Εργα ύψους 11.600.000 ευρώ περιλαμβάνει το πρόγραμμα του ΥΠΠΟΑ για τις Πολιτιστικές Διαδρομές στη Βόρεια Ελλάδα, που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης

Με 11.600.000 ευρώ χρηματοδοτούνται έργα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, για το πρόγραμμα Πολιτιστικών Διαδρομών, ειδικά για τη Βόρειο Ελλάδα, τα οποία έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Πρόκειται για τις Πολιτιστικές Διαδρομές «Στα Βήματα του Αποστόλου Παύλου» και «Πολιτιστική Εγνατία Οδός».

Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «Η ενδυνάμωση του πολιτιστικού τουρισμού μέσω του προγράμματος των Πολιτιστικών Διαδρομών στην Βόρεια Ελλάδα περιλαμβάνεται στις Προγραμματικές Δηλώσεις της Κυβέρνησης. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού αξιοποιεί το στρατηγικής σημασίας χρηματοδοτικό εργαλείο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με έργα και δράσεις, που στοχεύουν στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, με αναπτυξιακό πρόσημο για τις τοπικές κοινωνίες. Με στοχευμένα έργα, τα οποία συμπληρώνουν τις επενδύσεις που ήδη έχουν γίνει από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, μέσω των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων στο πολιτιστικό απόθεμα της Θράκης, της Μακεδονίας, της Ηπείρου, συνεχίζουμε με ταχείς ρυθμούς τη συντήρηση και την ανάδειξη σημαντικών μνημείων της Βόρειας Ελλάδας, ενδυναμώνοντας την οικονομία και συμβάλλοντας ουσιαστικά στην ανάπτυξη του πολιτιστικού τουρισμού. Ο συνολικός προϋπολογισμός του ευρύτερου -χρηματοδοτούμενου από το Ταμείο Ανάκαμψης- προγράμματος του ΥΠΠΟΑ για τις Πολιτιστικές Διαδρομές είναι περίπου 40.000.000 ευρώ. Μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας εξασφαλίσαμε ένα από τα μεγαλύτερα χρηματοδοτικά προγράμματα, που έχουν διατεθεί έως σήμερα για τον Πολιτισμό. Προχωρούμε χωρίς καθυστερήσεις το σημαντικό αυτό πρόγραμμα έργων, το οποίο προστατεύει και αναδεικνύει τον πλούτο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς από την αρχαιότητα έως τους μεταβυζαντινούς χρόνους, συμβάλλοντας με μετρήσιμα οφέλη στις τοπικές οικονομίες και δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας».

 

1. «Στα Βήματα του Αποστόλου Παύλου» έχουν ενταχθεί έως τώρα έργα συνολικού προϋπολογισμού 2.700.000 ευρώ:

·       Ανάδειξη και ενεργειακή αναβάθμιση της βασιλικής της Παναγίας Αχειροποιήτου (5^ος αι.), προϋπολογισμού 500.000 ευρώ, ενός από τα σημαντικότερα παλαιοχριστιανικά μνημεία της Θεσσαλονίκης.

·       Ανάδειξη και ενεργειακή αναβάθμιση του ναού της του Θεού Σοφίας, προϋπολογισμού 850.000 ευρώ, ενός από τους σπουδαιότερους βυζαντινούς ναούς της πόλης. Μαζί με το λεγόμενο αγίασμα του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου συνιστούν ενιαίο αρχαιολογικό χώρο.

·       Αποκατάσταση και ανάδειξη του ναού του Χριστού Παντοκράτορα Βεροίας (15^ος – 17^ος αι. ), που διασώζει ένα πολύ ενδιαφέρον σύνολο τοιχογραφιών του 16^ου και του 17^ου αιώνα και της τρίκλιτης βασιλικής της Αγίας Άννας, στον αρχαιολογικό χώρο του Αγίου Παταπίου Βεροίας, που αποτελεί ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον παράδειγμα μνημειακού ναού του 18^ου-19^ου αι., προϋπολογισμού 850.000 ευρώ.

·       Κατά μήκος της χερσαίας Διαδρομής που ακολούθησε ο Απόστολος Παύλος στη Θράκη και τη Μακεδονία, αλλά και σε άλλους σταθμούς της περιοδείας τους στην Ελλάδα δημιουργούνται ήπιες και ψηφιακές υποδομές πληροφόρησης, προϋπολογισμού 500.000 ευρώ. Η συγκεκριμένη διαδρομή με πολιτιστικό, περιπατητικό και προσκυνηματικό χαρακτήρα εκτείνεται σε μήκους 300 περίπου χιλιομέτρων, εντός των διοικητικών ορίων των Περιφερειών Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης και Κεντρικής Μακεδονίας, περιλαμβάνοντας τους σταθμούς της Β΄ Αποστολικής Περιοδείας: την Καβάλα (αρχαία Νεάπολη), τους Φιλίππους, την Αμφίπολη, την Απολλωνία, τη Θεσσαλονίκη, τη Βέροια και τη Μεθώνη της Πιερίας. Στους παραπάνω σταθμούς προστίθενται ακόμη πέντε τους οποίους ο Παύλος επισκέφθηκε ταξιδεύοντας δια θαλάσσης: η Σαμοθράκη, η Αθήνα, οι Κεγχρεές, η Αρχαία Κόρινθος και η Νικόπολη.

 

2. «Πολιτιστική Εγνατία Οδός», έχουν ενταχθεί έως τώρα έργα συνολικού προϋπολογισμού 8.900.000 ευρώ:

·       Συντήρηση και αποκατάσταση του περίκεντρου ναού της Μαξιμιανούπολης  (11^ος-13^ος αι.) στη Ροδόπη, προϋπολογισμού 1.500.000 ευρώ. Ο κυρίως ναός παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Εχει σχήμα εξαγώνου με ανεξάρτητο τριμερές ιερό στα ανατολικά, επιμήκη διώροφο νάρθηκα στα δυτικά και βαπτιστήριο προσκολλημένο στο βόρειο πέρας του νάρθηκα.

·       Ανάδειξη του μνημειακού συνόλου της Ροτόντας στην Θεσσαλονίκη, ιστορικού διατηρητέου μνημείου και Μνημείου Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Οι εργασίες, προϋπολογισμού 550.000 ευρώ, περιλαμβάνουν εξειδικευμένες επεμβάσεις συντήρησης και αποκατάστασης βλαβών στο μνημείο.

·       Συντήρηση και αποκατάσταση των Παλαιολόγειων τοιχογραφιών στους Ναούς της Αγίας Αικατερίνης, του Άγιου Νικόλαου Ορφανού και του Προφήτη Ηλία, συνολικού προϋπολογισμού 450.000 ευρώ. Οι τοιχογραφίες των τριών αυτών ναών, κηρυγμένων ιστορικών και διατηρητέων μνημείων, και ενταγμένων στον Κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, αποτελούν έργα αντιπροσωπευτικά της υψηλής καλλιτεχνικής παραγωγής της Θεσσαλονίκης κατά την παλαιολόγεια περίοδο και καταδεικνύουν τη σπουδαιότητα της πόλης ως σημαντικό πνευματικό κέντρο της εποχής.

·       Αποκατάσταση και ανάδειξη του λουτρού Μπέη Χαμάμ, προϋπολογισμού 1.500.000 ευρώ. Το οθωμανικό μνημείο, γνωστό και ως ‘’Λουτρά Παράδεισος’’, είναι το πρώτο δημόσιο κτήριο που ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη μετά την οριστική κατάκτησή της από τους Οθωμανούς το 1430.

·       Συντήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη του βυζαντινού κάστρου των Μογλενών (Χρυσής), προϋπολογισμού 1.850.000 ευρώ, στην Αλμωπία Πέλλας. Πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους βυζαντινούς οχυρωμένους οικισμούς της περιοχής, που λειτούργησε ως διοικητικό και εκκλησιαστικό κέντρο, καθώς αποτέλεσε έδρα ομώνυμου Θέματος και Επισκοπής.

·       Αποκατάσταση του Τεμένους Ορτά (15ος αι.) στη Βέροια, προϋπολογισμού 450.000 ευρώ. Το Τέμενος, ένα από τα αρχαιότερα του ελλαδικού χώρου, βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, πολύ κοντά στην πρόσφατα αποκαταστημένη και επισκέψιμη Παλαιά Μητρόπολη. Το μνημείο, του οποίου η διαδικασία απαλλοτρίωσης υπέρ του ΥΠΠΟΑ μόλις ολοκληρώθηκε, αντιμετωπίζει σοβαρότατο πρόβλημα ετοιμορροπίας, καθώς κατακόρυφες διαμπερείς ρηγματώσεις σε όλες τις τοιχοποιίες και διευρυμένες ρωγμές στον τρούλλο το καθιστούν στατικά ανεπαρκές.

·       Στην Καστοριά έχουν συμπεριληφθεί τρία έργα: Αποκατάσταση και Ανάδειξη του Τεμένους Κουρσούμ, Αποκατάσταση Βυζαντινού Ναού Ταξιαρχών Μητροπόλεως, Συντήρηση τοιχογραφιών Ι.Μ. Παναγίας Μαυριώτισσας, συνολικού προϋπολογισμού 2.100.000 ευρώ.

·       Επί του ίχνους της αρχαίας Εγνατίας Οδού, μιας οδού με ζωή από την αρχαιότητα έως τα νεώτερα χρόνια, η οποία, συνδέοντας την Αδριατική με τον Εύξεινο, αποτέλεσε γέφυρα Ανατολής και Δύσης και αναβίωσε στις μέρες μας ως σύγχρονος οδικός άξονας, διασχίζοντας την Ήπειρο, τη Μακεδονία και τη Θράκη, δημιουργούνται ήπιες και ψηφιακές υποδομές πληροφόρησης, προϋπολογισμού 500.000 ευρώ. Η προτεινόμενη πολιτιστική διαδρομή έχει διαχρονικό χαρακτήρα, ταξιδεύοντας τον επισκέπτη στο χώρο και το χρόνο και αναδεικνύοντας τον κομβικό ρόλο της αρχαίας Εγνατίας για την οικιστική, οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη των περιοχών του βορειοελλαδικού χώρου.

 

Συνέντευξη ΥΕΘΑ Νικόλαου Παναγιωτόπουλου στη δημοσιογράφο Ειρήνη Αναστασοπούλου για τη “Deutsche Welle”

DEUTSCHE WELLE: Έρχεστε από τις Βρυξέλλες, όπου το ουκρανικό θέμα ήταν κυρίαρχο, υποθέτω. Ποια εικόνα έχετε εσείς; Γιατί λέγονται πολλά…

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Όντως, η κατάσταση στην Ουκρανία αυτή τη στιγμή είναι πάρα πολύ ανησυχητική. Υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις σχετικά με το κατά πόσον αποσύρονται ρωσικά στρατεύματα ή δεν αποσύρονται. Η αμερικανική πλευρά ισχυρίζεται ότι αυτό δεν συμβαίνει, δεν υπάρχουν δηλαδή συγκεκριμένες ενδείξεις ότι αυτό συμβαίνει. Σε κάθε περίπτωση η Ευρώπη εκτιμώ ότι θα πρέπει να σταθεί ενωμένη και αποφασισμένη, επικοινωνώντας προς κάθε πλευρά ότι πρέπει πάση θυσία η διπλωματία, αλλά και η αποτροπή να λειτουργήσουν ταυτόχρονα, για να αποφευχθεί η ανάφλεξη στην Ουκρανία, ότι θα υπάρξουν συνέπειες σε όσους το επιδιώξουν και ότι σε κάθε περίπτωση οι συνέπειες αυτές θα εμπλέξουν τη ρωσική πλευρά».

Τίθεται βέβαια το θέμα η Ελλάδα με ποιον τρό
πο μπορεί να συμβάλει στην αποτροπή και την αποκλιμάκωση…

Θεωρώ ότι η ελληνική πλευρά έχει και τη βούληση και το κύρος να συμβάλει στην αποκλιμάκωση της κρίσης. Είμαστε της άποψης ότι πρέπει πάση θυσία να κρατηθεί ανοιχτός ο δίαυλος επικοινωνίας με τη ρωσική πλευρά, έτσι ώστε να καταβληθούν οι διπλωματικές προσπάθειες για να αποκλιμακωθεί αυτή η ένταση. Αυτός είναι ο λόγος μετάβασης του Υπουργού Εξωτερικών στη Μόσχα για συναντήσεις με τον ομόλογό του, τον κ. Λαβρώφ. Θεωρώ ότι η Ελλάδα έχει ρόλο να παίξει και προς την πλευρά της αποκλιμάκωσης αυτής της έντασης και προς την πλευρά της διασφάλισης της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή.

DEUTSCHE WELLE: Έχουμε και μία άλλη περιοχή μέσα στην Ευρώπη, στην οποία εμείς ως Ελλάδα δεχόμαστε καθημερινές επιθέσεις, ακόμα και με τη μορφή ενός επαπειλούμενου πολέμου. Μήπως πρέπει να κάνουμε μία Διάσκεψη Ασφαλείας και για την Ανατολική Μεσόγειο;

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Κοιτάξτε, η Ανατολική Μεσόγειος και ο νότιος πυλώνας του ΝΑΤΟ νομίζω ότι είναι αντικείμενο επεξεργασίας στο πλαίσιο των εσωτερικών διεργασιών του ΝΑΤΟ, αλλά και της Ε.Ε. Έχουμε καταδείξει και έχουμε αποδείξει κιόλας ότι εμείς λειτουργούμε ως πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας, ως δύναμη που εγγυάται την ειρήνη και τη σταθερότητα.

Έχουμε αναπτύξει μία πολύ εντατική διπλωματική προσπάθεια προς κάθε κατεύθυνση, προς τρίτες χώρες, προς τους εταίρους μας στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. Παράλληλα όμως έχουμε αναπτύξει μία εξίσου εντατική προσπάθεια να αναβαθμίσουμε τη συνολική δυνατότητα των Ενόπλων Δυνάμεών μας.

Θεωρώ ότι αυτή η μείξη διπλωματίας και αποτροπής έχει αποδώσει καρπούς, αλλά σε κάθε περίπτωση πρέπει να παραμένουμε σε εγρήγορση, δεδομένου ότι οι γείτονές μας επιμένουν σε μία αναθεωρητική και πάρα πολλές φορές προκλητική συμπεριφορά.

Πάντα υπάρχουν ευήκοα ώτα στο ΝΑΤΟ, αρκεί να επικοινωνούμε τα επιχειρήματά μας με νηφαλιότητα και τεκμηρίωση. Εκτιμώ ότι αυτό συμβαίνει. Από κει και πέρα βέβαια, όπως σας είπα, συνεχίζουμε να κάνουμε τη δουλειά μας στις δύο αυτές κατευθύνσεις: περισσότερη διπλωματία και αποτροπή μέσω της ενίσχυσης των ενόπλων δυνάμεων. Γνωρίζετε τα μεγάλα προγράμματα που πέρασαν από το Κοινοβούλιο πριν από μερικές μέρες για την απόκτηση των τριών φρεγατών «Μπελαρά», αλλά και άλλων έξι αεροσκαφών «Ραφάλ». Η προσπάθεια αυτή δεν σταματάει σε κάποιο σημείο, απλά συνεχίζεται. Με σχέδιο και προτεραιότητες.

DEUTSCHE WELLE: Τέλος, μιλήστε μας και για τις διμερείς επαφές που θα έχετε εδώ…

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Πάντα η Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για χρήσιμες διμερείς επαφές. Στο πλαίσιο αυτό θα συναντηθώ σήμερα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της αμερικανικής εταιρείας Λόκχιντ Μάρτιν και επίσης με τον όμολογό μου τον υπουργό Άμυνας του Ισραήλ, τον καλό φίλο Μπένι Γκαντζ. Αύριο θα κάνω την πρώτη μου διμερή επαφή με τη νέα υπουργό Άμυνας της Γερμανίας, την κυρία Κριστίν Λάμπρεχτ, με την οποία γνωρίστηκα προχθές στις Βρυξέλλες. Θα έχουμε πολλά ενδιαφέροντα να δούμε. Επίσης προσβλέπω σε χρήσιμες συναντήσεις με στελέχη της αμυντικής βιομηχανίας της Γερμανίας, δεδομένου ότι υπάρχουν προοπτικές συνεργασίας και σε αυτό το πεδίο με τις Ένοπλες Δυνάμεις και το Υπουργείο Άμυνας.

Άρθρο Υπουργού Εθνικής Αμύνης Νικόλαου Παναγιωτόπουλου στην εφημερίδα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ»

Οι γεωπολιτικές αβεβαιότητες επιδεινώνονται. Όσον αφορά τις σχέσεις με την Τουρκία οι διαδικασίες για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης συνεχίζονται, οι συναντήσεις σε πολιτικό και θεσμικό επίπεδο εξακολουθούν να γίνονται, το κανάλι επικοινωνίας θα παραμένει και πρέπει να παραμείνει ανοικτό. Επιμένω όμως ότι όλη αυτή η πρωτοβουλία καθίσταται ατελέσφορη όταν συνοδεύεται από συνεχιζόμενες παραβατικές συμπεριφορές της Τουρκίας (όπως λ.χ. οι υπερπτήσεις) που ακυρώνουν το σκοπό της και το πνεύμα της, ήτοι την προσέγγιση των δύο πλευρών. Αν η Τουρκία έχει ειλικρινείς και καλές προθέσεις, θα πρέπει να αλλάξει αυτή της τη συμπεριφορά.

Στο σύγχρονο γεωπολιτικό περιβάλλον, οι αστάθμητοι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν ή να επιδεινώσουν τις σχέσεις μεταξύ δύο χωρών μπορούν να αντιμετωπιστούν διά της διπλωματίας. Έτσι λοιπόν θεωρώ ότι η Τουρκία δεν πρέπει να εγκαταλείψει τη διπλωματία. Είναι γεγονός ότι στα ΜΜΕ καταγράφεται τελευταία έξαρση προκλητικών, επιθετικών και ευθέως προσβλητικών για τη χώρα μας δηλώσεων.

Θεωρώ ωστόσο ότι αυτές οι αντιδράσεις γίνονται κυρίως για εσωτερική κατανάλωση από την κοινή γνώμη της γείτονος Εμείς παρακολουθούμε και παραμένουμε σε εγρήγορση.

Σίγουρα όμως μαρτυρούν και κάποιον εκνευρισμό λόγω των επιτυχημένων κινήσεων της Κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη στο πεδίο οικοδόμησης και ενίσχυσης των συμμαχιών στην περιοχή, αλλά και λόγω της εντατικής από μέρους μας προσπάθειας αναβάθμισης των δυνατοτήτων των Ενόπλων Δυνάμεων στο πεδίο των Εξοπλισμών

Προφανώς εμείς θα συνεχίσουμε το έργο μας απτόητοι. Για να έχουμε απτά αποτελέσματα στο πεδίο της διπλωματίας πρέπει να είμαστε ακόμα καλύτεροι στην Άμυνα γι’ αυτό και από τον Ιούλιο του 2019 εργαζόμαστε καθημερινά σκληρά για την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων. Γι’ αυτό λύσαμε σειρά προβλημάτων που χρόνιζαν όπως οι συμβάσεις η εν συνεχεία υποστήριξης των «Μιράζ 2000-5», των C-130, των C-27 και των ΝΗ-90. Γι’ αυτό προχωρούμε στην αναβάθμιση 82 μαχητικών F-16 στην εκδοχή “Viper”, προμηθευόμαστε τα 24 υπερσύγχρονα μαχητικά “Rafale” και παράλληλα 3+1 ψηφιακές φρεγάτες “Belh@rra” καθως και τα ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα Romeo και συνεχίζουμε. Στους επόμενους μήνες αναμένεται η απόφαση για τις κορβέτες, προχωρούν οι διαδικασίες για τον εκσυγχρονισμό της μέσης ζωής των φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ και βάζουμε τις βάσεις για την αναβάθμιση των F-16 Block 50, αλλά και την υλοποίηση προγραμμάτων που έχει ανάγκη ο Ελληνικός Στρατός.

Σε αυτό το ολοκληρωμένο, προτεραιοποιημένο και κοστολογημένο σχέδιο εντάσσονται και οι πρόνοιες για το ανθρώπινο δυναμικό των Ενόπλων Δυνάμεων. Ήδη ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε κατά την παραλαβή των “Rafale” σειρά φοροελαφρύνσεων, κάτι που αποδεικνύει ότι η Κυβέρνηση ενδιαφέρεται πραγματικά για το προσωπικό. Τα στελέχη θα διαπιστώσουν άμεσα το οικονομικό όφελος από αυτές τις φορολογικές απαλλαγές στο ατομικό τους εισόδημα.

Μετά την ολοκλήρωση του Νομοθετικού Έργου για τους Εξοπλισμούς, θα φέρουμε άμεσα στη Βουλή νομοσχέδιο με αποκλειστικό αντικείμενο διατάξεις που απλοποιούν, διευθετούν και επιλύουν ζητήματα των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων. Θα είναι η δεύτερη κύρια παρέμβασή μας για το προσωπικό, μετά την αύξηση των εισακτέων στις παραγωγικές σχολές και στις σχολές υπαξιωματικών και στους τρεις Κλάδους, αλλά και τις 15 χιλιάδες προσλήψεις Επαγγελματιών Οπλιτών σε βάθος πενταετίας.

Πρέπει να επισημάνω επίσης, ότι προτάσσουμε την ενεργή Αμυντική Διπλωματία, έχοντας πετύχει τη δημιουργία και ενίσχυση ισχυρού πλέγματος συμμαχιών σε διμερές και πολυμερές επίπεδο, αξιοποιώντας κάθε δυνατότητα για επαύξηση της εθνικής μας ισχύος και καθιστώντας τη χώρα μας πλέον βασικό πυλώνα ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή μας. Αυτό το πράττουμε διότι θέλουμε καλές σχέσεις και συνθήκες ειρήνης, ασφάλειας και σταθερότητας με όλες τις χώρες της περιοχής με τις οποίες μοιραζόμαστε κοινές αρχές, αξίες και παράδοση. Διότι έτσι θα εξασφαλίσουμε ασφάλεια και ευημερία για τους λαούς μας.

«Θεολογικός και Εκκλησιαστικός Ερασιτεχνισμός»

Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ελευθερουπόλεως 

κ. Χρυσοστόμου

Οἱ λέξεις ἐρασιτέχνης, ἐρασιτεχνισμός δέν ἔχουν καλή ἔννοια, μολονότι ἡ ἐτυμολογική τους ἀνάλυση μᾶς ὁδηγεῖ σέ διαφορετικό, ἀντίθετο συμπέρασμα. Κατ’ ἀρχάς ἡ σύνθετη λέξη ἐρασιτέχνης σημαίνει τόν ἐραστή, ἐκεῖνον τόν ἄνθρωπο πού ἀγαπᾶ πολύ, πού εἶναι ἐραστής τῆς τέχνης. Ἀλλά κατόπιν ξέπεσε στό χειρότερο ἡ ἔννοιά της, ὅπως συνέβη καί μέ ἄλλες λέξεις τῆς γλώσσας μας. Γιά παράδειγμα ἡ λέξη ἀγαθός. Ἀρχικά στό λεξιλόγιό μας δήλωνε τόν ὡραιότερο, τόν ἰδεώδη ἄνθρωπο ἀπό ἠθικῆς ἀπόψεως, ἐνῶ σήμερα στά χείλη μας κατάντησε ἡ λέξη νά ἔχει ἔννοια ὑποτιμητική.

Κατά τόν ἴδιο τρόπο καί ἡ λέξη ἐρασιτέχνης σύν τῶ χρόνω συνδέθηκε ὄχι ἀπλά μέ τήν ἁπλότητα, ἀλλά μέ τήν προχειρότητα. Ὁ ἐρασιτεχνισμός βρίσκεται κάτω ἀπό τόν ἐπαγγελματισμό. Ἡ μέ ἀβέβαιο ἀποτέλεσμα καί προχειρότητα ἐργασία ὑποτιμᾶται λογικά καί σωστά ἀπό τήν ἐργασία μέ ἐπαγγελματική συνείδηση, γνώση καί ἀκρίβεια. Γιά παράδειγμα, ἐάν κάποιος ὑποστεῖ κάποιο κάταγμα στό χέρι του ἤ στό πόδι του δέν θά ἐμπιστευθεῖ τή θεραπεία του σέ ἔνα «πρακτικό», ἐρασιτέχνη τοῦ παλιοῦ καιροῦ γιατρό. Σήμερα θά προσφύγει μέ ἐμπιστοσύνη στό γιατρό τόν εἰδικό, πού ἀσχολεῖται μέ τά προβλήματα τῶν ὀστῶν. Κάποτε ὅσοι πάθαιναν κάποιο κάταγμα ἔπρεπε νά μείνουν διά βίου ἀνάπηροι. Μέ πόση τρομακτική φυσικότητα διηγεῖται σχετικό γεγονός ὁ Ἀλέξανδρος Μωραϊτίδης στό γλαφυρό του διήγημα «Βακούφικα». Ἐκεῖ περιγράφεται λυρικότατα, πῶς νεαρή κόρη, ὅταν ἔπεσε ἀπό τήν καρυδιά καί ἔσπασε τό πόδι της ἔμεινε, ὕστερα ἀπό νοσηλεία δύο μηνῶν κοντά στούς «πρακτικούς γιατρούς» διά βίου χωλή, ἡ δέ μητέρα της πέθανε ἀπό τόν καϋμό της «…τρεῖς μῆνας μετά τό πάθημα τῆς θυγατρός της, πονοῦσα βαθέως διότι ἔβλεπε χωλήν τήν ὡραίαν θυγατέρα της» (Τά διηγήματα. τ.Α΄σ.217).

Ἀλλά τέτοιες καί χειρότερες ἀναπηρίες προκαλεῖ καί ὁ ἐπιπόλαιος ἐρασιτεχνισμός σέ ἄλλα γνωστικά πεδία, πού ἀφοροῦν ὄχι τό σῶμα ἀλλά τό πνεῦμα, τή ψυχή. Ἐργάτες ἀκούραστοι αὐτοῦ τοῦ πνευματικοῦ ἐρασιτεχνισμοῦ εἶναι ὅσοι μέ ἐλαφρά καρδία καί πολλή ἐπιπολαιότητα καί τρομερή ἀνεπάρκεια ἀσχολοῦνται μέ τά σοβαρά  θέματα τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς θεολογίας της καί γνωμοδοτοῦν μέ αὐθεντία. Τά θεωροῦν τόσο βατά θέματα, τόσο εὔκολα καί προσιτά στόν κάθε χριστιανό!

Το φαινόμενο αὐτό εἶναι διαχρονικό. Ἀνέκαθεν ἐμφανίζονται χριστιανοί πού ἀποφαίνονται σάν διδάσκαλοι ἔμπειροι ἐπάνω σέ θέματα σοβαρά ἐκτός τῆς  ἁρμοδιότητός των. Τέτοιους χριστιανούς ἐννοεῖ ὁ Ἀπόστολος Πέτρος στήν Δευτέρα καθολική Ἐπιστολή του, οἱ ὁποῖοι ἄν καί τελείως ἀναρμόδιοι παρερμήνευαν καί διαστρέβλωναν δύσκολα νοήματα ἀπό τίς Ἐπιστολές τοῦ ἀδελφοῦ του, ὅπως γράφει, Παύλου προκαλώντας πνευματική ζημία στό πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας. «καί τήν τοῦ Κυρίου ἡμῶν μακροθυμίαν σωτηρίαν ἡγεῖσθε καθώς καί ὁ ἀγαπητός ἡμῶν ἀδελφός Παῦλος κατά τήν αὐτῶ δοθεῖσαν σοφίαν ἔγραψεν ὑμῖν ὡς καί ἐν πάσαις ταῖς ἐπιστολαῖς λαλῶν ἐν αὐταῖς περί τούτων ἐν οἷς ἐστιν δυσνόητα τινα ἅ οἱ ἀμαθεῖς καί ἀστήρικτοι στρεβλοῦσιν ὡς καί τάς λοιπάς γραφάς πρός τήν ἰδίαν αὐτῶν ἀπώλειαν» (Β΄ Πέτρου 3,15-16).

Τέτοιοι «ἀμαθεῖς καί ἀστήρικτοι» καί μέ περισσότερο θράσος ἐμφανίζονται στά χρόνια τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεολόγου. Ἐπαγγελματίες στήν καθημερινή ζωή, ἀγωνιστές τοῦ ἐπιουσίου, βιοτέχνες καί χειρώνακτες, ἀνελάμβαναν ρόλο θεολόγου τόν καιρό τῶν μεγάλων θεολογικῶν καί χριστολογικῶν ἐρίδων καί μέ πολεμική ὁρμή προέβαλαν ἀπόψεις θεολογικές διεκδικώντας τό ἀλάθητο καί διασαλεύοντας τή γαλήνη τῆς Ἐκκλησίας. Διότι ὁ θεολογικός ἐρασιτεχνισμός των εὔκολα συνδεόταν μέ τόν θρησκευτικό φανατισμό καί τήν ἰδεολογική ἀντιπαλότητα. Γι’ αὐτό τό λόγο καί ὁ θεοφόρος ἐκεῖνος Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας μας ἔλεγε: «Εἶναι νά λυπᾶται κανείς, ὅταν βλέπει κάποιους ἀπό τή μιά μέρα στήν ἄλλη νά γίνονται θεολόγοι… πέφτουνε τό βράδυ νά κοιμηθοῦνε τεχνίτες καί ξυπνοῦνε σοφοί, αὐτοχειροτόνητοι θεολόγοι». Καί ὅταν μερικοί διαμαρτυρόμενοι τοῦ ἔλεγαν «Δηλαδή, πάτερ, δε θ’ ἀσχολούμαστε μέ τό Θεό;» ἀπαντοῦσε  — Ἀντίθετα, φίλε μου, ἀπαντοῦσε, ν’ ἀσχολεῖσαι καί μέ τό παραπάνω. Ἄν μπορεῖς, ἔχε τό Θεό στό νοῦ σου πιό συχνά κι’ ἀπ’ ὅσο ἀναπνέεις. Μπορεῖς. Δέ σε συμβουλεύω ὅμως νά θεολογεῖς χωρίς τίς ἀναγκαῖες προϋποθέσεις» (Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Στυλ. Παπαδοπούλου, Ὁ πληγωμένος ἀετός 10η ἔκδ. σσ.259-260).

Καί ὅπως παλιά ὁ «πρακτικός» γιατρός μέ τίς συμβουλές καί τά γιατροσόφια του μόνο ζημιά θά προκαλούσε, ἔτσι καί ὁ κάθε ἀπαίδευτος καί φανατικός συμβουλάτορας σέ θέματα πνευματικά. Μπορεῖ νά δίνει ἄνετα  ἐρμηνεῖες Βιβλικῶν χωρίων καί ἄς ἔχει μελετήσει ἐλάχιστα χωρία τῆς Ἁγίας Γραφῆς. Μπορεῖ μέ αὐτοπεποίθηση εἰδικοῦ ἐπιστήμονος ἀπό τή θέση τοῦ πνευματικοῦ νά ἀποφαίνεται μέ τρόπο ἀπόλυτο γιά θέματα παιδαγωγικά, γιά θέματα ψυχολογίας, γιά λεπτά οἰκογενειακά ζητήματα καί ἄς εἶναι ὁ ὁρίζοντας τῶν γνώσεων του στενός καί ζοφώδης. Μπορεῖ ἀκόμη ὁ ἐρασιτέχνης καί «ἀμαθής» κληρικός νά δίνει γνῶμες γιά σοβαρά καί δύσκολα θέματα κανονικοῦ δικαίου ἤ καί ἱστορικά χωρίς νά κατέχει στοιχειώδη γνώση αυτῶν τών γνωστικῶν ἀντικειμένων. Μάλιστα μερικοί καθώς εἶναι κυριευμένοι ἀπό τό σύμπλεγμα τῆς παντογνωσίας τολμοῦν νά μιλήσουν καί γιά θέματα ἰατρικῆς φύσεως θέτοντας σέ ἄμεσο κίνδυνο αυτήν τήν ὑγεία τῶν πνευματικῶν τους τέκνων.

Δέν εἶχαν ἀσφαλῶς ἄδικο ὅσοι θεώρησαν τήν ἡμιμάθεια χειρότερη ἀπό τήν ἀμάθεια. Αὐτή ἡ ἡμιμάθεια καί ὁ ἐρασιτεχνισμός ἀντάμα μέ τόν φανατισμό καί τά πάθη τῆς αὐτοπροβολῆς καί τοῦ ἐπάρατου ἐγωισμοῦ μόνο κακά καί ὀλέθρια ἀποτελέσματα συνεισφέρουν στήν κοινωνία. Κάποτε μάλιστα θανάσιμα ἀποτελέσματα. Τουλάχιστον ἡ Ἐκκλησία, μέ τήν πικρή πεῖρα τοῦ θεολογικοῦ καί ἐκκλησιαστικοῦ ἐρασιτεχνισμοῦ καί τήν τεράστια εὐθύνη τῆς πνευματικῆς ἀκεραιότητος τοῦ ποιμνίου της ὀφείλει νά εἶναι πολύ εὐαίσθητη στό ζήτημα αὐτό. Παλαιότερα εἶχε συστήσει Σχολές ἱεροκηρύκων καί πνευματικῶν, ὅπου ἐκπαιδεύονταν καί ἐξασκοῦντο γιά κάποιο διάστημα ὑπό τήν ἐπίβλεψη ἔμπειρων κληρικῶν ὅσοι θά ἀνελάμβαναν αὐτά τά δύσκολα ἔργα, τοῦ ἱεροκήρυκος καί τοῦ ἐξομολόγου. Μήπως θά ἔπρεπε νά ἀναβιώσουν οἱ χρήσιμες αὐτές σχολές, μετά μάλιστα ἀπό τά τραγικά συμβάντα τῶν τελευταίων ἡμερῶν, μέ τά ὁποῖα βλασφημεῖται τό Ὄνομα τοῦ Κυρίου στήν κοινωνία μας;   

(Πηγή: www.imelef.gr)