήτων είναι επιτακτική προκειμένου να ληφθεί μία απόφαση ανάπτυξης της πυρηνικής ενέργειας στον ελληνικό χώρο.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Οι εξελίξεις λοιπόν έχουν ως εξής:
Τη διοργάνωση, από κυβερνητικούς και μη-κυβερνητικούς φορείς, ενός διαλόγου σχετικά με την ένταξη ή μη της πυρηνικής ενέργειας στον ελληνικό χώρο, καθώς και τη θεώρηση από τους αρμοδίους κρατικούς φορείς της ένταξης της πυρηνικής επιλογής στον μακροχρόνιο ενεργειακό σχεδιασμό της Ελλάδας, εισηγείται η Επιτροπή Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών, με επικεφαλής τον πρόεδρό της, ακαδημαϊκό Λουκά Χριστοφόρου.
Περίπου πριν από ένα έτος, η Επιτροπή Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών συγκρότησε δεκαπενταμελή Ομάδα Εργασίας αποτελούμενη από Έλληνες ειδικούς, από το εσωτερικό και από το εξωτερικό, για να μελετήσει το θέμα "Πυρηνική Ενέργεια και Ενεργειακές Ανάγκες της Ελλάδος". Οι εκθέσεις, η συζήτηση των εκθέσεων, τα πορίσματα της μελέτης, καθώς και η σχετική τεχνική πληροφόρηση επί του θέματος συμπεριλαμβάνονται στο βιβλίο των Πρακτικών, το οποίο θα κυκλοφορήσει το Μάρτιο του 2009.
Η Επιτροπή Ενέργειας, σύμφωνα με σημερινή ανακοίνωση της Ακαδημίας, εκτιμά ότι “επιβάλλεται ρεαλιστική αξιολόγηση των ενεργειακών αναγκών και στόχων της Ελλάδος και πλήρης ανάλυση των δυνατοτήτων και των προβλημάτων όλων των πηγών ενέργειας: ορυκτών καυσίμων, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, εξοικονόμησης ενέργειας, και πυρηνικής ενέργειας”.
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την πυρηνική ενέργεια, όπως αναφέρει, ενδείκνυται:
- Να κριθεί κατά πόσον η πυρηνική ενέργεια μπορεί να αποτελέσει μία συνιστώσα του ενεργειακού μείγματος της Ελλάδας και κατά πόσον η πυρηνική ενέργεια μπορεί να αντικαταστήσει ένα σημαντικό μέρος των ορυκτών καυσίμων που χρησιμοποιούνται.
- Να αρχίσει μια οργανωμένη, εκτεταμένη, αντικειμενική και υπεύθυνη ενημέρωση των Ελλήνων πολιτών και πολιτικών επί των ενεργειακών αναγκών και προβλημάτων της χώρας, ώστε να κριθεί κατά πόσον η πυρηνική ενέργεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί προς όφελος της Ελλάδας.
- Να ληφθούν άμεσα μέτρα ενημέρωσης σχετικά με την τεχνογνωσία και την αποκτηθείσα εμπειρία στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας, και, επιπροσθέτως, μέτρα δημιουργίας ενδογενούς ανθρώπινου δυναμικού με μακροπρόθεσμη εθνική επένδυση στον τομέα της εκπαίδευσης.
- Να αρχίσει η προετοιμασία των αναγκαίων μελετών, νομοθεσιών και υποδομών, ώστε η χώρα να είναι, "εν δυνάμει", έτοιμη για την όποια επιλογή.
Στο πόρισμα της Επιτροπής Ενέργειας υπογραμμίζεται επίσης ότι:
* Τα τελευταία χρόνια, οι αυξανόμενες ανάγκες της Ελλάδας σε ηλεκτρική ενέργεια καλύπτονται μόλις οριακά. Η οριακή αυτή κάλυψη των αναγκών της χώρας σε ηλεκτρική ενέργεια αναμένεται να συνεχιστεί επί αρκετό χρονικό διάστημα και μάλιστα είναι πιθανόν να παρουσιαστεί και ενεργειακό έλλειμμα κατά το 2020. Η κατάσταση αυτή δεν είναι δυνατόν να αποτραπεί ακόμη και μετά την πλήρη αξιοποίηση όλων των πηγών ηλεκτροπαραγωγής που ήδη χρησιμοποιούνται (λιγνίτης, πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας).
* Θεωρείται αναγκαία η αναζήτηση εναλλακτικών πηγών και ως τέτοιες αναγνωρίζονται (α) οι εισαγωγές μεγάλων ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας, (β) ο εισαγόμενος λιθάνθρακας, και (γ) η πυρηνική ενέργεια. Η πρώτη επιλογή, όπως τονίζεται, συνεπάγεται εξάρτηση και ανταγωνιστικότητα με τις γειτονικές χώρες, η δεύτερη είναι ενδεχομένως αναπόφευκτη μεσοπρόθεσμη αλλά ρυπογόνος λύση, και η τρίτη, ακόμη και αν γίνει αποδεκτή, απαιτεί 10-15 χρόνια μεταξύ λήψης απόφασης και υλοποίησής της.
* Καθίσταται επιβεβλημένη η σοβαρή εξέταση της πυρηνικής επιλογής και η υπεύθυνη αξιολόγηση όλων των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων της:
- Κύρια πλεονεκτήματα: Ενεργειακή ασφάλεια και μείωση των αερίων θερμοκηπίου. Η πυρηνική ενέργεια μπορεί να προσφέρει στην Ελλάδα ηλεκτρική ενεργειακή επάρκεια, ενεργειακή ασφάλεια (τα πυρηνικά εργοστάσια μπορούν να αποθηκεύσουν καύσιμο έως πέντε έτη), ευελιξία στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (η πυρηνική ενέργεια μπορεί εύκολα να αναβαθμιστεί), διαφοροποίηση καυσίμου για ηλεκτροπαραγωγή, μείωση των αερίων θερμοκηπίου (αντικαθιστώντας τα ορυκτά καύσιμα), μεγαλύτερες ποσότητες και χαμηλότερο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας.
- Κύρια μειονεκτήματα: Ανάγκη διαχείρισης των καταλοίπων και υψηλό αρχικό κόστος που απαιτείται για τα συστήματα ασφάλειας και αποτροπής τρομοκρατικών ενεργειών (κίνδυνοι ασφάλειας, τρομοκρατίας, διασποράς πυρηνικών υλικών, διαχείρισης ραδιενεργών καταλοίπων, και υψηλό - 2.500-4.500 ευρώ ανά KW - αρχικό κόστος κατασκευής του πυρηνικού σταθμού).
* Τα πυρηνικά εργοστάσια έχουν υψηλό κόστος κατασκευής και χαμηλό κόστος λειτουργίας σε σύγκριση με τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με ορυκτά καύσιμα. Ως εκ τούτου, το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικά καύσιμα είναι, περίπου, σταθερό διαχρονικά και ανταγωνιστικό σε σχέση με τις άλλες πρωτογενείς πηγές.
* Η κοινή γνώμη ανησυχεί για την ασφαλή λειτουργία των πυρηνικών εργοστασίων και, κυρίως, για τον ενδεχόμενο κίνδυνο ατυχημάτων, έστω και αν η πιθανότητα να συμβούν τέτοια ατυχήματα είναι πολύ μικρή. Η Επιτροπή, ωστόσο, υποστηρίζει ότι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τη σχάση του ουρανίου είναι σχετικά ασφαλής και η σχετική τεχνολογία είναι ώριμη και επαρκώς τεκμηριωμένη. Επισημαίνεται, ακόμα, ότι το ατύχημα στο Three Mile Island (ΗΠΑ) είχε μόνο σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις (η διαρροή ραδιενέργειας στο περιβάλλον ήταν ελάχιστη) και ότι το ατύχημα στο Τσέρνομπιλ (πρώην Σοβιετική Ένωση) είναι αδύνατον να συμβεί σε αντιδραστήρες δυτικού τύπου.
* Η έντονη σεισμικότητα της Ελλάδας πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη σε κάθε προγραμματισμό και σχεδιασμό πυρηνικών εργοστασίων, δεν αποτελεί όμως αποτρεπτικό παράγοντα. υπάρχουν δεκάδες πυρηνικών εργοστασίων σε σαφώς σεισμικές περιοχές (π.χ., στην Καλιφόρνια και την Ιαπωνία) χωρίς κανένα σοβαρό πρόβλημα.
* Το πλέον κρίσιμο πρόβλημα της αποδοχής της πυρηνικής ενέργειας είναι η ασφαλής διαχείριση των ραδιενεργών πυρηνικών καταλοίπων/αποβλήτων. Τονίζεται όμως ότι, αν και τα ραδιενεργά πυρηνικά κατάλοιπα/απόβλητα είναι επικίνδυνα, η ποσότητα και ο όγκος τους είναι πολύ μικρός.
* Είτε η διαχείριση των πυρηνικών καταλοίπων περιλαμβάνει ανακύκλωση του αναλωμένου καυσίμου είτε όχι, μία αποδεκτή λύση του προβλήματος των πυρηνικών καταλοίπων/αποβλήτων είναι επιτακτική προκειμένου να ληφθεί μία απόφαση ανάπτυξης της πυρηνικής ενέργειας στον ελληνικό χώρο.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Τετάρτη 28 Ιανουαρίου 2009
Η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη είναι μη αναστρέψιμη και θα κρατήσει μέχρι το 3000
Μια νέα διεθνής έκθεση ερευνητών, από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, προειδοποιεί ότι, από πολλές πλευρές, η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη δεν είναι δυνατό πια να αντιστραφεί, ακόμα κι αν με κάποιο τρόπο ήταν εφικτό οι εκπομπές των "αερίων του θερμοκηπίου" να σταματήσουν. Η αναπόφευκτη συνέπεια είναι η παγκόσμια θερμοκρασία να παραμείνει σε υψηλά επίπεδα για τα επόμενα χίλια χρόνια, δηλαδή ως το 3000!
Ο βασικός λόγος είναι ότι το εκπεμπόμενο διοξείδιο του άνθρακα εξαφανίζεται με τρομερά αργό ρυθμό από την ατμόσφαιρα, ενώ το κλίμα ανταποκρίνεται επίσης εξίσου αργά στην όποια μείωσή του. Η αποθαρρυντική διεθνής έρευνα, που εμφανίστηκε στα "Πρακτικά" της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ και υποστηρίχθηκε από το υπουργείο Ενέργειας της χώρας, σύμφωνα με το BBC και την ηλεκτρονική υπηρεσία ScienceNOW, προειδοποιεί επίσης ότι αν συνεχιστεί η άνοδος των επιπέδων του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, θα μειωθούν αισθητά οι βροχοπτώσεις πάνω από τις ήδη ξηρές περιοχές της Νότιας Ευρώπης, της Β.Αμερικής, της Αφρικής και της Αυστραλίας.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι ωκεανοί προς το παρόν συγκρατούν κάπως την αύξηση της θερμοκρασίας απορροφώντας μέρος του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα, όμως διαχρονικά οι θάλασσες θα επιστρέψουν αυτή τη συσσωρευμένη θερμότητα στον αέρα. Η έρευνα εκτιμά ότι όλη η αναμενόμενη αύξηση της θερμοκρασίας μέχρι το 2100 (από 1,5 έως 4 βαθμούς) θα υπάρχει ακόμα το 3000.
Όπως δήλωσε η ερευνήτρια Σούζαν Σόλομον, υπεύθυνη της έρευνας, μια από τις πιο γνωστές κλιματολόγους διεθνώς και μέλος του επίσημου Διεθνούς Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ, "οι άνθρωποι φαντάζονται ότι αν σταματούσαμε να εκπέμπουμε διοξείδιο του άνθρακα, το κλίμα θα επέστρεφε στο κανονικό επίπεδο μετά από 100 ή 200 χρόνια, όμως αυτό δεν είναι σωστό". "Η μεταβολή του κλίματος είναι αργή, αλλά ασταμάτητη", πρόσθεσε.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Ο βασικός λόγος είναι ότι το εκπεμπόμενο διοξείδιο του άνθρακα εξαφανίζεται με τρομερά αργό ρυθμό από την ατμόσφαιρα, ενώ το κλίμα ανταποκρίνεται επίσης εξίσου αργά στην όποια μείωσή του. Η αποθαρρυντική διεθνής έρευνα, που εμφανίστηκε στα "Πρακτικά" της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ και υποστηρίχθηκε από το υπουργείο Ενέργειας της χώρας, σύμφωνα με το BBC και την ηλεκτρονική υπηρεσία ScienceNOW, προειδοποιεί επίσης ότι αν συνεχιστεί η άνοδος των επιπέδων του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, θα μειωθούν αισθητά οι βροχοπτώσεις πάνω από τις ήδη ξηρές περιοχές της Νότιας Ευρώπης, της Β.Αμερικής, της Αφρικής και της Αυστραλίας.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι ωκεανοί προς το παρόν συγκρατούν κάπως την αύξηση της θερμοκρασίας απορροφώντας μέρος του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα, όμως διαχρονικά οι θάλασσες θα επιστρέψουν αυτή τη συσσωρευμένη θερμότητα στον αέρα. Η έρευνα εκτιμά ότι όλη η αναμενόμενη αύξηση της θερμοκρασίας μέχρι το 2100 (από 1,5 έως 4 βαθμούς) θα υπάρχει ακόμα το 3000.
Όπως δήλωσε η ερευνήτρια Σούζαν Σόλομον, υπεύθυνη της έρευνας, μια από τις πιο γνωστές κλιματολόγους διεθνώς και μέλος του επίσημου Διεθνούς Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ, "οι άνθρωποι φαντάζονται ότι αν σταματούσαμε να εκπέμπουμε διοξείδιο του άνθρακα, το κλίμα θα επέστρεφε στο κανονικό επίπεδο μετά από 100 ή 200 χρόνια, όμως αυτό δεν είναι σωστό". "Η μεταβολή του κλίματος είναι αργή, αλλά ασταμάτητη", πρόσθεσε.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Τρίτη 27 Ιανουαρίου 2009
Δευτέρα 26 Ιανουαρίου 2009
CERN - Ο νέος επικεφαλής είναι πολύ πιο επιφυλακτικός μετά τη σοβαρή βλάβη - Δεν θα πιέσει πριν το 2010 για την πλήρη ενεργοποίηση του πειράματος
Το πάθημα έγινε μάθημα μετά το σοβαρό τεχνικό πρόβλημα, λόγω διαρροής περίπου έξι τόνων ηλίου, που παρουσιάστηκε στο Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Έρευνας Στοιχειωδών Σωματιδίων στα γαλλο-ελβετικά σύνορα.
Ο νέος γερμανός γενικός διευθυντής του CERN Ρολφ-Ντίτερ Χόιερ δήλωσε, σε συνέντευξή του στην ελβετική εφημερίδα Sonntag, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, ότι θα είναι πολύ πιο επιφυλακτικός από τον προκάτοχό του γάλλο φυσικό Ρομπέρ Αϊμάρ και θα προχωρήσει με πολύ προσεκτικά και αργά βήματα στη σταδιακή υλοποίηση του πειράματος από εδώ και πέρα.
"Θέλω να είμαι σίγουρος ότι όλα δουλεύουν σωστά", είπε. "Έτσι, θα επιτρέψω σε εξωτερική ομάδα ειδικών να κάνει πρόσθετους ελέγχους στον επιταχυντή", πριν αυτός τεθεί ξανά σε λειτουργία, πιθανώς τον Ιούλιο. Η αποκατάσταση της βλάβης στο πανάκριβο μηχάνημα θα κοστίσει πάνω από 20 εκατ. ευρώ, ενώ δεν αποκλείεται να αγγίξει και τα 30 εκατ., όπως είπε ο Χόιερ.
Ο νέος γενικός διευθυντής επεσήμανε ότι δεν τίθεται ζήτημα έλλειψης εμπιστοσύνης στο ανθρώπινο δυναμικό του CERN (περίπου 10.000 άτομα). "Όταν όμως εργάζεται κανείς σε κάτι για τόσο καιρό, με το χρόνο μπορεί να τυφλωθεί από το σύστημα και να μην ανακαλύψει όλα τα προβλήματα", επεσήμανε.
Ανέφερε ακόμα ότι θα κάνει λιγότερο "θόρυβο" από τον προηγούμενο γενικό διευθυντή, όταν κάποτε μέσα στο 2009 ξεκινήσει και πάλι ο επιταχυντής. "Αυτό θα συμβεί μόνο όταν όλα δουλεύουν ρολόι. Είμαι λίγο πιο προσεκτικός σε αυτό το θέμα σε σχέση με τον προκάτοχό μου".
Με βάση αυτό το σκεπτικό, ο Χόιερ υπογράμμισε ότι ο επιταχυντής θα ενεργοποιηθεί ξανά με πολύ σταδιακά βήματα και δεν πρόκειται οι ακτίνες στο εσωτερικό του μήκους 27 χλμ. υπόγειου τούνελ να κυκλοφορήσουν πριν, το νωρίτερο, το 2010 και αφού προηγουμένως έχουν προστεθεί και άλλα συστήματα ασφαλείας.
Η ακριβής ημερομηνία επανεκκίνησης -έστω και σταδιακά- του πειράματος, φέτος το καλοκαίρι, θα συζητηθεί από τους επιστήμονες στις αρχές Φεβρουαρίου, σε συνάντησή τους στο Σαμονί της Γαλλίας.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Ο νέος γερμανός γενικός διευθυντής του CERN Ρολφ-Ντίτερ Χόιερ δήλωσε, σε συνέντευξή του στην ελβετική εφημερίδα Sonntag, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, ότι θα είναι πολύ πιο επιφυλακτικός από τον προκάτοχό του γάλλο φυσικό Ρομπέρ Αϊμάρ και θα προχωρήσει με πολύ προσεκτικά και αργά βήματα στη σταδιακή υλοποίηση του πειράματος από εδώ και πέρα.
"Θέλω να είμαι σίγουρος ότι όλα δουλεύουν σωστά", είπε. "Έτσι, θα επιτρέψω σε εξωτερική ομάδα ειδικών να κάνει πρόσθετους ελέγχους στον επιταχυντή", πριν αυτός τεθεί ξανά σε λειτουργία, πιθανώς τον Ιούλιο. Η αποκατάσταση της βλάβης στο πανάκριβο μηχάνημα θα κοστίσει πάνω από 20 εκατ. ευρώ, ενώ δεν αποκλείεται να αγγίξει και τα 30 εκατ., όπως είπε ο Χόιερ.
Ο νέος γενικός διευθυντής επεσήμανε ότι δεν τίθεται ζήτημα έλλειψης εμπιστοσύνης στο ανθρώπινο δυναμικό του CERN (περίπου 10.000 άτομα). "Όταν όμως εργάζεται κανείς σε κάτι για τόσο καιρό, με το χρόνο μπορεί να τυφλωθεί από το σύστημα και να μην ανακαλύψει όλα τα προβλήματα", επεσήμανε.
Ανέφερε ακόμα ότι θα κάνει λιγότερο "θόρυβο" από τον προηγούμενο γενικό διευθυντή, όταν κάποτε μέσα στο 2009 ξεκινήσει και πάλι ο επιταχυντής. "Αυτό θα συμβεί μόνο όταν όλα δουλεύουν ρολόι. Είμαι λίγο πιο προσεκτικός σε αυτό το θέμα σε σχέση με τον προκάτοχό μου".
Με βάση αυτό το σκεπτικό, ο Χόιερ υπογράμμισε ότι ο επιταχυντής θα ενεργοποιηθεί ξανά με πολύ σταδιακά βήματα και δεν πρόκειται οι ακτίνες στο εσωτερικό του μήκους 27 χλμ. υπόγειου τούνελ να κυκλοφορήσουν πριν, το νωρίτερο, το 2010 και αφού προηγουμένως έχουν προστεθεί και άλλα συστήματα ασφαλείας.
Η ακριβής ημερομηνία επανεκκίνησης -έστω και σταδιακά- του πειράματος, φέτος το καλοκαίρι, θα συζητηθεί από τους επιστήμονες στις αρχές Φεβρουαρίου, σε συνάντησή τους στο Σαμονί της Γαλλίας.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2009
Η αντίθετη πλευρά του φεγγαριού κάποτε ήταν ορατή από τη Γη
Μια νέα γαλλική επιστημονική μελέτη υποστηρίζει ότι το πλήγμα που δέχθηκε η Σελήνη από έναν τεράστιο αστεροειδή πριν περίπου 3,9 δισ. χρόνια, λίγο μετά τη δημιουργία της, την αναποδογύρισε κατά 180 μοίρες, γυρνώντας πλέον προς τη Γη μια διαφορετική πλευρά από αυτήν που σήμερα “βλέπει” προς εμάς.
Οι σχετικές τροχιές περιφοράς της Γης και του δορυφόρου της είναι τέτοιες που μόνο η μια πλευρά της Σελήνης -πάντα η ίδια- είναι ορατή από τον πλανήτη μας. Κανονικά οι περισσότεροι κρατήρες θα έπρεπε να υπήρχαν στη δυτική πλευρά, όπως έχουν διαπιστώσει μέχρι τώρα οι επιστήμονες από τα πλήγματα που δέχεται η Σελήνη από το διάστημα.
Όμως η έρευνα των Μαρκ Βίτσορεκ και Ματιέ Λε Φεβρέμ του Ινστιτούτου Φυσικής της Γης στο Παρίσι, μετά από ανάλυση της γεωγραφικής κατανομής και της ηλικίας των κρατήρων της Σελήνης, διαπίστωσε ότι, αντιθέτως, σήμερα οι πιο παλαιοί κρατήρες βρίσκονται στην ανατολική πλευρά, η οποία συνεπώς θα πρέπει να δέχτηκε περισσότερα πλήγματα μετεωριτών σε σχέση με τη δυτική πλευρά.
Κάτι τέτοιο όμως, κατά τους δύο ερευνητές, θα μπορούσε να έχει συμβεί μόνο αν παλιότερα το φεγγάρι έδειχνε μια διαφορετική πλευρά προς τη Γη. Η πιο πιθανή ερμηνεία γι’ αυτό είναι ότι υποχρεώθηκε σε σφοδρή σύγκρουση με κάποιο μεγάλο ουράνιο αντικείμενο.
Το αποτέλεσμα ήταν το φεγγάρι να αρχίσει να περιστρέφεται αργά, επί δεκάδες χιλιάδες χρόνια, μέχρι που τελικά σταθεροποιήθηκε ξανά στην τωρινή τροχιά του, δείχνοντας πλέον την αντίθετη, σε σχέση με προηγουμένως, πλευρά του προς τη Γη, σύμφωνα με το σχετικό δημοσίευμα στο περιοδικό "Icarus", όπως αναφέρουν ο Guardian και το New Scientist.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Οι σχετικές τροχιές περιφοράς της Γης και του δορυφόρου της είναι τέτοιες που μόνο η μια πλευρά της Σελήνης -πάντα η ίδια- είναι ορατή από τον πλανήτη μας. Κανονικά οι περισσότεροι κρατήρες θα έπρεπε να υπήρχαν στη δυτική πλευρά, όπως έχουν διαπιστώσει μέχρι τώρα οι επιστήμονες από τα πλήγματα που δέχεται η Σελήνη από το διάστημα.
Όμως η έρευνα των Μαρκ Βίτσορεκ και Ματιέ Λε Φεβρέμ του Ινστιτούτου Φυσικής της Γης στο Παρίσι, μετά από ανάλυση της γεωγραφικής κατανομής και της ηλικίας των κρατήρων της Σελήνης, διαπίστωσε ότι, αντιθέτως, σήμερα οι πιο παλαιοί κρατήρες βρίσκονται στην ανατολική πλευρά, η οποία συνεπώς θα πρέπει να δέχτηκε περισσότερα πλήγματα μετεωριτών σε σχέση με τη δυτική πλευρά.
Κάτι τέτοιο όμως, κατά τους δύο ερευνητές, θα μπορούσε να έχει συμβεί μόνο αν παλιότερα το φεγγάρι έδειχνε μια διαφορετική πλευρά προς τη Γη. Η πιο πιθανή ερμηνεία γι’ αυτό είναι ότι υποχρεώθηκε σε σφοδρή σύγκρουση με κάποιο μεγάλο ουράνιο αντικείμενο.
Το αποτέλεσμα ήταν το φεγγάρι να αρχίσει να περιστρέφεται αργά, επί δεκάδες χιλιάδες χρόνια, μέχρι που τελικά σταθεροποιήθηκε ξανά στην τωρινή τροχιά του, δείχνοντας πλέον την αντίθετη, σε σχέση με προηγουμένως, πλευρά του προς τη Γη, σύμφωνα με το σχετικό δημοσίευμα στο περιοδικό "Icarus", όπως αναφέρουν ο Guardian και το New Scientist.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Σάββατο 24 Ιανουαρίου 2009
Η άνοιξη και το καλοκαίρι έρχονται δύο μέρες νωρίτερα, σύμφωνα με νέα έρευνα
Όχι μόνο η μέση παγκόσμια θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά τα τελευταία 50 χρόνια, αλλά παράλληλα η άνοιξη, καθώς και η πιο ζεστή μέρα του χρόνου έρχονται πλέον δύο μέρες νωρίτερα από ό,τι στο παρελθόν, στο βόρειο ημισφαίριο, σύμφωνα με μια νέα μελέτη επιστημόνων από τα πανεπιστήμια Χάρβαρντ και Καλιφόρνιας-Μπέρκλεϊ, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ?Nature? και βασίστηκε σε στοιχεία της περιόδου 1850-2007.
Ενώ μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα η πιο ζεστή μέρα του χρόνου στο βόρειο ημισφαίριο ήταν η 21η Ιουλίου, στη συνέχεια (περίοδος 1954-2007) η πιο ζεστή μέρα εμφανίζεται 1,7 μέρες νωρίτερα. Διαπιστώθηκε επίσης ότι, την ίδια χρονική περίοδο, οι θερμοκρασιακές διαφορές μεταξύ χειμώνα-καλοκαιριού έχουν γίνει πιο μικρές. Τα στοιχεία αυτά έρχονται να επιβεβαιώσουν τις παρατηρήσεις των βιολόγων, σε πολλά ζώα, πουλιά και φυτά, που δείχνουν ότι αυτά αισθάνονται πως η άνοιξη ήρθε νωρίτερα και αντιδρούν ανάλογα: τα μπουμπούκια ανοίγουν νωρίτερα, τα πουλιά μεταναστεύουν νωρίτερα, οι πάγοι λιώνουν νωρίτερα κλπ.
Οι αλλαγές αυτές μέχρι τώρα είχαν εξηγηθεί από τους επιστήμονες βασικά μόνο από το γεγονός της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη, όμως η νέα μελέτη επιβεβαίωσε ότι παράλληλα υπάρχει μετατόπιση των εποχών, με συνέπεια όχι μόνο η άνοιξη να έρχεται νωρίτερα, αλλά επίσης οι πιο ζεστές θερμοκρασίες του καλοκαιριού και οι πιο χαμηλές του χειμώνα να σημειώνονται πλέον νωρίτερα μέσα στο ημερολογιακό έτος.
Όπως η ανθρώπινη δραστηριότητα έχει αυξήσει τα «αέρια του θερμοκηπίου» και έχει οδηγήσει σε αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, έτσι επίσης φαίνεται ότι είναι η βασική αιτία που σταδιακά μεταβάλλεται ο κύκλος των εποχών. «Επί 100 χρόνια βλέπουμε ένα πολύ φυσικό πρότυπο εναλλαγής των εποχών και ξαφνικά κάποια στιγμή, ακριβώς τότε που οι μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες αυξάνουν, παράλληλα αλλάζει και το πρότυπο αλλαγής των εποχών, κάτι που δημιουργεί την υποψία ότι ο άνθρωπος έχει παίξει έναν ρόλο κι εδώ», σύμφωνα με τον υπεύθυνο της μελέτης Αλεξάντερ Στάιν.
Η αλλαγή των εποχών ισχύει στην ξηρά αλλά όχι πάνω από τους ωκεανούς και φαίνεται να σχετίζεται επίσης με μια αλλαγή στους ανέμους της ατμόσφαιρας. Η αλλαγή στην ισχύ και την κατεύθυνση των ανέμων, που είναι υπεύθυνοι για τη μετακίνηση θερμών μαζών αέρα από τη θάλασσα προς την ξηρά, μπορεί να είναι -εν μέρει μόνο- υπεύθυνη για την αλλαγή στο χρονισμό των εποχών.
(πηγή:www.evdomi.gr)
Ενώ μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα η πιο ζεστή μέρα του χρόνου στο βόρειο ημισφαίριο ήταν η 21η Ιουλίου, στη συνέχεια (περίοδος 1954-2007) η πιο ζεστή μέρα εμφανίζεται 1,7 μέρες νωρίτερα. Διαπιστώθηκε επίσης ότι, την ίδια χρονική περίοδο, οι θερμοκρασιακές διαφορές μεταξύ χειμώνα-καλοκαιριού έχουν γίνει πιο μικρές. Τα στοιχεία αυτά έρχονται να επιβεβαιώσουν τις παρατηρήσεις των βιολόγων, σε πολλά ζώα, πουλιά και φυτά, που δείχνουν ότι αυτά αισθάνονται πως η άνοιξη ήρθε νωρίτερα και αντιδρούν ανάλογα: τα μπουμπούκια ανοίγουν νωρίτερα, τα πουλιά μεταναστεύουν νωρίτερα, οι πάγοι λιώνουν νωρίτερα κλπ.
Οι αλλαγές αυτές μέχρι τώρα είχαν εξηγηθεί από τους επιστήμονες βασικά μόνο από το γεγονός της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη, όμως η νέα μελέτη επιβεβαίωσε ότι παράλληλα υπάρχει μετατόπιση των εποχών, με συνέπεια όχι μόνο η άνοιξη να έρχεται νωρίτερα, αλλά επίσης οι πιο ζεστές θερμοκρασίες του καλοκαιριού και οι πιο χαμηλές του χειμώνα να σημειώνονται πλέον νωρίτερα μέσα στο ημερολογιακό έτος.
Όπως η ανθρώπινη δραστηριότητα έχει αυξήσει τα «αέρια του θερμοκηπίου» και έχει οδηγήσει σε αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, έτσι επίσης φαίνεται ότι είναι η βασική αιτία που σταδιακά μεταβάλλεται ο κύκλος των εποχών. «Επί 100 χρόνια βλέπουμε ένα πολύ φυσικό πρότυπο εναλλαγής των εποχών και ξαφνικά κάποια στιγμή, ακριβώς τότε που οι μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες αυξάνουν, παράλληλα αλλάζει και το πρότυπο αλλαγής των εποχών, κάτι που δημιουργεί την υποψία ότι ο άνθρωπος έχει παίξει έναν ρόλο κι εδώ», σύμφωνα με τον υπεύθυνο της μελέτης Αλεξάντερ Στάιν.
Η αλλαγή των εποχών ισχύει στην ξηρά αλλά όχι πάνω από τους ωκεανούς και φαίνεται να σχετίζεται επίσης με μια αλλαγή στους ανέμους της ατμόσφαιρας. Η αλλαγή στην ισχύ και την κατεύθυνση των ανέμων, που είναι υπεύθυνοι για τη μετακίνηση θερμών μαζών αέρα από τη θάλασσα προς την ξηρά, μπορεί να είναι -εν μέρει μόνο- υπεύθυνη για την αλλαγή στο χρονισμό των εποχών.
(πηγή:www.evdomi.gr)
Παρασκευή 23 Ιανουαρίου 2009
Ξημερώνει...
Ο ήλιος ανατέλλει στην Καβάλα, μόνο που τις τελευταίες μέρες, η βροχή και τα σύνεφα δεν μας αφήνουν να απολαύσουμε όμορφες εικόνες σαν κι αυτή. Ας είναι όμως...Το άγγιγμα ενός προϊόντος δημιουργεί ή αυξάνει την επιθυμία αγοράς του μέσα σε μόλις 30 δευτερόλεπτα
Μια νέα επιστημονική μελέτη διαπίστωσε ότι ακόμα και το απλό άγγιγμα με τα δάχτυλα ενός προϊόντος σε ένα κατάστημα μπορεί να δημιουργήσει ή να αυξήσει την επιθυμία γι’ αυτό, ακόμα και να κάνει τον υποψήφιο καταναλωτή πρόθυμο να πληρώσει περισσότερα για να το αγοράσει.
Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι πολλοί άνθρωποι αρχίζουν να αισθάνονται ιδιοκτήτες ενός προϊόντος - ότι είναι ήδη δικό τους - πριν καν το αγοράσουν. Όμως η νέα έρευνα, του αμερικανικού πανεπιστημίου του Οχάιο, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ?Judgment and Decision Making?, σύμφωνα με την ηλεκτρονική υπηρεσία Live Science, είναι η πρώτη που δείχνει ότι τα αισθήματα ιδιοκτησίας (“είναι δικό μου, δικό μου...”) μπορούν να ενεργοποιηθούν μέσα σε 30 μόλις δευτερόλεπτα από το πρώτο άγγιγμα του προϊόντος.
Οι ερευνητές εντυπωσιάστηκαν από την ικανότητα των ανθρώπων να προσκολλώνται άμεσα ακόμα και σε ασήμαντα αντικείμενα, όπως μια φτηνή καφετιέρα, απλώς και μόνο επειδή την άγγιξαν με τα χέρια τους. Από τη στιγμή που αυτό συμβαίνει, σύμφωνα με τον υπεύθυνο της έρευνας Τζέημς Γουλφ, οι υποψήφιοι καταναλωτές είναι πολύ συχνά διατεθειμένοι να την κρατήσουν.
Οι καταστηματάρχες χρησιμοποιούν, εδώ και χρόνια, την τακτική της δοκιμής πριν την αγορά, ιδίως οι πωλητές αυτοκινήτων ή κατοικίδιων ζώων, προκειμένου να ενεργοποιήσουν τα αισθήματα ιδιοκτησίας των εν δυνάμει αγοραστών.
Η έρευνα προτρέπει τους καταναλωτές να έχουν επίγνωση αυτής της τακτικής των πωλητών, καθώς και της τάσης των ίδιων να δελεάζονται με την από πρώτο χέρι επαφή τους με ένα προϊόν.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι πολλοί άνθρωποι αρχίζουν να αισθάνονται ιδιοκτήτες ενός προϊόντος - ότι είναι ήδη δικό τους - πριν καν το αγοράσουν. Όμως η νέα έρευνα, του αμερικανικού πανεπιστημίου του Οχάιο, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ?Judgment and Decision Making?, σύμφωνα με την ηλεκτρονική υπηρεσία Live Science, είναι η πρώτη που δείχνει ότι τα αισθήματα ιδιοκτησίας (“είναι δικό μου, δικό μου...”) μπορούν να ενεργοποιηθούν μέσα σε 30 μόλις δευτερόλεπτα από το πρώτο άγγιγμα του προϊόντος.
Οι ερευνητές εντυπωσιάστηκαν από την ικανότητα των ανθρώπων να προσκολλώνται άμεσα ακόμα και σε ασήμαντα αντικείμενα, όπως μια φτηνή καφετιέρα, απλώς και μόνο επειδή την άγγιξαν με τα χέρια τους. Από τη στιγμή που αυτό συμβαίνει, σύμφωνα με τον υπεύθυνο της έρευνας Τζέημς Γουλφ, οι υποψήφιοι καταναλωτές είναι πολύ συχνά διατεθειμένοι να την κρατήσουν.
Οι καταστηματάρχες χρησιμοποιούν, εδώ και χρόνια, την τακτική της δοκιμής πριν την αγορά, ιδίως οι πωλητές αυτοκινήτων ή κατοικίδιων ζώων, προκειμένου να ενεργοποιήσουν τα αισθήματα ιδιοκτησίας των εν δυνάμει αγοραστών.
Η έρευνα προτρέπει τους καταναλωτές να έχουν επίγνωση αυτής της τακτικής των πωλητών, καθώς και της τάσης των ίδιων να δελεάζονται με την από πρώτο χέρι επαφή τους με ένα προϊόν.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Τετάρτη 21 Ιανουαρίου 2009
Η τηλεόραση βλάπτει περισσότερο από ό,τι ωφελεί τα νήπια, σύμφωνα με έλληνα ερευνητή στις ΗΠΑ
Ένας κορυφαίος ειδικός σε ζητήματα που αφορούν το παιδί, προειδοποιεί τους γονείς να περιορίσουν το χρόνο που τα νήπια ηλικίας μέχρι δύο ετών παρακολουθούν τηλεόραση, γιατί αυτό μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερη βλάβη από ό,τι ωφέλεια στην ανάπτυξή τους.
Ο καθηγητής Δημήτρης Χρηστάκης, ερευνητής του Ινστιτούτου Ερευνών για τα Παιδιά του Σιάτλ και καθηγητής του πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον στις ΗΠΑ, σε μεγάλη του διεθνή έρευνα, που δημοσιεύεται στο παιδιατρικό περιοδικό "Acta Paediatrica", εξέφρασε επίσης σημαντικές επιφυλάξεις για τα εκπαιδευτικά ή ψυχαγωγικά DVD που απευθύνονται στα νήπια και ισχυρίζονται ότι είναι επωφελή γι' αυτά, παρά την έλλειψη των σχετικών επιστημονικών στοιχείων.
Ο κ. Χρηστάκης, που μελέτησε 78 σχετικές έρευνες της τελευταίας 25ετίας, διαπίστωσε ότι εννέα στα δέκα παιδιά κάτω των δύο ετών παρακολουθούν τακτικά τηλεόραση διεθνώς. Μερικά μάλιστα περνούν μέχρι και 40% του χρόνου που είναι ξύπνια, μπροστά από την τηλεόραση, παρόλο που καμία επιστημονική έρευνα δεν έχει αποδείξει μέχρι σήμερα ότι υπάρχουν οφέλη από αυτή την πρόωρη έκθεση ενός παιδιού στην επίδραση της τηλεόρασης.
Σύμφωνα με τον κ. Χρηστάκη, η πλάστιγγα των επιστημονικών στοιχείων γέρνει σαφώς προς την κατεύθυνση των δυνητικών βλαβών. Αν και αρκετοί γονείς θεωρούν ότι η τηλεόραση κάνει καλό στον εγκέφαλο των νηπίων, γι' αυτό τα αφήνουν να βλέπουν με τις ώρες, οι ιατρικές μελέτες δεν έχουν επιβεβαιώσει κάτι τέτοιο. Αντίθετα, η παρακολούθηση τηλεοπτικών προγραμμάτων και DVD μπορεί να καθυστερήσει τη γλωσσική ανάπτυξη και το περιεχόμενο του λεξιλογίου, σύμφωνα με άλλες μελέτες.
Τα νήπια τείνουν να μιμούνται αυτό που βλέπουν στην οθόνη, όμως μαθαίνουν καλύτερα από τις ζωντανές παρουσιάσεις, ενώ μια άλλη μελέτη διαπίστωσε μέτρια προβλήματα συγκέντρωσης της προσοχής στην ηλικία των επτά ετών σε όσα μικρά παιδιά έβλεπαν πολλή τηλεόραση πριν τα τρία τους χρόνια.
Αρκετοί γονείς παραδέχονται ότι αφήνουν τα νήπια μπροστά από την τηλεόραση, επειδή χρειάζονται χρόνο για τους ίδιους, πράγμα που όσο κι αν είναι κατανοητό, πρέπει να αποφεύγεται κατά το δυνατό, σύμφωνα με τον έλληνα ερευνητή.
Ο κ. Χρηστάκης αποδίδει την αρνητική επίδραση της τηλεόρασης στο ότι εκθέτει τον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο των νηπίων σε μια σειρά από υπερβολικά ερεθίσματα, όπως φώτα που αναβοσβήνουν, συνεχείς αλλαγές σκηνών, απότομες ηχητικές αλλαγές κ.α., ενώ παράλληλα υποκαθιστά άλλες αναγκαίες δραστηριότητες, όπως το παιχνίδι ή η επαφή με τους γονείς.
Εδώ και τέσσερις δεκαετίες εκφράζονταν ανησυχίες για την επίδραση της τηλεόρασης στα νήπια, αλλά μόνο πρόσφατα διάφορες επιστημονικές μελέτες άρχισαν να παρέχουν εμπειρικά στοιχεία που να θεμελιώνουν αυτούς τους φόβους.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Ο καθηγητής Δημήτρης Χρηστάκης, ερευνητής του Ινστιτούτου Ερευνών για τα Παιδιά του Σιάτλ και καθηγητής του πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον στις ΗΠΑ, σε μεγάλη του διεθνή έρευνα, που δημοσιεύεται στο παιδιατρικό περιοδικό "Acta Paediatrica", εξέφρασε επίσης σημαντικές επιφυλάξεις για τα εκπαιδευτικά ή ψυχαγωγικά DVD που απευθύνονται στα νήπια και ισχυρίζονται ότι είναι επωφελή γι' αυτά, παρά την έλλειψη των σχετικών επιστημονικών στοιχείων.
Ο κ. Χρηστάκης, που μελέτησε 78 σχετικές έρευνες της τελευταίας 25ετίας, διαπίστωσε ότι εννέα στα δέκα παιδιά κάτω των δύο ετών παρακολουθούν τακτικά τηλεόραση διεθνώς. Μερικά μάλιστα περνούν μέχρι και 40% του χρόνου που είναι ξύπνια, μπροστά από την τηλεόραση, παρόλο που καμία επιστημονική έρευνα δεν έχει αποδείξει μέχρι σήμερα ότι υπάρχουν οφέλη από αυτή την πρόωρη έκθεση ενός παιδιού στην επίδραση της τηλεόρασης.
Σύμφωνα με τον κ. Χρηστάκη, η πλάστιγγα των επιστημονικών στοιχείων γέρνει σαφώς προς την κατεύθυνση των δυνητικών βλαβών. Αν και αρκετοί γονείς θεωρούν ότι η τηλεόραση κάνει καλό στον εγκέφαλο των νηπίων, γι' αυτό τα αφήνουν να βλέπουν με τις ώρες, οι ιατρικές μελέτες δεν έχουν επιβεβαιώσει κάτι τέτοιο. Αντίθετα, η παρακολούθηση τηλεοπτικών προγραμμάτων και DVD μπορεί να καθυστερήσει τη γλωσσική ανάπτυξη και το περιεχόμενο του λεξιλογίου, σύμφωνα με άλλες μελέτες.
Τα νήπια τείνουν να μιμούνται αυτό που βλέπουν στην οθόνη, όμως μαθαίνουν καλύτερα από τις ζωντανές παρουσιάσεις, ενώ μια άλλη μελέτη διαπίστωσε μέτρια προβλήματα συγκέντρωσης της προσοχής στην ηλικία των επτά ετών σε όσα μικρά παιδιά έβλεπαν πολλή τηλεόραση πριν τα τρία τους χρόνια.
Αρκετοί γονείς παραδέχονται ότι αφήνουν τα νήπια μπροστά από την τηλεόραση, επειδή χρειάζονται χρόνο για τους ίδιους, πράγμα που όσο κι αν είναι κατανοητό, πρέπει να αποφεύγεται κατά το δυνατό, σύμφωνα με τον έλληνα ερευνητή.
Ο κ. Χρηστάκης αποδίδει την αρνητική επίδραση της τηλεόρασης στο ότι εκθέτει τον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο των νηπίων σε μια σειρά από υπερβολικά ερεθίσματα, όπως φώτα που αναβοσβήνουν, συνεχείς αλλαγές σκηνών, απότομες ηχητικές αλλαγές κ.α., ενώ παράλληλα υποκαθιστά άλλες αναγκαίες δραστηριότητες, όπως το παιχνίδι ή η επαφή με τους γονείς.
Εδώ και τέσσερις δεκαετίες εκφράζονταν ανησυχίες για την επίδραση της τηλεόρασης στα νήπια, αλλά μόνο πρόσφατα διάφορες επιστημονικές μελέτες άρχισαν να παρέχουν εμπειρικά στοιχεία που να θεμελιώνουν αυτούς τους φόβους.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Έρευνα συνδέει τη μόλυνση του νερού με τη μειωμένη ανδρική γονιμότητα.
Μια νέα επιστημονική έρευνα προσκομίζει καινούρια στοιχεία σχετικά με το πώς μια ομάδα χημικών ουσιών, που μπλοκάρουν την ανδρική ορμόνη τεστοστερόνη και μπορούν να βρεθούν στα ποτάμια, αποτελούν εν δυνάμει πηγή κινδύνων για τη γονιμότητα των ψαριών, των ζώων και των ανθρώπων.
Η βρετανική έρευνα έγινε από τα πανεπιστήμια Μπρουνέλ, Έξετερ και Ρίντινγκ, καθώς και το Κέντρο Οικολογίας και Υδρολογίας και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Environmental Health Perspectives". Η μελέτη εντόπισε για πρώτη φορά μια νέα ομάδα χημικών ουσιών που δρουν ως "αντι-ανδρογόνα", δηλαδή εμποδίζουν τη λειτουργία της ανδρικής ορμόνης, προκαλώντας ανδρική υπογονιμότητα.
Μερικές από αυτές τις ουσίες περιέχονται σε αντικαρκινικά και άλλα φάρμακα, καθώς και σε παρασιτοκτόνα που χρησιμοποιούνται στη γεωργία. Όταν αυτές οι ουσίες εισέλθουν στα νερά των ποταμών, παίζουν σημαντικό ρόλο για την εμφάνιση θηλυκών χαρακτηριστικών στα αρσενικά ψάρια.
Προηγούμενες έρευνες των πανεπιστημίων Μπρουνέλ και Έξετερ είχαν δείξει πώς οι θηλυκές ορμόνες (οιστρογόνα), καθώς και οι χημικές ουσίες που τις μιμούνται, όταν κυκλοφορήσουν στο νερό, οδηγούν σε "εκθήλυνση" των ψαριών. Τέτοιες ουσίες περιέχονται σε ορισμένα βιομηχανικά χημικά και στα αντισυλληπτικά χάπια και μέσω των αποχετευτικών συστημάτων μπορούν να εισέλθουν στα ποτάμια, σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα οδηγώντας μέχρι και σε αλλαγή φύλου μερικών αρσενικών ψαριών.
Η νέα μελέτη, υπό την δρ Σούζαν Τζόμπλινγκ, του Ινστιτούτου Περιβάλλοντος του πανεπιστημίου Μπρουνέλ, εντόπισε μια νέα ομάδα χημικών ουσιών, μελετώντας τα ψάρια των βρετανικών ποταμών, δεν έχει όμως βεβαιώσει την ακριβή προέλευσή αυτών των χημικών, κάτι που πρόκειται να κάνει σε επόμενη έρευνα. Το βέβαιο είναι, όπως αναφέρει, ότι μια πολύ ευρύτερη γκάμα χημικών ουσιών (από πολλές διαφορετικές πηγές), από ό,τι πίστευαν ως τώρα οι επιστήμονες, εμπλέκεται στην αναστάτωση της ορμονικής λειτουργίας των ψαριών. Το γεγονός αυτό αυξάνει την πιθανότητα κινδύνων και για τη υπογονιμότητα των ανδρών, πέρα από όποιους άλλους παράγοντες συμβάλλουν σε αυτήν.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Η βρετανική έρευνα έγινε από τα πανεπιστήμια Μπρουνέλ, Έξετερ και Ρίντινγκ, καθώς και το Κέντρο Οικολογίας και Υδρολογίας και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Environmental Health Perspectives". Η μελέτη εντόπισε για πρώτη φορά μια νέα ομάδα χημικών ουσιών που δρουν ως "αντι-ανδρογόνα", δηλαδή εμποδίζουν τη λειτουργία της ανδρικής ορμόνης, προκαλώντας ανδρική υπογονιμότητα.
Μερικές από αυτές τις ουσίες περιέχονται σε αντικαρκινικά και άλλα φάρμακα, καθώς και σε παρασιτοκτόνα που χρησιμοποιούνται στη γεωργία. Όταν αυτές οι ουσίες εισέλθουν στα νερά των ποταμών, παίζουν σημαντικό ρόλο για την εμφάνιση θηλυκών χαρακτηριστικών στα αρσενικά ψάρια.
Προηγούμενες έρευνες των πανεπιστημίων Μπρουνέλ και Έξετερ είχαν δείξει πώς οι θηλυκές ορμόνες (οιστρογόνα), καθώς και οι χημικές ουσίες που τις μιμούνται, όταν κυκλοφορήσουν στο νερό, οδηγούν σε "εκθήλυνση" των ψαριών. Τέτοιες ουσίες περιέχονται σε ορισμένα βιομηχανικά χημικά και στα αντισυλληπτικά χάπια και μέσω των αποχετευτικών συστημάτων μπορούν να εισέλθουν στα ποτάμια, σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα οδηγώντας μέχρι και σε αλλαγή φύλου μερικών αρσενικών ψαριών.
Η νέα μελέτη, υπό την δρ Σούζαν Τζόμπλινγκ, του Ινστιτούτου Περιβάλλοντος του πανεπιστημίου Μπρουνέλ, εντόπισε μια νέα ομάδα χημικών ουσιών, μελετώντας τα ψάρια των βρετανικών ποταμών, δεν έχει όμως βεβαιώσει την ακριβή προέλευσή αυτών των χημικών, κάτι που πρόκειται να κάνει σε επόμενη έρευνα. Το βέβαιο είναι, όπως αναφέρει, ότι μια πολύ ευρύτερη γκάμα χημικών ουσιών (από πολλές διαφορετικές πηγές), από ό,τι πίστευαν ως τώρα οι επιστήμονες, εμπλέκεται στην αναστάτωση της ορμονικής λειτουργίας των ψαριών. Το γεγονός αυτό αυξάνει την πιθανότητα κινδύνων και για τη υπογονιμότητα των ανδρών, πέρα από όποιους άλλους παράγοντες συμβάλλουν σε αυτήν.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Τρίτη 20 Ιανουαρίου 2009
Οι ουρανοί της Ευρώπης έγιναν πιο καθαροί, αλλά αυτό βοηθά στην αύξηση της θερμοκρασίας
Ουδέν καλό αμιγές κακού. Η ομίχλη, το νέφος και η θολούρα έχουν μειωθεί πάνω από την Ευρώπη κατά την τελευταία 30ετία, όμως η θετική αυτή εξέλιξη έχει μια αρνητική όψη, καθώς αυξάνει την θερμοκρασία και συμβάλλει στην υπερθέρμανση του πλανήτη.
Το συμπέρασμα αυτό, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, προκύπτει από μελέτη, με επικεφαλής τον Ρομπέρ Βοτάρ της γαλλικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, που μελέτησε στοιχεία από 342 μετεωρολογικούς σταθμούς στην Ευρώπη.
Μεταξύ 1978-2006 η ποιότητα του αέρα στην ατμόσφαιρα βελτιώθηκε, αλλά οι θερμοκρασίες σε τμήματα της Ευρώπης, ειδικά στο βορρά, το κέντρο και τα ανατολικά, αυξήθηκαν πάνω από το μέσο όρο. Η μελέτη αποδίδει τουλάχιστον το 20% αυτής της αύξησης της θερμοκρασίας (που στην ανατολική Ευρώπη φθάνει μέχρι και 50%) στο καθάρισμα της ατμόσφαιρας, καθώς όταν υπάρχει ομίχλη και νέφος, ένα μέρος από τις ακτίνες του ήλιου αντανακλάται πίσω στο διάστημα και η επιφάνεια της Γης ψυχραίνει. Αντίθετα, η καθαρότερη ατμόσφαιρα σημαίνει μεγαλύτερη απορρόφησητων ηλιακών ακτίνων.
Κατά τα τελευταία 30 χρόνια, ο αριθμός των ημερών με περιορισμένη ορατότητα μειώθηκε κατά το ήμισυ σχεδόν, ένα φαινόμενο που συνδέεται με τα μειωμένα επίπεδα στην ατμόσφαιρα του διοξειδίου του θείου, το οποίο αποτελεί υποπροϊόν της καύσης του πετρελαίου και του άνθρακα και δημιουργεί την όξινη βροχή.Ειδικά στην ανατολική Ευρώπη, μετά την πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων, έκλεισαν πολλά παλαιά και ρυπογόνα εργοστάσια που έκαιγαν άνθρακα, γεγονός που οδήγησε σε αισθητή μείωση του διοξειδίου του άνθρακα και του νέφους στην ατμόσφαιρα.
Σύμφωνα με τις επίσημες εκτιμήσεις του Διακυβερνητικού Πάνελλ για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία αυξήθηκε κατά 0,74 βαθμούς Κελσίου μεταξύ 1996-2005, ενώ ο ρυθμός αύξησης κατά την τελευταία 50ετία ήταν διπλάσιος του ρυθμού του προηγούμενου μισού αιώνα.Σύμφωνα με τη νέα γαλλική μελέτη, μια "κουβέρτα" νέφους πάνω από μια περιοχή μπορεί να μειώσει την τοπική θερμοκρασία κατά 2 περίπου βαθμούς.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Το συμπέρασμα αυτό, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, προκύπτει από μελέτη, με επικεφαλής τον Ρομπέρ Βοτάρ της γαλλικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, που μελέτησε στοιχεία από 342 μετεωρολογικούς σταθμούς στην Ευρώπη.
Μεταξύ 1978-2006 η ποιότητα του αέρα στην ατμόσφαιρα βελτιώθηκε, αλλά οι θερμοκρασίες σε τμήματα της Ευρώπης, ειδικά στο βορρά, το κέντρο και τα ανατολικά, αυξήθηκαν πάνω από το μέσο όρο. Η μελέτη αποδίδει τουλάχιστον το 20% αυτής της αύξησης της θερμοκρασίας (που στην ανατολική Ευρώπη φθάνει μέχρι και 50%) στο καθάρισμα της ατμόσφαιρας, καθώς όταν υπάρχει ομίχλη και νέφος, ένα μέρος από τις ακτίνες του ήλιου αντανακλάται πίσω στο διάστημα και η επιφάνεια της Γης ψυχραίνει. Αντίθετα, η καθαρότερη ατμόσφαιρα σημαίνει μεγαλύτερη απορρόφησητων ηλιακών ακτίνων.
Κατά τα τελευταία 30 χρόνια, ο αριθμός των ημερών με περιορισμένη ορατότητα μειώθηκε κατά το ήμισυ σχεδόν, ένα φαινόμενο που συνδέεται με τα μειωμένα επίπεδα στην ατμόσφαιρα του διοξειδίου του θείου, το οποίο αποτελεί υποπροϊόν της καύσης του πετρελαίου και του άνθρακα και δημιουργεί την όξινη βροχή.Ειδικά στην ανατολική Ευρώπη, μετά την πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων, έκλεισαν πολλά παλαιά και ρυπογόνα εργοστάσια που έκαιγαν άνθρακα, γεγονός που οδήγησε σε αισθητή μείωση του διοξειδίου του άνθρακα και του νέφους στην ατμόσφαιρα.
Σύμφωνα με τις επίσημες εκτιμήσεις του Διακυβερνητικού Πάνελλ για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία αυξήθηκε κατά 0,74 βαθμούς Κελσίου μεταξύ 1996-2005, ενώ ο ρυθμός αύξησης κατά την τελευταία 50ετία ήταν διπλάσιος του ρυθμού του προηγούμενου μισού αιώνα.Σύμφωνα με τη νέα γαλλική μελέτη, μια "κουβέρτα" νέφους πάνω από μια περιοχή μπορεί να μειώσει την τοπική θερμοκρασία κατά 2 περίπου βαθμούς.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Δευτέρα 19 Ιανουαρίου 2009
Συμπληρώθηκαν τρία εκατομμύρια εγγραφές στον χώρο .eu
Στις 11 Ιανουαρίου, με την καταχώρηση ενός ονόματος από ένα Γερμανό πολίτη στο διαδικτυακό χώρο .eu, συμπληρώθηκαν τρία εκατομμύρια εγγραφές στο συγκεκριμένο τομέα (domain). Δυόμιση χρόνια μετά τα εγκαίνια του χώρου αυτού, στις 7 Δεκεμβρίου 2005 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέφρασε την ικανοποίησή της. Στην Ελλάδα πάντως το ενδιαφέρον παραμένει μικρό προς το παρόν, καθώς είναι ακόμα μικρό το ποσοστό των δικτυακών τόπων .eu σε σχέση με τον πληθυσμό.
Μεταξύ των χώρων ανωτάτου επιπέδου των ευρωπαϊκών χωρών (com, org, net κλπ.), ο .eu είναι ο τέταρτος πλέον δημοφιλής και παγκοσμίως καταλαμβάνει την ένατη θέση. Ο χώρος .eu προωθεί μια ξεχωριστή ευρωπαϊκή διαδικτυακή ταυτότητα και έτσι βοηθάει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις να αποκομίσουν τα πλήρη οφέλη της ενιαίας αγοράς. Πολυεθνικές εταιρίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μη κυβερνητικές οργανώσεις, καθώς και μεμονωμένοι ευρωπαίοι, υιοθέτησαν τον .eu για να σηματοδοτήσουν την παρουσία τους στον παγκόσμιο ιστό.
"Τα τρία εκατομμύρια ονόματα .eu αντανακλούν την εμπιστοσύνη των ευρωπαίων χρηστών του διαδικτύου στον χώρο .eu", δήλωσε η κα Βίβιαν Ρέντινγκ, Επίτροπος αρμόδια για την κοινωνία της πληροφορίας και τα μέσα επικοινωνίας. "Το επίτευγμα αυτό, ελάχιστους μόλις μήνες πριν από την τρίτη επέτειο του χώρου, δείχνει ότι ο .eu έχει σαφώς κερδίσει την προτίμηση του κοινού: όλο και περισσότεροι χρήστες του διαδικτύου αρπάζουν την ευκαιρία να εκδηλώσουν διαδικτυακά την ευρωπαϊκή τους ιδιότητα. Ιδιαίτερα χαίρομαι που διαπιστώνω ότι αυξημένος αριθμός μικρομεσαίων επιχειρήσεων έχει υιοθετήσει τον .eu ως αναπόσπαστο τμήμα της επαγγελματικής του ταυτότητας και προσβλέπω στον πολλαπλασιασμό των εταιριών, που θα επωφελούνται από τον .eu στο μέλλον".
Φτάνοντας τα τρία εκατομμύρια ονόματα ο χώρος .eu έχει εδραιωθεί, συγκαταλεγόμενος στους δέκα μεγαλύτερους χώρους ανωτάτου επιπέδου ανά τον κόσμο, παράλληλα με τους .com, .net. και .org. Από τότε που εγκαινιάστηκε ο χώρος το 2006, αυξάνονται σταθερά οι καταχωρίσεις σε αυτόν. Επιπλέον, τα ονόματα .eu χαίρουν υψηλής φήμης. Πρόσφατη δημοσκόπηση που διενεργήθηκε για το EURid, το Μητρώο για Ονόματα Τομέα .eu στο Διαδίκτυο, δείχνει ότι οι χρήστες όχι μόνο θεωρούν τον .eu ως αμιγώς ευρωπαϊκή διαδικτυακή ταυτότητα, αλλά επίσης πιστεύουν ότι τα ονόματα .eu είναι καινοτόμα και σύγχρονα.
Τα περισσότερα ονόματα χώρου .eu έχουν καταχωριστεί στις χώρες της ΕΕ με τους μεγαλύτερους πληθυσμούς και την υψηλότερη διείσδυση διαδικτύου. Η Γερμανία εξακολουθεί να ηγείται με ποσοστό 30%, ακολουθούμενη από τις Κάτω Χώρες (14%), το Ηνωμένο Βασίλειο (12%), τη Γαλλία (8%) και την Πολωνία (6%).
Ο χώρος .eu δίνει τη δυνατότητα καταχώρισης σε όλους όσους κατοικούν στην ΕΕ και στις οργανώσεις με επίσημη έδρα στην ΕΕ. Η διαχείριση των μητρώων .eu (της βάσης δεδομένων που περιέχει όλες τις καταχωρίσεις ονομάτων .eu) έχει ανατεθεί στο EURid, έναν ανεξάρτητο μη κερδοσκοπικό οργανισμό.
Οι δέκα κορυφαίοι διαδικτυακοί χώροι ανωτάτου επιπέδου σε αριθμό καταχωρίσεων τον Νοέμβριο του 2008 ήταν:
.com 78.631.647
.cn 13.337.889
.de 12.447.909
.net 11.969.613
.org 7.330.494
.uk 7.277.705
.info 5.089.331
.nl 3.190.979
.eu (*) 2.995.022
.biz 2.020.082
(*) στο δικτυακό τόπο EURID επικαιροποιείται καθημερινά ο αριθμός καταχωρίσεων στον .eu: http://www.eurid.eu/en/about/facts-figures/statistics
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Παρασκευή 16 Ιανουαρίου 2009
Επιστήμονες εντόπισαν μεθάνιο στον Άρη
Επανέρχεται το ερώτημα για την ύπαρξη ζωής στον κόκκινο πλανήτη
Ομάδα επιστημόνων της ΝΑΣΑ βρήκε σαφείς ενδείξεις ύπαρξης μεθανίου στον πλανήτη Άρη, προκαλώντας και πάλι το ερώτημα για την πιθανότητα ύπαρξης ζωής στον κόκκινο πλανήτη, ανακοίνωσε σήμερα η αμερικανική αεροδιαστημική εταιρία.
Σε άρθρο που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό Science, ερευνητές δηλώνουν ότι βρήκαν εποχιακές διακυμάνσεις του μεθανίου στην ατμόσφαιρα που θα μπορούσαν να είναι ουσιαστικές ενδείξεις γεωλογικών ή βιολογικών διαδικασιών. Στη Γη το 90% του συγκεκριμένου αερίου παράγεται από ζώντες οογανισμούς όπως η ζύμωση οργανικών στοιχείων ή τα αέρια που εκλύονται από τα κοπάδια ζώων ωστόσο και η γεωχημική διαδικασία παράγει επίσης επίπεδα αερίου παρόμοια με αυτά που εντοπίσθηκαν στον Άρη, προσθέτουν οι επιστήμονες.
"Ο Άρης μπορεί να αποδειχθεί πολύ πιο δραστήριος από ότι αρχικά πιστευόταν", δήλωσε ο αστροφυσικός Τζερόνιμο Βιλενόβα σε συνέντευξη του στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων πριν από τη δημοσίευση των ευρημάτων των επιστημόνων.
Παραμένει αδιευκρίνιστο εάν το μεθάνιο παράγεται από βακτήρια ή από τα αποκαλούμενα παγωμένα αποθέματα μεθανίου. "Το ερώτημα για την ύπαρξη ζωής στον Άρη επανέρχεται εκ νέου", πρόσθεσε ο δόκτωρ Βιλενόβα.
Επιστήμονες παρακολουθούν την ατμόσφαιρα του Άρη χρησιμοποιώντας τηλεσκόπια υπερύθρων από τη Γη και καταγράφουν τις διαδικασίες στο 90% του πλανήτη επί τρία συνεχή χρόνια και εντόπισαν δέσμες έκλυσης μεθανίου το 2003. Ωστόσο απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για τον εντοπισμό της πηγής του αερίου.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Ομάδα επιστημόνων της ΝΑΣΑ βρήκε σαφείς ενδείξεις ύπαρξης μεθανίου στον πλανήτη Άρη, προκαλώντας και πάλι το ερώτημα για την πιθανότητα ύπαρξης ζωής στον κόκκινο πλανήτη, ανακοίνωσε σήμερα η αμερικανική αεροδιαστημική εταιρία.
Σε άρθρο που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό Science, ερευνητές δηλώνουν ότι βρήκαν εποχιακές διακυμάνσεις του μεθανίου στην ατμόσφαιρα που θα μπορούσαν να είναι ουσιαστικές ενδείξεις γεωλογικών ή βιολογικών διαδικασιών. Στη Γη το 90% του συγκεκριμένου αερίου παράγεται από ζώντες οογανισμούς όπως η ζύμωση οργανικών στοιχείων ή τα αέρια που εκλύονται από τα κοπάδια ζώων ωστόσο και η γεωχημική διαδικασία παράγει επίσης επίπεδα αερίου παρόμοια με αυτά που εντοπίσθηκαν στον Άρη, προσθέτουν οι επιστήμονες.
"Ο Άρης μπορεί να αποδειχθεί πολύ πιο δραστήριος από ότι αρχικά πιστευόταν", δήλωσε ο αστροφυσικός Τζερόνιμο Βιλενόβα σε συνέντευξη του στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων πριν από τη δημοσίευση των ευρημάτων των επιστημόνων.
Παραμένει αδιευκρίνιστο εάν το μεθάνιο παράγεται από βακτήρια ή από τα αποκαλούμενα παγωμένα αποθέματα μεθανίου. "Το ερώτημα για την ύπαρξη ζωής στον Άρη επανέρχεται εκ νέου", πρόσθεσε ο δόκτωρ Βιλενόβα.
Επιστήμονες παρακολουθούν την ατμόσφαιρα του Άρη χρησιμοποιώντας τηλεσκόπια υπερύθρων από τη Γη και καταγράφουν τις διαδικασίες στο 90% του πλανήτη επί τρία συνεχή χρόνια και εντόπισαν δέσμες έκλυσης μεθανίου το 2003. Ωστόσο απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για τον εντοπισμό της πηγής του αερίου.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Πέμπτη 15 Ιανουαρίου 2009
Ο Ολυμπος διεκδικεί θέση ανάμεσα στα "Επτά σπουδαιότερα μνημεία της φύσης"
Ο Όλυμπος, το μυθικό βουνό που δεσπόζει επιβλητικό στα όρια Μακεδονίας και Θεσσαλίας, με μια σειρά από ψηλές κορυφές που αυλακώνουν βαθιές χαράδρες, γύρω από τις οποίες εκτείνεται μια περιοχή ιδιαίτερης βιοποικιλότητας, είναι το πρώτο και μοναδικό ελληνικό "Μνημείο της Φύσης" που πέρασε στην επόμενη φάση μίας ψηφοφορίας που διεξάγεται ήδη στο Διαδίκτυο με σκοπό την ανάδειξη των 7 σπουδαιότερων μνημείων της φύσης. Πρόκειται για μία πολύ σημαντική διάκριση καθώς έχουν ήδη ψηφίσεις 100 εκατ. άνθρωποι από όλο τον κόσμο.
Η Νομαρχία Λάρισας, ενόψει της δεύτερης ψηφοφορίας που θα διαρκέσει μέχρι τις 7 Ιουλίου, με ανακοίνωσή της, καλεί τους πολίτες του νομού, τους απόδημους Λαρισαίους, αλλά και όλους τους όπου γης Έλληνες, να στηρίξουν τη μεγάλη προσπάθεια προβολής ενός βουνού καταξιωμένου στην παγκόσμια συνείδηση.
Ο παγκόσμιος αυτός διαγωνισμός διεξάγεται από το Ίδρυμα "The 7 wonders foundation" μεταξύ 430 φυσικών μνημείων από 224 χώρες σε όλο τον πλανήτη.
Στη β' φάση πέρασαν 261 μνημεία (το πρώτο μνημείο από κάθε χώρα). Από την Ελλάδα πέρασε ως πρώτος ο Όλυμπος, ενώ υποψήφια ήταν ακόμη τα Μετέωρα, η Σαντορίνη και το Απολιθωμένο Δάσος της Λέσβου.
Η ψηφοφορία για την πρώτη φάση ολοκληρώθηκε στις 31 Δεκεμβρίου και ήδη άρχισε η ψηφοφορία της Β' φάσης η οποία θα ολοκληρωθεί μέχρι τις 7 Ιουλίου του 2009 προκειμένου να αναδειχθούν οι 77 πιο δημοφιλείς υποψηφιότητες. Κατόπιν στις 21 Ιουλίου του 2009 θα ανακοινωθούν οι 21 υποψηφιότητες οι οποίες θα μπουν στην τελική φάση που θα οδηγήσει στην ανάδειξη των 7 θαυμάτων του φυσικού περιβάλλοντος του πλανήτη μας. Η τελική ψηφοφορία θα διεξαχθεί κατά τα έτη 2010 και 2011 και στα μέσα του 2011 θα ανακοινωθούν τα 7 θαύματα της φύσης όπως τα επέλεξαν πολίτες από όλον τον κόσμο.
Όσοι επιθυμούν να ψηφίσουν, μπορούν να το κάνουν μεταβαίνοντας στη Διεύθυνση: http://www.new7wonders.com/nature/en όπου, επιλέγοντας την Ευρώπη παρατίθενται οι υποψηφιότητες από κάθε χώρα της γηραιάς ηπείρου. Εκεί από την Ελλάδα βρίσκεται η υποψηφιότητα του Ολύμπου τον οποίο μπορούν να επιλέξουν ενισχύοντας με την ψήφο τους τη μεγάλη προσπάθεια που καταβάλλει η Νομαρχία Λάρισας.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Η Νομαρχία Λάρισας, ενόψει της δεύτερης ψηφοφορίας που θα διαρκέσει μέχρι τις 7 Ιουλίου, με ανακοίνωσή της, καλεί τους πολίτες του νομού, τους απόδημους Λαρισαίους, αλλά και όλους τους όπου γης Έλληνες, να στηρίξουν τη μεγάλη προσπάθεια προβολής ενός βουνού καταξιωμένου στην παγκόσμια συνείδηση.
Ο παγκόσμιος αυτός διαγωνισμός διεξάγεται από το Ίδρυμα "The 7 wonders foundation" μεταξύ 430 φυσικών μνημείων από 224 χώρες σε όλο τον πλανήτη.
Στη β' φάση πέρασαν 261 μνημεία (το πρώτο μνημείο από κάθε χώρα). Από την Ελλάδα πέρασε ως πρώτος ο Όλυμπος, ενώ υποψήφια ήταν ακόμη τα Μετέωρα, η Σαντορίνη και το Απολιθωμένο Δάσος της Λέσβου.
Η ψηφοφορία για την πρώτη φάση ολοκληρώθηκε στις 31 Δεκεμβρίου και ήδη άρχισε η ψηφοφορία της Β' φάσης η οποία θα ολοκληρωθεί μέχρι τις 7 Ιουλίου του 2009 προκειμένου να αναδειχθούν οι 77 πιο δημοφιλείς υποψηφιότητες. Κατόπιν στις 21 Ιουλίου του 2009 θα ανακοινωθούν οι 21 υποψηφιότητες οι οποίες θα μπουν στην τελική φάση που θα οδηγήσει στην ανάδειξη των 7 θαυμάτων του φυσικού περιβάλλοντος του πλανήτη μας. Η τελική ψηφοφορία θα διεξαχθεί κατά τα έτη 2010 και 2011 και στα μέσα του 2011 θα ανακοινωθούν τα 7 θαύματα της φύσης όπως τα επέλεξαν πολίτες από όλον τον κόσμο.
Όσοι επιθυμούν να ψηφίσουν, μπορούν να το κάνουν μεταβαίνοντας στη Διεύθυνση: http://www.new7wonders.com/nature/en όπου, επιλέγοντας την Ευρώπη παρατίθενται οι υποψηφιότητες από κάθε χώρα της γηραιάς ηπείρου. Εκεί από την Ελλάδα βρίσκεται η υποψηφιότητα του Ολύμπου τον οποίο μπορούν να επιλέξουν ενισχύοντας με την ψήφο τους τη μεγάλη προσπάθεια που καταβάλλει η Νομαρχία Λάρισας.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Τρίτη 13 Ιανουαρίου 2009
Το πρώτο τεχνητό μόριο RNA που αυτοαναπαράγεται και εξελίσσεται, δημιουργήθηκε σε εργαστήριο
Ο αγώνας των επιστημόνων για τη δημιουργία ζωής στο εργαστήριο συνεχίζεται αμείωτος. Το πιο πρόσφατο επίτευγμα είναι η δημιουργία τεχνητού μορίου RNA (ριβονουκλεϊνικού οξέος), "αδελφού" μορίου του DNA, το οποίο εμφανίζει μέσα στον εργαστηριακό σωλήνα τη βασική ιδιότητα της ζωής, την αυτοαναπαραγωγή, και μάλιστα με ταχύ ρυθμό και χωρίς την έξωθεν βοήθεια κάποιας πρωτεϊνης ή άλλου κυτταρικού συστατικού.
Όπως αναφέρουν οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες Live Science και New Scientist, η ανακάλυψη έγινε στο Ινστιτούτο Ερευνών Scripps της Καλιφόρνιας από ερευνητική ομάδα υπό το βιοχημικό Τζέραλντ Τζόις και η σχετική εργασία δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό Science.
Στην εποχή μας το μόριο του DNA, το "λογισμικό της ζωής", μεταφέρει τη γενετική αλληλουχία των εξελιγμένων οργανισμών (δηλαδή τις πληροφορίες και το σχέδιο για την ανάπτυξή τους), ενώ το RNA εξαρτάται από το τελευταίο για να επιτελέσει τις λειτουργίες του, όπως τη δημιουργία των πρωτεϊνών. Όμως, οι περισσότεροι επιστήμονες εκτιμούν πλέον ότι η αρχική μορφή της ζωής εμφανίσθηκε και αποθήκευσε τις πληροφορίες της στο RNA και όχι στο DNA, το οποίο ακολούθησε αργότερα, καθώς τα μόρια RNA (που μπορούν να λειτουργήσουν τόσο ως γονίδια όσο και ως ένζυμα) είναι σε θέση να αποτελέσουν καταλύτες για τις χημικές αντιδράσεις που οδήγησαν στη ζωή. Άρα το RNA εκτιμάται ότι ήταν το αρχικό μόριο της ζωής.
Ποτέ μέχρι τώρα δεν είχε δειχθεί σε κάποιο εργαστήριο ότι τα μόρια του RNA μπορούσαν μόνα τους, χωρίς καμία βοήθεια, να αναπαραχθούν. Αντί να αρχίσε με ριβοένζυμα (καταλυτικό RNA), που βρίσκονται ήδη σε άλλους οργανισμούς, η ομάδα του Τζόις στο Ινστιτούτο Scripps δημιούργησε το δικό της μόριο RNA, με την ονομασία R3C, τελείως από το μηδέν. Το μόριο αυτό κατόρθωσε να εκτελέσει μια απλή αλλά κρίσιμη για τη ζωή λειτουργία: να συνδέσει μεταξύ τους δύο μικρότερα μόρια RNA, ώστε να δημιουργήσει ένα αντίγραφο του εαυτού του. Το αυτοσυναρμολογούμενο σύστημα, στην πραγματικότητα, εμπλέκει δύο ένζυμα, το καθένα από τα οποία αποτελείται από δύο υπομονάδες (που περιέχουν πολλά νουεκλοτίδια) και ταυτόχρονα λειτουργεί ως καταλύτης που συναρμολογεί το άλλο.
Μέσα από εργαστηριακές βελτιώσεις, οι επιστήμονες πέτυχαν το συγκεκριμένο μόριο να αυτοαναπαράγεται ταχύτερα, αν και αυτό δεν σημαίνει ότι απέκτησε ζωή. Το "ανάγκασαν" επίσης να εξελιχθεί μέσω μιας μορφής φυσικής επιλογής, δημιουργώντας διάφορες παραλλαγές του μορίου, από τις οποίες επικράτησε αυτή που αυτοαναπαραγόταν ταχύτερα. Το σύστημα, σύμφωνα με τους ερευνητές, μπορεί να κρατήσει τη μοριακή πληροφορία (ένα είδος κληρονομικότητας) και ταυτόχρονα να παράγει ποικιλίες (μεταλλάξεις) του εαυτού του (ένα είδος δαρβονικής εξέλιξης).
Φυσικά, όπως παραδέχτηκε ο Τζόις, τα μόρια αυτά δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν "ζωντανά", απλώς επειδή μπορούν να αυτοαναπαραχθούν καλύτερα σε σχέση με τα άλλα μόρια γύρω τους, όμως έχουν ορισμένες από τις ιδιότητες της ζωής. Η αναπαραγωγή ίσως είναι η ισχυρότερη βιολογική ορμή, όμως ακόμα και οι απλούστεροι οργανισμοί στον πλανήτη επιδεικνύουν σαφώς πιο πολύπλοκες λειτουργίες.
Εξάλλου, η δημιουργία πραγματικής ζωής στο εργαστήριο θα σήμαινε ότι ένα μόριο πρέπει να αποκτήσει μόνο του, δηλαδή "αυθόρμητα", νέες λειτουργίες, χωρίς καμία επιστημονική παρέμβαση. Ο Τζόις παραδέχεται ότι το μόριο που έφτιαξε, δεν έχει μια εγγενή ικανότητα για δαρβινική εξέλιξη.
Επιπλέον, προσθέτει ο βιοχημικός του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Σάντα Κρουζ, Μάικλ Ρόμπερτσον, ένα εργαστηριακό μόριο που μιμείται πραγματικά τη ζωή, θα πρέπει να αυτοσυναρμολογείται από ακόμα απλούστερα συστατικά και όχι απλώς από δύο μισά τμήματα RNA, που ήδη περιέχουν πολύπλοκα νουεκλοτίδια, όπως το μόριο του Τζόις.
Τέλος, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, οι προσπάθειες δημιουργίας ζωής στο εργαστήριο θα σκοντάψουν αναγκαστικά σε ένα φιλοσοφικό και όχι τεχνικό εμπόδιο: Ακόμα και αν κάποτε προκύψει κανονική ζωή στο εργαστήριο, αυτό δεν σημαίνει ότι θα έχει λυθεί και το αίνιγμα της δημιουργίας ζωής στη Γη, καθώς ποτέ οι επιστήμονες δεν θα μπορέσουν να είναι βέβαιοι τι ακριβώς συνέβη πριν 4 περίπου δισεκατομμύρια χρόνια στον πλανήτη μας - αλλά και πέρα από αυτόν. Γι΄ αυτό, θα χρειαζόταν μια μηχανή του χρόνου - έργο μάλλον κάποιου μεγαλοφυούς φυσικού και όχι βιολόγου.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Όπως αναφέρουν οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες Live Science και New Scientist, η ανακάλυψη έγινε στο Ινστιτούτο Ερευνών Scripps της Καλιφόρνιας από ερευνητική ομάδα υπό το βιοχημικό Τζέραλντ Τζόις και η σχετική εργασία δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό Science.
Στην εποχή μας το μόριο του DNA, το "λογισμικό της ζωής", μεταφέρει τη γενετική αλληλουχία των εξελιγμένων οργανισμών (δηλαδή τις πληροφορίες και το σχέδιο για την ανάπτυξή τους), ενώ το RNA εξαρτάται από το τελευταίο για να επιτελέσει τις λειτουργίες του, όπως τη δημιουργία των πρωτεϊνών. Όμως, οι περισσότεροι επιστήμονες εκτιμούν πλέον ότι η αρχική μορφή της ζωής εμφανίσθηκε και αποθήκευσε τις πληροφορίες της στο RNA και όχι στο DNA, το οποίο ακολούθησε αργότερα, καθώς τα μόρια RNA (που μπορούν να λειτουργήσουν τόσο ως γονίδια όσο και ως ένζυμα) είναι σε θέση να αποτελέσουν καταλύτες για τις χημικές αντιδράσεις που οδήγησαν στη ζωή. Άρα το RNA εκτιμάται ότι ήταν το αρχικό μόριο της ζωής.
Ποτέ μέχρι τώρα δεν είχε δειχθεί σε κάποιο εργαστήριο ότι τα μόρια του RNA μπορούσαν μόνα τους, χωρίς καμία βοήθεια, να αναπαραχθούν. Αντί να αρχίσε με ριβοένζυμα (καταλυτικό RNA), που βρίσκονται ήδη σε άλλους οργανισμούς, η ομάδα του Τζόις στο Ινστιτούτο Scripps δημιούργησε το δικό της μόριο RNA, με την ονομασία R3C, τελείως από το μηδέν. Το μόριο αυτό κατόρθωσε να εκτελέσει μια απλή αλλά κρίσιμη για τη ζωή λειτουργία: να συνδέσει μεταξύ τους δύο μικρότερα μόρια RNA, ώστε να δημιουργήσει ένα αντίγραφο του εαυτού του. Το αυτοσυναρμολογούμενο σύστημα, στην πραγματικότητα, εμπλέκει δύο ένζυμα, το καθένα από τα οποία αποτελείται από δύο υπομονάδες (που περιέχουν πολλά νουεκλοτίδια) και ταυτόχρονα λειτουργεί ως καταλύτης που συναρμολογεί το άλλο.
Μέσα από εργαστηριακές βελτιώσεις, οι επιστήμονες πέτυχαν το συγκεκριμένο μόριο να αυτοαναπαράγεται ταχύτερα, αν και αυτό δεν σημαίνει ότι απέκτησε ζωή. Το "ανάγκασαν" επίσης να εξελιχθεί μέσω μιας μορφής φυσικής επιλογής, δημιουργώντας διάφορες παραλλαγές του μορίου, από τις οποίες επικράτησε αυτή που αυτοαναπαραγόταν ταχύτερα. Το σύστημα, σύμφωνα με τους ερευνητές, μπορεί να κρατήσει τη μοριακή πληροφορία (ένα είδος κληρονομικότητας) και ταυτόχρονα να παράγει ποικιλίες (μεταλλάξεις) του εαυτού του (ένα είδος δαρβονικής εξέλιξης).
Φυσικά, όπως παραδέχτηκε ο Τζόις, τα μόρια αυτά δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν "ζωντανά", απλώς επειδή μπορούν να αυτοαναπαραχθούν καλύτερα σε σχέση με τα άλλα μόρια γύρω τους, όμως έχουν ορισμένες από τις ιδιότητες της ζωής. Η αναπαραγωγή ίσως είναι η ισχυρότερη βιολογική ορμή, όμως ακόμα και οι απλούστεροι οργανισμοί στον πλανήτη επιδεικνύουν σαφώς πιο πολύπλοκες λειτουργίες.
Εξάλλου, η δημιουργία πραγματικής ζωής στο εργαστήριο θα σήμαινε ότι ένα μόριο πρέπει να αποκτήσει μόνο του, δηλαδή "αυθόρμητα", νέες λειτουργίες, χωρίς καμία επιστημονική παρέμβαση. Ο Τζόις παραδέχεται ότι το μόριο που έφτιαξε, δεν έχει μια εγγενή ικανότητα για δαρβινική εξέλιξη.
Επιπλέον, προσθέτει ο βιοχημικός του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Σάντα Κρουζ, Μάικλ Ρόμπερτσον, ένα εργαστηριακό μόριο που μιμείται πραγματικά τη ζωή, θα πρέπει να αυτοσυναρμολογείται από ακόμα απλούστερα συστατικά και όχι απλώς από δύο μισά τμήματα RNA, που ήδη περιέχουν πολύπλοκα νουεκλοτίδια, όπως το μόριο του Τζόις.
Τέλος, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, οι προσπάθειες δημιουργίας ζωής στο εργαστήριο θα σκοντάψουν αναγκαστικά σε ένα φιλοσοφικό και όχι τεχνικό εμπόδιο: Ακόμα και αν κάποτε προκύψει κανονική ζωή στο εργαστήριο, αυτό δεν σημαίνει ότι θα έχει λυθεί και το αίνιγμα της δημιουργίας ζωής στη Γη, καθώς ποτέ οι επιστήμονες δεν θα μπορέσουν να είναι βέβαιοι τι ακριβώς συνέβη πριν 4 περίπου δισεκατομμύρια χρόνια στον πλανήτη μας - αλλά και πέρα από αυτόν. Γι΄ αυτό, θα χρειαζόταν μια μηχανή του χρόνου - έργο μάλλον κάποιου μεγαλοφυούς φυσικού και όχι βιολόγου.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Σάββατο 10 Ιανουαρίου 2009
Ανακαλύφθηκε εξωτική κβαντική δύναμη που μπορεί να νικήσει τη βαρύτητα!
Ομάδα αμερικανών επιστημόνων, υπό τον φυσικό Φεντερίκο Καπάσο του πανεπιστημίου Χάρβαρντ, βρήκε τρόπο να ανυψώσει και να μετεωρίσει στον αέρα μικροσκοπικά αντικείμενα, χρησιμοποιώντας τις παράξενες δυνάμεις της κβαντομηχανικής, γεγονός που, μεταξύ άλλων, θα μπορούσε να βοηθήσει στην κατασκευή εξελιγμένων μηχανών νανοτεχνολογίας, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Ρόιτερ.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν και μέτρησαν μια εξωτική δύναμη που δρα σε μοριακό επίπεδο και η οποία χρησιμοποιεί ορισμένους συνδυασμούς μορίων για να απομακρύνει το ένα από το άλλο. Η απώθηση αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους επιστήμονες για να κρατήσει τα μόρια σε απόσταση, στην ουσία σε φάση μετεωρισμού, γεγονός που επιτρέπει τη δημιουργία μικροσκοπικών συσκευών χωρίς τριβές μεταξύ των συστατικών μερών τους (εξ ου και η προβλεπόμενη χρήση στη νανομηχανική).
Σύμφωνα με τον Καπάσο, που δημοσίευσε σχετική επιστημονική εργασία στο περιοδικό "Nature", η νέα ανακάλυψη ανοίγει το δρόμο για τη δημιουργία μιας ολόκληρης νέας γενιάς μικροσκοπικών συσκευών, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στην ιατρική και ιδίως τη χειρουργική, τη μεταποίηση τροφίμων, την πληροφορική κ.α. Προς το παρόν οι ερευνητές δεν έχουν ακόμα σηκώσει μετέωρο στον αέρα κάποιο αντικείμενο, αλλά δήλωσαν ότι ξέρουν πλέον πώς να το κάνουν. «Πρόκειται για ένα πείραμα που ξέρουμε σίγουρα ότι θα έχει επιτυχία», δήλωσε ο Καπάσο.
Η ανακάλυψη βασίστηκε σε πειραματισμούς πάνω στη λεγόμενη «δύναμη Καζιμίρ», μια ελκτική δύναμη που αρχίζει να δρα όταν δύο μικροσκοπικές μεταλλικές επιφάνειες πλησιάσουν πολύ κοντά, οπότε η δύναμη αυτή ωθεί τα κινούμενα μέρη να κολλήσουν μεταξύ τους. Ήδη μια ρωσική επιστημονική ομάδα είχε προβλέψει ότι η ελκτική δύναμη θα μπορούσε να αντιστραφεί και να γίνει απωθητική, με τη χρήση του κατάλληλου συνδυασμού υλικών, πράγμα που οι αμερικανοί ερευνητές τελικά πέτυχαν. Τώρα ακολουθεί η μετεώριση-ανύψωση. «Πρέπει απλώς να το κάνουμε», όπως είπε ο Καπάσο.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν και μέτρησαν μια εξωτική δύναμη που δρα σε μοριακό επίπεδο και η οποία χρησιμοποιεί ορισμένους συνδυασμούς μορίων για να απομακρύνει το ένα από το άλλο. Η απώθηση αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους επιστήμονες για να κρατήσει τα μόρια σε απόσταση, στην ουσία σε φάση μετεωρισμού, γεγονός που επιτρέπει τη δημιουργία μικροσκοπικών συσκευών χωρίς τριβές μεταξύ των συστατικών μερών τους (εξ ου και η προβλεπόμενη χρήση στη νανομηχανική).
Σύμφωνα με τον Καπάσο, που δημοσίευσε σχετική επιστημονική εργασία στο περιοδικό "Nature", η νέα ανακάλυψη ανοίγει το δρόμο για τη δημιουργία μιας ολόκληρης νέας γενιάς μικροσκοπικών συσκευών, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στην ιατρική και ιδίως τη χειρουργική, τη μεταποίηση τροφίμων, την πληροφορική κ.α. Προς το παρόν οι ερευνητές δεν έχουν ακόμα σηκώσει μετέωρο στον αέρα κάποιο αντικείμενο, αλλά δήλωσαν ότι ξέρουν πλέον πώς να το κάνουν. «Πρόκειται για ένα πείραμα που ξέρουμε σίγουρα ότι θα έχει επιτυχία», δήλωσε ο Καπάσο.
Η ανακάλυψη βασίστηκε σε πειραματισμούς πάνω στη λεγόμενη «δύναμη Καζιμίρ», μια ελκτική δύναμη που αρχίζει να δρα όταν δύο μικροσκοπικές μεταλλικές επιφάνειες πλησιάσουν πολύ κοντά, οπότε η δύναμη αυτή ωθεί τα κινούμενα μέρη να κολλήσουν μεταξύ τους. Ήδη μια ρωσική επιστημονική ομάδα είχε προβλέψει ότι η ελκτική δύναμη θα μπορούσε να αντιστραφεί και να γίνει απωθητική, με τη χρήση του κατάλληλου συνδυασμού υλικών, πράγμα που οι αμερικανοί ερευνητές τελικά πέτυχαν. Τώρα ακολουθεί η μετεώριση-ανύψωση. «Πρέπει απλώς να το κάνουμε», όπως είπε ο Καπάσο.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Παρασκευή 9 Ιανουαρίου 2009
Οι «Βάκχες» του Ευριπίδη «ταξιδεύουν» στην Ευρώπη
Μετά την επιτυχημένη περιοδεία τους σε δεκαοκτώ πολιτείες των ΗΠΑ το 2008, οι «Βάκχες» του Ευριπίδη, από το Θεατρικό Σχήμα Λεωνίδα Λοιζίδη, θα ταξιδέψουν σε χώρες της Ευρώπης. Η περιοδεία στην Αμερική, υπό την αιγίδα των ελληνικών υπουργείων Εξωτερικών, Τουριστικής Ανάπτυξης, Μεταφορών και Επικοινωνιών, Πολιτισμού, του δήμου Αθηναίων, του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας και της UNESCO, πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού και του Οργανισμού «Παιδεία». Η παράσταση έτυχε θερμής υποδοχής από το κοινό και τον Τύπο, αποσπώντας πολλαπλές τιμητικές διακρίσεις από τοπικούς φορείς, με κουρυφαίες εκείνες από το δήμο της Νέας Υόρκης και το Αμερικανικό Κογκρέσο.
Πρώτος σταθμός της περιοδείας στην Ευρώπη, είναι η Στουτγάρδη, όπου η παράσταση θα ανέβει στις 23 Ιανουαρίου, με πρωτοβουλία της Ένωσης Ελλήνων Επιστημόνων Βάδης-Βυρττεμβέργης και της Ελληνικής Κοινότητας της πόλης. Το έργο θα παρουσιαστεί στα ελληνικά, με γερμανικούς υπέρτιτλους για τους Γερμανούς θεατές.
Η πρωτοτυπία του έργου, σε απόδοση της κοσμήτορος και καθηγήτριας του πανεπιστημίου Αθηνών Μαρίκας Θωμαδάκη και σε σκηνοθεσία του σκηνοθέτη Λεωνίδα Λοϊζίδη, συνίσταται στην απόδοσή του μόνο από γυναικείο καστ, που αποτελείται συνολικά από οχτώ Ελληνίδες ηθοποιούς. Η πρωτοποριακή, όπως χαρακτηρίστηκε, ιδέα του Λεωνίδα Λοϊζίδη, στόχο έχει να αναδείξει το διαχρονικό ρόλο και δύναμη της γυναίκας.
Επόμενοι προορισμοί του θιάσου είναι το Λονδίνο, η Κύπρος και το Παρίσι, όπου η παράσταση θα ανέβει το Μάρτιο στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης, ενώ ήδη οργανώνεται περιοδεία σε δήμους της Ελλάδας, από την πρώτη Ιουνίου έως τις 8 Σεπτεμβρίου.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Πρώτος σταθμός της περιοδείας στην Ευρώπη, είναι η Στουτγάρδη, όπου η παράσταση θα ανέβει στις 23 Ιανουαρίου, με πρωτοβουλία της Ένωσης Ελλήνων Επιστημόνων Βάδης-Βυρττεμβέργης και της Ελληνικής Κοινότητας της πόλης. Το έργο θα παρουσιαστεί στα ελληνικά, με γερμανικούς υπέρτιτλους για τους Γερμανούς θεατές.
Η πρωτοτυπία του έργου, σε απόδοση της κοσμήτορος και καθηγήτριας του πανεπιστημίου Αθηνών Μαρίκας Θωμαδάκη και σε σκηνοθεσία του σκηνοθέτη Λεωνίδα Λοϊζίδη, συνίσταται στην απόδοσή του μόνο από γυναικείο καστ, που αποτελείται συνολικά από οχτώ Ελληνίδες ηθοποιούς. Η πρωτοποριακή, όπως χαρακτηρίστηκε, ιδέα του Λεωνίδα Λοϊζίδη, στόχο έχει να αναδείξει το διαχρονικό ρόλο και δύναμη της γυναίκας.
Επόμενοι προορισμοί του θιάσου είναι το Λονδίνο, η Κύπρος και το Παρίσι, όπου η παράσταση θα ανέβει το Μάρτιο στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης, ενώ ήδη οργανώνεται περιοδεία σε δήμους της Ελλάδας, από την πρώτη Ιουνίου έως τις 8 Σεπτεμβρίου.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Σέρρες - Αναβιώνει αύριο το έθιμο της "Μπάμπως" ή "Βρεξούδια"
Κάθε χρόνο, στις 8 Ιανουαρίου, στις περιοχές , Νέα Πέτρα, Μονοκκλησιά, Ανω Καμήλα και Χαρωπό του νομού Σερρών, μια διαφορετική μέρα ξημερώνει. Την ημέρα αυτή, πραγματοποιείται το έθιμο της "Μπάμπως" η "Βρεξούδια" και επειδή σ' αυτό το έθιμο κυρίαρχο ρόλο έχουν οι γυναίκες, με τους άνδρες να παραμένουν στα σπίτια τους ή να παρακολουθούν από μακριά, ονομάστηκε μεταγενέστερα "Ημέρα της Γυναικοκρατίας"
Η ημέρα αυτή είναι ημέρα τιμής στη γηραιότερη γυναίκα του χωριού (μπάμπω) που εκτελούσε κατά το παρελθόν και χρέη μαμής. Κατά την ημέρα αυτή, όλες οι παντρεμένες γυναίκες του χωριού κάτω από τους ήχους μουσικών οργάνων, (παλιότερα με τους ήχους της γκάιντας) μαζεύονται στην κεντρική πλατεία και από εκεί πορεύονται προς το σπίτι της μπάμπως για να της προσφέρουν δώρα. Στη συνέχεια, σχηματίζοντας πομπή με σκωπτικά τραγούδια, χορό και κρασί, την περιφέρουν στην πλατεία.
Κατά τη διάρκεια όλων των παραπάνω, δεν επιτρέπεται να πλησιάσει κανείς άντρας διότι τα δρώμενα είναι...ακατάλληλα για αντρικά μάτια και αυτιά. Αν, παρ' όλα αυτά, τολμήσει κάποιος να πλησιάσει, τότε οι γυναίκες τον κυνηγούν, τον καταβρέχουν και προσπαθούν να του βγάλουν ένα ρούχο, το οποίο στη συνέχεια θα δημοπρατήσουν. Μετά το πέρας της πομπής ακολουθεί γλέντι "κεκλεισμένων των θυρών" με τραγούδια, παραδοσιακά εδέσματα και πολύ κρασί μέχρι "τελικής πτώσεως".
Το έθιμο αυτό το έφεραν οι Θρακιώτισσες από την Πέτρα της Ανατολικής Ρωμυλίας και το γιορτάζουν κάθε χρόνο από την εγκατάσταση τους στη Νέα Πέτρα Σερρών. Πολύ αργότερα διαδόθηκε και σε άλλα χωριά του νομού Σερρών όπου υπήρχαν Θρακιώτες από γυναίκες της Νέας Πέτρας που εγκαταστάθηκαν εκεί, όπως είναι η Μονοκκλησιά.
Σύμφωνα με τους λαογράφους, το έθιμο έχει αρχαιοελληνικές ρίζες και θυμίζει τα "Θεσμοφόρια" και περισσότερο τα "Αλώα" που γίνονταν την ίδια εποχή.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Η ημέρα αυτή είναι ημέρα τιμής στη γηραιότερη γυναίκα του χωριού (μπάμπω) που εκτελούσε κατά το παρελθόν και χρέη μαμής. Κατά την ημέρα αυτή, όλες οι παντρεμένες γυναίκες του χωριού κάτω από τους ήχους μουσικών οργάνων, (παλιότερα με τους ήχους της γκάιντας) μαζεύονται στην κεντρική πλατεία και από εκεί πορεύονται προς το σπίτι της μπάμπως για να της προσφέρουν δώρα. Στη συνέχεια, σχηματίζοντας πομπή με σκωπτικά τραγούδια, χορό και κρασί, την περιφέρουν στην πλατεία.
Κατά τη διάρκεια όλων των παραπάνω, δεν επιτρέπεται να πλησιάσει κανείς άντρας διότι τα δρώμενα είναι...ακατάλληλα για αντρικά μάτια και αυτιά. Αν, παρ' όλα αυτά, τολμήσει κάποιος να πλησιάσει, τότε οι γυναίκες τον κυνηγούν, τον καταβρέχουν και προσπαθούν να του βγάλουν ένα ρούχο, το οποίο στη συνέχεια θα δημοπρατήσουν. Μετά το πέρας της πομπής ακολουθεί γλέντι "κεκλεισμένων των θυρών" με τραγούδια, παραδοσιακά εδέσματα και πολύ κρασί μέχρι "τελικής πτώσεως".
Το έθιμο αυτό το έφεραν οι Θρακιώτισσες από την Πέτρα της Ανατολικής Ρωμυλίας και το γιορτάζουν κάθε χρόνο από την εγκατάσταση τους στη Νέα Πέτρα Σερρών. Πολύ αργότερα διαδόθηκε και σε άλλα χωριά του νομού Σερρών όπου υπήρχαν Θρακιώτες από γυναίκες της Νέας Πέτρας που εγκαταστάθηκαν εκεί, όπως είναι η Μονοκκλησιά.
Σύμφωνα με τους λαογράφους, το έθιμο έχει αρχαιοελληνικές ρίζες και θυμίζει τα "Θεσμοφόρια" και περισσότερο τα "Αλώα" που γίνονταν την ίδια εποχή.
(Πηγή:www.evdomi.gr)
Πέμπτη 8 Ιανουαρίου 2009
ΕΘΙΜΑ ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΟΥ: Αράπηδες
Άλλο ένα δρώμενο του Παλαιοχωρίου, το οποίο δυστυχώς αναβίωσε για τελευταία φορά το 1949, ήταν και οι γνωστοί «Αράπηδες», που σήμερα αναβιώνουν σε άλλα χωριά της περιοχής στις 7 Ιανουαρίου. Σύμφωνα με μαρτυρίες οι ρίζες του δρώμενου χάνονται στην αρχαιότητα.
Το Δρώμενο του «Αράπη»
Κάθε χρόνο, στο μέσο του χειμώνα, κατά την έναρξη του νέου έτους, στην καρδιά του Παγγαίου Όρους, περιδιαβαίνουν κατά ομάδες, σοβαροφανείς και άγριοι «Αράπηδες», σκορπίζοντας τον ήχο από τα κουδούνια τους, έτσι, ίσως, για να διώξουν τα «κακά πνεύματα».
Ο χρόνος τέλεσης του εθίμου προφανώς σχετίζεται με το χειμερινό ηλιοστάσιο. Συνακόλουθα, πρέπει να θεωρείται ως ένα πανάρχαιο έθιμο που διατηρήθηκε μέχρι σήμερα, όπως συνηθίζεται να γιορτάζεται, την ίδια εποχή του έτους, και σε άλλα μέρη του κόσμου.
Το «Χρυσοφόρον Παγγαίον», κατά τους αρχαίους συγγραφείς, πρόσφερε τα μέγιστα στο Μέγα Αλέξανδρο, για την επιτυχή εκστρατεία του στα βάθη της Ασίας. Εικάζεται μάλιστα, πέραν των άλλων, ότι οι «Αράπηδες» χρησιμοποιήθηκαν από τον Μακεδόνα Στρατηλάτη Μέγα Αλέξανδρο, το 327 π .Χ. εναντίον του βασιλιά Πώρου, στον Υδάσπη ποταμό, δυτικά των Ινδιών, για να αντιμετωπίσει τους ελέφαντες, που αποτελούσαν την κύρια δύναμη του εχθρού, και τα κατάφερε.
Αργότερα, οι κάτοικοι του τόπου μας, σε συνδυασμό με τα διονυσιακά -ορφικά μυστήρια, έκαναν αναπαράσταση του γεγονότος αυτού. Κι έτσι διαμόρφωσαν ένα έθιμο, που παραμένει μέχρι σήμερα, το έθιμο των «Αράπηδων», αναλλοίωτο από τον χρόνο, την εξέλιξη και την αντίδραση του Χριστιανισμού, αλλά και των Οθωμανών, στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, και των Βουλγάρων, στα χρόνια της κατοχής.
Το Δρώμενο του «Αράπη»
Κάθε χρόνο, στο μέσο του χειμώνα, κατά την έναρξη του νέου έτους, στην καρδιά του Παγγαίου Όρους, περιδιαβαίνουν κατά ομάδες, σοβαροφανείς και άγριοι «Αράπηδες», σκορπίζοντας τον ήχο από τα κουδούνια τους, έτσι, ίσως, για να διώξουν τα «κακά πνεύματα».Ο χρόνος τέλεσης του εθίμου προφανώς σχετίζεται με το χειμερινό ηλιοστάσιο. Συνακόλουθα, πρέπει να θεωρείται ως ένα πανάρχαιο έθιμο που διατηρήθηκε μέχρι σήμερα, όπως συνηθίζεται να γιορτάζεται, την ίδια εποχή του έτους, και σε άλλα μέρη του κόσμου.
Το «Χρυσοφόρον Παγγαίον», κατά τους αρχαίους συγγραφείς, πρόσφερε τα μέγιστα στο Μέγα Αλέξανδρο, για την επιτυχή εκστρατεία του στα βάθη της Ασίας. Εικάζεται μάλιστα, πέραν των άλλων, ότι οι «Αράπηδες» χρησιμοποιήθηκαν από τον Μακεδόνα Στρατηλάτη Μέγα Αλέξανδρο, το 327 π .Χ. εναντίον του βασιλιά Πώρου, στον Υδάσπη ποταμό, δυτικά των Ινδιών, για να αντιμετωπίσει τους ελέφαντες, που αποτελούσαν την κύρια δύναμη του εχθρού, και τα κατάφερε.
Αργότερα, οι κάτοικοι του τόπου μας, σε συνδυασμό με τα διονυσιακά -ορφικά μυστήρια, έκαναν αναπαράσταση του γεγονότος αυτού. Κι έτσι διαμόρφωσαν ένα έθιμο, που παραμένει μέχρι σήμερα, το έθιμο των «Αράπηδων», αναλλοίωτο από τον χρόνο, την εξέλιξη και την αντίδραση του Χριστιανισμού, αλλά και των Οθωμανών, στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, και των Βουλγάρων, στα χρόνια της κατοχής.
Το αποκορύφωμα των εκδηλώσεων είναι την ημέρα του Αη- Γιάννη, στις 7 Ιανουαρίου. Όλες οι ομάδες των «Αράπηδων» έκαναν κοινή παρέλαση, κάτω από τους εκκωφαντικούς ήχους των κουδουνιών τους. Δύο αρχηγοί ομάδων παλεύουν, μέχρι την τελική πτώση του ενός. Ακολούθως, γύρω από τον πεσμένο αρχηγό, μαζεύονται όλοι, σε μια μυσταγωγία, που τελειώνει με την ανάσταση του νεκρού και τον ιδιόρρυθμο ξέφρενο χορό όλων, που ακολουθεί. Σύμφωνα με την παράδοση, η παράσταση αυτή συμβολίζει το θάνατο του Διονύσου από τους Τιτάνες και την ανάσταση του από τον Δία.
Η Ενδυμασία
«Αράπηδες» ντύνονται άνδρες, σκεπάζοντας όλο το σώμα τους με προβιές ζώων ή κάπα. Στην πλάτη τους δημιουργείται καμπούρα με γέμισμα φύλλων καλαμποκιού ή χόρτου. Στη μέση τους δένουν τέσσερα κουδούνια, από τα οποία τα τρία ονομάζονται «τσάνια», και παράγουν πρίμους ήχους, ενώ το τέταρτο ονομάζεται «μπατάλι» και παράγει μπάσο ήχο.
Τις κνήμες τους τυλίγουν με κομμάτια μάλλινου υφάσματος, που είναι γνωστά ως «καλτσιούνια». Αντί για παπούτσια φορούν τα «τσιρβούλια», που κατασκευάζονται από ακατέργαστο χοιρινό δέρμα. Τα «τσιρβούλια» συγκρατούνται στις κνήμες με τις «λαπάρες», οι οποίες είναι δερμάτινα σχοινιά, που τυλίγονται στις κνήμες μέχρι το γόνατο.
Τέλος, στο κεφάλι φορούν την «μπαρμπότα», το επιβλητικό κάλυμμα που κατασκευάζεται από ακατέργαστο δέρμα τράγου γεμάτο με χόρτα. Συχνά η «μπαρμπότα» είναι στολισμένη με ένα κεντημένο μαντήλι.
Σύμφωνα με την παράδοση, την εποχή της τουρκοκρατίας στον εξοπλισμό του «Αράπη» προστέθηκε και ένα ξύλινο σπαθί, η «μαχαίρα».
Τρίτη 6 Ιανουαρίου 2009
Χιονισμένες στιγμές στο Παγγαίο
Οι δασοσκεπείς κορυφές του Παγγαίου, του ιερού βουνού του Ορφέα και του Διονύσου, καλυμένες από χιόνι...
(...)Δευτέρα 5 Ιανουαρίου 2009
ΕΘΙΜΑ ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΟΥ: Θεοφάνεια
«Σήμερα τα φώτα κι ο φωτισμός και χαρά μεγάλη κι ο αγιασμός…». Η ημέρα των Θεοφανείων είναι μια ιδιαίτερη μέρα για το Παλαιοχώρι στο Παγγαίο. Οι ντόπιοι κάτοικοι του έχουν συνδέσει αυτή τη γιορτή με διάφορες δοξασίες – κατάλοιπα των αρχαίων χρόνων, με αποτέλεσμα η αναβίωση διαφόρων μικρών εθίμων σε κάθε σπίτι, πέρα από την ιεροτελεστία, να αποτελεί και κάτι ξεχωριστό για την περιοχή.
Οι οιωνοί και οι συμβολισμοί κατέχουν σημαντική θέση στην αναβίωση των εθίμων που έχουν πάντα ως επίκεντρο την πίστη. Άλλωστε, από τα αρχαία χρόνια, οι κάτοικοι του Παγγαίου διακρίνονταν για την πίστη τους στα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις τους. Εκεί λοιπόν, έγινε μία ένωση των παλαιών μυστηριακών τελετών με τις παραδόσεις του Χριστιανισμού, μια και ήταν από τις πρώτες περιοχές της Ελλάδας που ασπάστηκαν τον Θεάνθρωπο, αφού βρίσκεται κοντά στους Φιλίππους, χώρο ιδιαίτερα σημαντικό για την πορεία του Χριστιανισμού στην Ελλάδα και σε όλη την Ευρώπη. Αυτό άλλωστε φαίνεται και από το πλήθος των ναών και των μοναστηριών (είτε αυτά λειτουργούν, είτε αποτελούν πλέον αρχαιολογικά αξιοθέατα), που βρίσκονται στο ιερό αυτό βουνό, για τους αρχαίους.
Στο Παλαιοχώρι λοιπόν, έναν από τους παλαιότερους οικισμούς του Παγγαίου, οι κάτοικοι του «κρατούν» κάποια έθιμα που αν και δεν παίρνουν την μορφή εκδηλώσεων και πολύβουων δραστηριοτήτων, διατηρούνται σχεδόν αναλλοίωτα στο χρόνο.
Το καθάρισμα του σπιτιού και της καμινάδας
Οι ετοιμασίες για την υποδοχή του ιερέα, που θα περάσει για να φωτίσει όλα τα σπίτια του χωριού, έτσι ώστε να φύγουν οι καλικάντζαροι και το κακό, ξεκινούν από τις παραμονές της εορτής. Οι νοικοκυρές καθαρίζουν σχολαστικότατα τα σπίτια έτσι ώστε να είναι καθαρά για την ευλογία που θα μεταφέρει στο σπίτι ο αγιασμός.
Ο νοικοκύρης κάθε σπιτιού είχε την ευθύνη του καθαρισμού της καμινάδας και του τζακιού, έτσι ώστε να μην μπορούν να περάσουν οι καλικάντζαροι που σύμφωνα με την παράδοση μπαίνουν στο σπίτι πάντα από την καμινάδα. Τη στάχτη από το τζάκι, που τη μαζεύουν τις παραμονές των Φώτων, την κρατούν και την παραμονή της γιορτής την τοποθετούν γύρω από το σπίτι, και ιδιαίτερα στις εξωτερικές γωνίες του σπιτιού, για να απομακρύνουν το κακό.
Ο αγιασμός που καθαγιάζεται την παραμονή των Θεοφανείων προορίζεται για την ευλογία των σπιτιών και των χωραφιών, μια και οι περισσότεροι κάτοικοι της περιοχής είναι αγρότες και η σοδειά τους αποτελεί τον μοναδικό πόρο για να ζήσουν. Έτσι την παραμονή που όλοι πηγαίνουν στην εκκλησία παίρνουν με ευλάβεια σε ένα δοχείο λίγο αγιασμό και το φυλάνε για να τον ρίξουν κάνοντας τον σταυρό τους στα χωράφια που θα καλλιεργήσουν.
Καλή χρονιά όταν παγώνει ο αγιασμός
Η κορύφωση των «εθίμων» των Θεοφανείων έρχεται ανήμερα της γιορτής, κατά την οποία αγιάζονται όλα τα νερά της γης. Μετά τον εσπερινό της παραμονής των Φώτων ο σταυρός παραμένει όλο το βράδυ μέσα στην κολυμβήθρα που περιέχει τον αγιασμό, μια και το Παγγαίο απέχει αρκετά από την θάλασσα και έτσι η ευλογία των υδάτων γίνεται σε άλλες τοποθεσίες, όπως λίμνες, ρυάκια ή ακόμη και μέσα στο ναό στην κολυμβήθρα, όπως είπαμε. Παλαιότερα, που τη θέρμανση των ναών δεν είχαν αναλάβει οι λέβητες και τα καλοριφέρ, έκανε περισσότερο κρύο, με αποτέλεσμα το νερό της κολυμβήθρας να παγώνει και μέσα σε αυτό να παγώνει και ο σταυρός. Αυτό εθεωρείτο καλός οιωνός και σήμαινε, σύμφωνα με την παράδοση, ότι η χρονιά που μόλις ξεκινούσε θα ήταν καλή.
Οι οιωνοί και οι συμβολισμοί κατέχουν σημαντική θέση στην αναβίωση των εθίμων που έχουν πάντα ως επίκεντρο την πίστη. Άλλωστε, από τα αρχαία χρόνια, οι κάτοικοι του Παγγαίου διακρίνονταν για την πίστη τους στα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις τους. Εκεί λοιπόν, έγινε μία ένωση των παλαιών μυστηριακών τελετών με τις παραδόσεις του Χριστιανισμού, μια και ήταν από τις πρώτες περιοχές της Ελλάδας που ασπάστηκαν τον Θεάνθρωπο, αφού βρίσκεται κοντά στους Φιλίππους, χώρο ιδιαίτερα σημαντικό για την πορεία του Χριστιανισμού στην Ελλάδα και σε όλη την Ευρώπη. Αυτό άλλωστε φαίνεται και από το πλήθος των ναών και των μοναστηριών (είτε αυτά λειτουργούν, είτε αποτελούν πλέον αρχαιολογικά αξιοθέατα), που βρίσκονται στο ιερό αυτό βουνό, για τους αρχαίους.
Στο Παλαιοχώρι λοιπόν, έναν από τους παλαιότερους οικισμούς του Παγγαίου, οι κάτοικοι του «κρατούν» κάποια έθιμα που αν και δεν παίρνουν την μορφή εκδηλώσεων και πολύβουων δραστηριοτήτων, διατηρούνται σχεδόν αναλλοίωτα στο χρόνο.
Το καθάρισμα του σπιτιού και της καμινάδας
Οι ετοιμασίες για την υποδοχή του ιερέα, που θα περάσει για να φωτίσει όλα τα σπίτια του χωριού, έτσι ώστε να φύγουν οι καλικάντζαροι και το κακό, ξεκινούν από τις παραμονές της εορτής. Οι νοικοκυρές καθαρίζουν σχολαστικότατα τα σπίτια έτσι ώστε να είναι καθαρά για την ευλογία που θα μεταφέρει στο σπίτι ο αγιασμός.
Ο νοικοκύρης κάθε σπιτιού είχε την ευθύνη του καθαρισμού της καμινάδας και του τζακιού, έτσι ώστε να μην μπορούν να περάσουν οι καλικάντζαροι που σύμφωνα με την παράδοση μπαίνουν στο σπίτι πάντα από την καμινάδα. Τη στάχτη από το τζάκι, που τη μαζεύουν τις παραμονές των Φώτων, την κρατούν και την παραμονή της γιορτής την τοποθετούν γύρω από το σπίτι, και ιδιαίτερα στις εξωτερικές γωνίες του σπιτιού, για να απομακρύνουν το κακό.
Ο αγιασμός που καθαγιάζεται την παραμονή των Θεοφανείων προορίζεται για την ευλογία των σπιτιών και των χωραφιών, μια και οι περισσότεροι κάτοικοι της περιοχής είναι αγρότες και η σοδειά τους αποτελεί τον μοναδικό πόρο για να ζήσουν. Έτσι την παραμονή που όλοι πηγαίνουν στην εκκλησία παίρνουν με ευλάβεια σε ένα δοχείο λίγο αγιασμό και το φυλάνε για να τον ρίξουν κάνοντας τον σταυρό τους στα χωράφια που θα καλλιεργήσουν.
Καλή χρονιά όταν παγώνει ο αγιασμός
Η κορύφωση των «εθίμων» των Θεοφανείων έρχεται ανήμερα της γιορτής, κατά την οποία αγιάζονται όλα τα νερά της γης. Μετά τον εσπερινό της παραμονής των Φώτων ο σταυρός παραμένει όλο το βράδυ μέσα στην κολυμβήθρα που περιέχει τον αγιασμό, μια και το Παγγαίο απέχει αρκετά από την θάλασσα και έτσι η ευλογία των υδάτων γίνεται σε άλλες τοποθεσίες, όπως λίμνες, ρυάκια ή ακόμη και μέσα στο ναό στην κολυμβήθρα, όπως είπαμε. Παλαιότερα, που τη θέρμανση των ναών δεν είχαν αναλάβει οι λέβητες και τα καλοριφέρ, έκανε περισσότερο κρύο, με αποτέλεσμα το νερό της κολυμβήθρας να παγώνει και μέσα σε αυτό να παγώνει και ο σταυρός. Αυτό εθεωρείτο καλός οιωνός και σήμαινε, σύμφωνα με την παράδοση, ότι η χρονιά που μόλις ξεκινούσε θα ήταν καλή.
Κυριακή 4 Ιανουαρίου 2009
Τα πρώτα χιόνια στο Παγγαίο
Εδώ και μερικές μέρες ο καιρός "προσπαθεί" να νας φέρει "άσπρες μέρες", και τελικά σήμερα τα κατάφερε...
Οι πρώτες νιφάδες έπεσαν κατά τη διάρκεια της νύχτας, και έτσι όλοι, όταν ξύπνησαν, αντίκρυσαν ένα λευκό πεπλο να καλύπτει τα πάντα...
Το γραφικό Παλαιοχώρι λοιπόν ντύθηκε στα λευκά του Παγγαίου που το αγκαλιάζει!
Παρασκευή 2 Ιανουαρίου 2009
ΕΘΙΜΑ ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΟΥ: Ποδαρικό
Αυτή τη χρονιά θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε τα έθιμα και τα δρώμενα ενός ιστορικού τόπου, με ντόπιους κατοίκους, του Παλαιοχωρίου. Εκεί οι ρίζες των εθίμων χάνονται στα βάθη των αιώνων. Πρώτο έθιμο είναι και το "Ποδαρικό" που πραγματοποιείται στις 2 Ιανουαρίου. Ανάλογη δημοσίευση έγινε και πέρυσι, όμως ως αρχή του κύκλου πρέπει να ξεκινήσουμε και πάλι από αυτό.
Το "Ποδαρικό", που είναι γνωστό και ως "Χαραβασίλα", γινόταν σε όλα τα σπίτια, και σχετιζόταν με το ποιο άτομο, εκτός της οικογένειας, θα πατούσε πρώτος το πόδι του σε κάποιο συγγενικό, φιλικό ή ακόμη και γειτονικό σπίτι, και θα "καθόριζε" την τύχη της οικογένειας για όλο τον χρόνο.
Τη δεύτερη μέρα της Πρωτοχρονιάς, δηλαδή στις 2 Ιανουαρίου, πολύ πρωί, παιδιά αλλά και μεγαλύτεροι, κρατώντας μεγάλες πέτρες, τις "κλώσες", πήγαιναν στα σπίτια των γνωστών τους. Με ένα κλαδί, συνήθως ελιάς, το "ρόζο", χτυπούσαν δυνατά την πόρτα φωνάζοντας: "Να σας ποδαρίξουμε;". Οι νοικοκύρηδες πάντα τους καλοδέχονταν, για να έχουν καλή τύχη.
Τα παιδιά, αφού άφηναν τις πέτρες δίπλα στην "γωνιά", στο τζάκι δηλαδή, έλεγαν την καθιερωμένη ευχή:
δηλαδή όσο βαριά είναι αυτή η πέτρα, τόσο βαρύ να είναι το πορτοφόλι του νοικοκύρη.
Πολλές φορές μεγαλύτεροι που πήγαιναν να "ποδαρίξουν", κουβαλούσαν αστειευόμενοι μεγάλες και βαριές πέτρες, με αποτέλεσμα οι νοικοκύρηδες να δυσκολεύονται να τις βγάλουν έξω. Οι "κλώσες" παρέμεναν δίπλα στην "γωνιά" μέχρι την ημέρα των Φώτων, που γινόταν ο αγιασμός.Αφού τοποθετούσαν τη πέτρα δίπλα στη "γωνιά" κάθονταν κάτω με σταυρωμένα πόδια μπροστά στην "κλώσα".
Έριχναν αλάτι στη φωτιά και ενώ αυτό έκανε θόρυβο καθώς καιγόταν, έλεγαν τις ακόλουθες ευχές:
Δηλαδή:
"Γεια χαρά, γεια Βασίλη,
όπως σκάει αυτό το αλάτι
να σκάζουν τα αυγά
να βγαίνουν τα πουλιά.
Όσα θα είναι τα αυγά, τόσα να είναι τα πουλιά".
Ρίχνοντας ξανά αλάτι στην φωτιά συνέχιζαν:
Δηλαδή:"Γεια χαρά, γεια Βασίλη
πολύ σιτάρι, πολύ καλαμπόκι
πολλά κατσίκια
πολλά αρνιά.
Γεροί ας είναι οι νοικοκύρηδες".
Και ρίχνοντας για τρίτη φορά αλάτι στη φωτιά έλεγαν:
Δηλαδή:"Γεια χαρά, γεια Βασίλη
στην μια κόγχη να είναι το ασήμι,
στην άλλη το χρυσάφι".
Ακολουθούσαν τέλος οι ανάλογες ευχές για "καλές δουλειές" στους νοικοκύρηδες, "καλά γεράματα" στον παππού και την γιαγιά και "καλό τυχερό" ή "καλή πρόοδο" στα παιδιά ανάλογα με την ηλικία. "Κλειδί" για να "πιάσουν" οι ευχές ήταν να φύγουν τα παιδιά ευχαριστημένα, με κεράσματα και φιλοδωρήματα.
Το "Ποδαρικό", που είναι γνωστό και ως "Χαραβασίλα", γινόταν σε όλα τα σπίτια, και σχετιζόταν με το ποιο άτομο, εκτός της οικογένειας, θα πατούσε πρώτος το πόδι του σε κάποιο συγγενικό, φιλικό ή ακόμη και γειτονικό σπίτι, και θα "καθόριζε" την τύχη της οικογένειας για όλο τον χρόνο.
Τη δεύτερη μέρα της Πρωτοχρονιάς, δηλαδή στις 2 Ιανουαρίου, πολύ πρωί, παιδιά αλλά και μεγαλύτεροι, κρατώντας μεγάλες πέτρες, τις "κλώσες", πήγαιναν στα σπίτια των γνωστών τους. Με ένα κλαδί, συνήθως ελιάς, το "ρόζο", χτυπούσαν δυνατά την πόρτα φωνάζοντας: "Να σας ποδαρίξουμε;". Οι νοικοκύρηδες πάντα τους καλοδέχονταν, για να έχουν καλή τύχη.
Τα παιδιά, αφού άφηναν τις πέτρες δίπλα στην "γωνιά", στο τζάκι δηλαδή, έλεγαν την καθιερωμένη ευχή:
"Όσο βαρεί αυτή η πέτρα, τόσο να βαρεί το σακούλ' του νοικοκύρ'",
δηλαδή όσο βαριά είναι αυτή η πέτρα, τόσο βαρύ να είναι το πορτοφόλι του νοικοκύρη.
Πολλές φορές μεγαλύτεροι που πήγαιναν να "ποδαρίξουν", κουβαλούσαν αστειευόμενοι μεγάλες και βαριές πέτρες, με αποτέλεσμα οι νοικοκύρηδες να δυσκολεύονται να τις βγάλουν έξω. Οι "κλώσες" παρέμεναν δίπλα στην "γωνιά" μέχρι την ημέρα των Φώτων, που γινόταν ο αγιασμός.Αφού τοποθετούσαν τη πέτρα δίπλα στη "γωνιά" κάθονταν κάτω με σταυρωμένα πόδια μπροστά στην "κλώσα".
Έριχναν αλάτι στη φωτιά και ενώ αυτό έκανε θόρυβο καθώς καιγόταν, έλεγαν τις ακόλουθες ευχές:
"Γεια χαρά, γεια Βασίλ'
όπως πατλαντά αυτό τ' άλας
να πατλαντούν τ' αυγούδια
να βγαίνουν τα πλούδια.
Όσ' αυγά, τόσα πλιά".
όπως πατλαντά αυτό τ' άλας
να πατλαντούν τ' αυγούδια
να βγαίνουν τα πλούδια.
Όσ' αυγά, τόσα πλιά".
Δηλαδή:
"Γεια χαρά, γεια Βασίλη,
όπως σκάει αυτό το αλάτι
να σκάζουν τα αυγά
να βγαίνουν τα πουλιά.
Όσα θα είναι τα αυγά, τόσα να είναι τα πουλιά".
Ρίχνοντας ξανά αλάτι στην φωτιά συνέχιζαν:
"Γεια χαρά, γεια Βασίλ'
πολύ στάρ' πολύ μισίρ'
πολλά κατσκούδια
πολλά προβατούδια.
Γεροί νοικοκυροί".
πολύ στάρ' πολύ μισίρ'
πολλά κατσκούδια
πολλά προβατούδια.
Γεροί νοικοκυροί".
Δηλαδή:"Γεια χαρά, γεια Βασίλη
πολύ σιτάρι, πολύ καλαμπόκι
πολλά κατσίκια
πολλά αρνιά.
Γεροί ας είναι οι νοικοκύρηδες".
Και ρίχνοντας για τρίτη φορά αλάτι στη φωτιά έλεγαν:
"Γεια χαρά, γεια Βασίλ'
στη μια τη κόγχ' τ' ασήμ',
στην άλλ' το μάλαμα".
στη μια τη κόγχ' τ' ασήμ',
στην άλλ' το μάλαμα".
Δηλαδή:"Γεια χαρά, γεια Βασίλη
στην μια κόγχη να είναι το ασήμι,
στην άλλη το χρυσάφι".
Ακολουθούσαν τέλος οι ανάλογες ευχές για "καλές δουλειές" στους νοικοκύρηδες, "καλά γεράματα" στον παππού και την γιαγιά και "καλό τυχερό" ή "καλή πρόοδο" στα παιδιά ανάλογα με την ηλικία. "Κλειδί" για να "πιάσουν" οι ευχές ήταν να φύγουν τα παιδιά ευχαριστημένα, με κεράσματα και φιλοδωρήματα.
Καλή Χρονιά!
Καλή Χρονιά!!!
Ευχές από καρδιάς, για μια χρονιά που θα δικαιώσει τις προσδοκίες όλων
για υγεία, ειρήνη και επιτυχίες σε όλους τους τομείς!
Χρόνια Πολλά!
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)