ΤΟ ΟΥΡΑΝΙΟ ΤΟΥ ΠΑΓΓΑΙΟΥ
Οργανωμένο σχέδιο ή συμπτώσεις;
ΜΕΡΟΣ II
Η συνέχεια της υπόθεσης «Ουράνιο» της βόρειας Ελλάδας είδε το φως της δημοσιότητας τον περασμένο Φεβρουάριο, φανερώνοντας ότι όλο το προηγούμενο διάστημα, οι διαβουλεύσεις δεν σταμάτησαν.
Η κόντρα για την ενέργεια, που κορυφώθηκε με αφορμή την εγκατάσταση μονάδων παραγωγής ενέργειας με καύση λιθάνθρακα, ήταν μια καλή αφορμή για να έρθει και πάλι στο προσκήνιο η πυρηνική ενέργεια.
Στις 10 Φεβρουαρίου, στην Καθημερινή της Κυριακής, δημοσιεύθηκε ένα άρθρο με θέμα «Σε ασφυκτικό πυρηνικό κλοιό η Ελλάδα. Μονάδες λειτουργούν σε Βαλκάνια και Μεσόγειο, ενώ ανοίγει η συζήτηση και στη χώρα μας».
Αφού η δημοσιογράφος που υπογράφει το ρεπορτάζ κάνει μια πλήρη αναφορά στην υπόθεση, αποκαλύπτει ότι η συζήτηση για αξιοποίηση τέτοιας μορφής ενέργειας είναι αναπόφευκτη. Γράφει χαρακτηριστικά: «Στα πυρηνικά στρέφονται και οι γειτονικές χώρες των Βαλκανίων αλλά και της Μεσογείου, δημιουργώντας σε συνδυασμό με τα αντίστοιχα προγράμματα της Τουρκίας έναν ασφυκτικό κλοιό γύρω από την Ελλάδα, που καθιστά αναπόφευκτη τη σχετική συζήτηση και στη χώρα μας παρά τη διαφαινόμενη διάθεση για αποχή».
Και μετά τα απαραίτητα στοιχεία γίνεται αναφορά και στο «τι υποστηρίζουν οι Έλληνες επιστήμονες» για το θέμα. Εκεί για πρώτη φορά γίνεται λόγος για την περιοχή του Παγγαίου και τα κοιτάσματα ουρανίου που «καλοβλέπουν» κάποιοι.
Όπως γράφει χαρακτηριστικά η συνάδελφος δημοσιογράφος: «Στην Ελλάδα όλοι δείχνουν να φοβούνται ακόμη και τη συζήτηση για τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας, αν και ανεπισήμως αναγνωρίζουν ότι καθίσταται από τις εξελίξεις αναγκαία. Η Ελλάδα, πάντως και συγκεκριμένα η περιοχή του Παγγαίου στη Μακεδονία, θεωρείται πλούσια σε κοίτασμα ουρανίου που μπορεί να στηρίξει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, σημειώνει στην «K» ο πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας καθηγητής Λ. Kαμαρινόπουλος. O ίδιος υποστηρίζει ότι η σεισμικότητα δεν αποτελεί πρόβλημα. Σε μία τέτοια περίπτωση ανεβαίνει απλώς το κόστος της τεχνολογίας που θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί. Eπισημαίνει όμως ότι η πιθανότητα ατυχήματος είναι το μοναδικό μειονέκτημα της χρήσης της πυρηνικής ενέργειας και ξεκαθαρίζει ότι «δεν υπάρχει στον άμεσο ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας, τουλάχιστον μέχρι το 2020 κάποιο σχέδιο για ανάπτυξη πυρηνικού σταθμού». «Παιχνίδι με τη φωτιά» χαρακτηρίζει την επιδίωξη πολλών χωρών να εγκαταστήσουν πυρηνικούς σταθμούς με δήλωσή του στην «K» ο πρόεδρος του Αντιπυρηνικού Παρατηρητηρίου Μεσογείου Θανάσης Αναπολιτάνος. «Οταν λάβει κανείς υπόψη του τη χαμηλή τεχνογνωσία, τις μικρές οικονομικές δυνατότητες, τα άλυτα προβλήματα διαχείρισης των πυρηνικών αποβλήτων και τον ορατό κίνδυνο ενός ατυχήματος, εύκολα οδηγείται στο συμπέρασμα ότι η επιδίωξη πολλών χωρών στην έτσι κι αλλιώς εύφλεκτη περιοχή μας να εγκαταστήσουν πυρηνικούς σταθμούς, συνιστά κυριολεκτικά παιχνίδι με τη φωτιά» τονίζει».
Αυτό ήταν και η αρχή της σχετικής έρευνας… Όποιος γνωρίζει κάποιο στοιχείο για το θέμα μπορεί να το προσθέσει.
(Συνεχίζεται…)
Τετάρτη 26 Μαρτίου 2008
Σάββατο 22 Μαρτίου 2008
ΤΟ ΟΥΡΑΝΙΟ ΤΟΥ ΠΑΓΓΑΙΟΥ
ΤΟ ΟΥΡΑΝΙΟ ΤΟΥ ΠΑΓΓΑΙΟΥ
Οργανωμένο σχέδιο ή συμπτώσεις;
ΜΕΡΟΣ I
Το ουράνιο (χημικό σύμβολο U) βρίσκεται στο φλοιό της γης σε αναλογία 2,3 gr/tn. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ο αέρας ,το πόσιμο νερό και τα τρόφιμα να περιέχουν ίχνη ουρανίου. Η μέση συγκέντρωση ουρανίου στον αέρα είναι περίπου 0,04 ng/m3 (0,04 δισεκατομμυριοστά του γραμμαρίου ανά κυβικό μέτρο).Με την εισπνοή 20 m3 αέρα ένας ενήλικας προσλαμβάνει καθημερινά 0,8 ng ουρανίου. Με την τροφή προσλαμβάνει καθημερινά από 0,5 – 1,5 μg (μικρογραμμάρια, εκατομμυριοστά του γραμμαρίου). Από αυτά ένα μεγάλο μέρος αποβάλλεται, ενώ το υπόλοιπο παραμένει στον οργανισμό. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι το σώμα ενός ενήλικα να περιέχει από 30-60 μg ουρανίου.
Αυτά είναι τα γενικά στοιχεία γύρω από το ουράνιο, ένα στοιχείο περιζήτητο για την παραγωγή ενέργειας. Με τα όσα συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα στη χώρα μας σχετικά με το «έλλειμμα» ενέργειας, δειλά δειλά, βλέπουν το φως της δημοσιότητας θέσεις και απόψεις σχετικά με την αξιοποίηση των κοιτασμάτων του ουρανίου της χώρας μας, τα οποία, στο σύνολο τους σχεδόν βρίσκονται στη βόρεια Ελλάδα. Ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα ουρανίου βρίσκεται και στο Παγγαίο. Έτσι λοιπόν η αξιοποίηση αυτών των κοιτασμάτων ίσως είναι καταστροφική για τους κατοίκους της περιοχής, κάτι που δεν φαίνεται να αποθαρρύνει τους «ειδικούς» που φαίνεται να επιθυμούν διακαώς τη στροφή σε αυτά.
Για τα κοιτάσματα ουρανίου γνωρίζουν όλοι οι κάτοικοι της περιοχής του Παγγαίου, όμως κανείς, μέχρι πριν λίγο καιρό δεν μιλούσε γι’ αυτά. Το πρώτο δημοσίευμα, ήρθε στις 15 Απριλίου του 2004, 18 χρόνια μετά το ατύχημα του Τσέρνομπιλ, που θορύβησε την κοινή γνώμη. Ίσως θεωρήθηκε απαραίτητη αυτή η καθυστέρηση για να αποφευχθεί η «κατακραυγή» του κόσμου.
Έτσι λοιπόν, πριν 4 χρόνια το πρώτο δημοσίευμα για το ουράνιο της Βόρειας Ελλάδας, ήρθε στο φως για να …βολιδοσκοπήσει τις αντιδράσεις. Παραθέτουμε λοιπόν το άρθρο, όπως δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του in.gr
Πλούσιο υπέδαφος σε ουράνιο
Σημαντικά κοιτάσματα ουρανίου στη Βόρειο Ελλάδα εντόπισε το ΙΓΜΕ
15/04/04 11:51
Θεσσαλονίκη
Σημαντικά κοιτάσματα ουρανίου, που υπολογίζεται ότι φτάνουν 10.000 τόνους, εντόπισε το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών στο υπέδαφος των νομών Δράμας και Σερρών αλλά και σε άλλες περιοχές της Βορείου Ελλάδας.
Σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΓΜΕ, που παρουσιάστηκε την Τετάρτη στο πλαίσιο του 10ου Διεθνούς Συνεδρίου της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρείας, το υπέδαφος της Ελλάδας και οι υποθαλάσσιες περιοχές του Αιγαίου διαθέτουν μεγάλα αποθέματα ουρανίου, τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν από την Ελλάδα, σε κάποια ενδεχόμενη παγκόσμια ενεργειακή κρίση.
Τα κοιτάσματα μεταλλευμάτων ουρανίου στη Δράμα, τις Σέρρες και σε άλλες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας υπολογίζονται στους 10.000 τόνους, ενώ τα βεβαιωμένα αποθέματα είναι 1.525 τόνοι.
Το ΙΓΜΕ έχει πραγματοποιήσει και οικονομοτεχνικές μελέτες, από τις οποίες διαπιστώθηκε ότι σε αρκετές περιπτώσεις είναι οικονομικά πρόσφορη η απόληψή τους.
Στη Βόρεια Ελλάδα και το Βόρειο Αιγαίο υπάρχουν επίσης αποθέματα σπάνιων παραπροϊόντων των ραδιενεργών μετάλλων, των λεγόμενων μετάλλων υψηλών τεχνολογικών εφαρμογών, όπως το τιτάνιο, το θώριο και περίπου 100 ειδών μικρομεταλλεύματα, που ανήκουν στην κατηγορία των σπάνιων γαιών.
Η ιστορία αυτή βέβαια έχει και συνέχεια, αφού με αφορμή τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας με τη καύση λιθάνθρακα, ήταν ευκαιρία το θέμα να επανέλθει δυναμικά και να προωθηθεί από τους υπερασπιστές του…
Όσοι γνωρίζετε κάποιο στοιχείο για την υπόθεση αυτή μπορείτε να το προσθέσετε!
(Συνεχίζεται…)
Οργανωμένο σχέδιο ή συμπτώσεις;
ΜΕΡΟΣ I
Το ουράνιο (χημικό σύμβολο U) βρίσκεται στο φλοιό της γης σε αναλογία 2,3 gr/tn. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ο αέρας ,το πόσιμο νερό και τα τρόφιμα να περιέχουν ίχνη ουρανίου. Η μέση συγκέντρωση ουρανίου στον αέρα είναι περίπου 0,04 ng/m3 (0,04 δισεκατομμυριοστά του γραμμαρίου ανά κυβικό μέτρο).Με την εισπνοή 20 m3 αέρα ένας ενήλικας προσλαμβάνει καθημερινά 0,8 ng ουρανίου. Με την τροφή προσλαμβάνει καθημερινά από 0,5 – 1,5 μg (μικρογραμμάρια, εκατομμυριοστά του γραμμαρίου). Από αυτά ένα μεγάλο μέρος αποβάλλεται, ενώ το υπόλοιπο παραμένει στον οργανισμό. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι το σώμα ενός ενήλικα να περιέχει από 30-60 μg ουρανίου.
Αυτά είναι τα γενικά στοιχεία γύρω από το ουράνιο, ένα στοιχείο περιζήτητο για την παραγωγή ενέργειας. Με τα όσα συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα στη χώρα μας σχετικά με το «έλλειμμα» ενέργειας, δειλά δειλά, βλέπουν το φως της δημοσιότητας θέσεις και απόψεις σχετικά με την αξιοποίηση των κοιτασμάτων του ουρανίου της χώρας μας, τα οποία, στο σύνολο τους σχεδόν βρίσκονται στη βόρεια Ελλάδα. Ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα ουρανίου βρίσκεται και στο Παγγαίο. Έτσι λοιπόν η αξιοποίηση αυτών των κοιτασμάτων ίσως είναι καταστροφική για τους κατοίκους της περιοχής, κάτι που δεν φαίνεται να αποθαρρύνει τους «ειδικούς» που φαίνεται να επιθυμούν διακαώς τη στροφή σε αυτά.
Για τα κοιτάσματα ουρανίου γνωρίζουν όλοι οι κάτοικοι της περιοχής του Παγγαίου, όμως κανείς, μέχρι πριν λίγο καιρό δεν μιλούσε γι’ αυτά. Το πρώτο δημοσίευμα, ήρθε στις 15 Απριλίου του 2004, 18 χρόνια μετά το ατύχημα του Τσέρνομπιλ, που θορύβησε την κοινή γνώμη. Ίσως θεωρήθηκε απαραίτητη αυτή η καθυστέρηση για να αποφευχθεί η «κατακραυγή» του κόσμου.
Έτσι λοιπόν, πριν 4 χρόνια το πρώτο δημοσίευμα για το ουράνιο της Βόρειας Ελλάδας, ήρθε στο φως για να …βολιδοσκοπήσει τις αντιδράσεις. Παραθέτουμε λοιπόν το άρθρο, όπως δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του in.gr
Πλούσιο υπέδαφος σε ουράνιο
Σημαντικά κοιτάσματα ουρανίου στη Βόρειο Ελλάδα εντόπισε το ΙΓΜΕ
15/04/04 11:51
Θεσσαλονίκη
Σημαντικά κοιτάσματα ουρανίου, που υπολογίζεται ότι φτάνουν 10.000 τόνους, εντόπισε το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών στο υπέδαφος των νομών Δράμας και Σερρών αλλά και σε άλλες περιοχές της Βορείου Ελλάδας.
Σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΓΜΕ, που παρουσιάστηκε την Τετάρτη στο πλαίσιο του 10ου Διεθνούς Συνεδρίου της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρείας, το υπέδαφος της Ελλάδας και οι υποθαλάσσιες περιοχές του Αιγαίου διαθέτουν μεγάλα αποθέματα ουρανίου, τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν από την Ελλάδα, σε κάποια ενδεχόμενη παγκόσμια ενεργειακή κρίση.
Τα κοιτάσματα μεταλλευμάτων ουρανίου στη Δράμα, τις Σέρρες και σε άλλες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας υπολογίζονται στους 10.000 τόνους, ενώ τα βεβαιωμένα αποθέματα είναι 1.525 τόνοι.
Το ΙΓΜΕ έχει πραγματοποιήσει και οικονομοτεχνικές μελέτες, από τις οποίες διαπιστώθηκε ότι σε αρκετές περιπτώσεις είναι οικονομικά πρόσφορη η απόληψή τους.
Στη Βόρεια Ελλάδα και το Βόρειο Αιγαίο υπάρχουν επίσης αποθέματα σπάνιων παραπροϊόντων των ραδιενεργών μετάλλων, των λεγόμενων μετάλλων υψηλών τεχνολογικών εφαρμογών, όπως το τιτάνιο, το θώριο και περίπου 100 ειδών μικρομεταλλεύματα, που ανήκουν στην κατηγορία των σπάνιων γαιών.
Η ιστορία αυτή βέβαια έχει και συνέχεια, αφού με αφορμή τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας με τη καύση λιθάνθρακα, ήταν ευκαιρία το θέμα να επανέλθει δυναμικά και να προωθηθεί από τους υπερασπιστές του…
Όσοι γνωρίζετε κάποιο στοιχείο για την υπόθεση αυτή μπορείτε να το προσθέσετε!
(Συνεχίζεται…)
Δευτέρα 10 Μαρτίου 2008
Τα "Γκουλιάρια" επέστρεψαν!
Τα "Γκουλιάρια" του Παλαιοχωρίου Παγγαίου επέστρεψαν από τη λήθη. Ξύπνησαν από το λήθαργο τριάντα και πλέον ετών, στον οποίο τα είχαν καταδικάσει κάποιοι, "αφορίζοντας" με τον τρόπο αυτό την ιστορία αυτού του τόπου.
Το Σάββατο 8 Μαρτίου λοιπόν, έξι νέοι του χωριού αποφάσισαν να αναβιώσουν το δρώμενο. Έτσι κι έγινε! Τα γκουλιάρια ξανάκαναν την εμφάνιση τους και προκάλεσαν εντυπώσεις... Το θετικό στοιχείο είναι οτι πολλά παιδιά ενθουσιάστηκαν και σίγουρα αποτελούν τους μελλοντικούς συμμετέχοντες στα "Γκουλιάρια" του Παλαιοχωρίου, που ζουν και πάλι ανάμεσα μας...
Κυριακή 9 Μαρτίου 2008
Απόκριες στο Παλαιοχώρι Παγγαίου
Έφτασε η Καθαρά Δευτέρα, η τελευταία μέρα της Αποκριάς, του ξεφαντώματος, του χορού και άλλων σχετικών. Οι μέρες αυτές με μελαγχολούν, όχι για κάποιο άλλο λόγο, αλλά γιατί πολλά έθιμα του παρελθόντος που αναβίωναν τέτοιες μέρες, κρίθηκε από κάποιους οτι έπρεπε να σταματήσουν. Έτσι έγινε και με τα "Γκουλιάρια", το μοναδικό, ίσως, διονυσιακό δρώμενο της περιοχής που αναβίωνε στο Παλαιοχώρι μέχρι τις μέρες της Δικτατορίας. Τότε απαγορεύτηκε ως "παγανιστικό", και από τότε χάθηκε. Αυτό το κομμάτι της παράδοσης του τόπου μας χάθηκε, δεν σβήστηκε όμως και από τη μνήμη των ανθρώπων. Και να, πριν λίγο καιρό μια φωτογραφία από τα περιβόητα "Γκουλιάρια" ήρθε στο φώς, ξυπνώντας μνήμες που θάφτηκαν κάτω από καρότσες τρακτέρ, και άλλα εφευρήματα.
Έτσι θυμάμαι εγώ τις απόκριες στο χωριό, μια σύντομη παρέλαση στην πλατεία, όπου πάνω σε αυτοσχέδια άρματα, που δεν ήταν άλλο από τις καρότσες κάποιων τρακτέρ, οι νέοι του χωριού, ως ερασιτέχνες ηθοποίοί έδιναν τον καλύτερο εαυτό τους, αναφερόμενοι στην τοπική κοινωνία και στα γεγονότα. Παλαιότερα το ίδιο συνέβαινε πάνω στην οροφή ενός λεωφορείου στην αυλή του σχολείου. Και όλα αυτά μέχρι το 1998...
Έτσι θυμάμαι εγώ τις απόκριες στο χωριό, μια σύντομη παρέλαση στην πλατεία, όπου πάνω σε αυτοσχέδια άρματα, που δεν ήταν άλλο από τις καρότσες κάποιων τρακτέρ, οι νέοι του χωριού, ως ερασιτέχνες ηθοποίοί έδιναν τον καλύτερο εαυτό τους, αναφερόμενοι στην τοπική κοινωνία και στα γεγονότα. Παλαιότερα το ίδιο συνέβαινε πάνω στην οροφή ενός λεωφορείου στην αυλή του σχολείου. Και όλα αυτά μέχρι το 1998...Τότε ήταν η τελευταία φορά που κάποιο αποκριάτικο σατυρικό θεατρικό παίχτηκε στην πλατεία του Παλαιοχωρίου.
Μάλιστα παρομοίαζε γνωστή τηλεοπτική εκπομπή - σόου της εποχής, που πλαισιωνόταν με αφελείς υποψηφίους μνηστήρες... Μετά από αυτό τίποτα, και όλοι αρκούνταν να παρακολουθήσουν κάποιο καρναβάλι της πόλης μέσα από τους τηλεοπτικούς δέκτες τους, αφού νωρίτερα καταναλώσουν ικανές ποσότητες λαγάνας και νηστίσιμων! Και αν το κάνουν και αυτό...
Μάλιστα παρομοίαζε γνωστή τηλεοπτική εκπομπή - σόου της εποχής, που πλαισιωνόταν με αφελείς υποψηφίους μνηστήρες... Μετά από αυτό τίποτα, και όλοι αρκούνταν να παρακολουθήσουν κάποιο καρναβάλι της πόλης μέσα από τους τηλεοπτικούς δέκτες τους, αφού νωρίτερα καταναλώσουν ικανές ποσότητες λαγάνας και νηστίσιμων! Και αν το κάνουν και αυτό...Για τα "Γκουλιάρια" που προανέφερα, άκουσα και διάβασα, και ελπίζω κάποια στιγμή να δω την αναβίωση τους. Το χρωστάμε άλλωστε στο παρελθόν και στην ίστορία μας.
"Αυθεντικό διονυσιακό δρώμενο" τα χαρακτηρίζει και ο συγγραφέας Θόδωρος Γρηγοριάδης, ο οποίος σε πολλά βιβλία του έχει αναφερθεί σε αυτό. Παρακάτω αναδημοσιεύω ένα άρθρο του, που δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ (περιοδικό ΠΡΟΣΩΠΑ), τον Ιανουάριο του 2001.
Μέρες καρναβαλιού με πιάνει μια θλίψη, μια λαογραφική κατάθλιψη, για όσα έθιμα έσβησαν ανεπιστρεπτί και μια οργή για όσους συνέβαλαν στο χαμό τους.
Ορεινό χωριό στο Παγγαίο. Κάτοικοι 3.500. Όλη την περίοδο πριν την Καθαρά Δευτέρα ντυνόμασταν τα βράδια και μπαινοβγαίναμε στα γειτονικά σπίτια. Φορούσαμε τα παλιά μας ρούχα, τα παρτάλια μας. Την λέξη βεστιάριο κανείς δεν την ήξερε. Χτυπούσαμε τις πόρτες και κάναμε τρέλες ή σιωπούσαμε μέχρι να μας αναγνωρίσουν. Γέλια, πειράγματα, κεράσματα. Συνήθως όλοι μεταμφιέζονταν το αντίθετο φύλο ή κάποιον αναγνωρίσιμο τύπο. Ο καθένας ντυνόταν τον άλλο.
Την Καθαρά Δευτέρα το χωριό ήταν ξεσηκωμένο. Στην πλατεία θα γινόταν η αποθέωση του καρναβαλιού. Το θέαμα για χρόνια επαναλαμβανόμενο: Καλαμπούρια, προξενιά, γάμος, γεννητούρια, γλέντια. Και στο τέλος η μεγάλη πομπή: οι γυμνοί άνδρες, «τα γκουλιάρια». Όσοι ήταν πάνω από δεκαοχτώ χρονών μαζεύονταν σε ένα σπίτι στην άκρη του χωριού και εκεί, αφού μεθούσαν για τα καλά, γδυνόντουσαν και έβαφαν το κορμί τους με φούμο. Ύστερα τυλίγονταν με φύλα και κλαδιά, άρπαζαν τσουγκράνες και άλλα γεωργικά εργαλεία στα χέρια και- σχεδόν ολόγυμνοι- έτρεχαν στον κεντρικό δρόμο που οδηγούσε στην πλατεία αλαλάζοντας και πειράζοντας το πλήθος -κυρίως τις γυναίκες. Διονυσιασμένοι, αρχέγονοι, αρχετυπικοί. Οι τελευταίοι Βάκχοι του Παγγαίου.
Αυτά ως το 1967. Ως τότε κράτησαν «τα γκουλιάρια» που θυμάμαι. Ο ερχομός της χούντας γέμισε τον κόσμο απαγορεύσεις. Τα σκοτεινά μας βράδια σκοτείνιασαν πιο πολύ. Τα «γκουλιάρια» έπαψαν να βγαίνουν στους δρόμους. Η τρέλα και το μεθύσι του παλιού εθίμου -που είχε διασωθεί αιώνες- έσβηνε άδοξα.
Το κακό που έκανε η στρατιωτική δικτατορία στην χώρα μας αντιστοιχεί με των ευνουχισμό των αγαλμάτων από τους χριστιανούς. Απέκοψε οριστικά τη σύγχρονη Ελλάδα από την τελετουργική παράδοση που δεν φοβόταν να ακουμπάει στις ρίζες του παγανισμού και των μύθων. Γέμισαν τότε οι δρόμοι μας κίβδηλα σύμβολα. Στις πλατείες παρέλαυνε ο καρνάβαλος της χούντας που- όταν δεν έβγαζε τα τανκς- αμολούσε τα «ένδοξα» καμουφλαρισμένα άρματα.
Βρέθηκα τσολιαδάκι σε άρμα-τρακτέρ να υποδύομαι τον μαθητή του Κρυφού σχολειού. Όλοι μας υποδυθήκαμε κάτι από την μεταμφιεσμένη δόξα της ελληνικής ιστορίας. Και κανείς δυστυχώς δεν μπορούσε να ξεσχίσει εκείνες τις κουρελιασμένες στολές. Όσο περνάνε τα χρόνια για μας που, απροστάτευτοι και ανημέρωτοι, μεγαλώσαμε στη θλίψη της επταετίας η οργή δε λέει να καταλαγιάσει.
Μεταπολίτευση. Το χωριό λιγοστεύει. Οι άνθρωποι φεύγουν στη Γερμανία και στις πόλεις. Την Καθαρά Δευτέρα βγαίνουν και πάλι οι άντρες πάνω στα τρακτέρ -όχι πια «γκουλιάρια»- και σατιρίζουν την διαρκώς μεταβαλλόμενη κοινωνία. Παντρεύονται ξανά, «οι γκαστρωμένες» γεννάνε κουνέλια και γάτες, όμως λείπει το κέφι και το ξέσπασμα. Οι καρνάβαλοι αμήχανοι να συλλάβουν την καινούργια ταυτότητα του έργου και τις απαιτήσεις της εποχής απομακρύνονται σκεφτικοί από την ορχήστρα. Αριστοφανικοί υποκριτές σε αγέλαστη κωμωδία. Σαν γραφικό μοιάζει το έθιμο, δεν ήταν παλιά έτσι...
Ταυτόχρονα με την εκκένωση της υπαίθρου τηλεοπτικές εικόνες εισβάλλουν στα σπίτια μας. Οι τηλεοράσεις αναλαμβάνουν να διασκεδάσουν τα πλήθη υποκαθιστώντας την πραγματικότητα. Τις Καθαροδευτέρες όλο και πιο δύσκολα γεμίζει η πλατεία.
Δεκαετία ενενήντα. 1700 κάτοικοι. Τελευταία δρώμενα. Πάνω στα τρακτέρ στήνονται «τηλεοπτικά στούντιο», η θεματολογία του καρνάβαλου είναι αποκλειστικά η τηλεόραση και τα καμώματά της. Σατιρίζονται κυρίως τα reality show. Ο μεθυσμένος βάκχος τρεκλίζει ως ξανθιά προξενήτρα, η περούκα του βάρος ασήκωτο, τα τακούνια σφίγγουν τα πόδια του, οι κόθορνοι μουχλιάζουν στις αποθήκες. Οι μικρότεροι δεν διαδέχονται τους προηγούμενους, ονειρεύονται τις πόλεις.
Το καρναβάλι σβήνει.
Έζησα το τέλος ενός εθίμου με την ίδια πίκρα που βίωσα το τέλος της παιδικής ηλικίας. Χωρίς να νοσταλγώ το παρελθόν, ξέρω πως κανείς δεν μπορεί να συγκρατήσει τη φθορά μιας εποχής. Ο καρνάβαλος άλλαζε όπως άλλαζε η χώρα και οι προσανατολισμοί της. Η σοβαροφάνεια διαδεχόταν τη σάτιρα, ενώ κανένα καινούργιο έθιμο δεν αντικαθιστούσε τα παλιά.
Tώρα στις μεγάλες πόλεις οργανώνονται φαντασμαγορικές παρελάσεις χωρίς τον αυθορμητισμό και καρναβαλισμό του παλιού δρώμενου. Τα πλήθη ξεχύνονται στους δρόμους χαιρετώντας τις κάμερες. Μόνον η τηλεόραση μπορεί πια να συντηρήσει τα «εκστασιασμένα» πλήθη, εκείνη τα δημιουργεί, εκείνη τα αναπαράγει ψηφιακά. Η τελετή υποχωρεί στην τηλεοπτικότητα.
Η Πάτρα και οι άλλες πόλεις, στα αδιαχώρητα στενάκια τους, διεκδικούν μια δεύτερη Disneyland, ένα φτιασιδωμένο Ρίο. Ώ, ρε γλέντια! που θα’ λεγε και ο Καραγκιόζης-βρωμερή καρικατούρα σκιερών εποχών...
Η διαπολιτισμικότητα του καρναβαλιού και η εμπορευματοποίησή του κατατροπώνει τον σάτυρο που κρύβεται μέσα μας αναζητώντας κάθε χρόνο τον απεγκλωβισμό του από το καταπιεσμένο σώμα. Ό, τι απομένει είναι ένα κενό, οι ανεκπλήρωτες επιθυμίες στις σκοτεινιασμένες περιοχές του υποσυνείδητου.
Μετατρέποντας σε show την ζωή μας σκοτώνουμε τον καρναβαλικό εαυτό μας. Ανίκανοι να ζήσουμε το έθιμο εθιζόμαστε στα υποκατάστατα. Η καλοφτιαγμένη μάσκα επιστρέφει ως πολύχρωμος εφιάλτης, χιονίζει φελιζόλ πάνω από την πόλη. Tα «γκουλιάρια» χορεύουν -full monty- σε αντιερωτικά τηλεοπτικά προγράμματα.
Κλεισμένοι στα σπίτια μας δεν πιστεύουμε ότι ο μασκαράς που χτυπάει την πόρτα μας δεν είναι ένας μεταμφιεσμένος εχθρός, ένας ξένος, ένας άλλος τελικά. Σφαλίζουμε την πόρτα και πέφτουμε για ύπνο-ανήσυχο.
Ονειρευόμαστε ότι κάπου, σε ένα έθιμο, κάποιοι γλεντάνε ακόμη. Πού άραγε;
Ορεινό χωριό στο Παγγαίο. Κάτοικοι 3.500. Όλη την περίοδο πριν την Καθαρά Δευτέρα ντυνόμασταν τα βράδια και μπαινοβγαίναμε στα γειτονικά σπίτια. Φορούσαμε τα παλιά μας ρούχα, τα παρτάλια μας. Την λέξη βεστιάριο κανείς δεν την ήξερε. Χτυπούσαμε τις πόρτες και κάναμε τρέλες ή σιωπούσαμε μέχρι να μας αναγνωρίσουν. Γέλια, πειράγματα, κεράσματα. Συνήθως όλοι μεταμφιέζονταν το αντίθετο φύλο ή κάποιον αναγνωρίσιμο τύπο. Ο καθένας ντυνόταν τον άλλο.
Την Καθαρά Δευτέρα το χωριό ήταν ξεσηκωμένο. Στην πλατεία θα γινόταν η αποθέωση του καρναβαλιού. Το θέαμα για χρόνια επαναλαμβανόμενο: Καλαμπούρια, προξενιά, γάμος, γεννητούρια, γλέντια. Και στο τέλος η μεγάλη πομπή: οι γυμνοί άνδρες, «τα γκουλιάρια». Όσοι ήταν πάνω από δεκαοχτώ χρονών μαζεύονταν σε ένα σπίτι στην άκρη του χωριού και εκεί, αφού μεθούσαν για τα καλά, γδυνόντουσαν και έβαφαν το κορμί τους με φούμο. Ύστερα τυλίγονταν με φύλα και κλαδιά, άρπαζαν τσουγκράνες και άλλα γεωργικά εργαλεία στα χέρια και- σχεδόν ολόγυμνοι- έτρεχαν στον κεντρικό δρόμο που οδηγούσε στην πλατεία αλαλάζοντας και πειράζοντας το πλήθος -κυρίως τις γυναίκες. Διονυσιασμένοι, αρχέγονοι, αρχετυπικοί. Οι τελευταίοι Βάκχοι του Παγγαίου.
Αυτά ως το 1967. Ως τότε κράτησαν «τα γκουλιάρια» που θυμάμαι. Ο ερχομός της χούντας γέμισε τον κόσμο απαγορεύσεις. Τα σκοτεινά μας βράδια σκοτείνιασαν πιο πολύ. Τα «γκουλιάρια» έπαψαν να βγαίνουν στους δρόμους. Η τρέλα και το μεθύσι του παλιού εθίμου -που είχε διασωθεί αιώνες- έσβηνε άδοξα.
Το κακό που έκανε η στρατιωτική δικτατορία στην χώρα μας αντιστοιχεί με των ευνουχισμό των αγαλμάτων από τους χριστιανούς. Απέκοψε οριστικά τη σύγχρονη Ελλάδα από την τελετουργική παράδοση που δεν φοβόταν να ακουμπάει στις ρίζες του παγανισμού και των μύθων. Γέμισαν τότε οι δρόμοι μας κίβδηλα σύμβολα. Στις πλατείες παρέλαυνε ο καρνάβαλος της χούντας που- όταν δεν έβγαζε τα τανκς- αμολούσε τα «ένδοξα» καμουφλαρισμένα άρματα.
Βρέθηκα τσολιαδάκι σε άρμα-τρακτέρ να υποδύομαι τον μαθητή του Κρυφού σχολειού. Όλοι μας υποδυθήκαμε κάτι από την μεταμφιεσμένη δόξα της ελληνικής ιστορίας. Και κανείς δυστυχώς δεν μπορούσε να ξεσχίσει εκείνες τις κουρελιασμένες στολές. Όσο περνάνε τα χρόνια για μας που, απροστάτευτοι και ανημέρωτοι, μεγαλώσαμε στη θλίψη της επταετίας η οργή δε λέει να καταλαγιάσει.
Μεταπολίτευση. Το χωριό λιγοστεύει. Οι άνθρωποι φεύγουν στη Γερμανία και στις πόλεις. Την Καθαρά Δευτέρα βγαίνουν και πάλι οι άντρες πάνω στα τρακτέρ -όχι πια «γκουλιάρια»- και σατιρίζουν την διαρκώς μεταβαλλόμενη κοινωνία. Παντρεύονται ξανά, «οι γκαστρωμένες» γεννάνε κουνέλια και γάτες, όμως λείπει το κέφι και το ξέσπασμα. Οι καρνάβαλοι αμήχανοι να συλλάβουν την καινούργια ταυτότητα του έργου και τις απαιτήσεις της εποχής απομακρύνονται σκεφτικοί από την ορχήστρα. Αριστοφανικοί υποκριτές σε αγέλαστη κωμωδία. Σαν γραφικό μοιάζει το έθιμο, δεν ήταν παλιά έτσι...
Ταυτόχρονα με την εκκένωση της υπαίθρου τηλεοπτικές εικόνες εισβάλλουν στα σπίτια μας. Οι τηλεοράσεις αναλαμβάνουν να διασκεδάσουν τα πλήθη υποκαθιστώντας την πραγματικότητα. Τις Καθαροδευτέρες όλο και πιο δύσκολα γεμίζει η πλατεία.
Δεκαετία ενενήντα. 1700 κάτοικοι. Τελευταία δρώμενα. Πάνω στα τρακτέρ στήνονται «τηλεοπτικά στούντιο», η θεματολογία του καρνάβαλου είναι αποκλειστικά η τηλεόραση και τα καμώματά της. Σατιρίζονται κυρίως τα reality show. Ο μεθυσμένος βάκχος τρεκλίζει ως ξανθιά προξενήτρα, η περούκα του βάρος ασήκωτο, τα τακούνια σφίγγουν τα πόδια του, οι κόθορνοι μουχλιάζουν στις αποθήκες. Οι μικρότεροι δεν διαδέχονται τους προηγούμενους, ονειρεύονται τις πόλεις.
Το καρναβάλι σβήνει.
Έζησα το τέλος ενός εθίμου με την ίδια πίκρα που βίωσα το τέλος της παιδικής ηλικίας. Χωρίς να νοσταλγώ το παρελθόν, ξέρω πως κανείς δεν μπορεί να συγκρατήσει τη φθορά μιας εποχής. Ο καρνάβαλος άλλαζε όπως άλλαζε η χώρα και οι προσανατολισμοί της. Η σοβαροφάνεια διαδεχόταν τη σάτιρα, ενώ κανένα καινούργιο έθιμο δεν αντικαθιστούσε τα παλιά.
Tώρα στις μεγάλες πόλεις οργανώνονται φαντασμαγορικές παρελάσεις χωρίς τον αυθορμητισμό και καρναβαλισμό του παλιού δρώμενου. Τα πλήθη ξεχύνονται στους δρόμους χαιρετώντας τις κάμερες. Μόνον η τηλεόραση μπορεί πια να συντηρήσει τα «εκστασιασμένα» πλήθη, εκείνη τα δημιουργεί, εκείνη τα αναπαράγει ψηφιακά. Η τελετή υποχωρεί στην τηλεοπτικότητα.
Η Πάτρα και οι άλλες πόλεις, στα αδιαχώρητα στενάκια τους, διεκδικούν μια δεύτερη Disneyland, ένα φτιασιδωμένο Ρίο. Ώ, ρε γλέντια! που θα’ λεγε και ο Καραγκιόζης-βρωμερή καρικατούρα σκιερών εποχών...
Η διαπολιτισμικότητα του καρναβαλιού και η εμπορευματοποίησή του κατατροπώνει τον σάτυρο που κρύβεται μέσα μας αναζητώντας κάθε χρόνο τον απεγκλωβισμό του από το καταπιεσμένο σώμα. Ό, τι απομένει είναι ένα κενό, οι ανεκπλήρωτες επιθυμίες στις σκοτεινιασμένες περιοχές του υποσυνείδητου.
Μετατρέποντας σε show την ζωή μας σκοτώνουμε τον καρναβαλικό εαυτό μας. Ανίκανοι να ζήσουμε το έθιμο εθιζόμαστε στα υποκατάστατα. Η καλοφτιαγμένη μάσκα επιστρέφει ως πολύχρωμος εφιάλτης, χιονίζει φελιζόλ πάνω από την πόλη. Tα «γκουλιάρια» χορεύουν -full monty- σε αντιερωτικά τηλεοπτικά προγράμματα.
Κλεισμένοι στα σπίτια μας δεν πιστεύουμε ότι ο μασκαράς που χτυπάει την πόρτα μας δεν είναι ένας μεταμφιεσμένος εχθρός, ένας ξένος, ένας άλλος τελικά. Σφαλίζουμε την πόρτα και πέφτουμε για ύπνο-ανήσυχο.
Ονειρευόμαστε ότι κάπου, σε ένα έθιμο, κάποιοι γλεντάνε ακόμη. Πού άραγε;
Οι φωτογραφίες από τις απόκριες του παρελθόντος προέρχονται από το φωτογραφικό αρχείο του Πολιτιστικού Συλλόγου Παλαιοχωρίου, ενώ η φωτογραφία από τις απόκριες του 1998, προέρχεται από το προσωπικό μου φωτογραφικό αρχείο.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)